Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің бұйрығы 2013 жылғы 21 қаңтар №23-ө-м Астана қаласы

жоғары білікті терең баспа баспашысының басшылығымен формаларды басуға дайындау жұмыстарын орындау, жұмысты қадағалау, терең баспаның парақтау және орама машиналарына қызмет көрсету;

сапасын тексеріп, бедерлер мен дәптерлерді қабылдау;

өздігінен салғышты зарядтау;

қабылдағыш құрылғыны түсіру;

дәптерлерді престеу және буып-түю.

476. Білуге тиіс:

терең баспада басу және тақыр элементтерінің пайда болу принциптері;

қолданылатын қағаздың, басылған бедерлердің және бүктемеленген дәптерлердің сорттары, форматы және қойылатын техникалық талаптар.
Параграф 2. Терең баспа баспашысы, 3-разряд
477. Жұмыс сипаттамасы:

суретті мыс клишеден желатин білікшелеріне аудару;

бояуды жасау және клишеге жағу;

басу;

жоғары білікті терең баспа баспашысының басшылығымен терең баспаның парақтау және орама бір-екі секциялы машиналарында бояулар бөлек және аралас орналастырып, бір бояулы және көп бояулы тонды әрі штрихты жұмыстарды түзету және басу бойынша жұмыстарды орындау;

өздігінен салғышты немесе қағаз орамаларын зарядтау;

бояу жәшіктерін бояумен толтыру;

декель картондарын ауыстыру және белгілеу;

қызмет көрсетілетін машинаны тазарту және майлау.

478. Білуге тиіс:

бір бояулы терең баспаға арналған формаларды шығарудың технологиялық процесі; басылым форматтары;

қолданылатын қағаздардың сорттары мен бояулардың нөмірлері;

лак-бояу материалдарының қасиеті, қолдану тәсілдері және сақтау ережесі.

арнайы мақсатты терең баспа машиналарында керамикалық бояулары бар декоративтік суреттерді басу;

оймалау және басу біліктерін қондыру;

бояуды жасау, сүзгілеу және бояу жәшігіне тиеу;

бояудың деңгейін және созылымдылығын, баспа білігін реттеу;

ракельді қайрау және орнату;

бояу білікшелерін жуып шаю;

қағаз орамаларын орнату және түсіру;

жұмыстағы ақауларды жою, қызмет көрсетілетін машинаны кептіру;

жоғары білікті терең баспа баспашысымен бірлесіп парақтау және орама бір-екі секциялы машиналарда жоғары көркемдік жұмыстарды түзету және басу, терең баспаның орама көп секциялы машиналарында түзету және басу бойынша жұмыстарды орындау;

қағаз төсемін өткізу;

бүктеу аппараттары мен кептіру құрылғыларын реттеуге қатысу;

зарядтау құрылғысын дайындау, жоғары жылдамдықты көп рольді агрегаттарға арналған қағаз орамаларын зарядтау.

480. Білуге тиіс:

терең баспада мәтін және иллюстрация шығару принципі;

көп бояулы терең баспаға арналған формаларды шығарудың технологиялық процесі;

керамикалық бояулардың рецепттері және жасау тәсілдері;

терең баспаның орама көп секциялы машиналарында баспа формаларын түзету және басу процесі;

арнайы мақсаттағы терең баспа машиналары мен рольді көп секциялы машиналарда қолданылатын материалдардың негізгі қасиеті және қойылатын техникалық талаптар.
Параграф 4. Терең баспа баспашысы, 5-разряд
481. Жұмыс сипаттамасы:

терең басудың парақтау, орама бір-екі секциялы машиналарда бояуларды бөлек және араластыра орналастырып, бір бояулы және көп бояулы тонды және штрихты жұмыстарды жетектеу, түзету және басу;

формаларды немесе формалық цилиндрді, клапандар мен таяныштарды орнату;

қағаз бен бояуды дайындау;

бояу аппаратын, бүктеу аппаратын және кептіргіш құрылғыларды реттеу;

ракельді орнату және ауыстыру;

баспа цилиндрін реттеу және жетектерді автоматты реттеуге арналған құрылғыларды реттеу;

кесінділерді жасап шығару және формаларды түзету;

қағаздың сортына және форманың сипатына қарай бояудың тонын айқындау;

резеңке төсемді тарту;

кептіру және бүктеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақауларды жою;

жоғары білікті терең баспа баспашысымен бірлесіп терең баспаның орама көп секциялы машиналарында түзету және басу бойынша жұмыстарды орындау.

482. Білуге тиіс:

баспа формаларының сапасына қойылатын техникалық талаптар;

бояулардың басу және колористік қасиеттері және қағазбен өзара әрекеттесуі;

түс тану элементтері (түсті талдау және синтез элементтері туралы түсінік);

қағаздың икемделу шарттары;

цех жағдайы және оның басу сапасына әсері;

ракельді қайрауға қойылатын талаптар;

күшпен түзетудің әдістері мен техникалық тәсілдері;

терең баспа машиналары механизмдерінің құрылғысы және қызмет ету принциптері, оларды реттеу ережесі.

терең баспаның парақтау, орама бір-екі секциялы машиналарында жоғары көркемдік жұмыстарды жетектеу, түзету және басу;

терең баспаның орама көп секциялы машиналарда формаларды жетектеу, түзету және басу;

қағаз бен бояуды дайындау;

кептіру және бүктеу;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмысындағы ақаулықты жою;

жоғары білікті терең баспа баспашысымен бірлесіп перфорациясы бар маркалау жұмыстарын, терең және металлды графика баспасының орама көп секциялы маркалау машинасында жоғары көркемдік жұмыстарды түзету және басу.

484. Білуге тиіс:

терең баспаның орама көп секциялы машиналарында көп бояулы басу формаларының жетектеу тәсілдері;

бояуларды жасау ережесі;

рольді көп секциялы машиналар механизмдерінің құрылғысы және қызмет ету принципі, оларды реттеу тәсілдері.
Параграф 6. Терең баспа баспашысы, 7-разряд
485. Жұмыс сипаттамасы:

терең және металды графика баспасының орама көп секциялы маркалау машиналарында тонды әрі штрихты жұмыстарды жетектеу, түзету және басу.

486. Білуге тиіс:

терең және металды графика баспасының орама көп секциялы маркалау машиналарын реттеу ерекшеліктері.

487. Орта кәсіптік білім қажет.
Параграф 7. Терең баспа баспашысы, 8-разряд
488. Жұмыс сипаттамасы:

терең және металды графика баспасының орама көп секциялы маркалау машиналарында перфорациясы бар маркалау жұмыстарын және жоғары көркемдік жұмыстарды жетектеу, түзету және басу.

489. Білуге тиіс:

гуммаланған қағаздарда бір уақытта перфорациямен басылатын маркалау жұмыстарын жетектеу ерекшеліктері;

перфорация аппараттарына қойылатын техникалық талаптар және оларды реттеу тәсілдері.

490. Орта кәсіптік білім қажет.

жоғары білікті диаграммалы өнім баспашысының басшылығымен барлық типтегі диаграммалы ротациялық машинада форманы баптау және басу бойынша жұмыстарды орындау. орамаларды орнату және қағаздарды өткізу, баспа, перфорация және басқа да құрылғыларды реттеу, бояу аппараттарын бояумен толтыру, білікшелер мен формаларды жуу, оралған орамалар мен будаларды түсіру;

орамаларды қораптарға салу.

492. Білуге тиіс:

баспа формаларын шығарудың технологиялық процесінің негіздері;

перфорация аппараттарының жұмыс істеу принципі;

баспа формалары мен перфорациялы аппараттарын қашау түрлері;

диаграмма сызбаларын оқу;

баспа сапасына қойылатын техникалық талаптар;

диаграмма өнімдерін шектеу туралы негізгі түсінік.

форманы баптау және күрделі емес диаграммалы өнімді, оның ішінде жылдам өлшегіш қағазда, бір-екі лентаға, барлық типтегі диаграммалы ротациялық машиналарда басу процесін жүргізу;

орамалардың, баспа формалары мен перфорациялы аппараттардың осьтік жетектері;

диаграммаларға қатысты жолдар мен сағат цифрларының жетектері;

домалатылған және дөңгелетілген білікшелерді орнату және салыстырып тексеру;

тегершіктерді, кесу механизмдерін реттеу, диаграммалар мен пневматикалық құрылғыларды орау; жұмыс процесінде қызмет көрсететін жабдықтардағы ақауды жою.

494. Білуге тиіс:

диаграммалы ротациялық машиналардың құрылғысы;

диаграммалы қағаздардың құрылымы мен түрлері;

қолданылатын флексографиялық және типографиялық бояулардың құрамы мен қасиеті;

қолданылатын технологиялық жарақтардың сапасына қойылатын техникалық талаптар;

диаграммалы лентаның сызбасы бойынша ротациялық машиналарды реттеу тәсілдері.

формаларды баптау және күрделі диаграммалы өнімді: дюйм өлшеміндегі, көп арналы диаграммаларды; күрделі перфорация түрі бар екі-үш бояуда жылу сезгіш және электр термиялық қағазда екі параметрлі диаграммаларды; барлық типтегі диаграммалы ротациялық машиналарда ирек тәрізді бүктемесі бар, салынатын диаграммаларды басу процесін жүргізу;

метрлік қадамнан дюймді қадамға көшкен кезде және ирек тәрізді бүктеуге көшкен кезде диаграммалы ротациялық машинаны реттеу.

496. Білуге тиіс:

диаграммалы ротациялық машиналардың құрылғысы мен қызмет ету принципі;

арнайы жабыны бар қағазға қойылатын технологиялық талаптар;

баспа формаларын, оның ішінде фотополимер және перфорациялы аппараттарды өңдеу параметрлері туралы негізгі мәліметтер;

екі параметрлі диаграммаларға және күрделі перфорация түрлері бар диаграммаларға арналған баспа формаларын жасаудың технологиялық процесінің ерекшеліктері;

диаграммалардың негізгі параметрлерін бақылау және әмбебап және арнайы өлшегіш құралдың көмегімен жарақтандыру әдістері.
62. Металлографиялы баспаның баспашысы
Параграф 1. Металлографиялы баспаның баспашысы, 4-разряд
497. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті металлографиялы баспаның баспашысымен бірлесіп терең баспаның ротациялық металлографиялы машиналарында Гознак бұйымдарын түзету және басу бойынша жұмыстарды орындау, машиналарды жуу және тазарту;

қағазды дайындау және өздігінен салғышты төселетін қағаздармен зарядтау;

қабылдағыш құрылғыны дайындау;

вишер төсемін толтыру.

498. Білуге тиіс:

ротациялық металлографиялы баспасының негіздері;

формалардың, қағаздың, бояу мен білікшенің сапасына қойылатын талаптар;

терең баспаның ротациялық металлографиялы машиналары негізгі тораптарының құрылғысы және оларды күту ережесі.
Параграф 2. Металлографиялы баспаның баспашысы, 5-разряд
499. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті баспашымен бірлесіп терең баспаның ротациялық металлографиялы машиналарында Гознак бұйымдарын түзету және басу бойынша жұмыстарды орындау; машиналарды майлау; өздігінен салғышты басатын қағазбен (бұйымдармен) зарядтау;

бояуларды бояу аппараттарына зарядтау.

500. Білуге тиіс:

қолданылатын материалдардың құрамы мен қасиеті;

өздігінен салғыштың құрылғысы және оларды реттеу тәсілдері;

терең баспаның бояуы бойынша әр түрлі ротациялық металлографиялы машиналарын басуға дайындау ерекшеліктері.
Параграф 3. Металлографиялы баспаның баспашысы, 6-разряд
501. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті металлографиялы баспаныңбаспашысымен бірлесіп терең баспаның ротациялық металлографиялы машиналарында Гознактың жауапты бұйымдарын түзету және басу бойынша жұмыстарды орындау; машиналарды басуға дайындау;

вишер төсемін, формаларды, декельдерді, жастықшаларды, жуылатын біліктің ракельдерін жуу;

бояулардың берілуін және парақ шығару құрылғыларын реттеу.

502. Білуге тиіс:

бояудың басу және колористикалық қасиеті;

терең баспаның ротациялық металлографиялы машиналарының негізгі тораптарының құрылғысы және оларды реттеу тәсілдері.
Параграф 4. Металлографиялы баспаның баспашысы, 7-разряд
503. Жұмыс сипаттамасы:

терең баспаның ротациялық металлографиялы машиналарында Гознактың жауапты бұйымдарын бір бояуда түзету және басу;

формалық цилиндрді және формаларды қыздыруға арналған гидравликалық жүйені, жуғыш құрылғыны, бояуды алдын ала түсіруді реттеу. басу процесін жүргізу;

қызмет көрсететін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды жою.

504. Білуге тиіс:

Гознак бұйымдарын жергілікті белгілер бар қағаздарда басу ерекшеліктері;

терең баспаның ротациялық металлография машиналары механизмдерінің құрылғысы және қызмет ету принципі.

505. Орта кәсіптік білім қажет.

терең баспаның ротациялық металлографиялы машиналарында Гознактың бұйымдарын бір және одан артық бояуда түзету және басу.

507. Білуге тиіс:

терең баспаның ротациялық металлографиялы машиналарында көп бояулы жұмыстарды жетектеу және түзету ерекшеліктері.

