Негізгі бөлім - Негізгі бөлім
- Агрессивтік мінез-құлықы бар балалармен ойнауға үсынылатын ойындар мен жаттығулар :
- І. «Наполеонның тұрысы» жаттығуы Мақсаты. Балалардың бойындағы агрессияны анықтау. Нұсқау: Жүргізуші балаларға Напалеон кейпінде тұруды ұсынады. Өзі көрсетеді, содан кейін балалар қайталап жасауы керек. Сол арқылы балалардың зейінін тұрақтындырамыз.
- ІІ.Психологиялық ойын : «Қайырымды елестер»
- Мақсаты: Бойдағы жиналған ашу-ызаны ойын элементтерін қолдана отырып,тарқату,көңіл-күйін көтеру.
- Нұсқау: Балалар,қазір біз кішкене қайырымды елестер ролінде ойнайтын боламыз. Бір-бірімізбен сәл қалжыңдасып,қорқытқымыз келді.Мен қолымды бір соққанда қолдарыңды жоғары көтеріп,саусақтарыңды ашып тұрасыңдар да қорқынышты дауыспен «У-у» дейсіңдер,егер қолымды жай соқсам сендер де дауыстарыңды жай шығарасыңдар.Ал егер қолымды қатты соқсам қатты дауыс шығарасыңдар,орташа соқсам орташа екпінмен айтасыңдар.Жарай ма? Мені мұқият тыңдап барып орындаңдар.
- XVІІІ. Ойын:«Тропикалық жаңбыр» .
- Мақсаты: Ашуды басып,эмоциялық тонусты көтеру.
- Нұсқау:Шеңбер бойына тұрып,денеңізді бос ұстап,барлығыңыз шеңбер бойымен солға бұрылып, көзіңізді жұмыңыз Қанекей бір-біріңізбен тығыз тұрыңыздар Өздеріңізді ну ормандағыдай елестетіңіздер. Ауа-райы алдымен керемет еді, күн ашық, өте ыстық және қапырық болатын. Міне, кішкене жел ұрды. Алдыңызда тұрған адамның арқасына қолыңызбен жеңіл қимылдар жасаңыздар. Жел күшейіп, қол қимылы да жылдам бола түседі. Дауыл басталды, қол қимылдары да айналдыра жасалып, күшейді. Сосын ақ жауын жауды.(жұбыңыздың арқасын жеңіл түрде қағасыз) Міне нөсер басталды (саусақтармен қимылдар жасап, алақанмен жоғары-төмен жүргізесіз) Нөсер үдей түсті (барлық саусақтарыңызбен қатты қағасыз). Қайта нөсерлетті, ақ жауын жауды, дауыл тұрды, қатты жел тұрды, ол қайта басылды, сосын табиғатта барлығы тынышталды.
- ХІХ.Психологиялық ойын: «Көкөністермен ұрыс»
- Мақсаты: Балалардың ашу, ызасын тарқату, ұжыммен қарым-қатынас жасауға үйрету .
- Нұсқау: Балалар шеңбер жасап тұрады. Ойын жүргізуші бір балаға допты лақтырып, бір көкөніске теңеп айтады. Допты ұстап алған бала бір ойыншыны тағы бір көкөніске теңеп допты лақтырады. Мысалы: Сен сәбізсің. Сен картопсың. Сен қызылшасың. т.б. Ойын баланың ызасын тарқату үшін жылдамдықпен ойналады
- ІІІ. «Қызыл, сары, ақ қолдар» жаттығуы Мақсаты: балалардың зейінін бір арнаға тоғыстыру, педагогтың айтқанын тыңдауға үйрету және тыныс алу жаттығуын жасату. Нұсқау: «Қызыл қол» — шулаймыз «А-А-А-А-А-А» «Сары қол» — сыбырлаймыз «У-У-У-У-У-У-У» «Ақ қол» — тынышталамыз. (үнсіздік)
- ІV.«Өлең»ойыны
- Мақсаты: Балаларды тыныштандырып,қозу мен қарқындылықты тежеу.
- Нұсқау: Балалар шеңбер жасап орындықтарға жайғасады.Ортаға психолог шығады да:
- «Қазір бәріміз бірге өлең айтып көрейік» дейді (балалалар өздеріне таныс бір өлеңді тыңдайды) Өлең кемінде екі шумақтан тұруы керек.
- Психолог ойын ережесін айтады.Мен бірінші шапалақтағанда бәріміз өлеңді айтып бастаймыз,екінші шапалақтағанда ішімізден дыбыссыз айтамыз.
- (Бұл жаттығулар баланың көңіл-күйін тыныштандырып,ұжыммен қарым-қатынасын нығайта түседі.
- XVІІ. Ойын-жаттығу: : «Жалқаулар сайысы»
- Мақсаты: Денесінің барлық бұлшықеттерін босаңсыта білуге үйрету.
- Нұсқау: (Педагог өлең жолдарын мәнерлеп оқиды.)
