74
Мемлекеттік жастар саясаты деңгейінде 14 жастан 29-ға дейінгі жастарды
қанағаттандыру тиімділігін арттыруға бағытталған, өткізілген іс-шаралар нəтижесінде 2014
жылы мемлекеттік саясаты жастар қатынасында 71,9% (2015 жылы – 76,6%, 2016 жылы –
88,4%) құрады.
Қоғамдық бірлестіктерде, іс-шаралар жəне жастарға арналған əлеуметтік-маңызды
жобаларда жылдан жылға жастар саны артып келеді.
2014 жылы облыста 80 жастардың қоғамдық бірлестіктері тіркелді, 2015 жылы – 83, 2016
жылы – 85. Жастар арасында мемлекеттік саясатты жүзеге асыру тиімділігін арттыру үшін,
сонымен қатар мемлекеттің қоғамдық бірлестікпен өзара əрекеттестігі үшін облыс əкімдігінде
кеңес беру кеңесу органы құрылды, ол жастар ісі бойынша Кеңес деп аталады. Жастардың
өзін өзі көрсетуін арттыру үшін оның əлеуетін арттыру мақсатында 1 облыстық 18 ресурстық
жастармен жұмыс Орталықтары жұмыс істеп отыр (барлық облыс аумағында).
Жастардың кəсіпкерлігін қолдау үшін ауылда облыс əкімінің гранты жаңа кəсіп ашуға
немес қолданыстағы кəсіпорынды жаңартуға облыс əкімінің гранттары бөлінеді. 2014 жылы
10 кəсіпорын грант иесі болды, жалпы сомасы 3 млн. теңге. 2015 жылы 11 грантты берді,
жалпы сомасы 3 млн. 700 тыс. теңге жəне 2016 жылы 7 грант, 2 млн. теңгеге. Одан басқа,
ұқсас жобалар бірнеше ауылды жерлерде жүзеге асырылып отыр.
Облыста жоғары оқу орны түлектерін арналған жас мемлекеттік қызметкер мектебі
ұйымдастырылған. Оның негізгі мақсаты мемлекеттік қызмет қатарына мақсаты бар белсенді
жастар өкілдерін тарту болып отыр. жобаның жүзеге асырырылуынан бастап 1 мың жас
оқытылды. Олардың көпшілігі өз қызметін мемлекеттік қызметтен бастады.
Жұмыс таппаған жəне жұмыспен қамту ұйымында тіркелген жоғары оқу орны
түлектерін, колледждер мен кəсіби мектептер түлектерін қолдау үшін «Жастар саясаты»
бағдарламасы бойынша жұмыс орындары қарастырылған. Жұмыс уақыты 6 айға созылады.
Жастар арасында дарынды балаларды анықтау мақсатында ғылыми жұмыстарға
олимпиадалар, конкурстар қоғамдық, жаратылыстыну, гуманитарлық пəндерден жарыстар
өткізіледі. Жастардың қоғамдағы еңбектері мен ғылымға қосқан үлестері үшін оларға арнайы
сыйақылар беріледі.
Кеңейтілген жастардың медиялық кеңістігі облыста 2014-2016 жылдары 12 жастарға
арналған БАҚ басылды.
Кесте 36.
Жастардың жұмыссыздығы деңгейінің динамикасы
2014 жыл
2015 жыл
2016 ж.
2 тоқ. 2017 ж.
4,3%
5,0%
5,1%
5,0%
Жастар арасында жұмысшылар деңгейін төмендету мақсатында «Дипломмен ауылға»,
«Жастар саясаты», «Жасыл ел» бағдарламалары іске асырылуда. Бағдарламалар 2014-2016
жылдары жəне 2017 жылдың 9 айында 15077 адамды (2014 ж. – 4 960 адам, 2015 ж. – 5 124
адам, 2016 ж.-2803 адам, 2017жылдың 9 айында – 2 190 адам) жұмысқа тұрғызуға себеп
болды.
2017 жыл 2 тоқсан деректері бойынша жалпы жастар санының NEET үлесі орташа
республикалық көрсеткіштен 4,8%-ға жоғары.
2014-2016 жылдары жəне 2017 жылдың 9 айында 70 946 адам (2014 ж. – 14 389 адам,
2015 ж. – 17508 адам, 2016 ж.-21 329 адам, 2017жылдың 9 айында – 17 720 адам) жұмысқа
тұрғызылды.
Жастар санының көп бөлігі ірі қалаларда Қарағанды, Теміртау, Жезқазған жəне сонымен
қатар Абай ауданында тұрады. Жастар санының төмен деңгейі Приозерск, Қаражал, Ұлытау
аудандарында тұрады.
Кесте 37.
NEET динамика үлесі
2014 жыл
2015 жыл
2016 жыл
2 тоқсан 2017 жыл
12,8%
12,7%
13%
13%.
75
Өзін-өзі жұмыспен қамтушы жастарға құқықтық көмек көрсету үшін, əсіресе ауылдарда,
«Кеңесорталығы» жобасы жүзеге асырылуда. Балалар үйлерінің түлектерін əлеуметтік
бейімдеу тиімді қызмет етеді.
2014 жылдан бастап жастарды əлеуметтік қолдауды жақсарту бойынша Кешенді
жоспарлар жүзеге асырылуда:
- 2014-2016 жылдарда жетім балалар мен балаларының қамқорынсыз қалған балаларды
қамтамасыз ету;
- Облыс əкімінің қаулысымен бекітілген.
2.1.2.1.1.
Жастар саясатының SWOT-сараптамасы
Оң əсері
Теріс əсері
Іш
кі
о
р
та
Күшті жақтары:
1) жастар ортасын жақсарту;
2) жастардың бастамаларын қолдау.
Əлсіз жақтары:
1) Жастар ортасында жүйелі жəне
ұзақ мерзімді жұмыс қатысуымен
жобалардың саны аз.
С
ыртқы
орта
Мүмкіндіктер
1) Мемлекеттік жастар саясатын іске
асыру тиімділігін арттыру.
Қауіптер
1) Өткізіліп жатқан іс-шараларға
жастардың
қызығушылығының
болмауы.
2.1.2.2.1.
Жастар саясатының өзекті мəселелері
- жұмыссыз жастар мен өзін-өзі қамтыған жастарды жұмысқа тарту жобаларынының
жеткіліксіздігі, жұмысқа тұру проблемалары;
- 15-28 жастағы жас жұмыссыздықтың сақталуы;
- жоғары білім алудағы оқу ақысының жоғарылығы.
2.1.2.3. Денсаулық сақтау
Денсаулық сақтаудың нəтижелілігінің негізгі көрсеткіштерінің бірі – күтілетін өмір
ұзақтығы. 2014-2016 жылдар аралығында өмір сүру жасы 0,9% көтерілді. 2014 жылы өмір
сүру жасы 70,27 жасты, 2015 жылы 70,77 жасты, 2016 жылы 70,9 жасты құрады.
Кесте 38.
Туғанда күтілетін өмір сүру жасы (жас)
2014 жылы
2015 жылы
2016 жылы
Қарағанды облысы
70,27
70,77
70,9
Қазақстан
Республикасы
71,62
71,95
72,3
Достарыңызбен бөлісу: |
