Аширбаев и. Е., Кокаев б. К

87 
ІІ бөлім. УЛАНУ КЕЗІНДЕ КӨМЕК КӨРСЕТУ 
2.1. 
Жалпы токсикология. 
Мал шаруашылығынынан алынатын өнімдерді арттыру үшін көптеген 
шаралар жүргізіліп жатыр. Сондай шаралар қатарына өсімдіктер мен 
жануарларды әртүрлі зиянкестерден қорғау және олардың өнімділігі мен 
өсімталдығын 
арттыру 
шаралары 
жатады. 
Қазіргі 
кезде 
ауылшаруашылығындағы зор жетістіктерге минералды тыңайтқыштарды, 
химиялық заттарды қолданғанда ғана жетеді. 
Химиялық заттарды жүйелі түрде, дұрыс қолдана білмеу өсімдіктер 
мен жануарларға және жалпы сыртқы ортаға улы әсер етіп, зор зиянын 
тигізеді. Себебі, олар өсімдіктерге жинақталып жануарлар ағзасына 
төмендегідей тізбек бойынша өтуі мүмкін:
Химиялық заттардың мұндай уытты әсерін зерттеуде токсикология 
ғылымының маңызы өте зор. 
Токсикология гректің “toxіcon”-улы зат және logos – ілім деген сөзден 
шыққан. Басқаша айтқанда, улы заттарды зерттейтін ғылым. 
Сонымен токсикология – улы заттардың мал ағзасына әсерін, олардың 
қасиетіне ағзаның сезімталдығын, улану себептерін, сонымен бірге диагноз 
қоюын, емдеу және алдын-алу жолдарын зерттейтін ғылым. 
Токсикология басқа пәндермен тығыз байланысты, себебі олар әр алуан 
уларды зерттейді: 
1.
Ботаника (улы өсімдіктерді); 
2.
Микробиология (токсиндерді бөлетін патогендік микроорганизмдер); 
3.
Паразитология (уытты заттар бөлетін гельминттер); 
4.
Зоология (улы жәндіктер және бауырымен жорғалаушылар); 
5.
Микология (улы-зардапты саңырауқұлақтар); 
6.
Химия (уытты бейорганикалық және органикалық қосылыстар); 
7.
Патологиялық физиология; 
8.
Фармакология ; 
9.
Клиникалық диагностика, терапия; 
10.
Патологиялық анатомия; 
11.
Биохимия (гормондардың, ферменттердің п/б өзгеруі); 
12.
Зоотехникалық пәндер (зоогигена, мал азықтандыру); 
топырақ 
Адам 
Жануар 
өнімі 
жануарлар 
өсімдік 

88 
13.
Індеттану; 
14.
Ветеринарлық санитарлық сараптау. 

жүктеу 2,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: