Деректемелері/Пререквизиттері

Координаталар мәнін енгізу. Абсолюттік және салыстырмалы координаталар. Тік бұрышты және полярлық координаталар жүйесі. Өлшем бірліктер. "Бағыт-арақашықтық" әдісімен нүктелерді енгізу. Нүктелерді енгізу үшін көмекші құрылымдарды қолдану.

Snap, Grid режимдерін орнату. Уақытша маркерлер. Drafting Settings сызу параметрлерін құру. Қисық сызықты объектілер. Шеңберлер тұрғызу. Доғаны салу әдістері.

Сызықтық өлшемдер. Dimlinear командасының опциялары. Өлшем тізбектері. Командалардың арнайы функциялары. Нүктелердің стильдерін өзгерту. Divide (Бөлу), Measuar (Интервал) командалары. Ұқсас фигураларды орындау. Сызбаны тұрғызудың тиімді әдістері. Объектілердің бұрышын иіп түйіндестіру. Фасканы салу әдістері. Fillet (Түйіндестіру), Chamfer (Фаска) командалары. Опциялары. Өлшемдерді жөндеу командалары. Объектілерді ұзарту. Объектілерді кесу. Объектілердің конструкциялық командалары. Объектілерді үзу.

1. Финкельштейн Э. AutoCAD 2000. Библия пользователя.: Пер. с англ.- М.: Издательский дом “Вильямс”, 2000

2. Полищук В.В., Полищук А.В. «AutoCAD^â 2000» Практическое руководство, Москва «Диалог-МИФИ» 1999

3. Baumback W., Fahie P., Davies B. «AutoCAD^â Modules AutoCAD I Auto CAD 2000», Self-paced Leaning Modules EduCAD Publications Ins 1998

4. Baumback W., Fahie P., Davies B.«AutoCAD^â Modules AutoCAD II Auto CAD 2000

5. Self-paced Leaning Modules EduCAD Publications Ins 1998

6. Ю.Н.Чигарев, Д.Г.Мезин Справочник команд AutoCAD LT 2000,Consistent Software

2000

1. 
   Москатов Е. А. Электронная техника. – Таганрог, 2004. – 121 стр. moskatov@mail.ru.
   
2. 
   Ә. Берiкұлы. Техникалық электроника. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.- Алматы. Бiлiм.1995.
   
3. 
   Лачин И.В.Савельев Н.С. Электроника. Учебное пособие-Ростов на Дону: Феникс. 2000.
   
4. 
   Булычев А.Л.,Лямин П.М., Тулинов Е.С. Электронные приборы.- М.: Лайт ЛТД,2000.
   

6. Алексеенко А.Г. Основы микросхемотехники. Советское радио, 1977.

7.Цифровые устройства и микропроцессорные системы. – Калабеков Б.А., 2000 г.

Сабақ беру әдістері: Оқытудың дәстүрлі әдістері – лекциялық, практикалық және зертханалық сабақтар; интерактивті әдістер, интерактивті тақтаны пайдалану.

Бағалау әдісі: әріптік-рейтингтік жүйе 100 баллдық шкала бойынша, ағымдық бақылау, аралық бақылау, емтихан, қорытынды баға.

Оқу тілі: қазақ, орыс тілі

Мамандық (саты) бойынша білім алуға қажетті жағдай: кітапхана қоры, электрондық оқулықтар, интернет-кластары, типтік оқу зертханалары, электронды білім ресурстары (ХЭКР – халықаралық электронды кітапханалар ресурсы)
Курстың/пәннің/юниттің атауы:

Автоматты басқару теориясы және технологиялық процесстерді автоматтандыру

Автоматтық басқару жүйелерінің (АБЖ) тағайындалымы. АБЖ әрекет ету принципі мен анықтамасы. Қолдану облыстары. АБЖ жіктелуі. Сызықты үздіксіз жүйелерді талдау. Сызықтық жүйелердің математикалық бейнеленуі. Жүйенің уақыттық сипаттамалары. Буындар және жүйелердің беріліс функциялары. АБЖ қалыптасқан режиміндегі процесстерді талдау. Басқарудың қателіктері. Сызықты АБЖ орнықтылығы. Орнықтылық критерийлері. Орнықтылық қорын бағалау критерийлері мен әдістері. Басқару және реттеу процесстерінің сапасын бағалау. Сызықты үздіксіз жүйелерді синтездеу. Бейсызықтық және дискреттік АБЖ. Технологиялық процесстерді бақылау мен басқарудың автоматтандырылған жүйелерінің негізгі функциялары мен құрылымы. Бірінші реттік өлшеуіш түрлендіргіштері. Атқарушы механизмдер. Басқарушы есептеуіш машинасы. Екілік кодтау. Байланыс арналары арқылы ақпарат беру, ақпарат алмасу процесін ұйымдастыру. Технологиялық процесстерді автоматты басқару объектісі ретінде модельдеу. Басқару алгоритмдері. Басқару параметрлерін тұрақтандыру алгоритмдерін, технологиялық циклдарды басқару алгоритмдерін және технологиялық процесстерді оңтайландыру алгоритмдерін синтездеу әдістері. Технологиялық процесстерді бақылау мен басқарудың автоматтандырылған жүйелерін жобалау.

1.Теория автоматического управления: учебник для вузов/ под ред. Ю.М. Соломонцева. –М.: Высшая школа, 1999г.

2. Қадырбеков С.. Сызықты автоматты реттеу және басқару жүйелерiнiң теориясы. А.1996 ж.

3. Олссон Г., Пиани Д. Цифровые системы автоматизации и управления. –СПб.: Невский диалект, 2001. -557 с.

4. Современные системы управления/ Р. Дорф, Р. Бишоп. Пер. с англ. Б.И.Копылова. –М.: Лаборатория Базовых Знаний, 2002. -832 с.

5. Методы классической и современной теории автоматического управления: Учебник в 3-х т./ Под ред. Н.Д. Егупова. –М.: Изд-во МГТУ им. Н.Э. Баумана, 2000. -748 с.

6. Теория автоматического управления. Учеб. для вузов/ С.Е. Душин, Н.С. Зотов, Д.Х. Имаев и др.; Под ред. В.Б. Яковлева. –М.: Высшая школа, 2003. -567 с.

Сабақ беру әдістері: Оқытудың дәстүрлі әдістері – лекциялық, практикалық және зертханалық сабақтар; интерактивті әдістер, интерактивті тақтаны пайдалану.

Бағалау әдісі: әріптік-рейтингтік жүйе 100 баллдық шкала бойынша, ағымдық бақылау, аралық бақылау, емтихан, қорытынды баға.

Оқу тілі: қазақ, орыс тілі

Мамандық (саты) бойынша білім алуға қажетті жағдай: кітапхана қоры, электрондық оқулықтар, интернет-кластары, типтік оқу зертханалары, электронды білім ресурстары (ХЭКР – халықаралық электронды кітапханалар ресурсы)
Курстың/пәннің/юниттің атауы:

Электр энергиясын өндіру, тасымалдау және тарату

Электр энергиясын өндіру. Электр стансаларының түрлері және олардағы технологиялық процесстер. Электр қондырғылар туралы жалпы мәліметтер және сұрақтары. Синхронды генераторлар және компенсаторлар. Күштік трансформаторлар және автотрансформаторлар. Электр қондырғыларындағы қысқа тұйықтаулар. Электр аппараттары және өткізуші бөліктері. Өлшеу ток және кернеу трансформаторлары. Станция және қосалқы станция тарату құрылғыларының электрлік схемалары. Тарату құрылғының конструкциялары. Электр және қосалқы стансаларындағы өзіндік қажетінің схемасы және жүйесі. Электр стансаларын өлшеу, бақылау, белгі беру және басқару жүйелері. Электр тораптары мен жүйелерінің негізгі анықтамалары. Электр жүйесінің құрылымы, жүйенің сипаттамалары. Электр тораптарының конструкциясы және элементтері. Электр тораптарының жұмыс істеу режимдерін есептеу әдістері. Электр тораптарындағы кернеуді реттеу. Электр тораптарын жобалау және электр жүйелерінің режимдері.

1. 
   Хожин Г. Х. Распределительные устройства станций и подстанций. Учебное пособие для студентов электроэнергетических специальностей АИЭС. Алматы, 2001 г. -80с.
   
2. 
   Хожин Г. Х. Электр станциялары мен қосалқы станциялар. Оқу құралы. Алматы: Ы. Алтынсарин атындағы ҚР білім академиясының баспаханасы, 1998,-206с.
   
3. 
   Рожкова Л. Д., Козулин В. С. Электрооборудование станций и подстанций: Учебник для техникумов. – 3-е издание,перераб.и доп.- М.:Энергоиздат, 1987.-648с.: ил.
   
4. 
   Объемы и нормы испытаний электрооборудования. – РД 34.45-51.300-97 6-е изд. – М.: «Издательство НЦ ЭНАС», 2000 г.
   
5. 
   Пособие для изучение технической эксплуатации электрических станций и сетей (электрическое оборудование) / под общей редакцией Ф. Л. Когана.- М.: «Издательство НЦ ЭНАС», 2000 г.
   
6. 
   Андреев В. А., Овчаренко Н. И. Быстодействующее микропроцессорные устройство АВР // Промышленная энергетика. 2000 г.-№2, с.5-8.
   
7. 
   Объемы и нормы испытаний электрооборудования. – РД 34.45-51.300-97 6-е изд. – М.: «Издательство НЦ ЭНАС», 2000 г.
   

Электрмен жабдықтау

Электрмен жабдықтау міндеттері және келешектері. Электр шаруашылығы. Электр энергиясын тұтынушылар және қабылдауыштар, олардың негізгі түрлері және сипаттамалары электр тұтыну құрылымы. Электрлік жүктемелер. Реактивті қуатты қарымталау. Электрмен жабдықтау сенімділігі. Электр энергиясын тарату жүйелері. Электрмен жабдықтау жүйелері. Қосалқы станциялар. 1000В дейінгі кернеудегі электр энергиясын тарату.1000В жоғары кернеудегі өнеркәсіптік кәсіпорын жер аумағы бойынша электр энергиясын тарату. Тұтынушыларға ерекше жүктемесі бар электрмен жабдықтау. Электр энергиясының сапасы. Электрмен жабдықтау жүйелерің орындауға қойылатын жалпы құрылмалық талаптар. Электр энергиясының есебі және экономикасы. Қауіпсіздік қорғаныс шаралары.

1. 
   Кудрин Б. И. Электроснабжение промышленных предприятий, 2005 г.
   
2. 
   Федоров А.А.,Старкова Л.Е. Учебное пособие для курсового и дипломного проектирования по электроснабжению промышленных предприятий:Учебное пособие для вузов.-М.: Энергоатомиздат,2-е изд 1991.-371с.
   
3. 
   Рожкова Л.Д., Козулин В.С. Электрооборудование станций и подстанций. Учебник для техникумов. 3-е изд., перераб.и доп.-М.Энергоатомиздат, 1990.-648с.
   
4. 
   Рожкова Л.Д., Козулин В.С. Электрооборудование станций и подстанций. Учебник для техникумов. 2-е изд., перераб.-М.Энергия,1980.-600с.
   
5. 
   Справочник по проектированию и электроснабжению промышленных предприятий/Под ред. В.И.Круповича, Ю.Г.Барыбина, М.Л.Симовера.-М.3-е изд., перераб.и доп.-М.Энергоатомиздат, 1988.
   
6. 
   Электроснабжение промышленных предприятий В.С. Конюхов М.Энергия,2002 г.
   

Автоматтандырылған электр жетегі

Электр жетегінің механикасы. Электрқозғалтқыштарының сипаттамалары мен жұмыс режимдері. Көп қозғалтқышты электр жетегінің сипаттамалары мен жұмыс режимдері. Электр жетегінің жылдамдығын реттеу. Реттеудің параметрлік тәсілдері және олардың жетілдірілген түрлері. Электр жетегінің жылдамдығын қорек кернеуін өзгерту арқылы реттеу. Асинхронды өозғалтқыштың жылдамдығын жиіліктік реттеу. Электр жетегінің энергетикасы. Электрқозғалтқыштарын таңдау.

1. Москаленко В.В . Автоматизированный электропривод.-М.:Энергоиздат, 1986

2. Чиликин М.Г., Сандлер А.С. Общий курс электропривода .-М.:Энергоиздат, 1985

3. Ключев В. И. Теория электропривода .-М.:Энергоиздат, 1985

1. 
   Болотов А.В., Шепель Г.А. Электротехнологические установки; Учеб.для вузов по спец. «Электроснабжение пром.предприятийң- М. Высш.шк., 1988-336с..ил.
   
2. 
   Крылов К.И, Прокопенко В.Т.,Митрофанов А.С.Применение лазеров в промышленности и приборостроении.- Л: Машиностроение,1978г
   
3. 
   Вагин Г.Я. Электротехнологические промышленные установки- Горький; изд.ГПТИ, 1981г.
   
4. 
   Яковлев П.Б. Электротехнология. – М: Изд.МЭИ, 1978г.
   
5. 
   Волохонский Л.А. Вакуумные дуговые печи-М: Энергоатомиздат, 1985г.
   
6. 
   Донской А.В,Келлер О.К., Кратние В.А. Ультразвуковые электротехнологические установки.- Л.:Энергоиздат,1982г.
   

Автоматтандырылған электр жетегі

Электрқауіпсіздігі туралы жалпы түсінік. Адам организміне электр тогы мен электромагниттік ағындардың әсері.Электр тогына түсу түрлері. Электртравматизм және оның пайда болу ошағы мен негізгі айырмашылықтары. Электрқондырғылармен жұмыс жасау кезіндегі техника қауіпсіздігі.1000В-қа дейінгі және 1000В-тан жоғары кернеудегі электрқондырғыларын ажырату реті.Әуелік желімен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік шаралары.Электрқондырғыларды оқшаулау және жерлендіруші қондырғылардың кедергісін бақылау. Электрсымдарын оқшаулау және жерлендіруші құрылғыларды сынау. Нөлдеу жүйесі. Қадамдық кернеу. Тұрмыстағы электрқауіпсіздік шаралары.Тұрмыста электрэнергиясын қауіпсіз қолданудың негізгі ережесі.Электртогына түскен адамға дәрігерге дейінгі алғашқы көмек.Алғашқы көмек көрсету тәсілдері, жасанды және шынайы дем беру.Электр доғасынан қалған күйіктің пайда болуы. Тұрмыстағы электрқауіпсіздік шаралары. Тұрмыста электрэнергиясын қауіпсіз қолданудың негізгі ережесі.Электроқондырғыларының өрт және жарылыс қауіпсіздігі. Найзағайдан қорғау. Әуелік желі сымдарынан пайда болатын найзағайлы асқын кернеуден ғимараттарды және құрылғыларды қорғау. Электр қондырғыларына күрделі және ағымды жөндеу жұмыстарын жүргізу

1. 
   Сакулин В.П. Безопасноть труда при эксплуатации электроустановок – Л.: Агропромиздат, 1987 – 255 с.
   
2. 
   Правила применения и испытания средств защиты, используемых в электроустановках. М: Энергоатомиздат, 1983.
   
3. 
   Правила усройства электроустановках. Разд.1. М.: Энергоиздат, 1982.
   
4. 
   Правила технической эксплуатации электроустановок потребителей и Правила техники безопасности при эксплуатации потребителей, 3-изд. М.: Атомиздат, 1970.
   
5. 
   Охрана труда и производственная безопасность, М.:Экзамен, А.А.Раздорожный, 2006.
   
6. 
   Основы электробезопасности, В.Е. Манойлов. Энергоатомиздат, 1991.
   

