Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ұлттық тестілеу орталығЫ

 
1-нұсқа 
 
Қазақстанның жаңа тарихы 
 
110
14. Жайық өзенінің жоғары және төменгі ағысының бүкіл алабы бойындағы 
өзара тығыз байланысқа түскен кіші жүз бен орта жүз қазақтарының рулары: 
A) Миасс 
B) Өсерген 
C) Тама 
D) Құбақан 
E) Қаратабын 
F) Қарақыпшақ 
G) Ой 
H) Керей 
 
15. Сырым Датов көтерілісі тұсында жоғарғы Жайық бекінісі мен Елек 
қалашығының маңына шоғырланған көтерілісшілер: 
A) Саржан. 
B) Кенесары. 
C) Барақ. 
D) Иман. 
E) Тіленші. 
F) Қасым. 
G) Жантөре. 
H) Жоламан. 
 
16. Дәулеткерей Шығайұлы: 
A) Сазгер. 
B) Ориенталист. 
C) Көтеріліс басшысы. 
D) Күйші. 
E) Жазушы. 
F) Зерттеуші. 
G) Ұлы ойшыл. 
H) Домбыра өнеріндегі лирикалық бағыттың негізін салушы. 
 
17. 1837 жылы жылғы 15 қарашадағы Тастөбе шайқасы жеңілісінің салдары: 
A) Қытай озбырлығының күшеюі. 
B) Патша озбырлығына шек қойылу. 
C) Хандықтың қалпына келтірілуі. 
D) Орта Азия хандықтарымен күрес. 
E) Көтерілісшілер қатары сиреді. 
F) Исатай жанында ондаған серіктері ғана қалды. 
G) Феодалдық-рулық тәртіптің кең қанат жаюы. 
H) Қазақ шаруалары өз ауылдарына тарап кетті. 
 

 
1-нұсқа 
 
Қазақстанның жаңа тарихы 
 
111
18. 1838 жылғы желтоқсанда Батыс Сібір генерал-губернаторы князь 
Горчаковқа және І Николайға арнаған хатында Кенесарының қойған 
талаптары: 
A) Сый-сыяпат сұрау. 
B) Одақ құру. 
C) Қазақ жерлеріндегі округтік приказды жою. 
D) Абылай хан кезіндегі қазақ жерінің дербестігін қалпына келтіру. 
E) Салық жинауды тоқтату. 
F) Келіссөз жүргізу. 
G) Шұрайлы жерлерді қайтарып беру. 
H) Қару-жарақпен қамтамасыз ету. 
 
19. Арал өңірі қазақтарының Хиуа және Ресей отаршылдығына қарсы азаттық 
күресін басқарған Жанқожа Нұрмұхамедовты қолдаған ірі байлар: 
A) Қарауылқожа Бабажанұлы. 
B) Ермұхамед Қасымов. 
C) Сұлтанбөрі. 
D) Жанқозы Шерғазиев. 
E) Қожа Баймұхамед. 
F) Дабыл. 
G) Есет Көтібаров. 
H) Ақтамберді. 
 
20. Орынбор, Батыс Сібір, Түркістан генерал-губернаторлықтарының 
орталықтары: 
A) Тобыл. 
B) Омбы. 
C) Омбы. 
D) Самарканд. 
E) Ақмола. 
F) Орынбор. 
G) Ташкент. 
H) Семей. 
 
21. Көрнекті суретші Хлудовтың шығармалары: 
A) «Көш». 
B) «Байғұстар» 
C) «Атқа мінген қазақ». 
D) «Манас». 
E) «Қазақ шаңырағы» 
F) «Қырғыз өлкесі». 
G) «Отынға бару». 
H) «Мал айдау». 
 

 
1-нұсқа 
 
Қазақстанның жаңа тарихы 
 
112
22. П. Рычков: 
A) Қазақстанда айдауда болған. 
B) «Орынбор тарихы» атты зерттеу еңбегінде қазақ тарихының даму 
кезеңдерін көрсеткен. 
C) Қазақстан туралы еңбегі үшін Ресей ғылым академиясының бірінші 
корреспондент мүшесі болған. 
D) Желтоқсаншы. 
E) Қазақ хандары туралы мәліметтер жинақтаған. 
F) Әбілқайыр ханның сол кезде әлі де жақсы сақталған бейітін суреттеп 
жазған. 
G) Қазақ даласының қазба байлықтарын зерттеген. 
H) Шоқанның досы, көрнекті орыс жазушысы. 
 
23. Аңырақай шайқасының тарихи маңызы: 
A) Хандық билік ұлықталды 
B) Жоңғарлар Іле өзенін бойлап, еліне қарай шегінді. 
C) Реформалар жүзеге асты 
D) Қазақтың шұрайлы жерлері қайтарылды 
E) Қазақ жерін түгелдей азат етуге мүмкіндік туды. 
F) Екі ел арасында татулық орнады. 
G) Кіші жүз бен Орта жүз жерлерінің көп бөлігі азат етілді. 
H) Бөгенбай батырдың беделі артты. 
 
24. Бірінші болып Ресей боданы болуға ант бергендер: 
A) Әбілқайыр хан. 
B) Тәуке хан. 
C) Есет батыр. 
D) Айшуақ сұлтан. 
E) Құтлымбет Қоштаев 
F) Бөкенбай ақсақал. 
G) Қабанбай батыр. 
H) Үмбетей жырау. 
 
25. Кіші жүз қазақтары қатысқан Е.Пугачев көтерілісінің кезеңдері: 
A) 1772 ж. қыркүйек-1776 ж. ақпан. 
B) 1774 ж. наурыз-1774 ж. күз. 
C) 1773 ж. қыркүйек-1774 ж. наурыз. 
D) 1777 ж. қыркүйек-1774 ж. наурыз. 
E) 1774 ж. қыркүйек-1776 ж. ақпан. 
F) 1780 ж. наурыз-1780 ж. шілде. 
G) 1775 ж. қыркүйек-1776 ж. ақпан. 
H) 1778 ж.қыркүйек-1780 ж. наурыз. 
 

 
1-нұсқа 
 
Қазақстанның физикалық географиясы 
 
113
Қазақстанның физикалық географиясы 
 
1. Қазақстанның ең биік таулары: 
A) Көкшетау 
B) Тянь-Шань 
C) Имантау 
D) Мұғалжар 
E) Жоңғар Алатауы 
F) Алтай 
G) Қаратау 
H) Ұлытау 
 
2. Палеозойсоңында қалыптасқан герциндік қатпарлы нысандар: 
A) Үстірт 
B) Маңғыстау таулары 
C) Жетісу Алатауы 
D) Каспий маңы ойпаты 
E) Мұғалжар 
F) Сарыарканың шығыс бөлігі 
G) Тұран плитасы 
H) Тянь-Шань 
 
3. Сарыарқа таулар жүйесі: 
A) Баянауыл 
B) Ұлытау 
C) Алатау 
D) Маңғыстау 
E) Памир 
F) Алтай 
G) Көкшетау 
H) Тянь Щань 
 
4. Қазақстанның биік таулары: 
A) Тянь-Шань 
B) Жетісу Алатауы 
C) Маңғыстау 
D) Мұғалжар 
E) Алтай 
F) Сарыарқа 
G) Қаратау 
H) Жалпы Сырт 
 
5. Жылдық жауын-шашын мөлшері 250 мм-ден аз жауатын аймақтар: 
A) Үстірт 
B) Сауыр 

 
1-нұсқа 
 
Қазақстанның физикалық географиясы 
 
114
C) Балқаш маңы 
D) Шыңғыстау 
E) Күнгей Алатауы 
F) Ұзынқара жотасы 
G) Арал маңы 
H) Қарқаралы 
 
6. Каспий теңізі алабына  жататын өзендер: 
A) Сағыз 
B) Керей 
C) Қалжыр 
D) Жайық 
E) Жидели 
F) Дағандалы 
G) Базар 
H) Жем 
 
7. Қызыл қоңыр топырақ Қазақстанның қай облыстарында басым? 
A) Жамбыл 
B) Орталық Қазақстан 
C) Ақмола 
D) Батыс Қазақстан 
E) Қызылорда 
F) Солтүстік Қазақстан 
G) Маңғыстаум 
H) Оңтүстік Қазақстан 
 
8. Қазақстанның қызыл кітапқа енген өсімдіктері: 
A) Сиверс алмасы 
B) Альберт қызғалдағы 
C) Сүйсін шиқындағы 
D) Жоңышқа 
E) Жантақ 
F) Қамыс 
G) Қайың 
H) Жыңғыл 
 
9. Ақсу-Жабағылы қорығының 2000-2300м биіктікте субальпілік шалғынын 
мекендейтін жануарлар: 
A) Ілбіс 
B) Ақбөкен 
C) Қозықұмай 
D) Түлкі 
E) Шибөрі 