- Мейлі жаз,мейлі қыс болсын
- Қапталына аунайды
- Орманшылар тынбайды
- Түсінде іс жасайды
- Тек аюлар апанда Таң,мейлі ол кеш болсын
- Ұйықтаудан қашпайды.
- Кереуетте ұйықтайды.
- (Балалар жалқау аюдың кейпін салады. Кілемшеге жатып,барынша денесін босаңсытады.)
- V. «Жанжал» ойыны Мақсаты: баланың бойындағы ызаны сыртқа шығару,
- бет-бұлшықеттерін босаңсыту. Нұсқау: Балалар қолдарын жұдырықтап, тістеніп тұрады. Сол арқылы бойындағы агрессияны сыртқа шығарады.
- VІІ. «Ақ лақ пен көк лақ» ертегісі бойынша рөлде ойнау.
- Мақсаты: балалардың бойындағы жағымсыз
- эмоциялардан арылту. Нұсқау: «Ерте-ерте ертеде екі лақ өмір сүріпті. Бір күні екеуі көпірдің үстінде кездесіп түйісіп қалыпты: «Жол бер!» — деді ақ лақ. «Жол бер!»- деді көк лақ. Сөйтіп екеуі ұзақ мүйіздерін түйістіріп тұрып алады.» Балалар екі-екіден бөлініп, ақ лақ пен көк лақ болып ойнайды. Және сол арқылы агрессияны сыртқа шығарады.
- XVІ.«Балғашық» психотехникасы
- Мақсаты: Қолдың ,беттің,арқаның бұлшықеттерін реттей отырып,агрессиялық
- симптомдарды жою.
- Нұсқау: Көз алдымызға төрт бұрыш шаршы бейнесін елестетіп төрт бұрышына шеге қаққандай етіп балғамен қағамыз. Дәл осылай әр бұрышын төрт реттен ұрып шығамыз.
- XV. “Насос және үрмелі қуыршақ” Мақсаты: Жұбымен бірге бұлшықеттерін қатайту мен босаңсытуды үйрету,дем шығарудың үш түрін жасауға жаттықтыру, «с», «ш» дыбыстарын дұрыс айтуды үйрету,елестете отрып қимылдар жасауды үйрету.Эмоциялары мен сезімдерін дамыту. Оқу іс-әрекетінде алған жүктемелерін түсіру. Нұсқау: -Балалар, ойын ойнағыларыңыз келе ме? (Балалардың жауабы) Әуелі ойын шартымен танысып алайық. Қазір,мен санамақ айтамын,сол бойынша жұпқа бөлінеміз.Бір бала- орындық үстіндегі бұлшықеттері босаңсып, басы төмен салбырап,аяқ-қолы төмен түскен, желі шығып босап отырған «үрмелі қуыршақ»,екінші «насос» бала сыңарын алға еңкейіп, «насоспен үрлеп», «рычагқа » тиген сайын «с-с-с-с-с» деп дыбыс шығарып дем шығарады,демді ішке тартқанда бойын тіктеп көтереді.осылайша дем алып,дем шығарып үрленген қуыршақ бұлшықеттері қатайып,үрілген кейіп танытады. Енді «насос» бала «үрмелі қуыршақтың» тығынын босатады,сосын «үрмелі қуыршақ» «ш-ш-ш-ш-ш» дем шығарып,бұлшықеттері босаңсып, орындыққа бүгіліп отырады.
- VІ. «Тоқыма жіпті жинау» ойыны Мақсаты: баланың бойындағы ызаны, ашуды сыртқа шығару және баланың саусақ моторикасын дамыту. Нұсқау: Балалар тарқатылған тоқыма жіпті жинау арқылы шыдамдылыққа үйренеді, әрі бойындағы ашу-ызаны жіпті тездетіп жинау арқылы сыртқа шығарады.
- V ІІ.Психологиялық ойын:«Кішкентай балапан» (Г.Д.Черепанова)
- Мақсаты: бұлшық еттік бақылауды дамыту.
- Мазмұны: баланың қолына кішкентай ғана жұп-жұмсақ, нәп-нәзік жануардың немесе құстың ойыншығы беріледі.
- Психолог: “Бізге кіп-кішкентай, нәзік, қорғансыз құс ұшып келеді. Ол қарақұстан қатты қорқады! Мә, оны ұстай тұршы, оған жылы-жылы сөздер айтып тыныштандыршы” –деп айтады.
- Бала кішкентай құсты алақанына алады да, оны сипалайды оған мейірімді сөздер айтып тыныштандыра отырып, өзі де тынышталады.
- Болашақта балаға құсты бермей-ақ, ол сол құсты қалай тыныштандырғанын есіне салса жеткілікті: «Есіңдеме құсты қалай тыныштандырғаның? Оны тағы да тыныштандыршы». Сонда бала орындыққа өзі отырады да, алақаның қабастырып тынышталады.
Достарыңызбен бөлісу: |