Электрэнертика

Электр станцияларындағы электр энергия өндірісінің технологиялық процесі; электр станцияларының жағдайы және даму келешектері; электр станцияларының және қосалқы станциялардың негізгі құрылғылары; электр энергиясын таратудың технологиялық процессі; электр энергетикалық жүйелер мен тораптар; Электр энергетикасының даму жағдайы, болашағы; электр тораптарындағы желілердің конструкциясы; әуелік электр жеткізу желілері; сымдар және арқансымдар, оқшауламалар және желілік арматура; кабелдер құрылымы және кабел желілері; ток өткізулер және ішкі электр тораптары; электрэнергетика жүйелердің релелік қорғанысы және автоматтандырылуы; релелік қорғаныстың элементтік базасы және тағайыны; жоғары кернеулі электр тораптарының релелік қорғаныс техникасы; диспетчерлік және технологиялық басқарудың техникалық құралдары; энергияны тұтынушылардың және қабылдаушылардың негізгі түрлері; тұтынушылардың классификациясы және сипаттамасы; реактивтік қуат өтеуі; ішкі және сыртқы электр жабдықтау сұлбалары; өнеркәсіп кәсіпорындарының тораптары кернеу режимдері; кернеу деңгейлері, кернеу ауытқуының себептері; өнеркәсіп кәсіпорындарындағы электр тораптарынң кернеуін реттеу; энергияның дәстүрлі емес және ќайта жаңғыртылатын көздері; жердің өндірілмейтін энергетика русурстары; өндірілмейтін ресурстарын пайдалану технологиясы.

1. Хожин Г. Х. Электроэнергетика. Оқулық Алматы., 2011 ж.

2. Непорожний П.С., Обрезков В.И. Введение в специаль­ность: гидроэлектроэнергетика. - М.: Энергоатомиздат, 1990. - 352 с.

3. Дукенбаев К.Д. Энергетика Казахстана. Движение к рынку. – Алматы.: Гылым, 1999. - 582 с.

4.Евдокунин Г.А. Электрические системы и сети. Учебное пособие для электроэнергетических специальностей .-СПб.: Издательство Сизова М.П., 2001.

5. Конихова Е.А. Электроснабжение объектов. – М.: Издательство «Мастерство», 2002.

6. Басс Э.И., Дорогунцев В.Г. Релейная защита электроэнергетических систем./ Под ред. А.Ф. Дьякова.- М. :Изд. МЭИ, 2002.- 295 с.

Сабақ беру әдістері: Оқытудың дәстүрлі әдістері – лекциялық, практикалық және зертханалық сабақтар; проблемалық оқыту әдісі, интерактивті әдістер.

Бағалау әдісі: әріптік-рейтингтік жүйе 100 баллдық шкала бойынша, ағымдық бақылау, аралық бақылау, емтихан, қорытынды баға.

Оқу тілі: қазақ, орыс тілі

Мамандық (саты) бойынша білім алуға қажетті жағдай: кітапхана қоры, электрондық оқулықтар, интернет-кластары, типтік оқу зертханалары, электронды білім ресурстары (ХЭКР – халықаралық электронды кітапханалар ресурсы)
Курстың/пәннің/юниттерді атауы Ақпараттық өлшеуіш техникасы

Пәннің коды АОТ 3301

Пәннің типі КП ТК

Оқу жылы 3-оқу жылы

Оқу семестрі 5

Кредиттер саны 2

Дәріс берушінің/профессордың аты-жөні: Калыбаева А.Қ., физика ғылымдарының магистрі, оқытушы

Курстың мақсаты өлшейтін ақпараттық жүйе мен кешендерді, электр өлшеу техникасын құрудың қазіргі принципіне сай оқып үйрену, өлшеуді жүргізу және бағалау. Әр түрлі практикалық салаларда өлшеу құралдарын пайдалану мен практикалық білімді алуда студенттің білімін қалыптастыру.

Деректемелері/Пререквизиттері: Математика, физика, электртехниканың теориялық негіздері, электрондық техника .

Курстың/пәннің мазмұны: Өлшеу құралдарының сипаттамасы. Өлшеу техникасы туралы жалпы мәліметтер. Өлшеу құралдарының статикалық және динамикалық сипаттамалары. Өлшеу құралдарының қателіктері. Өлшеу нәтижелерін өңдеу. Физикалық (электрлік және электрлік емес) шамаларды өлшеу түрлендіргіштері. Өлшеу түрлендіргіштерінің құрылымы. Өлшеу түрлендіргіштерінің жіктелуі. Резистивті, пъезоэлектрлік, электростаикалық, электромагниттік, гальваномагниттік, электрохимиялық, жылу және оптоэлектрлік түрлендіргіштердің қолдану аймағы, қасиеттері және жұмыс істеу принципі. Электрлік шамаларды өлшеу құралдары. Аналогтық түрлендіргіштер және өлшеу құралдары. Сандық түрлендіргіштер және құралдар. Ток және кернеуді өлшеу құралдары. Жиналған тұрақты болып келетін тізбек параметрлерін өлшеу құралдары. Энергия қуат және қуат коэффициентін өлшеу құралдары. Фазалық ығысу, уақыт интервалы және жиілікті өлшеу құралдары. Электр сигналдарының пішінін бақылау және өлшеу құралдары. Магниттік шамаларды өлшеу құралдары. Электрлік емес шамаларды өлшеу түрлендіргіштері. Түрлендіргіштердің өлшеу тізбектері.