508. Орта кәсіптік білім қажет.
63. Орлов баспасының баспашысы
Параграф 1. Орлов баспасының баспашысы, 3-разряд
509. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті Орлов баспасының баспашысының басшылығымен Орлов баспасы машинасында түзету және басу бойынша жұмыстарды орындау; машиналарды, баспа формалары мен материалдарды басуға дайындауға қатысу;

сапасын тексеріп, бедерлерді қабылдау, қабылдағыш құрылғыны түсіру;

Орлов баспасы машинасын жууға, майлауға және тазартуға қатысу.

510. Білуге тиіс:

Орлов баспасының технологиялық процессі;

қолданылған қағазға, басылған бедерлерге және баспа форматтарына қойылатын техникалық талаптар;

қызмет көрсетілетін жабдықтарды пайдалану ережесі.

жоғары білікті Орлов баспасының баспашысының басшылығымен электронды бағдарламалық басқарылатын көп бояулы машиналарда офсетті тәсілімен немесе «Интаглиосет» тәсілімен бір уақытта басып, Орлов, жоғары офсетті тәсілдермен Гознак бұйымдарын түзету және басу жұмыстарын орындау;

қағазды өздігінен салғыштарға зарядтауға дайындау;

өздігінен салғыштың және қабылдағыш құрылғының жұмысын қадағалау;

қабылдағыш құрылғыны түсіру, тапсыру құжаттамасын рәсімдеу.

512. Білуге тиіс:

Орлов баспасының көп бояулы машиналарында жоғары офсетті тәсілмен басу технологиясы;

өздігінен салғыштар мен парақ шығарғыш құрылғыларды реттеу тәсілдері;

қолданылатын материалдар мен баспа машиналарының білікшелеріне қойылатын техникалық талаптарды.
Параграф 3. Орлов баспасының баспашысы, 5-разряд
513. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті баспашымен бірлесіп Орлов баспасының машинасында шаблонсыз және шаблондармен түзету және басу жұмыстарын орындау. Формалар мен шаблондарды орнату;

түзетуге қатысу;

өздігінен салғыш және қағаз шығарғыш құрылғыларын реттеу;

Орлов баспасы машинасын майлау;

жоғары білікті Орлов баспасының баспашысының басшылығымен электронды бағдарламалық басқарылатын көп бояулы машиналарда офсетті тәсілімен немесе «Интаглиосет» тәсілімен бір уақытта басып, Орлов, жоғары офсетті тәсілдермен Гознак бұйымдарын түзету және басу жұмыстарын орындау;

машиналарды басуға дайындау; бояу аппараттарын тиеу; машинаны майлау, жуу.

514. Білуге тиіс:

Орлов баспасының машинасын басу жұмыстарына дайындаудың ерекшеліктері;

қолданылатын материалдар мен шаблондарға, басу сапасына қойылатын техникалық талаптар;

парақ өткізу жүйелерін реттеу тәсілдері;

515. Орлов баспасы машинасын майлау жүйесі.

Орлов баспасының көп бояулы машиналарында шаблонсыз түзету және басу; машиналарды басуға дайындау;

бояуды беруді реттеу. басу процесін жүргізу;

жұмыстағы ақауларды жою;

жоғары білікті Орлов баспасының баспашысының басшылығымен электронды бағдарламалық басқарылатын көп бояулы машиналарда офсетті тәсілімен немесе «Интаглиосет» тәсілімен бір уақытта басып, Орлов, жоғары офсетті тәсілдермен Гознак бұйымдарын түзету және басу жұмыстарын орындау;

формаларды, шаблондарды, офсетті пластиналарды орнату және жетектеу;

декельдерді жасап шығару;

баспа сапасын бақылау және қызмет көрсететін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды жою.

517. Білуге тиіс:

формаларды жетектеу және түзету әдістері;

боялардың басу және колористикалық қасиеті;

түс тану элементтері (түсті талдау және синтез туралы түсінік).

шаблондары бар Орлов баспасының көп бояулы машиналарында түзету және басу; машина тораптарын реттеу.

519. Білуге тиіс:

шаблондары бар көп бояулы баспаның ерекшеліктері;

Орлов баспасының көп бояулы машиналарын реттеу тәсілдері.

Орта кәсіптік білім қажет.

электронды бағдарламалық басқарылатын Орлов баспасының көп бояулы машинасында офсетті тәсілімен немесе «Интаглиосет» тәсілімен бір уақытта басып, Орлов, жоғары офсетті Гознак бұйымдарын түзету және басу жұмыстарын орындау..

521. Білуге тиіс:

электронды бағдарламалық басқарылатын Орлов баспасының көп бояулы машинасын реттеудің ерекшеліктері.

Орта кәсіптік білім қажет.
64. Басу-ойып жазу автоматының баспашысы
Параграф 1. Басу-ойып жазу автоматының баспашысы, 2-разряд
522. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті басу-ойып жазу автоматы баспашысының басшылығымен басу-ойып жазу автоматтарында көркемдік суреті мен затбелгісі бар салмалы қораптардың пішімдерін басу және шауып жазу бойынша жұмыстарды орындау; орамаларды зарядтау және картонды немесе қағазды автоматтарға толтыру; бояу жүйесінің білікшелерін жуу; қорап пішімдерінің сапасын тексеріп қабылдау, әр бір орамадан бақылау дестелерін санап шығару; дестелерді түйістіру және оларды бақылау дестелерінің биіктігі бойынша өлшеу, дестелерді қатарлап салу;

басу-ойып жазу автоматын тазалау және майлау.

523. Білуге тиіс:

формаларды басуға дайындаудың технологиялық процессі;

қолданылатын қағаздың, картонның және бояудың сапасына қойылатын техникалық талаптар.

жоғары білікті басу-ойып жазу автоматы баспашысының басшылығымен басу-ойып жазу автоматтарында көркемдік суреті мен затбелгісі бар салмалы қораптардың пішімдерін басу және ойып жазу бойынша жұмыстарды орындау; картонды немесе қағазды автоматтарға толтыру;

бояу жүйесінің білікшелерін жуу;

формаларды жетектеуге және декель мен ағаш штампыларын жасауға қатысу.

525. Білуге тиіс:

затбелгі форматтары;

басу-ойып жазу автоматының қағазды өткізгіш жүйесін реттеу тәсілдері;

басу-ойып жазу автоматын майлау ережесі.

күрделі емес конструкциялы басу-ойып жазу автоматтарында көркемдік суреті бар салмалы қораптардың пішімін басу және ойып жазу;

штампыларды және ойылған біліктерді аустырып қою;

баспа аппараттарын, штампылау қалпақшаларының қалпын, қағаз төсемдерін беру механизмін және басқа да механизмдерді реттеу;

түпнұсқаға сәйкес бояуларды құрастыру;

қызмет көрсетілетін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды жою.

527. Білуге тиіс:

оюланған формаларға және болат штампыларға қойылатын техникалық талаптар;

қолданылатын қағаздың, картон мен бояудың сорттары мен қасиеті;

басу-ойып жазу автоматын реттеу ережесі.

күрделі конструкциялы басу-ойып жазу автоматтарында көркемдік суреті бар салмалы қораптардың пішімін басу және ойып жазу, формаларды керу және жетектеу, декелді жасап шығару;

ағаш штампыларды орнату және жасап шығару;

баспа аппараттарын, штампыны қағаз төсемдерді беру механизімін және басқа механизмдерді реттеу;

түпнұсқаға сәйкес бояуларды жасау;

қызмет көрсететін жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды жою.

529. Білуге тиіс:

стереотипті формалар мен ағаш штампыларға қойылатын техникалық талаптар;

бояулардың басу және колористикалық қасиеті және олардың қағазбен және картонмен өзара әрекеттесуі;

формаларды жетектеу және түзету тәсілдері;

басу шекіп жазу автоматтарын реттеу тәсілдері.
65. Жазық баспа баспашысы
Параграф 1. Жазық баспа баспашысы, 2-разряд
530. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті жазық баспа баспашысының басшылығымен бір бояулы шағын форматты (54х70 см қоса алғанда) офсетті машиналарда бір және көп бояулы штрихты және растрлы иллюстрациясы бар басылымдарды баптау және басу бойынша (машина мен материалдарды басуға дайындау, формаларды баптауға қатысу, өздігінен салғыштарды зарядтау, машиналары майлау, сапасын тексеріп бедерлерді қабылдау, қабылдағыш құрылғыны түсіру); формаларды басуға дайындау бойынша жұмыстарды орындау;

жұмысты қадағалау, офсетті машиналардың барлық түріне қызмет көрсету;

сапасын тексеріп бедерлер мен дәптерлерді қабылдау;

қабылдағыш құрылғыны түсіру;

дәптерлерді престеу және буып түю.

531. Білуге тиіс:

жазық баспада басу және тақыр элементтердің пайда болу принципі;

қолданылатын қағаздың және техникалық маталардың, басылған бедерлердің, оның ішінде қатаң есептегі өнімдердің және бүктелген дәптерлердің, сорттары, форматтары және қойылатын техникалық талаптар;

суреттердің паспорттары және декольға қойылатын техникалық шарттар;

қызмет көрсететін жабдықтарды пайдалану ережесі.
Параграф 2. Жазық баспа баспашысы, 3-разряд
532. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті жазық баспа баспашысының басшылығымен: бір бояулы шағын форматты офсетті машиналарда жоғары көркемдік жұмыстарды, гильоширлік және оюлы элементтері бар аса қатаң есептегі бұйымдарды, бедерлерді сапасын тексеріп қабылдау; бір және екі бояулы шағын форматты (60х90 см және жоғары) офсетті машиналарда ірі графикалық бөлшектері бар штрихты, 40 лин/см дейін растрлы иллюстрациясы бар басылымдарды; бір бояулы толық форматты машиналарда жіңішке графикалық бөлшектері бар штрихты, 40 лин/см жоғары линиатурасы бар растрлы иллюстрациясы бар басылымдарды; шағын форматты орама және парақты төрт бояулы офсетті машиналарда ірі және ұсақ графикалық бөлшектері бар штрихты, әр түрлі линиатурасы бар растрлы иллюстрациясы бар жұмыстарды баптау және басу;

жоғары білікті жазық баспа баспашысының басшылығымен газетті көп орама агрегаттарда газет пен журналдарды баптау және басу;

жоғары білікті жазық баспа баспашысының басшылығымен күрделілігі әр түрлі фототипті формаларды дайындау бойынша жұмыстарды орындау;

түпнұсқаға сәйкес бояуларды жасау, формаларды дайындау және баптау, сынамаларды жасап шығару:

баспа машинасының салу тақтасына қағаз парақтарын салу, қағаздарды баспаға дайындау;

зарядтау құрылғысын даярлау, қағаз орамаларын даярлау және зарядтау.

533. Білуге тиіс:

басылым форматтары;

қолданылатын қағаздардың сорттары мен бояулардың түржиыны;

офсетті резеңке-маталы төсемге, бояйтын және ылғалдайтын білікшелерге, баспа формаларына және қолданылатын материалдарға қойылатын техникалық талаптар;

күрделілігі әр түрлі фототипті және электр графикалық формалардың технологиялық процессі.

шағын форматты офсетті машиналарда: иллюстрациясы (бояу элементтері бөлек орналасқан немесе екі бояудан артық жағумен бір бояулы және көп бояулы ірі графикалық бөлшектері бар және 40 лин/см линиатурасы бар штрихты), бедерсіз плашкалар және құймалар бар жұмыстарды баптау және басу;

формаларды орнату және баптау, резеңке-маталы төсемді орнату;

бояғыш және ылғалдағыш аппараттарды реттеу, өздігінен салғыштарды зарядтау;

қызмет көрсететін жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

жоғары білікті жазық баспа баспашысының басшылығымен бірлесіп: бір бояулы толық форматты офсетті машиналарда ұсақ графикалық бөлшектері бар штрихты, 40 лин/см жоғары линиатурасы бар растрлы иллюстрациясы бар басылымдарды, сондай-ақ картографиялық басылымдарды; бір екі бояулы толық форматты офсетті машиналарда, төрт бояулы шағын форматты офсетті машиналарда көп бояулы және жоғары көркемдік жұмыстарды; төрт және алты және одан артық бояулы парақты толық форматты офсетті машиналарда, орама төрт және одан артық бояулы орташа және үлкен форматты машиналарда күрделілігі әр түрлі басылымдарды; орама, парақты төрт және одан артық бояулы толық форматты офсетті машиналарда жоғары көркемдік көп түсті жұмыстарды; екі төрт алты бояулы парақты офсетті машиналарда Гознак бұйымдарын: күрделі градациялық көшулері бар жұмыстар, бір уақытта металдандырған бояулары бар көп бояулы жұмыстар, тұтастай қанық фонды жұмыстар, гильоширлі және оюлы сипаттағы жіңішке графикалық бөлшектері бар жұмыстар; 60 лин/см дейін растрлы жұмыстар, сондай-ақ баспа парағында аппараттардың саны қырық беске дейін болған кезде бір уақытта нөмірлеуді басумен Гознак бұйымдарын баптау және басу бойынша жұмыстарды орындау;

зарядтау құрылғысын даярлау, жоғары жылдамдықты көп орама агрегаттарда орамаларды даярлау және зарядтау.