 
1-нұсқа 
 
Қазақстанның физикалық географиясы 
 
115
F) Таутеке 
G) Қабан 
H) Қоян 
 
10. Қазақстан аумағынан өтетін зоналар: 
A) Дала 
B) Тайга 
C) Орманды дала 
D) Тропиктік ылғалды орман 
E) Прерии 
F) Саванна 
G) Шөл 
H) Тундра 
 
11. ҚР-ның аумағына қандай аудандар тобына бөлуге болады: 
A) Экологиялық жағдайы салыстырмалы жақсы 
B) Экологиялық жағдайы өте жақсы 
C) Экологиялық жағдайы өте нашар 
D) Экологиялық жағдайы қолайлы 
E) Экологиядық жағдайы тұрақсыз 
F) Экологиялық жағдайы тұрақты 
G) Экологиялық жағдайы орташа 
H) Экологиялық жағдайы нашар 
 
12. Атырау облысының мұнай кен орындары: 
A) Құмкөл 
B) Сарыбай 
C) Қашар 
D) Соколов 
E) Қоңырат 
F) Қаражамбас 
G) Қаламқас 
H) Теңіз 
 
13. Шығыс Еуропа  платформасын қалыптастыратын кезеңдер: 
A) Кембрийге дейінгі кезең 
B) Антропогендік кезең 
C) Палеозой 
D) Эпи палеозой кезеңі 
E) Мезозой 
F) Протерезой 
G) Архей 
H) Кайнoзой 
 

 
1-нұсқа 
 
Қазақстанның физикалық географиясы 
 
116
14. Қазақстандағы Батыс Сібір жазығының бөліктері: 
A) Сібір увалдары 
B) Үстірт 
C) Барабы жазығы 
D) Мещера жазығы 
E) Васюган жазығы 
F) Құлынды даласы 
G) Тұран жазығы 
H) Есіл жазығы 
 
15. Қазақтың ұсақ шоқысы мына нысандармен шектеседі: 
A) Сауыр-Тарбағатай тау жүйелері 
B) Бетпақдала 
C) Торғай үстірті 
D) Орал 
E) Тауқұм 
F) Жетісу 
G) Маңғыстау тауы 
H) Үстірт қыраты 
 
16. Арал теңізі маңындағы құмдар: 
A) Кіші Борсық 
B) Қызылқұм 
C) Үлкен Борсық 
D) Бетпақдала 
E) Аралмаңы Қызылқұм 
F) Сарыесік-Атырау 
G) Қарақұм 
H) Сарыарқа 
 
17. Алтай  тауындағы тектоникалық тау аралық ойыстар: 
A) Шуй 
B) Ойман 
C) Кұрай 
D) Ақтау 
E) Бесшоқы 
F) Ақсоран 
G) Желтау 
H) Айтау 
 
18. Сауыр-Тарбағатай тауын зерттеген ғалымдар: 
A) И. В. Мушкетов 
B) П. П. Семенов 

 
1-нұсқа 
 
Қазақстанның физикалық географиясы 
 
117
C) И. Ф. Бабков 
D) Т. Г. Шевченко 
E) Ш. Уалиханов 
F) В. В. Докучаев 
G) А. Н. Краснов 
H) Ф.Ф. Берг 
 
19. Жетісу Алатауының солтүстігінен бастау алатын өзендер:   
A) Сырдарья 
B) Ертіс 
C) Тентек 
D) Жаманты 
E) Есіл 
F) Ырғайты 
G) Жайық 
H) Тобол 
 
20. Батыс Тянь-Шандағы ірі жоталар: 
A) Қаратау 
B) Қалба 
C) Ұзынқара 
D) Ақсораң 
E) Кетпен 
F) Жетісу 
G) Өгем 
H) Піскем 
 
21. Мұздық шөгінділер Қазақстанның қай аймағында кездеседі? 
A) Сарыарқада 
B) Жетісу Алатауында 
C) Каспий маңы ойпатында 
D) Алтайда 
E) Тянь-Шань тау жүйесінің аңғарларында. 
F) Бетпақ далада 
G) Жем үстіртінде 
H) Торғай ойысында 
 
22. Қазақстан аумағындағы аласа таулар: 
A) Саяндар 
B) Гиндукуш 
C) Алтай 
D) Мұғалжар 
E) Желдіадыр 

 
1-нұсқа 
 
Қазақстанның физикалық географиясы 
 
118
F) Көкшетау 
G) Тянь-Шань 
H) Памир 
 
23. Ежелгі Еуропа платформасының төменгі қабатын құрайтын кристалдық 
жыныстардың қалыптасу кезеңі: 
A) Кайнозой 
B) Кембрийге дейінгі 
C) Мезозой 
D) Протерозой 
E) Архей 
F) Эоархей 
G) Палеозой 
H) Ерте Протерозой 
 