Ұсынылатын әдебиет

1. Классен К.Б. Основы измерений. Электронные методы и приборы в измерительной технике.-М.: Постмаркет, 2000.-56с.

2. Харт Х. Введение в измерительную технику.-М.: изд-во Мир, 2000.-37с.

3. Аманкұлова М.У., Э.А. Иванов. Электрэнергетикадағы ақпараттық өлшеу техникасы. Оқу құралы-Алматы,1998

4. Алиев Т.М., Тер-Хачатуров А.А. Измерительная техника. –М.: Высшая школа, 1991.-256с.

5. Евтихиев Н.Н., Купершмидт Я.А., Папуловский В.Ф., Скугоров В.Н. Измерение электрических и неэлектрических величин.-М.: энергоатомиздат,1990.-156с.

1. 
   Копылов И. П. Электрические машины. – М.: Высшая школа, 2000.
   
2. 
   Брускин Д. Э., Зорохович А. Е., Хвостов В. С. Электрические машины : в 2 т.- М.: Высшая школа, 1987.
   
3. 
   Костенко М. П., Пиотровский Л. М. Электрические машины : в 2 т.- М.: Энергия, 1972,1973.
   
4. 
   Проектирование электрических машин. /Под общей редакцией И. П. Копылова. - М.: Высшая школа, 2002.
   
5. 
   Кацман М. М. Электрические машины – М. Высшач школа. Издательский центр «Академия», 2001 г.
   
6. 
   Вольдек А. И. Электрические машины, Л. Энергия, 1974 г.
   

Электртехникалық материалтану

1. Агеева Н.Д., Винаковская Н.Г., Лифанов В.Н. Электротехническое материаловедение. Учебное пособие.- Владивосток: Изд-во ДВГТУ, 2006-76с.

2. Журавлева Л.В. Электроматериаловедение.-М.: изд. центр «Академия»; ИРПО, 2000.-312с.

3. Баймаханова З.А. Электртехникалық материалдартану. Оқу-әдістемелік кешен. -2010.

4. Бекмагамбетова К.Х. Электротехнические материалы. Методические указания к лабораторным работам.Алма-Ата.-2005

5. Бекмагамбетова К.Х. Электротехническое материаловедение.-Алматы.:Ғылым,2000-256с

6. Герасимов В.Н., Грудинский Л.А. Электротехнический справочник. Т1-519с.-М.:Энергия.

Сабақ беру әдістері: Оқытудың дәстүрлі әдістері – лекциялық, практикалық және зертханалық сабақтар; проблемалық оқыту әдісі, интерактивті әдістер.

Бағалау әдісі: әріптік-рейтингтік жүйе 100 баллдық шкала бойынша, ағымдық бақылау, аралық бақылау, емтихан, қорытынды баға.

Оқу тілі: қазақ, орыс тілі

Мамандық (саты) бойынша білім алуға қажетті жағдай: кітапхана қоры, электрондық оқулықтар, интернет-кластары, типтік оқу зертханалары, электронды білім ресурстары (ХЭКР – халықаралық электронды кітапханалар ресурсы)
Курстың/пәннің/юниттің атауы:

Электр механикасы және электртехникалық жабдық

1. 
   Копылов И.П. Электрические машины. – Высшая школа., Логос, 2000.
   
2. 
   Проектирование электрических машин./Под общей редакцией И.П.Копылова.-М.: Энергия, 2002.
   
3. 
   Справочная книга по светотехнике/ Под ред. М.Б.Айзенберга. – М.: Энергоатомиздат, 1995.
   
4. 
   Москаленко В.В. Автоматизированный электропривод. – М.: Энергоатомиздат, 1985. – 416 с.
   
5. 
   Ковчин С.А., Сабинин Ю.А. Теория электропривода. – СПб.: Энергоатомиздат. Санкт-Петербургское отд., 2000. – 496 с.
   
6. 
   Ключев В.И. Теория электропривода. - М.: Энергоатомиздат, 1985. 560 с.
   

1. 
   Переходные процессы в электрических системах: Учебное пособие/ Ю. А. Куликов. Издательство НГТУ, Новосибирск, 2002 г.
   
2. 
   Электромагнитные переходные процессы в электрических системах: Учебное пособие/ А. В. Болотов, Т. А. Асамбаева, М. К. Баймуханов, Г. Г. Трофимов, Н. И. Утегулов: Издательство Каз.политехн.института, Алма Ата, 1989 г.
   
3. 
   Электромеханиканические переходные процессы в электрических системах: Учебное пособие/ Т. А. Асамбаева, А. В. Болотов, Н. И. Дворников, Г. Г. Трофимов, Р. А. Удьярова, А. М. Кац: Издательство Каз.политехн.института, Алма Ата, 1989 г.
   
4. 
   Ульянов С. А. Электромагнитные переходные процессы в электрических системах: М.: «Энергия», 1970 г.
   
5. 
   Неклепаев Б. Н. Электрическая часть электростанций. М.: «Энергия», 1976 г.
   
6. 
   Хожин Г. Х. Электр станциялары мен қосалқы станциялар. Оқу құралы. Алматы: Ы. Алтынсарин атындағы ҚР білім академиясының баспаханасы, 1998,-206с.
   

Электр қондырғыларындағы асқын кернеу және оқшаулама

Курстың/пәннің мазмұны: Электр қондырғысындағы оқшауламаның ролі. Оқшаулатқыштардың түрлері және арналуы. Электр станциясы мен қосалқы станцияның электр қондырғысының оқшауламасы. Ішкі оқшауламаны тұрғызудың принциптері. Оқшауламаның қысқа мерзімді және ұзақ электрлік төзімділігі. Электр өрісін реттеудің есептері. Тесіп өтудің негізгі үрдісі. Май-барьерлі оқшаулама. Оқшауламаның электрлік төзімділігін арттырудағы оқшауламаның, жабындының және барьердің ролі. Қатты оқшаулама, негізгі түрлері, қасиеті және қолдану ерекшеліктері. Қағаз-майлы оқшаулама. Газды оқшаулама. Кабельдердің негізгі түрлері, олардың оқшауламасының сипаттамасы. Күштік конденсаторлардың оқшауламасы, типі және конструкциясы. Жоғары кернеулі электр машиналарының, автотрансформаторлардың және күштік трансформаторлардың оқшауламасы. Электр беру желілерінің (ЭБЖ) әуе желілік оқшауламасының негізгі түрлері және оны пайдалану. Жұмыстық кернеу кезіндегі электрлік оқшауланған конструкцияларды пайдалану. Электр станциялары мен тораптардың жабдықтары мен аппараттарының жоғары вольтты оқшауламасын есептеуде компьютерлік технологияны қолдану. Электр қондырғыларының найзағайлы асқын кернеуі және найзағайдан қорғау. Қосалқы станцияны найзағайдың тікелей соққысынан қорғау. Қорғау аппараттары және құрылғылары: қорғаныс аралықтары және вентильді разрядтағыш, қисық сызықты кернеу шектегіштер. Коммутациялық асқын кернеу кезіндегі электр қондырғыларының ішкі және сыртқы оқшауламаларының электрлік төзімділігі. Ішкі асқын кернеуден шектеу принципі және одан қорғау. Асқын кернеудің есептік еселігі. Электр қондырғыларының электрлік оқшауламасын сынау. Разрядты кернеудің статикалық сипаттамасы. Электр қондырғыларының электрлік оқшауламасын сынау әдісі. Сынау қондырғылары. Жоғары кернеу техникасы дамуының перспективалық бағыттары. Тұрақты ток қондырғыларының оқшауламаларын жобалаудың ерекшеліктері. Ультражоғары кернеу қондырғыларының оқшауламаларын жобалаудың ерекшеліктері.

