Астана 2017 (ақпараттық-түсіндіру материалы) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру

28 

Осы  Заңға  сәйкес,  юарлық  азаматтар  мен  визасы  бар  резиденттер 

медициналық сақтандыруды рәсімдеуге міндетті.  

 

29 

V.   

АНАҒҰРЛЫМ ЖИІ ҚОЙЫЛАТЫН СҰРАҚТАР 

 

1. 

ЖАЛПЫ: ЕНГІЗУ, КҮТУ СЕБЕПТЕРІ 

 

1) 

МӘМС жүйесін енгізу неліктен қажет? 

МӘМС, бірінші кезекте, азаматтар, жұмыс берушілер жіне мемлекет 

арасындағы  ынтымақтастық  қағидатын  жүзеге  асыруға  арналған. 

Денсаулықты қорғауға сапалы медициналық қызметтерді алғысы келген 

азаматтар,  және  өз  жұмыскерлерінің  женсаулығы  жақсы  болуы  үшін 

жұмыс берушілер, және осы саладағы үдерістерді бақылайтын мемлекет 

мүдделі болуы тиіс. 

Бүгінгі  таңда  әрекет  етуші  денсаулық  сақтау  дүйесі  бірнеше  өзекті 

мәселелерді шешіге қауқарсыз. Олар: 

  Медициналық  ұйымдар  арасында  емделушілерді  тарту 

бойынша бәсекелестіктің болмауы 

Бүгінгі  таңда  мемлекет  медициналық  қызметтердің  жалғыз 

жеткізушісі  болып  табылады.  Медициналық  көмектің  қолжетімдігін 

қамтамасыз  ету  үшін  ол  қаражатты  барлық  медициналық  ұйымдар 

арасында тең бөледі. 

Бұл  ретте,  қаражатты  тең  бөлу  іс  жүзінде  бір  бейінді  және 

емделушілерді  өткізу  қуаттылығы  бірдей  медициналық  ұйымдар  өздері 

көрсететін  медициналық  қызметтің  сапасына  қарамастан,  тең  көлемде 

қаржыландырылуына әкеп соқты.  

Сондықтан  көптеген  медициналық  ұйымдар  көбірек  «ақша  табу 

үшін»  ауруларды  емдеудің  қымбат  тәсілдерін  кеңейте  бастады.  Яғни 

олар  емделген  аурулардың  санының,  емдеуді  техникалық  қамтудың 

арқасында  ақша  тапты,  бірақ  көрсетілетін  қызметтердің  сапасын 

жақсартқан жоқ. 

  Дәрігерлердің 

бірдей 

еңбекақысы, 

олар 

үшін 

ынталандырудың болмауы 

Қазіргі  таңда  еңбек  өтілі  бірдей,  бірдей  бейінді  барлық  мамандар 

өздерінің  тәжірибесіне,  білімі  мен  дағдыларына  қарамастан,  бірдей 

еңбекақы алады. 

Сондықтан  емделушілер  бағалайтын  көптеген  жақсы  дәрігерлер 

жеке құрылымдарға ауысып кетеді немесе жеке кабинеттерін ашады. Ол 

жерлерде  олар  өздерінің  кәсіби  дағдыларына  сәйкес  көбірек  ақша  таба 

алады. Сондықтан «сапалы медициналық қызмет алғың келсе – ақысын 

төле» деген тәжірибе пайда болды. 

  Азаматтардың өз денаулығына жауапкершіліксіз қарауы 

Көптеген  азаматтар  денсаулығына  қатысты  мәселелерде  кез-

келген  уақытта  тегін  медициналық  көмекті  ала  аламыз  деп  есептейді, 

бірақ  жүйелі  түрде  тексерілмейді,  ауруларын  емдеуді  созып  жүреді, 

себебі кез-келген жағдайда оны  деп есептейді. Шын мәнісінде, адамдар 

денсаулығының  20%  медицинаға  тәуелденеді,  ал  қалғаны  адамдардың 

30 

өмір  салтына  және  қоршаған  ортаның  әсеріне,  генетикаға  және  т.б. 

байланысты. 

Барлық  осы  мәселелер  бірлесе  отырып,  қоғамдағы  денсаулық 

сақтау жүйесінің әрекет етуші сыни фонын қалыптастырды. 

Бұл ахуал медициналық көмекті қаржыландыру және ұйымдастыру 

тәсілдемеоерін  түбегейлі  өзгерістерін  алап  етеді.  Осы  мәселелерді 

шешу үшін МӘМС жүйесі енгізіледі. 

МӘМС  жүйесі  азаматтардың  өз  өміріне  деген  қатынасы  мен  жаңа 

тәсілдемесін қалыптастырады, өз денсаулығыңды жүйелі түрде тексерту 

ерте кезеңде көптеген аурулардың алдын алуға ықпал етеді. Бұл қымбат 

дәрі-дәрмектерді  сатып  алу,  қымбат  оталар  жасау  қажет  болмайтынын 

білдіреді,  демек,  ауру  неғұрлым  кеш  анықталса,  оны  емдеу  соғұрлым 

күрделірек  және  қымбатырақ  түседі.  Әр  азамат  қандай  да  бір 

медициналық  қызмет  қанша  тұратынын  біледі,  өз  денсаулығына 

жауапкершілікпен қарайды және медициналық көмектің ақысын өзі 

төлейтінін білетін болады. 

 

2) 

Бұл жүйе қай кезеңнен бастап әрекет ете бастайды? 

2017 жылғы 1 шілдеден бастап МӘМС жүйесі енгізілетін болады. 

2018 жылдың қаңтар айынан бастап Қазақстанның аумағында тұратын 

барлық  сақтандырылған  азаматтар  және  шығындарын  мемлекет 

төлейтін  азаматтардың  санатына  жататын  тұлғалар  МӘМС  ауқымында 

медициналық қызметтер ала бастайды.  

 

3) 

МӘМС енгізу адамдарға не береді? 

Біріншіден,  адамдар  Қор  келісім-шарт  жасасқан  кез-келген 

клиниканы таңдау арқылы медициналық көмек алады. Бұл ретте Қор 

МӘМС  пакеті  ауқымында  көрсеткен  барлық  медициналық  қызметтер 

үшін клиника жұмсаған барлық шығындарды өтейді. 

Екіншіден, сақтандырылған тұлға ТМККК және МӘМС жүйелерінде 

қарастырылған  медициналық  көмек  үшін  қосымша  төлемдердің 

барлық түрлерінен босатылады. 

Үшіншіден,  еліміздің  Қорда  тіркелген  кез-келген  дәріханасында 

ұсынылатын  және  құрамы  бойынша  кеңейтілген  және  жақсартылған 

тізілімге толық қолжетімдік беріледі. 

Төртіншіден,  сақтандырылған  тұлғаның  пайданысан  аударылған 

жарналар  туралы  және  ол  медициналық  ұйымдарда  алған  қызметтер 

туралы ақпаратты ай сайын алу мүмкіндігі беріледі. 

Бесіншіден,  сапасыз  медициналық  қызмет  көрсетілген  жағдайда 

немесе МӘМС жүйесіне қатысушы ретінде құқықтары бұзылған жағдайда 

Қор  сақтандырылған  тұлғаның  құқықтары  мен  мүдделерін 

қорғайды.