24. Герцин тау түзілу процесі кезінде көтерілген таулар: 
A) Алтай 
B) Сарыарқаның шығыс бөлігі 
C) Іле Алатауы 
D) Қаратау 
E) Сауыр-Тарбағатай 
F) Жетісу Алатауы 
G) Тянь-Шань 
H) Мұзтау 
 
25. Қазақстандағы көлдер қазаншұңқырының пайда болу типтері: 
A) Тектоникалық 
B) Эндемикті 
C) Геологиялық   
D) Жаңа арна 
E) Мореналы   
F) Реликті   
G) Жарықшақты 
H) Карстық 
 

1-нұсқа                                                                      Қазақстаннның экономикалық және әлеуметтік географиясы 
 
119
Қазақстаннның экономикалық және әлеуметтік географиясы 
 
1. Қазақстан экономикасының дамуына кедергі келтіреді: 
A) табиғат жағдайының қатаңдығы 
B) ашық теңізге шығудың жоқтығы 
C) нано технологияның жоқтығы 
D) аумақтың үлкендігі 
E) судың жетіспеуі 
F) экологиялық жағдай 
G) маманданған еңбек ресурсы 
H) шикізат бағасы 
 
2. Қазақстан дүние жүзінде барланған қоры бойынша 1-ші орында: 
A) мыс 
B) барит 
C) мұнай 
D) алтын 
E) мырыш 
F) күміс 
G) молибден 
H) вольфрам 
 
3. Әскери бекініс пен елді мекендер негізінде бой көтерген сауда әкімшілік 
орталықтары: 
A) Қызылорда 
B) Көкшетау 
C) Түркістан 
D) Верный 
E) Жетіген 
F) Семей 
G) Жамбыл 
H) Форт-Шевченко 
 
4. Қазақстандағы негізгі желдер: 
A) Орталық 
B) Ақтау 
C) Оңтүстік 
D) Солтүстік 
E) Қордай 
F) Ебі 
G) Сайқан 
H) Атырау 
 

1-нұсқа                                                                      Қазақстаннның экономикалық және әлеуметтік географиясы 
 
120
5. Қазақстандағы алтай тілді халықтарға жататындар: 
A) Украиндер. 
B) Грузиндер. 
C) Өзбектер. 
D) Татарлар. 
E) Башқұрттар. 
F) Тәжіктер. 
G) Белорустар. 
H) Ауғандар. 
 
6. Республиканың мұнай газ кешенін қамтамасыз ететін кәсіпорындар: 
A) АҚ СП "Теңізшевройл" 
B) ААҚ "Қазмұнайгаз" 
C) ААҚ "АЗТМ" 
D) АҚ "АХБК-Озат" 
E) АҚ "Рахат" 
F) АҚ "Қарғалы" 
G) АОТ "Көксу Шекер" 
H) АҚ "Шеврон-Тексако" 
 
7. Машина жасаудың жоғары қабаттары: 
A) Орта машина жасау 
B) Дәл 
C) Ауыл шаруашылық 
D) Автомобиль жасау 
E) Трактор жасау 
F) Ауыр 
G) Прецизионды 
H) Нәзік 
 
8. Химиялық шикізат құрамына кіреді: 
A) Әк тас 
B) Натрий тұзы 
C) Құм 
D) Калий тұзы 
E) Алмаз 
F) Қиыршық құм 
G) Балшық 
H) Күкірт 
 
9. Қазақстанның курортты-рекреациялық аймақтары: 
A) Балқаш 
B) Шымкент 

1-нұсқа                                                                      Қазақстаннның экономикалық және әлеуметтік географиясы 
 
121
C) Мойылды 
D) Сарыағаш 
E) Бурабай 
F) Астана 
G) Қаражал 
H) Қарағанды 
 
10. Қазақстанның біршама дамыған тамақ өнеркәсібінің салалары: 
A) кондитер 
B) ет өндірісі 
C) өсімдік майын шығару өндірісі 
D) ұн тарту 
E) май шайқау, сыр жасау 
F) қант өндірісі 
G) балық өнеркәсібі 
H) консерві өндірісі 
 
11. Күріш өсіретін өзен алаптары: 
A) Есіл 
B) Торғай 
C) Ертіс 
D) Сырдария 
E) Іле 
F) Обаған 
G) Нұра 
H) Қаратал 
 
12. Кеме жүретін өзендер: 
A) Ақсу 
B) Шу 
C) Сарысу 
D) Іле 
E) Урал 
F) Талас 
G) Торғай 
H) Ертіс 
 
