Қолқа доғасы, оның тармақтары.
1.Қолқа доғасы, arcus aortae
2. Иық бас сабауы, truncus brachiocephali cus
3. Оң жане сол бұғана асты артериясы, aa.subclavia dextra etsinistra
4. Жалпы ұйқы артериясы, a.corotis communis
6. Оң иық бас венасы, vena brachiocepalica dextra
7. Сол иық бас венасы, vena brachiocepalica sinistra
8. Оң жане сол ішкі мойынтұрық веналар, dextra et sinistra venae jugularis inter – na
9.жоғарғы қуыс вена, v. Cava superior.
26. Жүрек латын атауы, құрылысы және қызметі.
Жүрек ( cor )- ырғақты жиырылуы мен босаңсуы нәтижесінде қанды венадан тартып алып, артеря қан тамырына айдайды. Жүрек кеуде қуысының сол жағында алдыңғы, төменгі көкірек аралықта орналасқан. Жүректің пішіні конусқа ұқсайды. Конустың ұшы төменге, солға-алдыға, ал табаны жоғарғы-артқа, оңға қараған. Жүректің негізі кеуденің орталық сызығынан 8-9 см сол жақта, V -ші қабырға аралығына дейін жетеді. Жүректің жүрекшелері мен қарыншаларының арамын тәждік жүлге бөліп тұрады. Тәждік жүлгеніі жоғарғы бөлігін жүрекшелердің, төменгісін қарыншалардың сұлбасына сәйкес келеді.
ЖҮРЕК ҚЫЗМЕТІ : Артерия тамырындағы қан бір бағытта сол жүрекшесінен сол қарыншаға, одан үлкен қан айналым шеңберіне, оң жүрекшеден оң қарыншаға, одан кіші қан айналым шеңберіне қарай ағады. Жүрек вена қан тамырларынан қанды сорып алып, артерия қан тамырлаиына айдауы, оның жүрекшелері мен қарыншаларының ырғақты түрде рет-ретімен жиырылып, босаңсуы нәтижесінде пайда болады
27. Қалқанша және қалқанша маңы бездері, құрылысы және қызметі.
Калканша без (glandula thyroidea) ишки секреция безинин ишиндеги ен ириси. Онын салмагы ересек адамда 30-50 r. Он жане сол боликтерден жане мойыннан турады.Калканша бези мойыннын алдынгы жагындагы комекейдин калканша шемиршеги мен кенирдектин 2-4-ши сакиналарынын алдында орналаскан. Калканша безинин алдында мойыннын тил асты суйегинен томендеги булшык еттери; тос калканша,тос- тил асты,жаурын тил асты булшык еттери жане тос бугана емзик булшык етинин бир болиги мен мойыннын шандыры орналаскан. Бездин атркы бети батынкы, комейдин томенги болиги мен кенирдектин жогаргы болигин орап турады.
Калканша манындагы без (glandula parathyroidea) еки немесе уш жуп без. Калканша безинин арткы бетинде орналаскан. Онын жалпы салмагы 1, 18г. Қалқанша жанындағы бездің горманы- папатгорман денедегі кальций жане фосфор тұздарынын алмасуын реттейді, қандағы, сүйек тініндегі мөлшерінің тұрақтылығын сақтайды. Кальций мен фосфордың артқы мөлшерінің денеден шығуын қамтамасыз етеді. Қалқанша жанындағы бездің түсі балада ақшыл-қызыл, ересек адамда қоныр сары. Қалқанша жанындағы без төменгі қалқанша артерияның жане оның тармақтарының қалқанша безіне кіретін жерінде орналасқан. Безді айналасындағы ұлпадан фиброзды қапқыш бөліп тұрады. Фиброзды қапшықтын дәнекер ұлпасы бездің ішіне кіріп, көптеген бөліктерге бөледі. Бөліктер қан тамырлары мен кілегей жасушаларына өте бай. Қалқанша жанындағы безді жоғарғы жане төменгі қалқанша артериясы қанмен қоректендіреді. Вена қаны аттас вена қан тамыры арқылы шығады.
28. Аяқтың еркін қимылдайтын сүйектері, латын атаулары.
Достарыңызбен бөлісу: |