Дереккөз: Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті.
_____________________________
Елді аумақтық кеңістікте дамытудың
2020 жылға дейінгі
болжамды схемасына
2-ҚОСЫМША
Қазақстан Республикасының өңірлері бойынша еңбек нарығының негізгі көрсеткіштері
Р/с №
|
Өңір
|
Жылдар
|
Экономикалық тұрғыдан белсенді халық саны, мың адам
|
Жұмыспен қамтылған халық саны, мың адам
|
Өз бетінше жұмыспен қамтылу деңгейі, %
|
Жұмыссыздық деңгейі, %
|
Жұмыспен қамту құрылымы, %
|
ауыл, орман және балық
шаруашылығы
|
тау-кен өндіру өнеркәсібі
|
өңдеуші өнеркәсіп
|
қалған өнеркәсіп
|
құрылыс
|
сауда
|
білім беру
|
өзге де көрсетілетін қызметтер
|
қалған қызмет түрлері
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
1.
|
Қазақстан Республикасы
|
2009
|
8 458
|
7 903
|
33,7
|
6,6
|
29,0
|
2,5
|
6,9
|
2,3
|
7,0
|
14,8
|
9,8
|
27,5
|
0,3
|
2013
|
9 041
|
8 571
|
30,6
|
5,2
|
24,2
|
2,9
|
6,4
|
2,8
|
7,7
|
14,7
|
10,8
|
30,4
|
0,2
|
2014
|
8 961
|
8 510
|
26,8
|
5,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2.
|
Ақмола
|
2009
|
436
|
406
|
42,6
|
6,9
|
37,8
|
1,9
|
7,5
|
2,4
|
5,5
|
7,9
|
9,4
|
26,9
|
0,7
|
2013
|
442
|
419
|
40,1
|
5,2
|
35,5
|
2,2
|
7,3
|
3,1
|
5,3
|
8,0
|
10,3
|
27,4
|
0,8
|
2014
|
444
|
422
|
38,7
|
4,9
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.
|
Ақтөбе
|
2009
|
397
|
373
|
34,1
|
6,0
|
30,2
|
6,4
|
8,1
|
2,7
|
4,4
|
12,4
|
11,2
|
24,1
|
0,3
|
2013
|
434
|
413
|
25,4
|
4,9
|
13,5
|
7,4
|
5,7
|
2,2
|
7,9
|
18,8
|
12,0
|
32,5
|
0,0
|
2014
|
430
|
410
|
21,4
|
4,9
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4.
|
Алматы
|
2009
|
863
|
807
|
42,1
|
6,5
|
47,7
|
0,9
|
4,1
|
1,5
|
6,0
|
12,1
|
7,5
|
19,4
|
0,8
|
2013
|
1 045
|
993
|
40,7
|
4,9
|
42,6
|
0,4
|
3,4
|
1,5
|
7,9
|
12,5
|
7,9
|
23,9
|
0,0
|
2014
|
1 065
|
1 013
|
34,5
|
4,9
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5.
|
Атырау
|
2009
|
258
|
242
|
14,2
|
6,1
|
8,3
|
4,5
|
5,4
|
2,1
|
20,2
|
11,2
|
11,0
|
37,5
|
0,0
|
2013
|
294
|
280
|
12,0
|
5,0
|
4,3
|
5,7
|
6,0
|
4,6
|
15,6
|
9,8
|
11,4
|
42,6
|
0,0
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
|
|
2014
|
301
|
286
|
12,0
|
5,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.
|
Батыс Қазақстан
|
2009
|
334
|
313
|
39,9
|
6,3
|
34,7
|
1,7
|
4,2
|
1,8
|
9,5
|
11,9
|
11,9
|
24,4
|
0,1
|
2013
|
333
|
317
|
39,2
|
5,1
|
25,6
|
1,9
|
4,2
|
2,6
|
8,2
|
12,7
|
13,9
|
31,0
|
0,1
|
2014
|
333
|
316
|
37,9
|
5,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7.
|
Жамбыл
|
2009
|
577
|
539
|
52,1
|
6,5
|
34,0
|
1,4
|
4,5
|
1,9
|
5,5
|
22,1
|
10,2
|
20,2
|
0,3
|
2013
|
581
|
551
|
50,9
|
5,2
|
36,6
|
1,2
|
3,5
|
2,1
|
4,9
|
20,0
|
11,3
|
20,2
|
0,1
|
2014
|
557
|
530
|
48,1
|
4,9
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8.
|
Қарағанды
|
2009
|
741
|
695
|
21,6
|
6,1
|
16,2
|
3,2
|
17,2
|
3,4
|
4,8
|
15,0
|
9,8
|
30,2
|
0,2
|
2013
|
744
|
707
|
15,1
|
5,0
|
11,7
|
5,0
|
16,9
|
3,8
|
5,8
|
14,0
|
11,0
|
31,9
|
0,0
|
2014
|
713
|
678
|
14,4
|
4,9
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9.
|
Қостанай
|
2009
|
545
|
511
|
43,1
|
6,3
|
37,6
|
4,6
|
6,4
|
2,1
|
2,9
|
18,5
|
7,4
|
20,4
|
0,1
|
2013
|
531
|
504
|
39,9
|
5,2
|
37,6
|
5,5
|
4,6
|
2,0
|
3,4
|
17,5
|
8,4
|
20,9
|
0,0
|
2014
|
519
|
493
|
35,1
|
5,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10.
|
Қызылорда
|
2009
|
307
|
287
|
42,3
|
6,6
|
22,3
|
3,3
|
5,4
|
1,8
|
10,2
|
14,3
|
13,0
|
29,4
|
0,2
|
2013
|
353
|
334
|
32,8
|
5,2
|
10,3
|
3,9
|
2,5
|
3,5
|
11,3
|
16,4
|
15,9
|
36,1
|
0,0
|
2014
|
327
|
311
|
28,6
|
5,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11.
|
Маңғыстау
|
2009
|
209
|
194
|
8,2
|
7,1
|
3,2
|
14,7
|
8,8
|
5,5
|
9,9
|
10,2
|
9,5
|
38,1
|
0,1
|
2013
|
274
|
259
|
7,0
|
5,5
|
1,3
|
18,8
|
5,4
|
9,0
|
9,5
|
7,6
|
12,0
|
36,4
|
0,0
|
2014
|
261
|
248
|
8,4
|
5,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12.
|
Оңтүстік Қазақстан
|
2009
|
1 133
|
1 058
|
48,4
|
6,6
|
43,3
|
0,9
|
3,0
|
1,1
|
5,8
|
17,2
|
11,3
|
17,1
|
0,1
|
2013
|
1 255
|
1 186
|
46,8
|
5,5
|
35,2
|
1,0
|
2,9
|
1,5
|
9,7
|
17,2
|
12,1
|
20,3
|
0,0
|
2014
|
1 229
|
1 163
|
45,1
|
5,4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13.
|
Павлодар
|
2009
|
434
|
406
|
23,8
|
6,4
|
24,5
|
3,4
|
12,7
|
5,2
|
5,9
|
12,1
|
9,6
|
26,5
|
0,0
|
2013
|
440
|
418
|
21,3
|
5,0
|
22,1
|
2,7
|
13,6
|
6,0
|
6,8
|
11,4
|
9,9
|
27,4
|
0,1
|
2014
|
441
|
420
|
21,2
|
4,8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
14.
|
Солтүстік Қазақстан
|
2009
|
382
|
358
|
40,8
|
6,3
|
48,8
|
0,5
|
3,6
|
1,7
|
2,1
|
10,0
|
9,8
|
23,3
|
0,1
|
2013
|
347
|
329
|
34,6
|
5,1
|
43,1
|
0,2
|
4,2
|
2,3
|
2,1
|
11,0
|
11,9
|
25,1
|
0,2
|
2014
|
330
|
313
|
30,1
|
5,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
15.
|
Шығыс Қазақстан
|
2009
|
764
|
715
|
33,9
|
6,4
|
30,1
|
2,9
|
8,2
|
2,3
|
5,4
|
14,1
|
8,9
|
27,8
|
0,3
|
2013
|
746
|
708
|
31,8
|
5,1
|
25,4
|
3,1
|
9,6
|
2,2
|
5,9
|
13,6
|
9,9
|
30,2
|
0,1
|
2014
|
740
|
705
|
31,2
|
4,8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
16.
|
Астана қаласы
|
2009
|
372
|
347
|
9,8
|
6,6
|
0,8
|
0,2
|
4,1
|
1,8
|
13,3
|
15,1
|
6,9
|
57,0
|
0,8
|
2013
|
435
|
411
|
6,7
|
5,5
|
1,6
|
1,1
|
3,0
|
4,3
|
12,5
|
9,7
|
9,2
|
58,0
|
0,3
|
2014
|
454
|
431
|
4,7
|
5,1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
17.
