Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитеті

37 

 

 

 

шаққанда балалар өлімі     

шаққанда аналар өлімі 

 

 

 

 

 

 

   

 

 

2014 ж. 9 ай  2015 ж. 9 ай 

   

2014 ж. 9 ай  2015 ж. 9 ай 

 

 

   

1 

Қазақстан 

Республикасы 

 

10,0 

9,5 

   

11,8 

11,0 

2 

Ақмола 

 

8,6 

10,2 

   

11,1 

11,2 

  3     

Ақтөбе 

   

9,6 

   

10,3 

   

7,0 

   

6,7 

 

4 

   

Алматы 

   

11,8 

   

10,3 

   

6,8 

   

6,5 

 

5 

   

Атырау 

   

12,0 

   

8,3 

   

33,7 

   

33,0 

 

6 

   

Шығыс Қазақстан 

   

14,2 

   

10,0 

   

5,9 

   

17,5 

 

   

   

   

   

   

   

   

   

   

   

   

   

   

     

     

     

     

 

7 

   

Жамбыл 

   

13,6 

   

10,2 

   

19,1 

   

10,0 

 

8 

   

Батыс Қазақстан 

   

8,6 

   

9,3 

   

0,0 

   

10,4 

 

9 

   

Қарағанды 

   

9,9 

   

9,2 

   

15,9 

   

21,6 

 

10 

   

Қызылорда 

   

11,2 

   

10,5 

   

6,5 

   

27,6 

 

11 

   

Қостанай 

   

13,2 

   

10,3 

   

10,2 

   

0,0 

 

12 

   

Маңғыстау 

   

12,1 

   

10,1 

   

21,2 

   

7,0 

 

13 

   

Павлодар 

   

8,8 

   

7,0 

   

20,3 

   

10,4 

 

14 

   

Солтүстік Қазақстан 

   

12,1 

   

7,4 

   

0,0 

   

0,0 

 

15 

   

Оңтүстік Қазақстан 

   

13,3 

   

11,2 

   

13,6 

   

11,7 

 

16 

   

Астана қаласы 

   

9,2 

   

8,4 

   

17,8 

   

0,0 

 

17 

   

Алматы қаласы 

   

9,7 

   

6,8 

   

13,0 

   

0,0 

 

Ана өлімінің 11,8-ден (2014 ж. 9 ай)  11,0-ге дейін (2015 ж. 9 ай)  және бала 

өлімінің 10,0-ден (2014 ж 9 ай.)  9,5-ке дейін (2015 ж. 9 ай)  төмендеуі әйелдер 

мен  балалардың  денсаулығын  нығайтуға,  медициналық  көмек  сапасының 

жоғарылауына  және  басқа  бағытталған  жүйелі  шаралардың  іске  асырылуы 

нәтижесінде мүмкін болды.   

МОГДС  (Child  Mortality,  Report  2014)  есептік  деректері  бойынша 

Қазақстанда балалар өлімінің көрсеткіші тірі туған 1000 балаға 15, 2013 жылдың 

қорытындысы бойынша тірі туған 1000 балаға 16 болды. Осылайша,  Қазақстан 

балалар өлімін 70,3% төмендетіп, мерзімнен бұрын №4 МДМ  қол жеткізді. 

Аталған  жетістіктер  2014  жылы  Дүниежүзілік  Банктің  ресми  деректер 

базасына  енгізілді  және  Жаһандық  бәсекеге  қабілеттік  индексінің  есептеу 

кезінде Қазақстанның балалар өлімі көрсеткіші бойынша рейтингі 17 позицияға 

жақсартылды (98-ден 81-ге дейін).  