1. Базуткин В.В., Ларионов В.П., Пинталь Ю.С. Техника высоких напряжений: Изоляция и перенапряжение в электрических системах. Под ред.В.П.Ларионова.-М.: Энергоиздат, 1986, -464с.

2. Кучинский Г.С., Кизеветтер В.Е., Пинталь Ю.С. Изоляция установок высокого напряжения. Под.ред. Г.С.Кучинского.-М.: Энергоатомиздат, 1987,-363с.

3. Лабораторные работы по технике высоких напряжений: Учебное пособие для ВУЗов. М.Л.Аронов, В.В.Базуткин, П.В.Борисоглебовский и др. 2-е издание, перераб. И доп., -М.: Энергоатомиздат, 1982,-352с. Ил.

4. Электротехнический справочник: т3, кн.2. Производствои распределение электрической энергии. Под ред. И.Н.Орлова.-7-ое изд. –М.: Энергоатомиздат, 1988. -880с.

5. Типовая инструкция по обмыву внешней изоляции электрооборудования ОРУ 220, 330, 550 и 750 кВ под напряжением. –М.: Главгосэнергонадзор, 1993 г.

1. 
   Федоров А.А.,Старкова Л.Е. Учебное пособие для курсового и дипломного проектирования по электроснабжению промышленных предприятий:Учебное пособие для вузов.-М.: Энергоатомиздат,2-е изд 1991.-371с.
   
2. 
   Электроснабжение промышленных предприятий В.С. Конюхов М.Энергия,2002 г.
   
3. 
   Правила устройств электроустановок.М.Энергоатомиздат, 6-е изд 2000.-671с.
   
4. 
   Охрана труда. Учебник для студентов вузов./ Князевский Б.А., Долин П.А., Марусова Т.П. и др. Под ред. Б.А.Князевского.-4-е изд.,перераб. и доп. –М.Высшая школа, 1998.-340с.
   
5. 
   Шеховцев В.П Расчет и проектирование систем электроснабжения Москва, 2004 г
   
6. 
   Инструкция по охране труда в железнодорожном транспорте Алматы 2000 ж
   

1. 
   Андреев В.А. Релейная защита в СЭС 1991 г Высшая школа
   
2. 
   Федосеев А.М. Релейная защита электрических систем
   
3. 
   Н.В. Чернобров В.А. Семенов Релейная защита энергетических систем учебное пособие для техникумов 1998 г
   
4. 
   Шабад М.А. Автоматизация распределительных электрических сетей 2000 г
   
5. 
   Шабад М.Л расчеты РзиА в электрических сетях
   

1. 
   Дж. Твайделл, А. Уэйр. Возобновляемые источники энергии.- М.: Энергоатомиздат, 1990 г.- 391 с.
   
2. 
   Олешкевич М.М., Лосюк Ю.А. Нетрадиционные источники энергии. Учебно-методическое пособие для студентов вузов. Минск. БГПА, 2001
   
3. 
   Олешкевич М.М. Перспективы ветроэнергетики в Беларуси//Энергетика. Известия вузов и ЭО СНГ-1999.-№1
   
4. 
   Лаврентьев Н.А., Жуков Д.Д. Развитие белорусской ветроэнергетики. Опыт Занарочи // Энергия и ТЭК. – 2004. – № 8. – С. 43 – 45.
   
5. 
   Олешкевич М.М., Макоско Ю.В. Анализ характеристик роторных ветроэнергетических установок. //Энергетика. Известия вузов и ЭО СНГ-2000.-№6
   
6. 
   Олешкевич М.М., Макоско Ю.В. Моделирование квазиустановившихся режимов работы асинхронного генератора системного ветроагрегата. //Энергетика. Известия вузов и ЭО СНГ- 2003.-№3, с.29-42
   

Университет 6В072900 - «Құрылыс» мамандығы бойынша Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Білім және ғылым саласындағы бақылау комитеті берген 03.02.2010 жылғы АБ №0137434 мемлекеттік лицензиясына 03.02.2010 жылғы №0111045 қосымшасы негізінде білім беру қызметін жүзеге асырады.