535. Білуге тиіс:

негативті және позитивті көшіру тәсілдерімен жазық баспа формаларын жасап шығарудың технологиялық процессі;

жазық баспада жартылай тонды және көп бояулы түпнұсқаларды шығару принципі;

қолданылатын ерітінділердің рецепттері;

қағаздардың икемделу шарттары;

цех жағдайы және оның басу процесіне әсері;

шағын форматты офсетті машиналарды реттеу тәсілдері.

536. Жұмыс үлгілері:

Офсетті шағын форматты машиналарда баптау және басу.

1) газеттер;

2) деколь;

3) ілеспе құжаттар (бандерольдер, макулатуралық белгілер, накладные және тағы баска);

4) сурет өлшемі 47х108 см дейін 1-6 бояуда географиялық, топографиялық және арнаулы карталар;

5) маркалар;

6) қаптамалар, форзацтар;

7) плакаттар;

8) кітап-журнал өнімі;

9) ноталық шығармалар (ұру аспаптарына, бұқаралық өлеңдерге және тағы баска арналған ноталар).
Параграф 4. Жазық баспа баспашысы, 5-разряд
537. Жұмыс сипаттамасы:

шағын форматты офсетті машиналарда: 40 лин/см жоғары линиатурасы бар штрихты және растрлы иллюстрациялы бір бояулы жұмыстарды, сондай-ақ штрихты және растрлы иллюстрациялы көп бояулы жұмыстарды баптау және басу;

бір екі төрт алты бояулы толық форматты офсетті машиналарда иллюстрациясы (бояу элементтері бөлек орналасқан немесе екі бояудан артық жағылатын ірі графикалық бөлшектері бар және 40 лин/см линиатурасы бар бір бояулы және көп бояулы штрихты) бедерсіз плашкалар және құймалар бар жұмыстарды баптау және басу;

офсетті цилиндр декелін орнату;

бір бояулы барлық форматты офсетті машиналарда иллюстрациясы (бояу элементтері бөлек орналасқан немесе екі бояудан артық жағылатын ұсақ графикалық бөлшектері және 40 лин/см жоғары линиатурасы бар бір бояулы және көп бояулы штрихты), күрделі дуплекстері, тұтастай жеңіл немесе ішінара, бірақ қанық фоны бар жұмыстарды баптау және басу;

бір бояулы шағын форматты офсетті машиналарда түстер күрделі үйлескен және градациялық ауысатын, гильоширлік және оюлы сипаттағы жіңішке графикалық бөлшектері бар жұмыстарды, тұтастай фон жұмыстарын баптау және басу;

шағын форматты офсетті машиналарда ірі графикалық бөлшектері бар Төрт бояулы штрихты, 40 лин/см дейін линиатурасы бар растрлы иллюстрациясы бар жұмыстарды баптау және басу;

жоғары білікті жазық баспа баспашысының басшылығымен бірлесіп: бір екі бояулы толық форматты машиналарда техникалық маталарда көркемдік репродукциялық жұмыстарды; төрт бояулы офсетті машиналарда түстері күрделі үйлесетін арнайы бұйымдарды; алты бояулы парақты толық форматты және төрт және одан артық бояулы орама орташа және үлкен форматты офсетті машиналарда күрделілігі әр түрлі жұмыстарды; газетті ротациялық көп орама агрегаттарда газет пен журналдарды және екі төрт және алты бояулы парақты офсетті машиналарда Гознак бұйымдарын; күрделі градациялық ауысулары бар жоғары көркемдік жұмыстарды; баспа парағының барлық алаңы бойынша ұсақ графикалық бөлшектері бар жұмыстарды; линиатура растры 61 лин/см растрлық жұмыстарды, сондай-ақ баспа парақта аппараттар саны қырық бестен артық болған кезде бір уақытта нөмірлеуді басып Гознак бұйымдарын баптау және басу бойынша жұмыстарды орындау.

538. Білуге тиіс:

биметаллды баспа формаларын жасап шығарудың технологиялық процессі;

түс тану элементтері (түсті талдау және синтезі туралы түсінік);

бояулардың басу және колористикалық қасиеті және қағазбен және техникалық маталармен өзара әрекеттесуі;

бояуларды араластыру ережесі;

көп бояулы жұмыстарды жетектеу және басу ерекшеліктері;

бір бояулы шағын форматты офсетті машиналарды даярлау ерекшеліктері және реттеу тәсілдері;

газетті орама агрегаттарда баптау және басу ережесі;

бақылаудың денситометр әдісі.

539. Жұмыс үлгілері:

Бір екі төрт бояулы парақты толық форматты офсетті машиналарда баптау және басу.

1) жапсырмалар, қаптамалар, форзацтар, затбелгілер;

2) сурет өлшемі 47х108 см дейін 1-6 бояулы географиялық, топографиялық және арнайы карталар;

3) плакаттар;

4) кітап-журнал өнімдері;

5) ноталар шығару;

6) қатаң есептегі құжаттарға арналған қорғау торлары, жиектер.

Парақты офсетті шағын форматты және толық форматты машиналарда баптау және басу.

1) деколь;

2) қатаң есептегі құжаттар (куәліктер, грамоталар);

3) бірегей басылымдағы иллюстрация;

4) маркалар;

5) ашық хаттар;

6) плакаттар;

7) көрнекілік құралдар;

8) кітап-журнал өнімдері;

9) ноталар шығару;

10) қатаң есептегі құжаттарға арналған қорғау торлары;

11) затбелгілер.

Төрт бояулы орама шағын форматты офсетті машиналарда баптау және басу.

1) кітап-журнал өнімдері;

2) зат белгілер.

шағын форматты офсетті машиналарда көп бояулы жоғары көркемдік жұмыстарды баптау және басу;

толық форматты офсетті екі, төрт және алты бояулы машиналарда иллюстрациясы (екі бояудан артық жағылатын ұсақ графикалық бөлшектері бар штрихты және 40 лин/см линиатурасы бар растрлы – бір бояулы және көп бояулы), күрделі дуплекстері, тұтастай жеңіл немесе ішінара, бірақ қанық реңі бар жұмыстарды баптау және басу;

барлық типтегі офсетті парақты машиналарда көп бояуы, түстері күрделі үйлесетін және градациялық ауысуы бар жоғары көркемдік көп бояулы жұмыстарды баптау және басу; мәтінді теріс баса отырып, тұтастай рең жұмыстарын; гильоширлік және оюлы сипаттағы жіңішке графикалық бөлшектері бар жұмыстарды баптау және басу;

жоғары білікті баспашымен бірлесіп екі, төрт және алты бояулы парақты офсетті машиналарында бейнелеудің факсимильді дәлдігімен аса күрделі маркаларды, үш бояудан тұратын Гознак бұйымдарын, люминарлы бояуды пайдаланумен бір уақытта нөмірлеуді және бұйымдарды баптау және басу жұмыстарын орындау;

форматты төрт бояулы орама шағын машиналарда иллюстрациялы (ұсақ графикалық бөлшектері бар штрихты және 40 лин/см жоғары линиатурасы бар растрлы), сондай-ақ жоғары көркемдік жұмыстарды баптау және басу;

орташа және үлкен форматты орама төрт және одан артық бояулы машиналарда күрделілігі әр түрлі жұмыстарды баптау және түзету;

газетті орама агрегаттарда өнімдерді баптау және басу;

әр түрлі типті офсетті машиналарда кез келген күрделі фототиптік формалардан басу;

ылғалдау;

кептіру және қызмет көрсететін машинаға орнату;

тегеуіріндерді реттеу;

сынама бедерді алу;

формаларды өңдеу (қосымша ылғалдау және илеу);

түпнұсқаға сәйкес бояуларды құрастыру;

қағазды дайындау.

541. Білуге тиіс:

фототиптік формаларға және нөмірлеу аппараттарына қойылатын техникалық талаптар;

керамикалық бұйымдарды күйдіру режимдері;

күйдіру кезінде бояулардың өзгеру ережесі;

рольді, сондай-ақ бір, екі және төрт бояулы шағын форматты офсетті машиналарды реттеу;

шағын форматты офсетті машиналардың құрылғысы және қызмет принциптері.

542. Жұмыс үлгілері:

Екі төрт бояулы парақты офсетті машиналарда баптау және басу

1) ашық хаттар;

2) плакаттар;

3) көрнекі құралдар;

4) кітап-журнал өнімдері;

5) зат белгілер.

Барлық типтегі офсетті машиналарда баптау және басу.

1) деколь;

2) қатаң есептегі құжаттар (аккредитивтер, куәліктер, чектер);

3) жоғары көркемдік басылымдар;

4) энциклопедиялық, сирек, арнайы және бірігей басылымдардың иллюстрациясы;

5) сурет өлшемі 47х108 см дейін жеті және одан артық бояулы географиялық, топографиялық және арнайы карталар;

6) маркалар;

7) портреттер;

8) мұражай суреттеріндегі репродукциялар;

9) қатаң есептегі құжаттарға арналған қорғау торлары, жиектер.

Көп бояулы офсетті орама машиналарда баптау және басу

1) газеттер;

2) кітап-журнал өнімдері.

басқару мен бақылаудың электронды жүйелерімен жарақталған парақты көп бояулы офсетті машиналарда кітап-журналды және иллюстрациялы жұмыстарды баптау және басу;

басқару мен бақылаудың электронды жүйелерімен жарақталған орама көп бояулы офсетті машиналарда газет-журнал және кітап өнімдерін баптау және басу;

бояу және ылғалдау аппараттарының теңшеу блоктарын реттеу;

форма баспаларын есептеу;

жетектерді теңшеу блоктарын реттеу;

екі, төрт және алты бояулы парақты офсетті машиналарда Гознак бұйымдарын: градациялық ауысымдары бар жоғары көркемдік жұмыстарды, металдандырылған бояулармен бір уақытта басатын көп бояулы жұмыстарды, тұтастай қаның рең жұмыстарын, гильоширлік және оюлы сипаттағы жіңішке графикалық бөлшектері бар жұмыстарды, сондай-ақ баспа парағында аппараттар саны 45 дейін болған кезде бір уақытта нөмірлеуді баса отырып, Гознак бұйымдарын басу жұмыстарын баптау және басу.

544. Білуге тиіс:

Технологиялық процесті автоматтық реттеу теориясының негізгі принципі;

автоматтық реттеу блоктарымен жарақталған бояу және ылғалдаушы аппараттар конструкциясының ерекшеліктері;

баспа формалары анализаторларының құрылғысы;

металдандырылған және люминарлы бояулардың басу және колористикалық қасиеті.

545. Орта кәсіптік білім қажет.
Параграф 7. Жазық баспа баспашысы, 8-разряд
546. Жұмыс сипаттамасы:

басқару және бақылаудың электронды жүйелерімен жарақтандырылған парақты офсетті көп бояулы машиналарда жоғары көркемдік жұмыстарды баптау және басу;

бақылау мен басқарудың электронды жүйелерімен жарақтандырылған орама көп бояулы офсетті машиналарда сапасына көп талап қойылатын өнімдерді баптау және басу;

екі, төрт алты бояулы офсетті машиналарда Гознак бұйымдарын: басу парағының тұтас алаңы бойынша ұсақ графикалық бөлшектері бар жұмыстарды, аса күрделі жетегі бар 60 лин/см жоғары растр линиатурасы бар растрлы жұмыстарды, сондай-ақ баспа парағында 45 артық аппарат саны болған кезде бір уақытта нөмірлеуді басумен үш және одан артық бояулы Гознак бұйымдарын басу жұмыстарын баптау және басу.

547. Білуге тиіс:

автоматты басқару және бақылау жүйелерімен жарақтандырылған орама көп бояулы офсетті машиналарды реттеудің ерекшеліктері.

548. Орта кәсіптік білім қажет.
66. Қаңылтырдың үстіне басушы
Параграф 1. Қаңылтырдың үстіне басушы, 3-разряд
549. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті қаңылтырдың үстіне басушының басшылығымен агрегатты электр пульттан басқара отырып, өздігінен салғышты қаңылтыр стеллаждарымен толтырып, ылғалдаушы аппаратты білікшемен қаптап үш бояулы басу-лактау-кептіру агрегаттарында қаңылтырға баптау және басу;

қызмет көрсететін жабдықтарды тазалау.

550. Білуге тиіс:

жазық баспада басу және тақыр элементтердің пайда болу принципі;

затбелгілердің форматтары;

қолданылатын қаңылтырлардың сорттары мен бояулардың нөмірлері;

офсетті резеңкеге және басқа да резеңкелі төсемдерге, бояйтын және ылғалдайтын білікшелерге;

электр пульттің құрылғысы және жұмыс істеу ережесі.
Параграф 2. Қаңылтырдың үстіне басушы, 4-разряд
551. Жұмыс сипаттамасы:

басу-лактау-кептіру агрегаттарында тұтастай рең жұмыстарын әкпен, «алтын түсті» және тағы баска бояулармен қаңылтырға баптау және басу;

бояу, лак және эмаль қоспаларын құрастыру;

электр пульттан агрегатты басқару;

кептіру процесін жүргізу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақауларды жою.

