ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3-деңгейлі CМЖ
құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-05-14-5-05.3/01-2013.
|
«Салғастырмалы грамматика» пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы
|
_____ 2013 жылғы
№3 басылым
|
5В011700 – Қазақ тілі мен әдебиеті мамандығына арналған
«Салғастырмалы грамматика» пәнінің
ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
СЕМЕЙ
2014
КІРІСПЕ
1 ҚҰРАСТЫРҒАН:
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі
кафедрасының профессоры, ф.ғ.к. Қинаят Шаяхметұлы
2 КЕЛІСІЛДІ
2.1 Қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі кфедрасының отырысында қаралып, талқыланды.
Хаттама №___ «___» ___________2014 жыл.
Кафедра меңгерушісі: _______________ Мұқанова Қ.Қ.
2.2 Филология факультетінің оқу- әдістемелік бюросында талқыланып, бекітілді.
Хаттама №___ «___» ___________2013 жыл.
ОӘБ төрайымы_________________ Мұқанова Қ.Қ.
2.3 Филология факультетінің Ғылыми кеңесінде бекітілді.
Хаттама №___ «___» ___________2014 жыл.
Төраға________________Қадыров А.Қ.
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік бюросында бекітілді.
Хаттама №___ «___» ___________2014 жыл.
Оқу жұмысы жөніндегі проректор_________________ Искакова Г.К.
4 2014 ж. «____» __________ шыққан ПОӘК-нің
№ 3 БАСЫЛЫМЫ
Мазмұны
1. Қолданыс аясы
2. Нормативтік сілтемелер
3. Жалпы ережелер
4. Оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасының мазмұны
5. СӨЖ-ның тақырыптары
6. Пәннің оқу-әдістемелік картасы
7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
8. Әдебиеттер
1.Пәннің оқу бағдарламасы
Оқытушы туралы деректер
Шаяхметұлы Қиянат
Пән туралы деректер
Атауы: Салғастырмалы грамматика
Кредиттер саны: 3 (сағат105)
Өту орны: №3 ғимарат
Оқу жоспарынан үзінді
Курс
|
Семестр
|
Кредит-тер
| Дәріс | ОСӨЖ |
СӨЖ
|
Барл.
|
Бақылау нысаны
|
3 курс
|
5 семестр
|
3
|
30
|
30
|
30
|
105
сағат
|
емтихан
|
Осы пәнді игеру үшін қажет білім - пәнді игеру үшін дағды мен білім студентке берілетін ақпаратты меңгеру, байқау, салыстыру, ойлау, теориялық білімді тәжірибесінде қолдана білуі тиіс.
1.4 Пререквизиті “Тіл біліміне кіріспе”, “Нормативті қазақ тілі” «Қазаргі қазақ тілі» , «Орыс тілі» пәндері оқылды. Студенттердің екі тілдің жүйелік және құрылымдық ерекшеліктері, фонетикасы, сөзжасамы, морфологиясы, синтаксисі туралы жалпы мәліметі болу керек.
1.5 Постреквизиті «Жалпы тіл білімі» Жай сөйлем синтаксисі”, “Күрделенген сөйлем синтаксисі”, “Құрмалас сөйлем синтаксисі” т.б. студент қазақ тілінің синтаксистік жүйесін, сөздердің байланысу тәсілдері мен түрлерін, сөз тіркесінің ерекшелігін, құрылымын, сөз тіркесінің басқа тілдік бірліктерден айырмашылығын білуі керек.
1.6 Қысқаша сипаттамасы: Бүгінгі күнде мемлекеттік тілді оқыту мәселесі әдістеме ғылымында өзекті мәселелердің біріне айналып отырғаны белгілі. Осыған байланысты туған жаңа бағыттар мен әдіс-тәсілдердің ішінде екінші тілді оқыту барысында грамматиканы оқушының өз ана тілінің грамматикасымен салыстыра оқыту тиімді де ұтымды. Сондықтан қазақ және орыс тілдерінің фонетикасы, сөзжасамжүйесі, морфологиясы, синтаксисі салғастырмалы түрде оқыту қажет. Пәннің мақсаты аггютинативті қазақ тілі мен флективті орыс тілінің құрылымындағы айырмашылықтарға байланысты ерекшеліктерін әр сала бойынша салыстыра зерттеу.
2.Оқу - әдістемелік кешеннің тізбесі мен мазмұны :
Курстың тақырыптық жоспары
Барлығы (кредиттер): 1 (45 сағат)
Тақырып атауы
|
Дәріс
|
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
1. Қазақ, орыс тілдерінің қалыптасуындағы ерекшеліктер
|
2
|
|
|
|
2. Фонетика. Вокализмдер.
|
2
|
|
1
|
2
|
Сөздің морфологиялық құрамы.
