Басакелмес    мемлекеттік  қорығы

 
66
 
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ 
ПРОБЛЕМАЛАРЫ
  
Оқу құралы
 
зорман,  сұр  кекілік,  қырғауылдар,  ор  қоян,  қарақұйрықтар 
және  ақбөкен  сияқты  бағалы  хайуанаттар  жіберілді.  Олар 
аралда  жақсы  жерсініп,  1935  жылдың  өзінде  жоспарлы 
түрде  аулана  бастады.  Осы  аңшылық  шаруашылығының 
негізінде қорық ұйымдастырды. 1953 жылы қорыққа құрып 
кету  қаупі  туып тұрған құлан жіберілді.Өсімдіктер дүниесі 
шөл  даланың  өсімдіктеріне  тән.  Оған  көбіне  көпжылдық 
бұталар  мен  шөптесін  өсімдіктер  жатады.  Мұндай  жағдай 
қорықтаға  өсімдіктер  мен  жануарлардың  тіршілік  етуіне 
күшті әсерін тигізіп отыр. Бұрын Аралда жоғары сатыдағы 
өсімдіктердің  250-ден  аса  түрі  өссе,  соңғы  кезде  олардың 
саны  тіпті  азайып,  кейбіреулері  жойылып  кету  қаупінде. 
Бидайық,  жусан,  сексеуіл  сияқты  өсімдіктер  сиреп 
барады.Барсакелместе  шөлді  аймаққа  тіршілік  етуге 
бейімделген    жануарлар  тән.Негізгі  қорғалатын  аңдар: 
ақбөкен, қарақұйрық және құлан.  
Барсакелмес  қорығының  негізгі  міндеті-  табиғат 
байлығын  қорғап,  оның  қорын  молайту..  Арал  теңізінің 
суының  тұздылығының  артуы  Барсакелмес  қорығында 
бағылып жатқан теңізден су ішетін құлан, қарақұйрық үшін 
өте  қауіпті.  Осыған  байланысты  ол  аңдарды  басқа  жерге  
жерсіндіру жұмыстарын жүргізіп жатыр. Осындай шаралар 
арқылы  қазақ  жерінде  көп  жортқан  құлан  сияқты 
жануарлардың  қорын  молайтып,  халық  шаруашылығына 
пайдалануға  әбден  болады.  Қорық  аймағындағы  бағалы 
аңдар- халық байлығы, табиғат көркі. Сондықтан да оларды 
қорғап,  санын    көбейтуде  Барсакелмес  қорығының  орасан 
зор  маңызы  бар.Арал  теңізінің  қазіргі  проблемасына 
байланысты  бұл  қорықты  сақтау,  ондағы  қазіргі  күнде 
жүріп жатқан табиғи даму процестерді және болып жатқан 
өзгерістерді ғылыми зерттеу ғалымдардың міндеті. 
 

 
 
67 
 
 
 
                                      

жүктеу 7,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: