9
мектепке дейінгі балалардың оқу іс-әрекеттеріне көрнекілік, ойын
технологиясын кеңінен қолданған жөн.
10
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БІЛІМ БЕРУДЕГІ
ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР
«Технология» сөзі – гректің «шеберлік, өнер» және «заң, ғылым»
сөздерінен шыққан – бұл шеберлік туралы ғылым.
Кез-келген технологияның маңызы
Инновациялық технологиялар – тәрбиелеу мен оқытуға қойылған
мақсаттарға жетуге бағытталған заманауи әдістер мен ұтымды тәсілдердің,
тәрбиелеу мен оқытудың дәстүрлі емес әдістерінің, жаңа оқыту құралдарының
жүйесі.
Инновациялық технология – алға қойған мақсатқа жетудің тиімділігін
қамтамасыз ететін оқудың әдіс-құрал және түрлерінің жүйесі арқылы оқыту
мазмұнын жүзеге асыру жолы болып табылады. Инновациялық технологияда
мазмұн, әдіс және құралдардың өзара байланысы десек, ал аталған озық
әдістемені қажетінше педагогикалық міндетке сәйкес іріктей білу педагогтың
педагогикалық шеберлігіне байланысты.
Мектепке дейінгі ұйымдарда инновациялық технологиялар аз емес және
олар оң нәтижелерге жеткізуде.
Интерактивті оқыту технологиялары
Берілген технологиялар баланы жан-жақты дамытуға бағытталған білім
беру үдерісінде белсендіруші әдіс-тәсілдерді қолдану арқылы оқытушы және
дамытушы сипаттағы әдістемелерді қамтиды, олар: оқуға ерте үйрету, тілдерге
үйрету (тілдердің үштұғырлығы), танымдық материалды сызбалық-таңбалық
үлгілер негізінде үйрету, М. Монтессоридің өзін-өзі дамыту әдістемесі,
ұжымдық пікірталас және оқу-рөлдік ойындарының әдісі.
Интерактивті оқыту әдістері балаға адами өзара іс-әрекет пен қарым-
қатынасын ұйымдастыру арқылы бағытталған.
Оқуға ерте үйрету
Интерактивті технологияларға оқуға ерте үйрету де жатады. Балаларға
сөздерді толық оқуға үйретудің озық әдістемесін балаларды ерте оқытудың
қолдаушысы Глен Доман әзірледі. Дәрігер ретінде ол оқу мидың өсу кезеңінде
МАҚСАТЫ
ҚҰРАЛДАР
ҚОЛДАНУ
ЕРЕЖЕСІ
НӘТИЖЕ
11
ғана тиімді екенін білді. Ал адамның миы жеті-жеті
жарым жасқа дейін, әсіресе, алғашқы үш жылда
қарқынды өседі.
Доманның әдістемесі қазіргі уақытта да қажет.
Балаларын ерте оқуға үйретуді бастау үшін ата-аналар
мен тәрбиешілерге көмектесетін жаңа әдістемелік
кешендер әзірленді. Бұл кешендер, - «Жөргектен оқу»,
«Жөргектен оқу әліппесі», «Глен Доманның үлестірме қағаздары», бұларды
Ресейдің ғана емес, сонымен қатар басқа да шетелдердің ата-аналары мен
тәрбиешілері сәтті қолдануда.
«Жөргектен оқу»
Бұл технология бала өміріне маңызды кезең ойлау қабілетінің – миының
белсенді өсу кезеңінде және өмір бойындағы «интеллектуалды қуатының»
қалыптасуына, зейінін маңызды затқа шоғырландырып, ұстап тұру іскерлігін
дамытуға жағдайлар жасайды. Әріптер мен буындарды алдын-ала үйренусіз
тұтас сөздерді жүгіртіп дербес оқу негізінде ақпараттардың үлкен көлемдерін еш
қиындықсыз сақтайды. Баланың миы жаңаны қабылдауға барынша ашық, ол кез-
келген ақпараттарды жеңіл меңгереді. Сөзді толық қабылдай отырып, бала
материалды тезірек меңгереді, келіп түскен ақпаратты жеңіл өңдейді. Бұдан
кейін жылдам ойлауы дамиды – тез ойлап, талдау жасау іскерлігі. Бұл адамның
ең маңызды қасиеттерінің бірі.
Топтаманың құрамына 800 сөзден құралған үлестірме қағаз енген, олар
кішкентай баланың сөздік қорын толықтырып, зейінін, ойын, есін, көруін, естуін,
тілін дамытады.
Сабақтар балаға белгілі жүйемен үлестірме қағаздардан көрсетуден
құралады. Бір сабақ 5 секундқа жуық уақытқа созылады, балаға қызықты ойын
түрінде өтеді.
Сабақ ірі қызыл қаріптермен жазылған сөздермен танысудан басталады.
Келесі кезеңдерде сабақтарға есімдіктер, демеуліктер, қосымшалар, шылаулар,
жұрнақтар мен жалғаулар жазылған үлестірме қағаздар енгізіледі. Топтамаға А.
Маниченконың «Баланы оқуға қалай үйрету керек» кітабы енген, баламен
жүргізілетін жұмыстың әдістемесі толық жазылған.
«Жөргектен оқу әліппесі»
«Баланы кемеңгер етудің ең тиімді тәсілі – оны үш
жасқа дейін оқуға үйрету» - деп көптеген жетекші
балалар психологтері есептейді.
Атап айтқанда, ерте жастан оқуға үйретуде
балабақша бағдарламасын меңгеріп қана қоймай, кез-
келген жетістіктерге жетуге көмектесетін аса ірі
интеллектуалды әлеует қалыптасады.
«Жөргектен оқу әліппесі» топтамасы:
- интеллектісін, зейінін, есін, ойын дамытады;