43
СҚО
431
4
13
17
3,9
ОҚО
1 913
6
43
36
85
4,44
Алматы қ.
400
9
8
14
31
7,8
Астана қ.
160
1
12
6
19
11,9
ҚР
9 809
48
218
214
480
4,9
Дереккөз: ҰБДҚ деректері
16 -кестеде 2012-2014 оқу жылдары аралығында«НЗМ» ПШО біліктілікті
арттыру курстарында оқығангеография пәні мұғалімдерінің саны көрсетілген.
Жалпы алғанда, Қазақстан бойынша «НЗМ» ПШО курстарын өткен география
мұғалімдері санының 2012 жылы 48-ге, 2013 жылы 218-ге, 2014 жылы 214-ке
өсуі байқалады. Зерттелген жылдар аралығында мамандардың біліктіліктерін
арттыруда Оңтүстік Қазақстан (85 адам), Алматы(53 адам), Жамбыл (45 адам)
және Қарағанды (36 адам) облыстары көшбасшы болып табылды. Маңғыстау
облысы мамандар дайындығын бәрінен аз жүргізеді – үш жылда 9 адам.
16-сурет – 2013-2014 оқу жылдары аралығында «НЗМ» ПШО біліктілікті арттыру
курстарында оқыған география пәні мұғалімдерінің аймақтар бойынша үлесі (география пәні
мұғалімдерінің жалпы санынан алғанда, %)
Қазақстан бойынша 2013-2014 оқу жылдары аралығында НЗМ педагогтық
шеберлік орталығының біліктілікті арттыру курстарында география пәні
мұғалімдерінің пайыздық қатынастағы үлесі 4,9% болып шықты. «НЗМ» ПШО
және «Өрлеу» БАҰО АҚ мамандарды дайындау талдауының қорытындысы
көрсеткендей, география мұғалімдерін біліктілікті арттырумен қамту деңгейі
жеткіліксіз екендігін көрсетті: география мұғалімдерінің жалпы санына
шаққанда сәйкесінше 4,5% және 7%. Мамандарды дайындау «НЗМ» ПШО
бағыты бойынша да, «Өрлеу» БАҰО АҚ бағыты бойынша да мамандарды
дайындауда Астана қаласы аса белсенді болып танылды. Алматы қаласы
«Өрлеу» БАҰО АҚ бағыты бойынша дайындалған мұғалімдер санының ең
төмен деңгейін көрсетті, дегенмен «НЗМ» ПШО бағыты бойынша оның
белсенділігі Астана қаласынан кейінгі орында. «НЗМ» ПШО және «Өрлеу»
БАҰО АҚ филиалдары Павлодар, Қарағанды, Ақтөбе, Батыс Қазақстан
облыстарында салыстырмалы түрде жақсы нәтиже көрсетті.
0
2
4
6
8
10
12
44
Осылайша, талдау көрсеткендей, республика бойынша жалпы білім бері
мектептеріндегі география пәні мұғалімдерімен қамтамасыз ету жағдайы
тұтастай алғанда жаман емес: мамандар жетіспеушілігі салыстырмалы түрде
көп емес. Республикадағы педагог мамандардың біліктілігін арттыру
жұмыстарын күшейту қажет.
География сабақтары арнайы кабинеттерде жүзеге асырылады және
картографиялық, көрнекілік құрал-жабдықтардың, аспаптар мен жалпы
қолданыс құралдарының, көрнекілік және басқа құралдардың, интернет
ресурстардың, техникалық оқыту жабдықтарының болуы қамтамасыз етіледі.
Географияның перспективті кабинетінде электрондық оқыту жүйесі болу қажет
(ЭОЖ), ол өз кезегінде «География» пәні бойынша оқу бағдарламасының жеке
тақырыптарын оқытуда орбитальды кешендермен байланысты жүзеге асыруға,
ғаламшар аймақтары бойынша виртуалды саяхат жасауға мүмкіндік береді.
Ғарыш аймағына ие болушы елдердің оқушылары («Байқоңыр» ғарыш айлағы)
осындай мүмкіндікке ие болуы қажет.
Жалпы орта білім беру ұйымдарының оқу әдебиеттерімен қамтылуы.
Мектеп кітапханасының қоры білім беру ұйымдарының білім алушыларының
контингентіне сәйкес құрастырылады. Еліміз бойынша оқулықтармен
қамтылған жалпы оқушылар саны 98% құрайды. ҚР БҒМ мәліметтері
бойынша, білім беру ұйымдарының, олардың республика бойынша жалпы
санына шаққанда, 88,9% – да кітапханалар жұмыс істейді. Кітапхана қажетті
ақпараттың көзі ретінде оқушылардың оқу сауаттылығын дамытуға ықпал
ететін факторлардың бірі болып табылады. Осыған орай, «білім қоймасын»
баспа түрінде, электрондық оқу құралдары түрінде де қажетті ресурстармен
лайықты түрде қамтамасыз етуге ерекше көңіл бөлу қажет.
Педагогиканың дамуыкөптеген жылдар бойыоқу мен тәрбиенің жаңа
құралдарының, формаларының және әдістерінің ашылуымен сүйемелденіп
отырды. Оқу мен тәрбиенің үдерісін ұйымдастыруға бағытталған жаңа амалдар
мен көзқарастар, әлеуметтік шарттар мен талаптардың өзгеруіне жауап ретінде
туындайды. Бүгінде әрбір педагог оқу үдерісін жетілдірудің, оқушылардың
қызығушылығы мен оқу үлгерімін арттырудың аса тиімді жолдарын іздейді.
Мониторинг көрсеткендей, қазақстандық жалпы білім беретін мектептердің
география пәні мұғалімдері педагогикалық технологиялардың келесі түрлері
қолданады: жобалық жұмыс, проблемалық оқыту, саралап оқыту, сын
тұрғысынан ойлау, тұлғалық бағытталған оқыту, модульдік технология,
бейімдеу технологиясы, Ж.А. Караевтың технологиясы, И.С. Якиманскаяның
технологиясы, П. Гальпериннің білімді кезеңмен қалыптастыру технологиясы,
әрдеңгейлі технология, Шаталовтың технологиясы, Монаховтың технологиясы,
ақпараттық коммуникативтік технология, денсаулық сақтаушы технология,
биоинформатика және синергетика (БИС), қауымдастыққа оқыту, оқытудың
интерактивті әдістері, кіріктірілген оқыту технологиясы, оқытудың саралау мен
тұлғаландыру әдістері, М.М.Жанпеисованың модульдік технологиясы.
Сабақ өткізудің дәстүрлі, дәстүрлі емес түрлерін, жаңа педагогикалық
технологияларды қолдану арқылы оқыту барысында мектеп оқушыларын
Достарыңызбен бөлісу: |