Морфема туралы түсінік. Түбір. Жұрнақ. Жалғау. Постфикстер
|
2
|
|
|
|
4. Сөзжасам. Тілдердегі сөзжасамның тәсілдері.
|
2
|
|
1
|
2
|
5. Морфология. Грамматикалық мағына және грамматикалық форма.
|
2
|
|
|
2
|
6. Сөз таптары. Зат есім. Екі тілдегі зат есімнің ерекшеліктері
|
2
|
|
1
|
2
|
7. Сын есім. Шырай формасы, Жасалу жолдары.
|
2
|
|
1
|
2
|
8. Сан есім. Сан есімнің түрлері.
|
2
|
|
1
|
2
|
9. Есімдіктер. Түрлері.
|
2
|
|
|
2
|
10. Етістік. Екі тілдегі етістіктің лексика-грамматикалық сипаты.
|
2
|
|
|
2
|
11. Етістіктің категориялары.
|
2
|
|
1
|
2
|
12. Үстеу. Қалып-күй сөздер. Көмекші сөздер.
|
2
|
|
|
2
|
13. Сөз тіркестері, сөздердің байланысу түрлері. Сөйлем. Сөйлем мүшелері.
|
2
|
|
|
|
14. Құрмалас сөйлем. Түлері.
|
2
|
|
1
|
2
|
15. Салғастырып отырған тілдерде баламасы жоқ сабақтас құрмалас сөйлемдер.
|
2
|
|
0,5
|
0,5
|
Барлығы
|
15
|
|
7,5
|
22.5
|
2.1 Әдебиеттер тізімі :
Негізгі әдебиеттер:
1. Аханов К. Грамматика териясының негіздері. Алматы,1996.
2. Балақаев М., Есенов Қ, Жанпейісов Е., Оралбаева Н.
Қазіргі қазақ тілінің сөзжасам жүйесі. Алматы,1989 ж.
3. Баскаков Н. Сопоставительная грамматика русского и казахского языка. Алматы,1966.
4. Бейсенбаева К.А. Сопоставительная грамматика русского и казахского
. Алматы, 1994.
5. Жаналина Л. Сопоставительное словообразование русского и казахского языков. Алматы, 1998.
6. Исаев С., Нуркина Г. Сопоставительная типология казахского и русского языков. Алматы,1996.
7. Қазақ тілінің грамммтикасы. Алматы, 1967.
8. Розенталь Д., Голуб И, Теленкова Современный русский язык. М, 2000.
9. Тұрсынов Д., Хасанов Б., Ислямов А., Бейсенбаева К., Ищанов К. Сопоставительная грамматика русского и казахского языков. Алматы, 1967.
10. Түркбенбаев Н. Сравнительная фонетика современного русского и казахского языков. Алматы, 1978ж.
11. Шанский Н. Иванов В.В. Современный русский язык. М,1987 ж.
2.2« Салғастырмалы грамматика» пәнінің тақырыптық жоспары:
1 тақырып: Салғастырмалы грамматика пәнінің мақсаты, міндеті.
Дәріс жоспары:.
1. Қазақ тілінің қалыптасуындағы ерекшеліктер.
2. Орыс тілінің қалыптасуындағы ерекшеліктер..
2 тақырып: Қазақ және орыс тілдерінің фонетикасы
Дәріс жоспары:
1.Вокализмдер. Консонатизмдер.
2. Буын. Екпін. Фонемалардың алмасуы
3 тақырып: Екі тілдегі сөздердің морфологиялық құрамы.
Дәріс жоспары:
1.Морфема туралы түсінік..
2. Түбір. Жұрнақ. Жалғау.
3. Постфикстер.
4 тақырып: Қазақ және орыс тілдеріндегі сөзжасам жүйесі.
Дәріс жоспары:
1. Синтетикалық тәсіл.
2. Аналитикалық тәсіл.
3. Лексика-семантикалық тәсіл.
5 тақырып: Морфология.
Дәріс жоспары:
1. Грамматикалық мағына және грамматикалық форма.
2. Грамматикалық категория.
3. Сөздердің таптастыру принциптері.
6 тақырып: Қазақ және орыс тілдеріндегі сөз таптары
Дәріс жоспары:
1.Зат есім. Жалқы және жалпы зат есімдер.
2. Тек категориясы.
3. Зат есімнің сөзжасам жүйесі.
7 тақырып: Сын есім.
Дәріс жоспары:
1. Шырай формасы.
2. Сын есімнің септелуі.
3. Сын есімдердің жасалу жолдары.
8 тақырып: Сан есім
Дәріс жоспары:
1. Есептік, реттік, жинақтық сан есім.
2. Бөлшектік, топтау, болжалдық сан есім.
9 тақырып: Есімдіктер
Дәріс жоспары
1. Жіктеу, сілтеу, сұрау, өздік есімдіктер.
2. Белгісіздік, болымсыздық, жалпылау, тәуелдеу есімдіктері.
10 тақырып: Етістік
Дәріс жоспары:
1. Етістіктің лексика-грамматикалық сипаты.
2. Етістіктің грамматикалық категориялары.
11 тақырып: Етістіктің категориялары
Дәріс жоспары:
1. Рай категориясы. Шақ категориясы.
2. Есімше. Көсемше.
.
12 тақырып: Үстеу
Дәріс жоспары:
1. Үстеу.
2. Қалып-күй сөздер.
3. Көмекші сөздер.
13 тақырып: Синтаксис
Дәріс жоспары:
1.Сөз тіркесі, сөздердің байланысу түрлері.
2. Сөйлем. Сөйлем мүшелері.
3. Жай сөйлемнің түрлері.
14 тақырып: Салалас құрмалас сөйлемнің түрлері
Дәріс жоспары:
Жалғаулықты салалас құрмалас сөйлем.
Жалғаулықсыз салалас құрмалас сөйлем.
15 тақырып: Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлері
Дәріс жоспары:
1. Шартты, амал, себеп, мақсат, қарсылықты сабақтас құрмалас сөйлем
2. Салғастырып отырған тілдерде баламасы жоқ сабақтас құрмалас сөйлем.
.
2.3. “Салғастырмалы грамматика” пәні бойынша тапсырмалардың орындалу және өткізілу кестесі (ОЖСОЖ).
№
|
Жұмыс түрі
|
Сабақтың мақсаты мен мазмұны
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Орындалу ұзақтығы
|
Тексеру түрі
|
Өткізу
мерзімі
|
1.
|
конспект
|
Салғастырмалы фонетика
|
2,4,5,7,9,10
|
12 күн
|
жазбаша
|
2 апта.
|
2.
|
жазбаша
|
Салғастырып отырған тілдердегі фонемалардың көрінісі.
|
1 , 3,5,8.
|
7 күн
|
ауызша
|
1 апта.
|
3.
|
Мәтінмен жұмыс
|
Екі тілде көркем шығармаға фонетикалық талдау
|
4,8,9,11.
|
12 күн
|
ауызша
|
2 апта
|
4.
|
жазбаша
|
Салғастырмалы сөзжасам. Тілдегі сөзжасамдық жұрнақтар.
|
1,2,5,6.
|
7 күн
|
ауызша
|
1 апта.
|
5.
|
Мәтінмен жұмыс
|
Сөзжасамдық талдау.
|
1,3,5,9,11.
|
12 күн
|
жазбаша
|
2 апта.
|
6.
|
жазбаша
|
Салғастырмалы морфология.
|
3,4,6,9.
|
7 күн
|
ауызша
|
1 апта.
|
7.
|
жазбаша
|
Морфологиялық талдау.
|
1,2,3,4,5,9..
|
12 күн
|
жазбаша
|
2 апта.
|
8
|
жазбаша
|
Екі тілдегі фактілерін негізге ала отырып, бір құрамды сөйлемнің сөз тіркесінен, атаулы сөйлемнен, толымды, толымсыз, жақты, жақсыз сөйлемдерден айырмашылығын және олардың бір-біріне ұқсас жақтарын көрсету.
|
3,4,6,9.
.
|
12 күн
|
ауызша
|
2 апта.
|
2.4.“ Салғастырмалы грамматика ” пәні бойынша тапсырмалардың орындалу және өткізілу кестесі (СӨЖ).
№
|
Тақырып
|
Тапсырма мазмұны
|
Бақылау түрі
|
Жоғары ұпай
|
Тапсыру уақыты
|
1
|
Салғастырмалы фонетика
|
Фонетика мәселелерінің зерттелу тарихына шолу жасау.
|
жазбаша
|
4
|
12.03
|
2.
|
Дауысты және дауыссыз дыбыстар
|
Дауысты және дауыссыз дыбыстар туралы өздік жұмысын жазу.
|
жазбаша
|
4
|
26.03.
|
3.
|
Сөз таптарын салғастыру
|
Екі тіілдегі сөз таптары туралы өздік жұмысын жазу.
|
жазбаша
|
4
|
9.04
|
4.
|
Жай сөйлемнің күрделену жолдары
|
Көркем шығармадан жай сөйлемнің күрделену жолдарына мысалдар теру. Үйірлі мүшелердің жасалу жолдарына мысалдар теру.
Айқындауыш мүшелерге мысалдар теру.
|
|
5
|
23.04
|
5.
|
Сөйлемнің түрлері
|
Айтылу мақсатына қарай бөлінетін сөйлемдерді мәтіннен тауып, жасалу жолдарын айқындау
|
|
5
|
7.05
|
6.
|
Жай сөйлем синтаксисі
|
Поэзиялық шығармаларға кешенді синтаксистік талдау жасау.
|
|
5
|
21.05
|
7.
|
Құрмалас сөйлем синтаксисі
|
Прозалық шығармаларға кешенді синтаксистік талдау жасау.
|
|
5
|
4.06
|
Студенттердің түрлі сипаттағы тапсырмаларды
орындауының рейтингтік бағасы
№
|
Көрсеткіштері
|
Студенттің балл бойынша рейтинг
|
1
|
Тапсырма орындалған жоқ
|
0
|
2
|
Тапсырма үлгі бойынша орындалған
|
1
|
3
|
Тапсырмалар қайта құрылды
|
2
|
4
|
Тапсырма шығармашылықпен орындалды, жұмыстың жаңа амалы ұсынылды.
|
3
|
Достарыңызбен бөлісу: |