|
Алматы қаласы
|
2009
|
707
|
652
|
7,0
|
7,7
|
0,7
|
0,4
|
6,9
|
2,8
|
12,6
|
19,4
|
10,8
|
46,4
|
0,1
|
2013
|
788
|
743
|
8,0
|
5,9
|
0,5
|
0,2
|
8,1
|
2,2
|
9,0
|
21,3
|
10,4
|
47,4
|
1,0
|
2014
|
809
|
764
|
7,9
|
5,5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
_______________________________
ЕЕлді аумақтық кеңістікте дамытудың 2020 жылға дейінгі болжамды схемасына 3-ҚОСЫМША
Теңгерімді даму аймақтары ретінде макроөңірлерге бөлу
Р/с №
|
Макроөңір
|
Қазақстан Республикасының облыстарын макроөңірлерге аудандастыру өлшемшарттары
|
Макроөңірлер-дің
2014 жылғы әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі көрсеткіштері
|
экологиялық
|
әлеуметтік
|
экономикалық
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1.
|
Оңтүстік
(Алматы,
Жамбыл,
Қызылорда,
Оңтүстік Қазақстан облыстары)
|
Ауыл шаруашылығын жүргізу үшін қолайлы климаттық жағдайлар;
туризмді дамытуға арналған ресурстар. Жоңғар Алатауы бөктерінің рекреациялық бөліктерінің аймақтары, каньондар, Талас Алатауы мен Қаржантау таулары, Ақжар және басқа көлдер;
бай минералдық-шикізат базасы. Макроөңір аумағында фосфат шикізатының 72%-дан астамы, балқытылған шпаттың
68%-ы, кварцит
|
Халық санының көптігі және жоғары тығыздығы. Макроөңірде ел халқының
38%-ы тұрады. Макроөңірдегі халық тығыздығы республика бойынша ең жоғарылардың бірі: орта есеппен
1 ш.км-ге 10,7 адам;
халықтың табиғи өсімінің жоғары қарқыны.
2009-2014 жылдары макроөңір халқының саны 9,6%-ға артты.
|
Экономика құрылымының ұқсастығы. Оңтүстік макроөңірдің негізгі мамандануының бірі ауыл шаруашылығы болып табылады. Макроөңір республиканың жалпы өнімінің 35,6%-ын шығарады;
дамыған көлік инфрақұрылымы. Өзбекстанмен, Қытай Халық Республикасымен, Қырғызстанмен шекаралас орналасуы және олармен тарихи қалыптасқан байланыстар өңірдің көлік жүйесін дамытуға ықпал етті. Оңтүстік макроөңір облыстарын бірыңғай көлік дәлізі – Оңтүстік дәліз
|
Халық саны –
6542 млн. адам (38%);
ЖӨӨ –
6559074,3 млн. теңге (16,9%);
өнеркәсіп өнімі –
2431,8 млрд. теңге (13,1%);
экспорт –
10496,5 млн. АҚШ доллары (13,4%).
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
|
|
қорларының
65,1%-ы, уранның
72,4%-ы («Солтүстік Харасан», «Солтүстік», «Оңтүстік Қарамұрын», «Мойынқұм», «Мыңқұдық» және т.б. кен орындары), қорғасын және мырыштың
11%-ы («Шалқия» және «Талап» кен орындары) шоғырланған
|
|
байланыстырады;
еңбек резервтерінің болуы. Оңтүстік макроөңір дәстүрлі түрде индустриялық Солтүстік пен Шығысқа еңбек ресурстарының өнім берушісі болып табылады. Макроөңір үлесіне елдің экономикалық тұрғыдан белсенді халқының 36%-ы тиесілі.
|
|
2.
|
Орталық-Шығыс (Шығыс Қазақстан, Қарағанды,
Павлодар облыстары)
|
Полиметалл кендерінің, бағалы металдардың, жерде сирек кездесетін элементтердің бай кен орындары. Түсті металдардың ең ірі кен орындары «Айдарлы», «Ақтоғай», «Артемьевское», «Орловское», «Саяқ», «Нұрқазған» және т.б. болып табылады;
географиялық орналасуы;
туризмді дамытуға арналған ресурстары. «Баянауыл» курорттық аймағы, Батыс Алтай,
|
Халық санының салыстырмалы түрде көп болуы. Макроөңірде
3505,4 млн. адам тұрады, ол елдің барлық халқының
20,1%-ын құрайды.
|
Экономика құрылымының ұқсастығы. Макроөңірде мына салалар жетекші рөлге ие:өнеркәсіпте – көмір өндірісі, металлургия, машина жасау, электр энергетикасы; ауыл шаруашылығында – мал шаруашылығы.
Макроөңірде жалпы республикалық көлемнен көмірдің 97,4%-ы, металлургия өнімінің 84,6-ы, машиналар мен жабдықтың
42,6%-ы, электр энергиясының 47,2%-ы, мал шаруашылығы өнімінің 29%-ы өндіріледі; елеулі
|
Халық саны –
3516,4 мың адам (20%) ЖӨӨ –
6972623,7 млн. теңге
(18,1%); өнеркәсіп өнімі –
3670,2 млрд. теңге (19,8%);
экспорт –
7871,6 млн. АҚШ доллары (10,1%).
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
|
|
Марқакөл қорықтары, «Рахманов бұлақтары» қаумалдығы,Зайсан, Алакөл көлдері және т.б.
|
|
кадр әлеуеті;
экспорт құрылымының ұқсастығы.
|
|
3.
|
Батыс
(Ақтөбе,
Атырау,
Батыс Қазақстан,
Маңғыстау облыстары)
|
Көмірсутекті шикізаттың ірі кен орындары. Макроөңірде елдің мұнай қорларының
96%-дан астамы шоғырланған;
ұқсас табиғи-климаттық жағдайлар;
географиялық орналасуы. Теңізге шығу жолының, Каспий бассейні елдерінің нарықтарына шығу жолының болуы.
|
Халық санының аздығы. Батыс макроөңірінде ел халқының
15%-ы тұрады;
аумақтың сирек қоныстандырылуы. Батыс макроөңірінде ел бойынша халық тығыздығы ең
төмен –
1 ш.км-ге 3,7 адам.
|
Экономика құрылымының ұқсастығы. Макроөңірде бар ресурстарға сәйкес дәстүрлі түрде тау-кен өндіру саласында мамандану қалыптасты. Макроөңір үлесіне жалпы республикалық көлемнен тау-кен өндіру өнеркәсібі өнімінің 81,6%-ы тиесілі. Макроөңір
89%-ын шикі мұнай мен газдың өндіреді;
Экономиканың шикізаттық бағыты. Макроөңір өнеркәсібінің құрылымындағы тау-кен өндіру өнеркәсібінің үлесі 90%-ды құрайды.
|
Халық саны –
2588,2 мың адам (15%)
ЖӨӨ –
10000452,6 млн. теңге (25,8%);
өнеркәсіп өнімі – 10328,4 млрд. теңге (55,7%);
экспорт –
53213,3 млн. АҚШ доллары (68%).
|
4.
|
Солтүстік
(Ақмола,
Қостанай,
Солтүстік Қазақстан облыстары)
|
Темір («Атансор», «Тілеген», «Масальский», «Соколов-Сарыбай»), құрамында алтын бар («Васильков»,
«Ақсу», «Ақбейіт», «Жолымбет»,
|
Халық санының аздығы және тығыздығының төмен болуы. Солтүстік макроөңірде республика
халқының
12,9%-ы тұрады. Халықтың орташа
|
Экономика құрылымының ұқсастығы. Солтүстік макроөңір облыстары астық өсіруге мамандандырыл-ған. Макроөңірде астықтың
81%-ы өсіріледі; көлік жүйесі
|
Халық саны –
2192,1 мың адам (13%)
ЖӨӨ –
3224499,9 млн. теңге (8,3%);
өнеркәсіп өнімі –
1017,4 млрд. теңге (5,5%);
экспорт –
2341,5 млн.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
|
|
«Кварцит таулары», «Бестөбе», «Үзбой»)
және уран рудасының (Заозерное, Звездное, Глубинное) бокситтер, асбестің бай кен орындары; ұқсас табиғи- климаттық жағдайлар;
географиялық орналасуы;
республиканың құнарлы егістік аудандарының үлкен алқаптары. Макроөңір үлесіне Қазақстан Республикасы егістігінің
67%-ы тиесілі;
туризмді дамыту ресурстары. «Бурабай» курорттық аймағы, Зеренді курорттық аймағы, Сандықтау, Имантау, Айыртау таулары, қарағайлы ормандар және т.б.
|
тығыздығы
1 ш.км-ге 5,1 адамды құрайды; халық санының азаюы. Солтүстік макроөңір халқының саны жыл сайын көші-қон ағындары мен халықтың табиғи өсім қарқынының төмендігі салдарынан азайып жатыр.
|
дамыған.
