және жалпы білім беретін мектеп құрылымының өзгеруі - жас ұрпақты
тәрбиелеуді дамытып қалыптастыруды талап етеді.
Қазіргі кезде Қазақстан Республикасында жоғарыда сипатталған
жаһандық проблемаларға жауап бере алатындай жұмыстар республикалық
деңгейде жүргізілуде.Оқу бағдарламасындағы ұлттық стандарттарға,
бағалауға, оқулықтар мен оқыту әдістеріне қатысты білім беру саласындағы
өзекті құндылықтар мен мақсаттар мектеп оқушыларының жалпы үлгерімін
арттыруды, сондай-ақ инновация мен көшбасшылықты енгізу үшін талап
етілетін дағдыларды дамытуды, мектеп мәнмәтіні арқылы ұлттық сананы
қалыптастырып, іске асыруды және ауқымды халықаралық тәжірибемен
өзара әрекеттесуді көздейді.
Орта білім беру мазмұнына жаңартылған оқу бағдарламасы мен
бағалау жүйесін енгізу аталған міндеттерді шешу үшін қабылданған
шаралардың бірі болып табылады. «Қазақ тілі» және «Қазақ әдебиеті»
пәндері бойынша жаңартылған оқу бағдарламалары да осы үдерістің
құрамдас бөлігі болып табылады.
Технология, коммуникация мен ғылым салалардағы елеулі өзгерістер
әлемдік экономикаға айтарлықтай ықпал ете отырып, әрбір азаматқа ХХІ
ғасырда табысты болу үшін қажетті білім мен дағдыларды алға тартады.
Сонымен қатар, қарқынды жаһандану ұлттық экономикаға да ықпал етуде,
оның үстіне қазіргі уақытта экономикалық дамуды қамтамасыз етуге
бағытталған халықаралық бәсекелестік артып отыр.
Қазақстан қоғамының қазіргі геосаяси, экономикалық және әлеуметтік
жағдайы, әлемдік білім кеңістігіне кірігуі Қазақстан Республикасының
Жалпы орта білім беру жүйесін жаңғыртуды, атап айтқанда, орта білім
мазмұны мен құрылымын, мақсаттарын қайта қарауды және оқыту мерзімін
кеңейтуді талап етеді.
Қазіргі кезеңде 12 жылдық мектепте есептелген белгілі бір
халықаралық білім беру стандарты қалыптасты. Бұл дегеніміз-өзінің және
қоғамның мүддесінде өзін-өзі белсенді етуге дайын, өзгермелі даму үстіндегі
ортада өмір сүруге бейім, бәсекеге қабілетті және құзіретті, шығармашыл,
білімді тұлғаны дамыту және қалыптастыру. Қоғамда туындап отырған жаңа
экономикалық қатынастарға орай білім беруді реформалау мәселесі
туындайды. Реформалаудың басты мәселесі білім мазмұны толық жаңғырту
жетілдіруді талап етеді. Ол білім беру стандарттарын, базалық оқу
жоспарларын жасау және тәжірибеге енгізу арқылы жүзеге аспақ.
Стандарттар барлық тұрпаттағы оқу құралдарының қай түріне жататынына
қарамастан, кадр даярлаудың жоғары біліктілік сапаларын үйлесімді атқаруы
тиіс. Бұл күнде өмір өлшеусіз өзгереді. Қазақ халқы өз еркін өз қолына алып,
өз болашағы болып табылатын болашақ жастарды білі мен тәрбие ісіне көңіл
бөліп, өзіндік бағыт ұстап, жасампаздық жолға меңзейтін әдістер ұсынуда.
Солардың қатарында өз мүддесі мен қоғамдық мүдделерді ұштастыра
білетін, зиялы, адамгершілігі мол, денсаулығы мықты жеткіншек тәрбиелей
алатын ұстаздарды көруімізге болады. Өйткені,олар оқушылардың санасына
туған халқына деген патриоттық сезім ұялатып, ұлттық рухты сіңірумен бірге
223
тілі мен әдебиетін, тарихы мен өнерін қастерлеп, салт дәстүрін меңгерте
алады. Әр оқушыны дара тұлға деп танып, олардың бойына үнемі оқып
үйренсем деген ізденімпаздық қасиет дарыту, оларға өздігінен білімдерін
толықтырып тереңдету тәсілдерін жаңа технологиялармен, әдіс тәсілдермен
байланыстыра отырып дамыту тек жаңаша ойлай алатын, тілдік құзыреті
мықты ұстаздың ғана қолынан келеді. Қоғамның өзгеруімен байланысты
білім беру әдістері де білім көлемі де үнемі өзгеріп отырады. Ол білім беру
заңдылықтарына байланысты өзгеріп дамып отырады. Ал ұстаздар қауымы
қандай болмасын жаңалыққа құлақ түре жүретіні айқын. Жаңа
технологияларды сабақта қолданудың тиімділігін қашан да жолға қояры
анық.
Қазіргі кезеңде Республикасызда білім берудің жаңа жүйесі жасалып,
Қазақстандық білім беру жүйесі әлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағыт
алуда. Бұл педагогика теориясы мен оқу-тәрбие үрдісіндегі елеулі
өзгерістерге байланысты болып отыр: білім беру парадигмасы өзгерді, білім
берудің мазмұны жаңарып, жаңа көзқарас, жаңаша қарым-қатынас пайда
болды.
Еліміздің болашағы, көркейіп өркениетті елдер қатарына қосылуы
бүгінгі ұрпақ бейнесінен көрінеді. Қазіргі білім беру саласындағы проблема -
әлеуметтік педагогикалық және ұйымдастыру тұрғысынан, білім
мазмұнына жаңалық енгізудің тиімді, жаңа әдістерін іздестіру, оларды жүзеге
асыра алатын мұғалімдерді даярлау және олардың біліктіліктерін үнемі
арттырып отыру.
Мұғалімдерді даярлау қай уақытта да ең өзекті мәселелер қатарына
кіретіні белгілі жәйт. Олай болатыны, қоғамның әлеуметтік –
экономикалық міндеттері заманына сай өзгерістерге ұшырап, өскелең
ұрпақты соған лайықтап өмірге бейімдеудің жаңа талаптары туындап
отырады.
Бұл жерде ұстанымдар кәсіби педагог кадрларын даярлау мен қайта
даярлау жүйесіндегі көзқарастардан айкыңдалары даусыз.
Қазіргі мектеп жағдайындағы білім берудің ұлттық моделіне өту оқыту
мен тәрбиелеудің соңғы әдіс-тәсілдерін, инновациялық педагогикалық
технологияны игерген, психологиялық-педагогикалық диагностиканы
қабылдай алатын, педагогикалық жұмыста қалыптасқан бұрынғы ескі
сүрлеуден тез арада арылуға қабілетті және нақты тәжірибелік іс-әрекет
үстінде өзіндік даңғдылы жол салуға икемді, шығармашыл педагог-
зерттеуші, ойшыл мұғалім болуын қажет етеді.
Осы тұрғыда қазақ тілі пәні мұғалімдері - курс кезіндегі білім беру
үдерісінде жаңа ақпараттық білім беру ортасын қалыптастыру мақсаты
тұрғанын айқын сезінді. Жаңартылған мазмұндағы білім беруде, оқыту
әдістерінің кез келген түрін белсенді әрекетке айналдыру - мұғалімнің
әдістемелік шеберлігі мен шығармашылық ізденісіне байланысты болатынын
аңғарды.
224
Достарыңызбен бөлісу: |
