Асимметрияның өте жоғары дәрежесі бар ұзын тізбекті макромолекулалар

жүктеу 13,99 Kb.

Дата	28.06.2022
өлшемі	13,99 Kb.
	#38971
түрі	Құрамы

keis jmq

Нeгізгі тізбектiң құрамынa қарай полимеp молекулалаpы екi түpге бөлінедi: гомотізбeк жәнe гетеротізбeк. Гомотізбектi полимерлеp – макромолекулалардың негізгі тізбектерi бірдей атомдардан, полимерлердің көміртегі тізбегі көміртек aтомдарынaн тұрpатын полимерлеp.

Ал егeр молекyланың негізгi тізбегi кремний атомдарынaн тұpса, ондa бұл кpемний тізбегi полимерi.

Негізгi тізбегi әртүрлi атомдардaн тұрaтын полимерлер гетеротізбек деп аталады. Полимерлер – гетероциклді полимерлер, олардың негізі әртүрлі атомдардан тұрады. Гетероциклді полимерлер – полиэтиленгликоль және полиамидтер сияқты полиэфирлер, кәдімгі полиэфирлер – полиэтиленгликоль, полиамидтер – гетероциклді полимерлер.

Макромолекулалық тізбектердің құрылымына байланысты полимерлер үш түрлі топқа бөлінеді. Біріншісі сызықтық, екіншісі тармақталған, үшіншісі торлы (үш өлшемді)

Асимметрияның өте жоғары дәрежесі бар ұзын тізбекті макромолекулалар
сызықты полимерлер деп аталады

Сызықтық полимер - бұл поливинил спирті сияқты ұзын тізбегі және өте жоғары асимметрия дәрежесі бар молекула.

Тармақталған полимерлер – негізгі тізбектің тармақталған тармақтары бар молекулалар. Тармақталған полимердің ұзындығы мен бұтақтардың саны өте кең шектерде өзгеруі мүмкін. Оның бронды бөлігі көмекші тізбек деп те аталады. Мысалы, жоғары тығыздықтағы полиэтилен.

Ұзын тізбекті макромолекулалар өзара байланысқанда торлы немесе үш өлшемді полимерлер түзіледі.

Полимерлі материалдар

мысалы, келесі формула бойынша алмаз фенолформальдегидті шайыр, каучук, Na - бутадиен каучук:

Химиялық табиғатына қарай полимерлер органикалық, бейорганикалық және элементтік болып бөлінеді.

Көміртек, оттегі, азот және сутектен тұратын қосылыстар органикалық полимерлердің құрамына кіреді. Бейорганикалық полимерлердің молекуласы кремний, алюминий, тронций сияқты басқа элементтердің атомдарынан тұрады. Элементарлы органикалық полимерлер Бейорганикалық полимерлердің екі түрі бар.
Полимердің негізгі тізбегінің табиғаты бейорганикалық, ал тармақтары органикалық немесе керісінше. Полимерлі тізбектер блоктар деп аталатын әртүрлі полимерлердің қысқа тізбектерінен тұруы мүмкін. Мысалы, (егер мономолекулалардың бірі А әрпімен, ал екіншісі В әрпімен белгіленсе)
:
Мұндай полимерлер блок-сополимерлер деп аталады. Негізгі тізбек тек А мономерінен, ал бүйірлік тізбектер В мономерінен тұруы мүмкін:
Қыздыру кезінде байқалатын өзгерістерге байланысты полимерлі материалдар термопластикалық және термопластикалық немесе термопластикалық болып бөлінеді. Термопластикалық полимерлердің қасиеттері қыздыру кезінде өзгереді және олар белгілі бір температураға жеткенде тұтқыр болады. Олардың балқуы молекула аралық күштердің төмендеуіне және молекуланың кинетикалық энергиясының жоғарылауына байланысты болады. Сұйық термопластикалық полимерлер салқындаған кезде инверсия байқалады, полимер сұйық күйден қатты күйге өтеді. Мұндай өзгерістер полимерлердің химиялық табиғатын өзгертпейтіндіктен, балқу және салқындату процестерін бірнеше рет қайталауға болады. Термопластикалық полимерлерге полиэтилен, полистирол, поликапролакт және т.б. жатады. b. қолданылған.
Полимерлер екі фазалық күймен сипатталады: кристалдық және аморфты. Төмен молекулалық салмақты заттарда молекулалардың, атомдардың немесе иондардың реттелген орналасуындағы қашықтық тізбектің пайда болуының негізгі белгілері болып табылады. Полимерлердің құрылымдық элементтерінің екі түрі бар: қосылыстар және тізбектер. Сондықтан полимерлердегі тура және тура тізбектерді қарастырғанда, осы екі элементтің қайсысы тізбекті жасайтынын анықтауымыз керек. Сонымен, полимердің қатты күйі екі фазалы күйге сәйкес келеді:
кристалды және аморфты (шыны тәрізді). Сұйықтық-фазалық күй екі агрегаттық күйге сәйкес келеді: қатты (шыны тәрізді) және сұйық (балқу температурасынан жоғары).

жүктеу 13,99 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: