Болашақ маман ретінде студенттің субъектілігінің мәнді сипаттары өзінің әрекеттеріне дайын болу және оны
басқару қабілеті; өз әрекетін, өзара әрекеттестікті моделдеу, жоспарлау тәсілі; белгіленген бағдарламаны жүзеге
асыру; өз әрекетінің және өзара әрекеттестігінің нәтижелерін бақылау және бағалау; өз әрекетін, басқаның
әрекетін, өзара әрекеттестікті рефлексиялау болып табылады.
Демек педагогикалық шарт оқыту үдерісін тиімді ұйымдастыруға бағытталады. Осы уақытқа дейін оқыту
үдерісі «оқытушы - болашақ маман (студент) - оқытушы» тұрғысынан сипатталса, қазіргі білім
парадигмасының өзгеруі «студент-оқытушы-студент» қатынастарының объектілі-субъектілі, субъектілі-
объектілі, субъектілі-субъектілі байланыстарына негізделуде.
Қорыта келгенде, зерттеу барысында жасалған талдау субъектілікті құраушыларды дамытуға дидактикалық
әсер ететін төмендегі шарттардың жиынтығын анықтауға мүмкіндік береді:
1. Сабақта білім алушылардың қызығушылықтарын ынталандыруға, оларда оқуға/үйренуге қажеттілікті
дамытуға мүмкіндік беретін қолайлы сенім ахуалын жасау.
2. Студент тұлғасына тұтастай әсер ету, оқыту үрдісінде эмоциялары мен сезімдерін оның когнитивті
қабілеттерін, әлеуетін дамытуға ынталандыратын нақты қажеттіліктерімен салыстыру;
3. Оқыту үрдісінің негізгі субъектісі ретінде «белсенді оқудың» мәнін көтеру есебінен білім алушыларды
белсендендіру.
4. Студенттің оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыруға ғана емес, оларды дамытудың өзекті деңгейіне байланысты
оқу материалын меңгерудің жеке стратегиясы есебінен педагогикалық әсер етудің бағыттылығы.
5. Білім алушылардың жеке дара ерекшеліктер диапазонын кеңейту.
6. Студенттердің өзін-өзі танытуға ынланадыру мақсатында танымдық альтернативті таңдау мүмкіндіктері.
Осы өлшемдер біздерге педагогикалық шарттардың үш негізгі блоктарын бөліп көрсетуге мүмкіндік берді:
-
жалпы педагогикалық шарттар;
-
жеке педагогикалық немесе дидактикалық шарттар;
-
профильді немесе әдістемелік шарттар.
Бірінші блок жалпыпедагогикалық қағидаларға негізделеді. Жалпы педагогикалық шарттар блогына
жатқызылады: педагогикалық үрдістің үздіксіз көпдеңгейлі кәсіби білім беру тенденцияларын анықтайтын
мақсатты бағыттылығы;оқыту үрдісінің педагогикалық заңдылықтары, тәсілдер мен әдістерді кешенді
қолдануды көрсететін іс-әрекет сипатының өзгерістері;оқытуды аса тұлғалық мәнді ететін білім алушылардың
жеке тәжірибесіне сүйену;оқытудың жеке дара және саралау қағидасын жүзеге асыруға мүмкіндік беретін
студенттердің жеке дара ерекшеліктерін есепке алу; көрнекілік қағидасын жүзеге асырудың маңызды шарты
ретінде қабылдауды белсендіру;тұлғаның субъектілігін дамытуға бағыттайтын белсенді дербестік ұстанымын
ұйымдастыру;бақылаудың жүйелігі, өз уақытында жүргізілуі, тұрақтылығы;бағалаудың объективтілігі және
жан-жақтылығы;педагогтың кәсіби құзыреттілік деңгейі.
Сонымен субъектілікті құраушыларды дамыту бір жағынан, педагогикалық үрдістің шарттарымен сырттан;
екінші жағынан, студенттің ішкі дүниесінен (мазмұнынан) іштен анықталады.Субъектілікті құраушы барлық
компоненттерге кешенді әсер ету білім алушылар тұлғасын дамыту қажеттілігімен және студенттің өзінің ішкі
әлеуетіне ден қоюынан, мүмкіндіктерін таңдаудан, іс-әрекетті жүзеге асыру құралынан байқалады, нәтижесінде
субъектілік тәжірибе компоненттері мен өзін-өзі реттеу біліктіліктерінің өзара әрекеттестігімен анықталады.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі инновациялық даму тұжырымдамасы. ҚР Президентінің
2013 жылғы 4 маусымдағы №579 Жарлығы
2. Брушлинский А.В. Деятельность, действие и психическое как процесс // Вопросы психологии. 1984. - № 5 -
С. 17-19
3. Ожегов С.И. Словарь русского языка. - М.: Оникс, Мир и Образование, 2008. -940с.
4. Философский энциклопедический словарь. 2-е изд. -М.: Советская энциклопедия, 1989. - 814 с.
5. Бабанский Ю.К. Педагогика. Москва, «Просвещение», 1983. - 370 с.
6. Беликов в.А. Философия образования личности: деятельностный аспект. Монография. – М.: Владос, 2004.
-357с.
7. Андреев В.И. Педагогика творческого саморазвития. Инновационный курс. Книга 1. – Казань: Изд-во
Казанского ун-та, 1996. – 568с.
Специализированная гимназия № 12
имени Ш.Уалиханова город Алматы
Учитель русского языка и литературы
Оралбекова Айдана Кайратовна
КРАТКОСРОЧНЫЙ ПЛАН УРОКА
Тема урока: «Приветствия»
Предмет
Русский язык
Специализированная гимназия № 12 имени Ш. Уалиханова
Дата
Оралбекова Айдана Кайратовна
Класс 1
Количество
присутствующих:
Количество отсутствующих:
Цели обучения
С1. Внимательно слушать, понимать речь и правильно
реагировать на нее
Цели урока
Все учащиеся смогут:
понимать содержание сообщения;
использовать в речи знакомые слова для описания предметов;
Большинство учащихся смогут:
понимать, о чем говорит собеседник, реагировать на услышанное различными
способами и отвечать собеседнику
Некоторые учащиеся смогут:
высказывать простые оценочные суждения о прослушанном
Критерии успеха
Понимать значение новых слов, имеющих отношение к повседневной жизни
Языковые цели
Учащиеся смогут:
знать слова приветствий, использовать знакомые слова в речи
Словарная работа:
Здравствуйте, привет, добрый день, доброе утро, добрый вечер
Привитие ценностей
Прививать чувство вежливости
Межпредметные
связи
Казахский язык, познание, искусство
Предыдущее
обучение
Тема основывается на знания, которые получили в детском саду
План
Планируемое
время
Запланированная деятельность
Ресурсы
Начало
урока
2мин
1мин
Приветствие.
Психологический настрой
Создание коллаборативной среды
(Д) Продемонстрирует учитель: «Привет, меня зовут Айдана
Кайратовна. Я ваша учительница русского языка»
Стратегия «Привет, меня зовут»
(К) Учащиеся стоят по кругу и говорят по очереди:
"Привет, меня зовут ....". Затем учащиеся повторяют это
действие и хлопают в ритм со своим именем.
Стратегия «Любимый цвет»
( Деление на группы.)
-Ребята, выберите любимый цвет
( учащиеся встают в круг , выбирают стикер ).
-А теперь посмотрите , кому какой цвет попался. У кого
одинаковые цвета- образуют одну группу и садятся за один
стол.
-Ребята, посмотрите на интерактивную доску, кого вы
Стикеры разных
цветов
