ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы

1 ... 451 452 453 454 455 456 457 458 ... 660

ғылым тарихы мен философиясы

1.3. ғылыми таным деңгейлері туралы

Таным үдерісінің екі:

тәжірибеге ғана негізделген

(эмпириялық)

және

теориялық

деңгейі бар. Сөйтіп, ғылыми танымның

тәжірибеге

негізделген деңгейі

, бір қарағанда, сезімдік танымға теңдестірілген

болып көрінеді. Алайда бұл тіпті де олай емес, олардың арасында

айтарлықтай айырмашылықтар

бар. Сезім органдары арқылы алынған

деректер қаншалықты толық және жан-жақты болса да, әлі де

ғылыми

білім болып табылмайды.

Тіпті ғылыми бақылаулар мен тәжірибелер

де, – егер олар

оймен өңдеуден

өтпесе, – ғылыми білім бола алмайды.

Сезім органдары арқылы алынған деректер тек тәжірибеге негізделген

деңгейде оларды дерексіздендіру, талдау, салыстыру, жалқыдан

жалпыға шығу (индукция) және басқа шаралар арқылы ғана, шын

мәнінде, білімге айналады.

Тәжірибеге негізделген білімдер қашанда

сезім органдары көмегімен алынған мағлұматтардың логикалық

түсіндіру формасы болып табылады.

Эмпириялық білімнің өзі көпдеңгейлі күрделі білім болып та-

былады (Ол туралы кеңірек оқыңыз: С.А.Лебедев. Философия на-

уки. – М.: Академический проект, 2006. – 137-147-беттер). Оның ең

төменгі деңгейіне сезім органдары арқылы алынған мағлұматтардың

303

көмегімен қандай да бір зат туралы қарапайым пікірлерді жатқызуға

болады. Кейде олар

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 451 452 453 454 455 456 457 458 ... 660