Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі М. Х. Дулати атындағы

жүктеу 1,65 Mb.

Pdf просмотр

бет	94/128
Дата	21.01.2022
өлшемі	1,65 Mb.
	#34207

1 ... 90 91 92 93 94 95 96 97 ... 128

Aubakirov Et jane Et onimderi

4.
Йод саны

Йод  саны  100  гр  майға  немесе  өзге  зерттелінетін  өнімге  екі  еселенген
байланыстар  бойынша  қосыла  алатын  йод  граммдарының  мөлшерімен
анықталады.  Йод  санын  анықтау  үшін  йод  хлоридінің  –

ICI,  йод  бромидінің
-
IBr  ерітінділерін  немесе  алмас  ерітіндісіндегі  йодты  қолданады,  олардың
спирттердегі  немесе  өзге  еріткіштердегі  йод  ерітінділерімен  салыстарғанда,
реакциялық қабілеті зор. Йод саны май қышқылдарының қанықпағандығының
өлшемі  болып  табылады.  Ол  кеуіп  жатқан

майлардың  сапасын  бағалау  үшін
едәуір маңызды.

Зерттелінетін  заттың  дәл  өлшемесін  (әдетте  0,01
-
0,5г)  берік  кептелген
тығыны бар, сыйымдылығы 250
-
300 мл құрғақ колбаға салады, хлороформның
10  мл
-
де  ерітіп,  25  мл  йод  бромидінің  ерітіндісін  қосады.  Колба  ішіндегі
заттарды  араластырады,  тығынмен  қаттылап  жауып,  1  сағатқа  қараңғы  жерде
қалдырады. Бұл уақыт өткен соң реакциялық  масса күңгірт болып қалуы тиіс.
Егер  сұйықтық  түссізденсе  немесе  әжептеуір  ақшылданса,  тәжірибені  заттың
азырақ  өлшемесімен  қайталайды.

Одан  кейін  20  мл  калий  йодиді  ерітіндісін
және  шамамен  100  м  суды  қосып,  ақшыл
-
сары  түске  дейін  натрий
тиосульфатының  0,1н  ерітіндісімен  титрлейді,  содан  соң  крахмал  қосып,
түссізденгенше  титрлейді.  Параллельді  түрде  бақылау  тәжірибесін  жүргізеді,
йод саны мына формула бойынша анықталады:

Йод саны

мұнда

–

бақылау  тәжірибесінде  титрлеуге  кеткен  натрий  тиосульфатының
0,1н  ерітіндісі,  мл;

–

зерттелінетін  затты  титрлеуге  кеткен  натрий
тиосульфатының  0,1н  ерітіндісі,  мл;  а  –

зат  өлшемесі,  г;  0,01269  –

натрий
тиосульфатының  массалық  қоюлығының  номиналды  мәні.  Йод  хлоридінің

85

көмегімен талдау жүргізу жоғарыда жазылғаннан мыналармен ерекшеленеді:
хлороформ орнына эфир алынады, ал ICI қосылғаннан кейін ұсталым 1
-3
минутты құрайды.

жүктеу 1,65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 90 91 92 93 94 95 96 97 ... 128