13. Cовет өкіметі кезінде Қарағанды көмірін негізгі тұтынушылар: 
A) Орта Урал 
B) Молдова 
C) Өзбекстан 
D) Оңтүстік Урал 
E) Саха республикасы 

1-нұсқа                                                                      Қазақстаннның экономикалық және әлеуметтік географиясы 
 
122
F) Ресей 
G) Белорус 
H) Украина 
 
14. Орталық Қазақстанның негізгі байлығы: 
A) мұнай 
B) жер ресурстары 
C) мыс рудасы 
D) химия өнеркәсібінің шикізаты 
E) қорғасын 
F) уран 
G) газ 
H) кокстелетін тас көмір 
 
15. Шығыс Қазақстан қалалары: 
A) Мамлютка 
B) Кентау 
C) Өскемен 
D) Семей 
E) Теректі 
F) Тараз 
G) Риддер 
H) Сергеевка 
 
16. Батыс Қазақстан экономикасында дамыған өндірістік циклдер: 
A) мұнай өнеркәсібі 
B) газ өнеркәсібі 
C) химия өнеркәсібі 
D) түсті металлургия 
E) қара металлургия 
F) тігін өнеркәсібі 
G) орман өнеркәсібі 
H) машина жасау және металл өңдеу 
 
17. Солтүстік Қазақстанның әкімшілік облыстары: 
A) Маңғыстау 
B) Солтүстік Қазақстан 
C) Торғай 
D) Қарағанды 
E) Атырау 
F) Павлодар 
G) Көкшетау 
H) Ақмола 
 

1-нұсқа                                                                      Қазақстаннның экономикалық және әлеуметтік географиясы 
 
123
18. Оңтүстік Қазақстанның әкімшілік облыстары: 
A) Тараз 
B) Ақтау 
C) Шымкент 
D) Қызылорда 
E) Жаркент 
F) Талдықорған 
G) Алматы 
H) Оңтүстік Қазақстан 
 
19. Табиғат ресурстарына бай және ауыл шаруашылығына жарамды жер 
телімі көлемді аймақтар қатары: 
A) Ақтөбе 
B) Атырау 
C) Оңтүстік Қазақстан облысы 
D) Жамбыл 
E) Шығыс Қазақстан 
F) Солтүстік Қазақстан облысы 
G) Қарағанды 
H) Павлодар 
 
20. Қазақстан жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары: 
A) АҚ СП "Белкамит" 
B) АҚ "Рахат" 
C) АҚ "Қарғалы" 
D) АҚ "АХБК- Озат" 
E) АҚ "Әділ" 
F) АҚ "Тұлпар" 
G) АҚ "Ақ жіп" 
H) ЖШС Көксу Шекер 
 
21. Жер ресурстарына бай елдер: 
A) Ресей 
B) Армения 
C) Қазақстан 
D) Сингапур 
E) Австрия 
F) Италия 
G) Канада 
H) Германия 
 
22. Қазақстанның жер көлемі: 
A) Азияның 6,1 % 
B) 3 млн 717,3 мың км
2
 

1-нұсқа                                                                      Қазақстаннның экономикалық және әлеуметтік географиясы 
 
124
C) Азияның 10% 
D) жер шарының 2 % 
E) Жер шарының 0,5% 
F) 2 млн 717,3 мың км
2
 
G) Еуразияның 9 % 
H) 4 млн 717,3 мың км
2
 
 
23. Қазақстан Республикасының алтын өндіретін кен орындары: 
A) Жалайыр 
B) Ақсай 
C) Жезді 
D) Ақбақай 
E) Үшбұлақ 
F) Жолымбет 
G) Бақыршық 
H) Атасу 
 
24. Халықтың тығыздығы жоғары облыстар: 
A) Шығыс Қазақстан 
B) Солтүстік Қазақстан облысы 
C) Алматы облысы 
D) Павлодар облысы 
E) Батыс Қазақстан облысы 
F) Оңтүстік Қазақстан облысы 
G) Қарағанды облысы 
H) Атырау облысы 
 
25. Қазақстан Республикасындағы негізгі газ-конденсат кен орындары: 
A) Қарашығанақ газоконденсат кен орны 
B) Оңтүстік газ кен орны 
C) Ақсу газ кен орны 
D) Павлодар газ өңдеу зауыты 
E) Батыс Қазақстан облысы 
F) Атырау газ өңдеу зауыты 
G) Ақсай поселкесі 
H) Шымкент газ өңдеу зауыты 
 
 
 
 

 
 
125