Қазақстан республикасы білім жәНЕ

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
93
89 
MS Access-ң өңдеу объектісі 
A) Кесте, сұрау 
B) Мәліметтер қоры 
C) Қандай да бір аты және кеңейтілуі .MDB болатын мәліметтер қоры файлы 
D) Нақты өмірдегі объект туралы мәліметтерден тұратын документ 
E) Отчет, форма 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
90 
Мәліметтер қоры моделі . . . болады. 
A) реляциялық 
B) жүйелік 
C) объектілік 
D) жалпылық 
E) символдық 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
91 
Түйінді кілт дегеніміз не? 
A) таңдалған атрибуттың мәні 
B) жазбаны бірмәнді анықтайтын мәліметтер өрісі 
C) пайдаланушыға қажетті ақпарат 
D) байланысқан кестелер 
E) кілттік сөз 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
92 
Басқа жазбалардан сілтеме жасалатын жазба қалай аталады? 
A) сыртқы кілт 
B) сілтеме 
C) ұрпақ 
D) аталық 
E) алғашқы кілт 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
93 
Басқа жазбаға сілтеме жасайтын жазба қалай аталады? 
A) кілттік өріс 
B) сілтеме 
C) аталық 
D) сыртқы кілт 
E) ұрпақ 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
94 
Құрылымданған, өзара байланысқан сақталатын мәліметтер жиыны қалай аталады? 
A) мәліметтер файлы 
B) файлды құрылымды мәліметтер 
C) гипермәтін 
D) электрондық кесте 
E) мәліметтер қоры 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
94
{Дұрыс жауабы}=E 
 
95 
Иерархиялық және желілік мәліметтер қорының бүтіндігі нені білдіреді? 
A) кестелер қалыпты формада болулары керек 
B) мәліметтерге кіру мүмкіндігін анықтайтын ереже 
C) “аталықсыз ұрпақтар болмайды” (“нет потомков без предков”) принципін сақтау 
D) мәліметтерді өзгерту мүмкіндіктерінің болмауы 
E) мәліметтер қорының құрылымының тұрақтылығы 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
96 
Мәліметтер қорының иерархиялық моделі дегеніміз не? 
A) әрбір төменде тұрған жазба жоғарыда тұрған жазбалардың біреуімен ғана байланысқан 
мәліметтер қоры  
B) файлдық құрылымның мәліметтері 
C) кіші мәндерінен үлкен мәндеріне қарай реттелген мәліметтер 
D) кесте түріндегі мәліметтер қоры 
E) әрбір “ұрпақтар” көптеген  “аталықтармен” байланысқан мәліметтер қоры 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
97 
Мәліметтер қорының желілік моделі дегеніміз не? 
A) желіні сипаттайтын мәліметтер қоры 
B) желілік құрылымы бар мәліметтер қоры 
C) әрбір “ұрпақтар” көптеген  “аталықтармен” байланысқан мәліметтер қоры 
D) 1970 жылы Э.Коддтың ұсынған мәліметтер қоры 
E) әрбір төменде тұрған жазба жоғарыда тұрған жазбалардың біреуімен ғана байланысқан 
мәліметтер қоры  
{Дұрыс жауабы}=C 
 
98 
Реляциялық мәліметтер қоры – бұл  
A) мәліметтердің байланысуы физикалық көрсеткіштермен жүзе асырылған мәліметтер 
қоры 
B) өзара логикалық байланысқан екі өлшемді кестеден тұратын мәліметтер қоры   
C) электрондық кестені сипаттайтын мәліметтер қоры 
D) негізі булевтік алгебрадан тұратын мәліметтер қоры 
E) файлдық құрылымы бар мәліметтер қоры 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
99 
Қандай мәліметтер қорында мәліметтер қорын байланыстыру үшін физикалық 
көрсеткіштер қолданылады? 
A) иерархиялық және реляциялық 
B) мәліметтер қорының барлық моделдерінде 
C) желілік және реляциялық 
D) желілік және иерархиялық 
E) файлдық құрылымы бар мәліметтер қоры 
 
100 
Объектінің бір элементі үшін өрістердің мәндерінің жиыны не деп аталады? 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
95
A) вектор 
B) атрибут 
C) жазба 
D) кесте 
E) кілт 
{Дұрыс жауабы}=D 
 
101 
Э.Коддтың жұмыстары мәліметтер қорының қандай моделіне негізделген? 
A) иерархиялық 
B) реляциялық 
C) желілік 
D) объектілі-бағытталған 
E) объектілік 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
102 
SQL тілі ... өңдеу құралы болып табылады 
A) файлдық құрылымды мәліметтерді 
B) иерархиялық мәліметтер қорын 
C) реляциялық мәліметтер қорын 
D) желілік құрылымдағы мәліметтер қорын 
E) электрондық кестені 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   103 
SQL тілі ... болып табылады  
A) жоғарғы деңгейдегі программалау тілі 
B) электрондық кестемен жұмыс істейтін тіол 
C) МҚБЖ командаларының жүйесі 
D) реляциялық МҚБЖ-ның тілі 
E) реляциялық типтегі мәліметтер қорын басқару жүйесі 
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   104 
1992 жылы SQL тілінің қандай стандарты шықты ? 
A) SQL1 
B) SQL2 
C) SQL3 
D) SQL/ANSI 
E) SQL-89 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   105 
SQL –де анықталмаған немесе белгісіз мәліметтер қалай белгіленеді 
A) ALL 
B) Пробел 
C) 0 
D) NULL 
E) NO 
{Дұрыс жауабы}=D 
 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
96
   106 
SQL тілінің теориялық негізі болып 
A) предикаттарды алу логикасы 
B) реляциялық есептеулер 
C) реляциялық алгебра 
D) Мәліметтер қорының реляциялық моделі 
E) екілік есептеу 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   107 
SQL  функциясына жатпайтынын көрсет 
A) мәліметтерді оқу 
B) мәліметтерді ұйымдастыру 
C) мәліметтерді енгізу/шығару 
D) мәліметтерді өзгерту 
E) мәліметтерге кіру мүмкіндігі 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   108 
SQL функциясына жататынын көрсет 
A) мәліметтерді қорғау 
B) пайдаланушымен достық интерфейс 
C) форма құру 
D) отчет құру 
E) мәліметтерді жинау 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   109 
SQL тілі болмайтынын көрсет 
A) МҚ администрациялау тілі 
B) МҚ физикалық сипаттау тілі 
C) МҚ тілі 
D) таратылған МҚ тілі 
E) МҚ программалау тілі 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   110 
SQL тілінің қандай операторы МҚ кіру мүмкіндігін басқарады 
A) COMMIT 
B) INSERT 
C) SELECT 
D) ROLLBACK 
E) GRANT 
{Дұрыс жауабы}=E 
 
   111 
SELECT, INSERT,DELETE, UPDATE операторларының қызметін көрсет 
A) МҚ администрациялау тілі 
B) таратылған МҚ тілі 
C) МҚ сипаттау тілі 
D) мәліметтерді манипулияциялау тілі 
E) МҚ кіру мүмкіндігін басқару тілі 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
97
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   112 
REVOKE операторы нені орындайды? 
A) привилегияны өзгертеді 
B) транзакцияны өзгертеді 
C) көрсетуді өшіреді 
D) транзакцияны аяқтайды 
E) привилегияны береді 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   113 
SQL тілінің бірінші стандартын кім және қашан жасады? 
A) ANSI 1986 жылы 
B) ISO  1987 жылы 
C) ANSI 1982 жылы 
D) ANSI  1992 жылы 
E) ANSI/ISO  1989 жылы 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   114 
24."Қатынас" терминіне келесі деректер қорының моделі негізделген: 
A) желілік 
B) реляциялық  
C) иерархиялық 
D) магистралдық 
E) Дұрыс жауабы жоқ 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   115 
OLE – технологиясы – бұл: 
A) сурет қосу және салу  
B) объектілерді алып беру 
C) объектілерді ендіру және байланыстыру 
D) объектілерді жою 
E) объектілерді өзгерту 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   116 
Реляциялық алгебраның қай операциясы ағымдағы кестеден міндеттелген талаптарға 
сәйкес келетін жазбаларды жасап шығарады? 
 
A) таңдау 
B) қиылысу 
C) проекцияны жасау 
D) біріктіру 
E) айырмасы 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   117 
Реляциялық алгебраның қай операциясы SELECT (<кестенің атауы>:<шарты>) 
командасына сәйкес келеді? 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
98
A) проекцияны жасау 
B) таңдау 
C) қиылысу 
D) айырмасы 
E) көбейту 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   118 
Реляциялық алгебраның қай операциясы міндеттелген бағаналарды таңдау арқылы жаңа 
кесте құрады? 
A) айырмасы 
B) таңдау 
C) проекцияны жасау 
D) біріктіру 
E) бөлу 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   119 
Реляциялық алгебраның қай операциясы мына командаға сәйкес келеді: 
<кестенің аты>.[1 бағана, 2 бағана,…,N бағанасы] ? 
A) біріктіру 
B) бөлу 
C) таңдау 
D) проекцияны жасау 
E) айырма 
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   120 
Реляциялық алгебраның қай операциясы мына командаға сәйкес келеді: 
JOIN (1 кесте, 2 кестенің аты)? 
A) қиылысу 
B) іріктіру 
C) байланысу 
D) айырма 
E) көбейту 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   121 
Реляциялық алгебраның қай операциясында көбейту, таңдау мен проекцияны жасау 
шығару орындалады? 
A) көбейту 
B) айыру 
C) қиылысу 
D) біріктіру 
E) айыру 
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   122 
Реляциялық алгебраның қай операциясы ағымдағы екі кестенің біріншісінен қатарды 
таңдап алу жолымен екінші ағымдағы кестенің әрбір қатарымен сәйкесетін жаңа кесте 
құрады?  
 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
99
A) бөлу 
B) таңдау 
C) айыру  
D) қиылысу 
E) көбейту  
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   123 
Реляциялық есептеулердегі /исчисления/ сұранымның түрлері:  
A) JOIN(1 кесте, 2 кесте)  
B) <кесте атауы>.[бағана1,бағана2,…,бағанаN] 
C) <мақсатты тізім>: {<анықталатын өрнек>} 
D) кестенің аты:=кесте1*кесте2 
E) SELECT(<кестенің аты>:<шарты>) 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   124 
Реляционной алгебраның қай операциясы кестеге ат береді? 
A) бірігу 
Б) қиылысу 
C) айыру  
D) ат қою 
E) меншіктеу 
{Дұрыс жауабы}=E 
 
   125 
Реляционной алгебраның қай операциялары ағымдағы кестелердің құрылымдары 
бағаналарының саны мен типіне сәйкесуі қажет? 
 
A) бөліну, айырма, таңдау 
B) біріктіру, айырма, қиылысу 
C) айырма, бөліну , проекция құру 
D) меншіктеу, таңдау, біріктіру, айырмасы 
E) біріктіру, ат беру 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   126 
Реляциялық кестелердегі қалыпты форма мынаны талап етеді: 
А) міндетті түрде бастапқы кілттің болуын 
B) барлық мәндердің қарапайым болуын 
C) міндетті түрде сыртқа кілттердің болуын 
D) барлық мәндер есептеуіш болуын 
E) бірдей уақытта бастапқы және сыртқы кілттердің болуын 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   127 
Екінші қалыпты форма нені талап етеді? 
A) бастапқы кілттің кілттік емес атрибуттарының әлсін-әлсін тоқырап қалмауын 
B) барлық мәндердің атомарлы болуын 
C) кілті жоқ атрибуттар сыртқы кілттен тоқырап қалмауын 
D) кез-келген дискриминанттың кілт болуын 
E) көпмәнді тәуелділіктің болмауын 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
100
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   128 
Үшінші қалыпты форма реляциялық кестелерде мынаның болуын талап етеді: 
A) барлық мәндердің қарапайым болуын 
B) барлық атрибуттардың өзарасында тәуелді болмауын 
C) кез-келген детерминанттың кілт болғанын 
D) кілті жоқ атрибуттар сыртқы кілттен әлсін-әлсін тәуелді болмауын 
E) көпмәнді тәуелділіктің, бағыныштылықтың болмауын 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   129 
Төртінші форма реляциялық кестелерде мынаның болуын талап етеді: 
 
A) кез-келген детерминанттың кілт болуын 
B) көпмәнді тәуелділіктің, бағыныштылықтың болмауын 
C) кілті жоқ атрибуттар кілттен әлсін-әлсін тәуелді болмауын 
D) барлық мәндердің атомарлы болуын 
E) бастапқы кілттің әлсін-әлсін кілтке бағынышты болмауын 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   130 
Егер реляциялық кесте 2-ші не 3-ші не болмаса 4-ші қалыпты формада тұрса, онда мынау 
қажет: 
A) создать новую таблицу вместо данной 
B) қайтадан түйінді кілтті анықтау 
C) берілген кестені екі кестеге бөлу 
D) берілген кестені жаңа жазбалармен толықтыру 
E) берілген кестені жаңа атрибуттармен толықтыру 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   131 
Реляциялық кестені бейнелеуде ат пен тип  неге ие болады? 
A) кортежге 
B) кестеге 
C) жазбаға 
D) атрибутқа 
E) мәліметтер қоры файлына 
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   132 
Мәліметтер қорының құрылымы қайда сақталады? 
A) бөлек файл түрінде 
B) МҚБЖ да бөлек файл түрінде 
C) мәліметтермен бірге МҚ-нда 
D) «Менің құжаттарым» папкасында 
E) МҚ-мен жұмыс істейтін қосымшаларда 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   133 
Мәліметтер қорының моделі астарында түсіндірілетін нәрсе? 
A) мәліметтер құрылымы 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
101
B) мәліметтердегі өзара байланыс түрі 
C) мәліметтердің сыртқы көрінісі 
D) мәліметтердің логикалық берілуі 
E) мәліметтердің физикалық көрінісі (педставление)  
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   134  
МҚ құрылымы дегеніміз не? 
A) таңдалған нысан атрибуттерінің жиынтығы 
B) нысандардың бөлінген қасиеттеріне сәйкес өрістер жиынтығы 
C) берілген мәліметке қатысты жазбалардың жиынтығы 
D) нысандар арасындағы байланыстар жиынтығы 
E) МҚ сұлбалық бейнесі 
 
{Дұрыс жауабы}=B 
{Қиындығы}=1 
 
   135 
Реляциялық алгебра командасын бір рет пайдалану нені жүзеге асыруға мүмкіндік береді? 
A) реляциялық  кестенің бір ғана жазбасын  
B) реляциялық  кестенің бір ғана атрибутын 
C) реляциялық  кестенің тек біреуін ғана 
D) барлық реляциялық МҚ 
E) бірнеше реляциялық МҚ 
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   136 
МҚ-ның қандай моделінде мәліметтер арасында байланыс еркін графқа бағытталған түрде 
болады? 
A) желілік модель 
B) постреляциялық модель 
C) көпөлшемді модель 
D) объектіге бағытталған модель 
E) иерархиялық модель 
{Дұрыс жауабы}=E 
 
   137 
МҚ қандай моделінде мәліметтер арасында байланыс еркін граф түрінде болады? 
A) желілік модель 
B) реляциялық модель 
C) көпөлшемді модель 
D) постреляциялық модель 
Е) объектілі бағытталған модель 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   138 
Реляциялық алгебра  дегеніміз – бұл 
A) МҚ программалаудың алгоритмдік тілі 
B) МҚ  программалаудың логикалық тілі 
C) МҚ өңдеудің декларативті тілі 
D) МҚ өңдеудің процедуралық тілі 
E) БД өңдедің процедуралық емес тілі 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
102
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   139 
Реляциялы есептеу сұранысында мақсаттық тізім   . . .  анықтайды 
А) нәтижелі кесте жазбаларының жиынын 
В) нәтижелі кесте атрибуттерінің жиынын 
С) нәтижелі кесте элементтерінің жиынын 
D) негізгі кестелердің атрибуттердің жиынын 
Е) негізгі кестелердің жазбаларының жиынын 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   140 
Реляциялық есептеу  дегеніміз – бұл: 
A) программалаудың алгоритмдік тілі 
B) программалаудың логикалық тілі 
C) МҚ қадамдап (пошаговой) өңдеу тілі  
D) МҚ өңдеудің процедуралық тілі 
E) МҚ өңдеудің процедуралық  емес тілі  
{Дұрыс жауабы}=E 
 
   141 
Реляциялық кесте екініші бір қалыпты формада бола алмайды, егер 
A) түйінді кілт құрама болса 
B) сыртқы кілттер құрама болса  
C) алғашқы кілт болмаса 
D) сыртқы кілттер жоқ болса 
E) алғашқы және сыртқы кілттер жоқ болса 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   142 
Қандай МҚ көпжақты өрістер мәндері бөлек кестелер болып есептеледі? 
A) реляционные МҚ 
B) постреляциялық МҚ 
C) иерархиялық  МҚ 
D) көпөлшемді МҚ 
E) объектіге бағытталған МҚ 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   143 
Қандай МҚ-да алғашқы қалыпты формадағы  шектеулер алынып тасталған. 
A) реляциялық МҚ 
B) постреляциялық МҚ 
C) желілік МҚ 
D) көпкамералы МҚ 
E) нысандық-хабарланған МҚ 
{Дұрыс жауабы}=B 
 
