Атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары Том 1

24 

Open  access:

 

http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/

  

 

 

интереса не только к Республике Казахстан вообще, но и к казахстанским проектам со 

стороны иностранных инвесторов в частности. А это в свою очередь поддержит рост 

экономики. 

Список использованных источников

 

1.Электронный ресурс: http://vechastana.kz/expo2017/energiya-budushchego-glavnaya-

tema-ekspo 

2. Журнал: «

Вестник Национальной академии наук Республики Казахстан

» 

3. Электронный ресурс: https://www.expo2017astana.com/kz 

 

 

 

ЭКСПО – 2017: Қазақстанның экономикалық дамуындағы рөлі 

 

Есбосынова А.К. 

Алматы индустриалды колледжі, Алматы 

E-mail: 

ainu.16.12.94@mail.ru

 

 

Қазақстанның  тарих сахнасынан ойып тұрып орын алып, Тәуелсіз ел болып 

құрылғанына 25 жыл толып отыр. Қазақстан – бүгінде  Еуразияның жүрегінде орналасқан, 

тату-тәтті өмір сүріп жатқан көпұлтты мемлекет. Аз уақыттың ішінде еліміз бізден едәуір 

уақыт  бұрын  тәуелсіздіктерін  алған  мемлекеттерді  қуып  жетіп  экономика,  спорт,  білім, 

ғылым,  мәдениет,  өнер  жағынан  әлемнің  алпауыт  елдерімен  терезесі  теңеле 

түсуде.Татулық пен бірлікті алға тартқан Елбасымыз көш бастап, Қазақстан бүгінде Орта 

Азиядағы  дамушы  елдерден  алда  келеді.  Тәуелсіздігін  алған  күннен  бастап  Қазақстан 

дамудың  жаңа  сатысына  көтеріліп, талай  биік  белестерді  бағындырып  келеді.  Өзге  елде 

жалауымыз  көк  аспанда  желбіреп,  рухымызды  асқақтатар  айбынды  әнұранымыз 

шырқалғанда  әрбір  қазақстандықтың  жүрегінде  еліне  деген  мақтаныш    орнайды.  

Қазақстанның    ЕҚЫҰ  саммитіне  төрағалық  етуі,  күні  кеше  өткізілген  бүкіл  әлемдік 

қысқы  Универсиада ойындарының өткізілуі, ал ең маңыздысы Қазақстанның «ЭКСПО – 

2017»  халықаралық  мамандандырылған  көрмесін  жеңіп  алуы.  Ол  елімізге  деген  ерекше 

мақтаныш сезімін оятады.  

ЭКСПО  –  2017  халықаралық  көрмесін  Астанады  өткізу  –  Қазақстанның  негізгі 

жобасы. ЭКСПО –  дүниежүзі    халықтарының  түрлі  саладағы  жетістіктері  мен 

жәдігерлерін  көрсететін  алаң.  ЭКСПО  «экспонат»  сөзінен  шығып,  қазақша  «жәдігер» 

ұғымын білдіреді. Бұл жұмыстарды жүргізу мен ұйымдастыру үшін штаб пәтері Парижде 

орналасқан  Халықаралық  көрмелер  Бюросы  құрылған  (ХҚБ).  Бүгінде  бұл  ЭКСПО 

көрмесіне  дүниежүзінің  161  мемлекеті  мүше  болып  отыр.    Біздің  еліміз  1997  жылдан 

бастап Халықаралық көрмелер бюросына мүше болды.  Испанияда өткен ЭКСПО – 2008  

көрмесінде Қазақстан «С» категориясы бойынша 104 қатысушы ел ішінде  сыртқы және 

ішкі  рәсімдеу  өлшемдері  бойынша  қола  медальмен  марапатталды.    2012  жылы  12 

маусымда Париждегі ХКБ-ның Бас  ассамблеясының 151-ші отырысында Астаның ресми 

таныстырылымы  болып  өтті.  Жиынның  басында  делегаттарға  Қазақстан  Президентінің 

арнайы  бейне  үндеуі  жолданды.  2012  жылғы  22  қарашада  ХКБ-ге  мүше  161  елдің 

өкілдерінің  жасырын  дауыс  беру  барысында  Астана  ЭКСПО  –  2017  халықаралық 

мамандандырылған  көрмесі  өтетін  орын  болып  таңдалды.  Астананың  өтінімін  103 ел 

қолдады.  ЭКСПО  –  2017  ТМД  елдерінде  өтетін  алғашқы  көрме  болмақ.  2012  жылы  14 

наурызда  мемлекет  басшысы  Н.А.Назарбаев  елордамыз  Астанада  ХКБ-нің  сарапшылар 

коммисиясымен  кездесу  өткізіп,  оның  аясында  ЭКСПО  –  2017  көрмесін  өткізу  біздің 

еліміз үшін ұлттық жоба болып табылатынын ерекше атап өтті. 2012 жылғы  26 қарашада 

Мемлекет басшысы «ЭКСПО – 2017 халықаралық мамандандырылған көрмесін дайындау 

мен  оны  өткізу  жөніндегі  мемлекеттік  коммисия  құру  туралы»  №436  Жарлыққа  қол 

қойды.   Жалпы,  ЭКСПО көрмесі екі түрде өткізіледі: халықаралық әмбебап көрме және 

халықаралық мамандандырылған көрме. Халықаралық әмбебап көрме – ол  бес жылда бір 

25 

Open  access:

 

http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/

  

 

 

рет  өткізіледі  және  келушілер  көрмеге  қойылған  экспонатты  алты  ай  бойы  тамашалай 

алады. Халықаралық мамандандырылған көрмесі – ол белгілі бір тақырыпқа арналып, екі-

екі  жарым  жылда  бір  рет  өткізіледі  және  келушілер  көрмені  үш  ай  тамашалай  алады. 

Біздің  еліміздің  әлем  елдеріне    өткізетін    байқауы  да  –  екіншісі,  яғни  халықаралық 

мамандандырылған көрме.   

Тарихқа  көз  жүгіртсек,  ЭКСПО  дәстүрлі  көрмесі  бұған  дейін  Азияның  солтүстік 

шығысында, Еуропа мен Солтүстік Америкада өткізілген. Ал, енді Шығыс пен Батыстың 

арасындағы алтын көпір болып табылатын жаңа өмірде, Еуропа, Таяу Шығыс елдерімен, 

бұрынғы Кеңес Республикасымен, сондай-ақ Орталық Азия елдерімен өте жақсы қарым-

қатынас  орнатқан  орнатқан  жас  мемлекетте  өткізу  елордамыз  Астанаға  тағы  бір  ұпай 

алып келеді.    

Бұрын  халықаралық  көрме  тек  технологиялық  мәселелерге  арналып  келсе,  соңғы 

онжылдықтарда  экологиялық  проблемаларға,  адам  мен  табиғаттың  қарым-қатынасына 

бағытталып отыр.  Қазіргі кездегі халықаралық көрменің негізгі бағыттары:  

 

ЭКСПО көрмесі 

өткізілген қала 

Көрме 

өткізілген 

жыл 

Көрме тақырыптары 

Лиссабон 

1988ж. 

«Мұхиттар – болашақтың мұрасы» 

Ганновер 

2000ж. 

«Адам. Табиғат. Технология» 

Нагоя 

2005ж. 

«Табиғат даналығы» 

Сарагос 

2008ж. 

«Ауыз-су мәселесі» 

Шанхай 

2010ж. 

«Көрікті қала – үздік өмір» 

Милан 

2015ж. 

«Планетаны тамақтандыру, өмірге арналған энергия» 

Астана 

2017ж. 

«Болашақтың энергиясы» 

       

ЭКСПО  –  2017  көрмесінің  «Болашақтың  энергиясы»  тақырыбы  ең  үздік  әлемдік 

энергия  сақтау  технологиясын,  күн,  жел, теңіз,  мұхит  және  термалды  су  тәрізді  бүгінде 

бар  баламалы  энергия  көздерін  пайдалануда  жаңа  әзірлемелер  мен  технологияны 

пайдалануға  мүмкіндік  береді.    Астана  осы  саладағы  ең  үздік  әлемдік  әзірлемелер  мен 

трендтер  көрсету  үшін  тиімді  алаңға  айналады.  Көрме  сондай-ақ  елдің  өндірістік  қуаты 

мен ғылыми базасын технологиялық жаңғырту және экономиканы жүйелі әртараптандыру 

үшін қатысты серпін береді.  

Жоспар  бойынша,  ЭКСПО  –  2017  көрмесіне  100  ел  қатысады  деп  күтіліп  отыр. 

Сонымен  қатар    2    миллионнан    аса  көрермен  күтіліп,  көрмені  екі  немесе  одан  да  көп 

тамашалуы  күтілуде.  Сонда  жалпы  көрмеге  келетін  көрермендердің  саны    5  миллион 

адамды құрайды.  «Астана ЭКСПО – 207»  Халықаралық мамандандырылған көрмесі 93 

күнге  дейін  жалғасады.  Көрме  2017  жылдың  10  маусым  мен  10  қыркүйек  аралығында 

өткізіледі. Энерготиімділік – ол бәсекеге қабілеттіліктің  және экономикалық өсудің тірегі 

болып табылады. Қазіргі таңда елімізде «Энергоүнемдеу туралы» Заң қабылданған және 

ол  қоғамды  энерия  ресурстарын  тиімді  пайдалануға  ынталандыру  үшін  маңызды 

нормативтік  құжатпен  қарастырылған.  Қазір  еліміз  жасыл  экономикаға  көшуі  үшін 

тұжырымдар жасалынып жатыр, ол бойынша нақты нәтижелер де бар.  

Қазіргі таңдағы әлемдегі ең тиімді  бағыт -  «Жасыл экономика», яғни жаңартылған 

көздерден  энергияны  алудың  технологиялары.  Олардың  дамуы  мен  жетілуі 

энерготапшылықтарды толықтыру қажеттіліктеріне, экологиялық мәселелерді шешу және 

әлемдік экономиканың дамуының жаңа технологиялық  кезеңіне негізделген.  

«Жасыл  энергетика»    экологиямен  тікелей  байланысты.  Дәстүри  көздерден 

ерекшелігі  –  мысалы, углеоттегі –  жаңартылған  көздерден  энергия  алу  арқылы 

планетамызға экожүйелік зиян келтірмейді және ауарайының өзгерісіне де алып келмейді.  

Заманауи  постиндустриалдық  әлем  сыртқы  ортамен  қатынаса    адам  қажеттілін 

қанағаттандыруға бағытталып, экономикаға өзгеріс талап етеді. «Жасыл» энергетиканың 

дамуы тұрақты дамудың міндетті талабы болуы керек және табиғат жүйесінің сақталуына 

және сыртқы ортаның сапасына сәйкес болуы керек.