Республика  ДДСҰ  ұсынған  тірі  және  өлі  туылу  критерийлеріне  өтуіне 

байланысты перинаталдық көмекті өңірлендіру принциптері енгізілді 

Өңірлерде  21  перинаталдық  орталық  және  3-деңгейдегі  8  перзентханалар 

ұйымдастырылды,  онда  аз  салмақты,  шала  туылған  және  сырқаттанған  жаңа 

туылған  сәбилерге  көмек  көрсету,  күту  үшін  интенсивті  терапия  бөлімшелері 

ашылды  және  онда  жоғары  деңгейдегі  дайындалған  мамандар  жұмыс  істейді, 

жаңа  қазіргі  заманғы  медициналық  жабдықтар  (инкубаторлар,  ашық 

реанимациялық  жүйелер,    мониторлар,  вентиляция  үшін  аппараттар) 

шоғырланған  және  қымбат  бағалы  дәрі-дәрмектер  қолданылады  (сурфанктант 

дәрісінің  1  құтысы  1  мыңдай  АҚШ  долларыс).  Кезең-кезеңмен  қаржыландыру 

арқасында  олардың  жабдықталуы  60-70%  құрайды.  Олардың  орындайтын 

38 

 

технологиялары ДДСҰ ұсынымдары мен әлемдік деңгейге сәйкес келеді. 

Материалдық-техникалық базаны жақсарту және «100 мектеп, 100 аурухана 

салу»  жобасының  шеңберінде  әлемдік  стандарттарға  қол  жеткізу  үшін  2009 

жылдан бері босанғанда көмектесетін және балалар медициналық мекемелерінің 

13  объектісі  салынды  (оның  ішінде  әрқайсысы  150  төсектік  2  перинаталдық 

орталық,  әрқайсысы  200-350  төсектік  8  көпбейінді  балалар  ауруханасы,  3 

балалар емханасы).  

Республикада  үнемді,  қолжетімді  тиімді  халықаралық  технологияларды 

(бала жасындағы ауруларды интеграциялап  жүргізу, тиімді перианаталды күтім 

т.б.) енгізу жалғастырылуда. 

Еліміз  «Қауіпсіз  аналық»  ДДСҰ  стратегиясын  қабылдады.  Медицина 

қызметкерлерінің  үздіксіз  кәсіптік  білім  алуын  қамтамасыз  ету  және  тиімді 

перинаталды технологияларды енгізу үшін ДДСҰ ұсынымдары бойынша тиімді 

перинаталды  технологияларды  енгізу  жөніндегі  республикалық  үйлестіру 

орталығы  мен  өңірлік  оқу  орталықтары  құрылды.  Босанатын  әйелдерге 

дәрігерлік  жәрдем  беретін  және  балалар  ұйымдарының  медициналық 

қызметкерлерінің  80%-дан  астамы  («көпшілігі»)  халықаралық  стандарттар 

бойынша  оқытылды,  шұғыл  неонаталды  және  педиатриялық  көмек  едәуір 

жақсартылы.  2015 жылы  БЖАИЖ-дың 16 оқу-клиникалық орталықтарда (бұдан 

әрі - ОКО) барлық тренингтер бойынша  10010 адамды оқыту жоспарлануда.  

2015 жылғы 3 тоқсанда барлығы  7417 (74%) адам оқытылды, оның ішінде 

БЖАИЖ    бойынша:  3414;  Қалта  анықтамалығына–  2024;  бала  жастағы 

балаларды дамыту -1948. 

Дамуында  туа  біткен  кемістіктен  бала  өлімін  төмендету  мақсатында 

Медициналық  көмектің  кепілдік  берілген  көлемі  шеңберінде  пренаталды  және 

неонаталды  скринигтер  өткізіледі,  неонаталды  хирургия,  жаңа  туылған 

сәбилерге кардиохирургиялық көмек дамуда.  

 

 

2015 жылғы 9 ай бойынша жүрегінің туа біткен ақауы бар балаларға 1666 

кардиохирургиялық ота жасалды, олардың 1382-і жүректі ашып жасалған оталар 

және  284-і эндоваскулярлық ота.  

3 жыл бұрын өте қиын дуктус тәуелді жүрегінің туа біткен ақауы бар жаңа