Макроөңір дамыған көлік коммуникацияла-рына ие. Автомобиль жолдарының дамыған көлік тығыздығы орта есеппен
1000 шаршы км аумаққа 55,6 км құрайды (Қазақстан Республикасында – 31,8).
|
АҚШ доллары
(3%).
|
5.
|
Алматы қаласы
|
Әкімшілік-аумақтық құрылым. Алматы республикалық маңызы бар қала мәртебесіне ие
|
Халық санының көптігі және халықтың жоғары тығыздығы. Қалада ел халқының
8,8%-ы тұрады.
|
Экономикалық мамандану. Алматы қаласы өз аумағында елдің экономикалық және зияткерлік әлеуетінің үлкен бөлігін
|
Халық саны – 1507,5 мың адам (9%)
ЖӨӨ –
8018256,8 млн. теңге (20,7%);
өнеркәсіп
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
|
|
екі қаланың бірі болып табылады; туризмді
дамыту ресурстары. Қалада мәдениет, білім, ойын-сауық және т.б. салалары жоғары дамыған.
|
Халық тығыздығы
1 ш.км-ге
3768,8 адамды
құрайды, ол республикада ең жоғары көрсеткіш болып табылады; халықтың табиғи өсімінің жоғары өсу қарқындары. Қаланың жылдам экономикалық дамуы соңғы жылдары елдің барлық өңірлерінен жұмыс күшінің келуіне ықпал етті. Соңғы 10 жылда қала халқының саны 31%-ға немесе
360 мың адамға артты; әлеуметтік инфрақұрылым объектілері қуатының жетіспеуі. Қала халқы санының өсуі қала инфрақұрылымына үлкен жүктеме түсіреді. Қалада мектепке дейінгі білім беру орындарында
оқушы орындарының тапшылығы бар. Балаларды балабақшалар-мен қамту
30%-ды
|
шоғырландырды. Бұл оны өзінің урбанистік және агломерациялық
сипаттамалар бойынша елдің басқа қалаларынан асып түсетін бірегей өңір ретінде қарастыруға мүмкіндік береді. Қала ЖӨӨ құрылымында көрсетілетін қызметтер секторы негізгі үлесті құрайды
(80%-дан астам), ол қала экономикасының бірте-бірте постиндустриялық даму кезеңіне ауысып келе жатқанын дәлелдейді. Қалада іскерлік, қаржылық және білім беру қызметтері; машина жасау; фармацевтика; ауыл шаруашылығы және тамақ өнеркәсібі дамыған.
|
өнімі – 738,9 млрд. теңге (4,0%); экспорт –4045,8 млн. АҚШ доллары (5,2%).
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
|
|
|
құрайды (Қазақстан Республикасы бойынша36,8%).Халықтың орта буынды медицина қызметкерлері-мен қамтылуы 10 мың адамға 96,5 бірлікті құрайды (Қазақстан Республикасы бойынша – 99,5).
|
|
|
6.
|
Астана қаласы
|
Әкімшілік-аумақтық мәртебе. Қала Қазақстан Республикасы-ның елордасы болып табылады;
туризмді дамыту ресурстары. Қалада білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет, көрсетілетін қызметтер, сауда, ойын-сауық және т.б. салалар дамыған.
|
Халық санының көптігі және халықтың жоғары тығыздығы. Қалада ел халқының шамамен
4,8%-ы тұрады.
2003-2014 жылдары қала халқының саны 62%-ға артты. Халық тығыздығы
1 ш.км-ге
1163,5 адамды құрайды.
|
Экономикалық мамандану. Қала экономикасының негізін көрсетілетін қызметтер саласы құрайды. Қаланың ЖӨӨ-де көрсетілетін қызметтер саласының үлесі 87%-ды құрайды. Әкімшілік, іскерлік, қаржылық және білім беру қызметтері.
|
Халық саны –
814,4 мың адам (5% )
ЖӨӨ –
3936996,6 млн. теңге
(10,2%);
өнеркәсіп өнімі – 344,7 млрд. теңге (1,9%);
экспорт –
4994,2 млн. АҚШ доллары (6,4%).
|
___________________________
Достарыңызбен бөлісу: |