552. Білуге тиіс:

баспа формаларына және қолданылатын техникалық талаптарға қойылатын техникалық талаптар;

қолданылатын ерітінділердің рецепттері, бояу, эмаль және лак қоспаларын құрастыру.
Параграф 3. Қаңылтырдың үстіне басушы, 5-разряд
553. Жұмыс сипаттамасы:

литографты және офсетті машиналарда суреттері (ірі графикалық бөлшектері - бояу элементтері бөлек және араласып орналасқан бір бояулы және көп бояулы), құймалары бар жұмыстарды баптау және басу;

литографты машиналарда түстердің күрделі үйлесуі, көп графикалық элементтері бар жұмыстарды, тұтастай рең жұмыстарды баптау және басу;

офсетті резеңкені мауыт астармен офсетті цилиндрге тарту, ылғалдаушы аппараттың жастықшасын керу;

бояйтын және ылғалдайтын аппараттарды, өздігінен салғышты реттеу;

бояулар мен қаңылтырларды даярлау;

қызмет көрсететін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды жою;

басудан кейін қаңылтыр парақтарын қыздыру (күйдіру) және кептіру кезінде пеш жұмысының температуралық режимін бақылау;

инфрақызыл сәулелендірумен қаңылтырда бедерлерді кептіру үшін қондырғыларды реттеу;

қызмет көрсетілетін машиналарды тазарту және майлау.

554. Білуге тиіс:

жазық баспа формаларын негативті және позитивті кодтау тәсілімен жасап шығарудың технологиялық процессі;

түс тану элементтері (түсті талдау және синтезі туралы түсінік);

бояудың эталондары, олардың басу және колористикалық қасиеті және қаңылтырмен өзара әрекеті;

бояуларды араластыру ережесі;

көп бояулы жұмыстарды жетектеу және басу ерекшеліктері;

бояуларды араластыруға қойылатын шек.
Параграф 4. Қаңылтырдың үстіне басушы, 6-разряд
555. Жұмыс сипаттамасы:

офсетті машиналарда түстер күрделі үйлесетін, көп жіңішке графикалық элементтері бар жоғары көркемдік жұмыстарды, тұтастай рең жұмыстарын қаңылтырға баптау және басу;

үш бояулы басу-лактау-кептіру агрегаттарында қаңылтырға баптау, басу және лактау;

бояу, лактау және ылғалдау аппараттарын реттеу;

кептіру;

қызмет көрсететін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды жою.

556. Білуге тиіс:

биметаллды офсетті формаларды жасап шығарудың технологиялық процессі;

«дымқылды дымқылға» тәсілімен қаңылтырға басу ерекшеліктері;

қызмет көрсетілетін машиналар мен агрегаттардың құрылғысы және механизмдерінің қызмет принциптері;

литографты және офсетті машиналарды және басу-лактау-кептіру агрегаттарын реттеу тәсілдері.
67. Трафаретті баспа баспашысы
Параграф 1. Трафаретті баспа баспашысы, 2-разряд
557. Жұмыс сипаттамасы:

ракельдің көмегімен қол станогында күрделілігі әр түрлі трафаретті баспа формаларынан баптау және басу;

басу алдында трафаретті формалардың жиынтығын тексеру;

формаларды қол станогында орнату;

тиражды бұйымда сынама бедерді алу;

бояуларды құрастыру және оны формаға жағу;

жоғары білікті трафарет баспасы баспашысының басшылығымен трафарет баспасы машинасында баптау және басу жұмыстарын орындау;

трафаретті баспа машинасында басудан кейін өнімді қабылдау.

558. Білуге тиіс:

баспа формаларына, қолданылатын материалдарға қойылатын техникалық талаптар;

оларды баспаға дайындау шарттары.
Параграф 2. Трафаретті баспа баспашысы, 3-разряд
559. Жұмыс сипаттамасы:

бір бояулы жартылай автоматтарда трафаретті баспа формаларынан баптау және басу; жартылай автоматтарда басуды ескере отырып, трафаретті формаларды жиынтығын тексеру;

формалар мен жетектерді орнату.тиражды бұйымда сынама бедерлерді алу;

бір бояулы жартылай автоматтың тиімді жұмыс режимін таңдау;

қызмет көрсетілетін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды жою;

трафаретті баспа формаларынан бедерлерді гуммирленген қағазда (қозғалмалы деколь) баптау және басу, жапсырып жабылатын материалды вакуумды ұстайтын станокта әр түрлі конфигурациялы бұйымдарды басу;

қол станогында трафаретті баспа формалардан полимерлі негіздегі карталардың элементтерін, шартты белгілер мен қаріптерді баптау және басу;

бедерлерге арнайы желімді жағу.

560. Білуге тиіс:

басу бояуларының қасиеттерін, бір бояулы жартылай автоматта басудың технологиялық процессі, оны реттеу тәсілдері;

бояулардың басу және колористік қасиеті және олардың қолданылатын материалдармен өзара әрекеттесуі.
Параграф 3. Трафаретті баспа баспашысы, 4-разряд
561. Жұмыс сипаттамасы:

трафаретті формалардан көп бояулы жартылай автоматқа баптау және басу;

көп бояуды ескере отырып, трафаретті формалардың жиынтығын тексеру;

формаларды орнату және жетектеу;

тиражды бұйымда сынама бедерді алу;

жұмыстың тиімді режимін таңдау, көп бояулы жартылай автомат жұмысында ақауларды жою;

көп бояулы жартылай автоматта трафаретті баспа формаларынан полимер негіздерінде топографиялық және арнайы карталарды, қаріптерді, бір және көп бояулы бейнелерді баптау және басу.

562. Білуге тиіс:

бояуларды араластыру ережесі;

басудың технологиялық процесі және көп бояулы жартылай автоматтың жұмысын реттеудің тәсілдері.

қағазда басуға арналған флексография баспасының машиналарында бір-екі бояулы қағазда затбелгілік өнімдерді басу;

баспа формаларын орнату және баптау;

флексография баспасының машиналарына ораманы орнату және қағазды толтыру; бояу жәшіктерін бояумен толтыру; машиналарды тазарту және майлау;

басу аппараттарын реттеу;

басылған өнімді орамаға орау процесін жүргізу;

ораманы түсіру;

қызмет көрсететін жабдықтардың жұмысындағы ақаулықты жою;

жоғары білікті флексография баспасы баспашысының басшылығымен флексографиялық баспаның төрт және алты бояулы әмбебап машиналарында су-спирт бояулармен қағазға басу бойынша жұмыстарды орындау.