   144 
Көпөлшемді моделдің қай операциясы гиперкубтың кейбір шектеулі бөліктеріне өтуге 
мүмкіндік береді? 
A) агрегация 
B) детализация 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
103
C) айналдыру (вращение) 
D) кесуді қалыптастыру (формирование среза) 
E) қию (сечение) 
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   145 
Көпөлшемдегі операция тәртіпті өлшеуді қадағалауға қызмет етеді? 
 
A) агрегация 
B) детализация 
C) айналу (вращение) 
D) кесу құруы (формирование среза) 
E) қима (сечение) 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   146 
Көпөлшемді модельдегі гиперкубтің қабырғасын құрайтын біркелкі мәліметтердің көптігі 
қалай аталады? 
A) кесу 
B) атрибут 
C) жазба 
D) абцисса 
E) ордината 
{Дұрыс жауабы}=A 
 
   147 
Өлшеу мәндерінің көп өлшемді модельдер бекітілген терімі дегеніміз –   мынау: 
A) жазу 
В) кілт 
С) кортеж 
D) ұяшық 
Е) өріс 
{Дұрыс жауабы}=D 
 
   148 
Интеллектуалды жүйелердегі қолданыстарды қандай МҚ тапты?  
A) реляциялық 
B) постреляциялық 
C) көпөлшемді 
D) объектілі бағытталған  
E) иерархиялық 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
   149 
МҚ қандай моделі аналитикалық өңдеуге арналған? 
A) иерархиялық 
B) желілік 
C) объектілі бағытталған 
D) көпөлшемді 
E) постреляциялық 
{Дұрыс жауабы}=D 
 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
104
   150 
Объектіге бағытталған моделде нысандар жасаудың шаблоны болып табылатын не нәрсе? 
A) топ 
B) көпшілік 
C) класс 
D) шығу тегі 
E) әулеті 
{Дұрыс жауабы}=C 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
Ф ҚазҰПУ 0703-10-09 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым 
 
 
105
 
Оқу әдебиеттері және/немесе электрондық тасуыштардағы материалдар 
 
1. 
Э.В. Фуфаев., Д.Э.Фуфаев База данных Москва, Изд. «Академия» - 2009-12-17 
2. 
 Карпова Т.С. База данных: модели, разработки, реализация.-СПб.:Питер, 2001 
3. 
 Золотова С.И. Практикум  по Access. Финансы и статистика,  Москва,2000. 
4. 
 Марков А.С.. Лисовский. Базы данных. М., Фин. и стат.,2006 
5. 
  Халықова Г.З. Мәліметтер қорын басқару жүйесі. Алматы, 2004 
6. 
 Гончаров А.Ю. ACCESS 2003 Самоучитель с примерами Москва 2004  
7. 
 Ульман Д. ВВедение в системы баз данных.-М..2000 
8. 
 Кузин А.В., Демин В.М.Разработка баз данных в системе Microsoft Access: 
Учебник – Учебник – м.: Форум: Инфра-М, 2005г.  
9. 
  Дейт К. Введение в систему баз данных. Наука, 1990г. 
10. 
 Джеймс Р. Грофф,  Пол Н. Вайнберг SQL - полное руководство.  Перевод, Киев 
1999г. 
11. 
 Дж.Мартин Организация баз данных в вычислительных системах. М, Наука 1980г. 
12. 
 Наумова М.А. Системы управления базами данных и знаний. Высшая школа, 
1992г. 
13. 
 Диго С.М. Проектирование баз данных. Финансы и статистика, 1990г. 
14. 
 Мейс С. Использование  языка SQL обеспечивает возможность объединения баз 
данных.В мире компьютеров, № 2, 1988. 
15. 
 Золотова С.И. Практикум  по Access. Финансы и статистика,  Москва,2000. 
Робинсон С. Access 2000.   Учебный курс. 
 
 
1. 
http://www.allbest.ru
 
2.
http://www.faippi.narod.ru/
 
3.http://www.fizmat.vspu.ru/ 
4. 
http://www.itbookz.ru
 
5. 
http://www.mipk-kspu.kharkov.ua/local/library/db2/index.htm