564. Білуге тиіс:

баспа формаларына қойылатын техникалық талаптар;

қолданылатын бояулардың рецепті мен қасиеті;

түпнұсқаға сәйкес бояудың түсін түзеу әдістері;

қолданылатын қағаздың сорттары мен қасиеті;

флексография баспасының машиналарын реттеу тәсілдері.
Параграф 2. Флексография баспасының баспашысы, 4-разряд
565. Жұмыс сипаттамасы:

бояудың санына қарамай синтетикалық материалдар мен фольгада, сондай-ақ үш және одан артық бояулы қағазда қағазды басуға арналған флексография баспасының машиналарында затбелгілік өнімді басу;

флексография баспасының төрт және алты бояулы әмбебап машиналарында су-спиртті бояулармен қағазда затбелгілік өнімдерді басу;

жетектерді реттеу;

орау процессін жүргізу;

қызмет көрсетілетін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды жою,

жоғары білікті флексография баспасы баспашысымен бірлесіп флексография баспасының төрт және алты бояулы әмбебап машиналарында әр түрлі материалдарға лак және пигменттелген бояуларды басу бойынша жұмыстарды орындау.

566. Білуге тиіс:

лак бояуларының құрамы мен қасиеттері;

жапсырып жабылатын материалдарың басу қасиеттері;

флексография баспасының машинасын реттеу тәсілдері.
Параграф 3. Флексография баспасының баспашысы, 5-разряд
567. Жұмыс сипаттамасы:

флексография баспасының төрт және алты бояулы әмбебап машиналарында әр түрлі материалдарға күрделілігі әр түрлі затбелгілік өнімді басу;

баспа аппараттарын, кептіру және салқындату құрылғыларын, тарқату-орау аппараттарын және кесу құрылғыларын реттеу;

флексография баспасының машиналарын электр пульттан басқару;

кептіру, салқындату;

кесу және орауыштарға орау процесін жүргізу;

қызмет көрсетілетін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды жою.

568. Білуге тиіс:

Түс тану элементтері (түсті талдау және синтез туралы түсінік);

статикалық электрді алу үшін синтетикалық материалдарды өңдеу тәртібі;

пленкалар мен фольгаларда басу, кептіру және салқындату режимдері;

флексография баспасының машинасын реттеу тәсілдері.

басқару мен бақылаудың электронды жүйелерімен жарақтандырылған флексография баспаларының көп бояулы машиналарында әр түрлі материалдарға затбелгілік өнімдерді басу; электр құрылғыларды пайдаланумен машиналардың блоктары мен жүйелерін реттеу.

570. Білуге тиіс:

автоматты басқару мен бақылаудың электронды жүйелерімен жарақтандырылған флексография баспасының көп бояулы машиналарын реттеудің ерекшеліктері.

суретші құю әдісімен немесе қалың штрихпен литографиялық таста сиямен, сондай-ақ күрделі емес сиялау әдісімен түпті литографиялық таста орындаған түпнұсқа формалардан бір немесе күрделі араласпаған эстамптарды баптау және басу;

формаларды күйдірмелеу және домалату;

сынама бедерлерді алу;

бояуларды құрастыру;

суретші линолеумде орындаған түпнұсқа формалардан бір және бірнеше бояулы эстамптарды баптау және басу;

суретші орындаған және күрделі емес тон ауысымдары бар түпнұсқа фомалардан-оймалардан бірнеше бояулы (беске дейін) эстамптарды түзету және басу;

суретші офорт техникасымен орындаған түпнұсқа формалардан бір бояулы эстамптарды түзету және басу;

қара бояуды жасау.

572. Білуге тиіс:

жоғары, жазық, және терең баспада басу және тақыр элементтердің пайда болу принципі;

бояулардың нөмірлері;

қара бояуларды дайындау технологиясы;

формалы материалдардың түрлері;

эстампты, литографты және офсетті қағаздардың түрлері;

дайын бедерлер мен авторлық қалыптарды кептіру және сақтау ережесі;

басу станогын реттеу тәсілдері.
Параграф 2. Эстамп баспашысы, 5-разряд
573. Жұмыс сипаттамасы:

суретші үлкен рең плашкалары бар қарындашпен және сиялаумен түпті таста орындаған түпнұсқа формалардан күрделі араласқан бірнеше бояулы эстамптарды баптау және басу;

суретші орындаған және бір жақты жазуды қажет ететін күрделі емес тон ауысымдары бар түпнұсқа фомалардан-оймалардан бес және одан артық бояулы эстамптарды түзету және басу;

суретші формаларды керу, тығындау, сүрту және рең беру жұмыстарын жүргізіп, офорт және акватинта техникасымен орындаған, сондай-ақ керу ментығындауды қолданбай құрғақ инемен орындаған түпнұсқа формалардан бір бояулы эстамптарды түзету және басу.

574. Білуге тиіс:

эстамп қағаздарына қойылатын техникалық талаптар;

түс тану элементтері (түсті талдау және синтез туралы түсінік);

басу кезінде бояуларды салу тәртібі;

формаға бликтерді керу және жағу ережелері;

тақталарды ажарлау және офорт тақталарына қолданылатын материалдардың ерекшеліктері;

оймаларды қолмен басу кезінде пайдаланылатын папкалардың ерекшеліктері мен міндеті.
Параграф 3. Эстамп баспашысы, 6-разряд
575. Жұмыс сипаттамасы:

суретші жіңішке қарындаштық сиялаумен немесе жаза отырып үлкен тонды плакаттармен шаюмен литографиялық таста орындаған түпнұсқа формалардан бір және бірнеше бояулы эстамптарды баптау және басу;

сиямен шау және үндестілігі үлкен диапазонды қарындашпен орындалған жоғары көркемдік жұмыстарды литографиялық тасқа көшіру;

суретші күрделі тон ауысымдары бар және екі жақты жазуды қажет ететін жіңішке кесік сызық штрихтармен орындаған түпнұсқа форма-оймалардан бір және одан артық бояулы эстамптарды баптау және басу;

суретші формаларды керу, тығындау, сүрту және рең беру жұмыстарын жүргізіп, кез келген техникамен (офорт, акватинта, меццо-тинто, құрғақ ине, кесіп оймалау және тағы баска) орындаған бір және бірнеше бояулы эстамптарды баптау және басу;

кернеуді және тығындауды қолдана отырып, құрғақ инелермен орындалған формалардан эстамптарды түзету және басу;

кесінділерді жасау және жапсыру;

әр түрлі оймалардан басу үшін қажетті білікшелерді жасау;

барлық түстегі және реңкті бояуларды құрастыру;

түпнұсқа формаларда механикалық бұзылуларды жөндеу;

суретшімен бірлесіп сынама-түпнсқалардың барлық жүргізу.

576. Білуге тиіс:

барлық түстегі және реңкті бояуларды құрастырудың технологиясы;

қасиеттердің бояулары және олардың қағазбен өзара әрекеттесуі;

авторлық формаларды күйдірмелеудің және оймалаудың технологиялық процессі;

білікшелерді жасау үшін вальцмассаның рецепттері;

түкті білікшелерді жасау тәсілдері, оймалау құралдарын пайдалану ережесі;

станоктың көмегінсіз қолмен басу тәсілдері.