77
Облыс аумағы бойынша «Новосибирск-Ташкент-Новосибирск», «Бішкек-
Новокузнецк-Бішкек», «Алматы-Новосибирск-Алматы», «Алматы-Үрімжі-
Алматы»,
«Алматы-Симферополь-Алматы»,
«Алматы-Москва-Алматы»,
«Алматы-Астана-Алматы», «Алматы-Достық» және т.б. бағыттарда транзиттік
темір жол хабарламалары өтеді.
«Жетіген-Қорғас» жаңа темір жол қолданысқа берілді. ҚХР-мен екінші
халықаралық шекаралық темір жол өткелін қолданысқа берумен ел
экономикасының көліктік әлеуетінің бәсеке қабілеттілігі артты. Қытай-
қазақстандық көлік дәлізінің жаңа бағыты Қытайдың және Оңтүстік-Шығыс Азия
елдерінің Қазақстанмен, Орталық Азия және Еуразиялық континет елдерімен
экономикалық байланыстарын дамытуға және кеңейтуге ықпал етеді. «Жетіген-
Қорғас» желісі Қыдайдан Қазақстанның оңтүстік өңірлеріне және Орталық Азия
елдеріне дейінгі ара қашықтықты 550 ш. дейін қысқартуға мүмкіндік береді, ол
жүк, оның ішінде транзиттік тасымал көлемін арттыруды қамтамасыз етеді, бұл
облыс үшін және жалпы Қазақстан үшін ерекше маңызға ие.
«Жетіген-Қорғас» маршруты бойынша жүк ағымының жоғары деңгейінен
болатын Алматы жол торабының жүктемесін азайту мақсатында Алматы
станциясы темір жол торабынан айналып өтетін (Қазыбек бек-Жетіген ст.)
темір жол желісінің құрылысы жоспарлануда.
Сондай-ақ жолаушы тасымалы да дамытылуда. 2015 жылдан бері облыста
«Жетіген-Достық-Жетіген» әлеуметтік маңызды облысішілік хабарламалар
бойынша темір жол жолаушы тасымалдары іске қосылды, олардың шығындары
облыстық бюджеттен субсидиялануға жатады.
Облыстың су жодарының жалпы ұзындығы 2030 ш. құрайды, оның
ішінде: Қапшағай су қоймасы - 110 ш, ол ҚХР шекарасына тіреледі, Іле өзені
бойынша жоғары қарай - 220 ш., Іле өзенінің төменгі жағы және Балқаш көлі -
1700 ш.
90-жылдардың басында Қапшағай су қоймасы және Іле өзені бойынша
(Қапшағай қаласынан Борохудзир тұрағына дейін) көмір, қосарланған жем,
құм, қиыршық тас, орман, мұнай өнімдері, рудалар, контейнерлер тасымалы
орындалды. Жүк тасымалының көлемі навигациялық кезеңде сәуірден қараша
айлары аралығында 800 мың тоннаға дейін жүкті және круиздік маршруттарда
5 мың адам жолаушыларға дейін жететін. Қазіргі уақытта Қапшағай су қоймасы
бойынша Қапшағай қаласының тұрағына 30 мың тонна көлемде минералды-
құрылыс жүктерінің тасымалы және круиздік маршруттарда 1,5 мың адам ғана
тасымалданады.
Су көлігі саласында облыс аумағында 76 бірлік өзен және 2484 шағын кемелері
тіркелген, оның ішінде 2241 өзі жүретін және 243 өзі жүрмейтін кемелер.
Қапшағай су қоймасында «Іле су жолдары кәсіпорыны» Республикалық
қазыналық кәсіпорын орналасқан. Кәсіпорнның негізгі мақсаты Қапшағай су
қоймасында қауіпсіз жағдайда кемелер жүзетін су жолдарын ұстау және
дамыту саласындағы қызметтерді жүргізу болып табылады.
2020 жылға дейін инфрақұрылымды дамыту, сондай-ақ ішкі су көлігі
саласында қауіпсіз кемелер жүзуін қамтамасыз ету мақсатында ұсталған
кемелерді, оның ішінде шағын кемелерді сақтауға арналған облыстың су
айдандарында (кемелердің жаппай жиналу орындарында) арнайы тұрақты құру
жоспарлануда.
Су көлігі түрлерімен тасымалдауды арттыру үшін жағалау инфрақұрылымын
дамыту жөніндегі жобаларды жүзеге асыру жоспарлануда. Осыған байланысты,
78
2018-2020 жылдары Қапшағай су қоймасында және Алакөл көлінде айлақ
құрылыстарын жүргізу жобаларын жүзеге асыру жоспарлануда.
Әуе көлігі
Алматы облысында әуе көлігі «Жетісу әуекомпаниясы» АҚ және «СКАТ»
АҚ ұсынылады, олар сәйкесінше «Үшарал-Астана-Үшарал», «Үшарал-
Талдықорған-Үшарал»
және
«Астана-Талдықорған-Астана»
бағыттары
бойынша әлеуметтік мңызды әуе рейстарын тұрақты орындауға маманданады.
«Жетісу әуекомпаниясы» АҚ құрамында Як-40 үш ұшағы бар, сондай-ақ
әуе тасымалын орындау үшін қажетті ғимарат, құрылыстар және құралдар
кешеніне ие. Әуежай «В» санатты аэродромы бар V санатты әуежайлар
қатарына жатады және ТМД желілерінде және жергілікті әуе желілерінде
тасымалдауды жүргізе алады.
Әуебекетінің өткізу мүмкіндігі жұмыс қызу кезінде 200 жолаушыны
құрайды.
2015 жылдан 2017 жыл аралығындағы кезеңде Талдықорған қаласы
әуежайының негізгі және қосалқы ғимарттарына күрделі жөндеу жүргізілді.
Сонымен бірге, шағын авивцияны дамыту аясында Алакөл ауданының
Үшарал қаласында әуебекеті ғимаратырынң құрылысы бойынша жоба жүзеге
асырылды. Бұл мақсаттарға облыс бюджетіне 1,0 млрд.теңгеден астам қаражат
бөлінді.
Сондай-ақ, шекаралық аумақтарды дамыту аясында Панфилов
ауданының Жаркент қаласында аэродромның құрылысы жобасын жүзеге асыру
көзделуде.
Сонымен қатар, ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуы аудандар мен
облыс орталығы арасындағы жедел көлік хабарламасын, ал келешекте көршілес
облыстармен шекаралас аудандарымен транзиттік хабарламаны жөнге қоюды
талап етеді. Бұл жағдайда жедел және балалмалы көлік түрі болып әуе көлігі
табылады.
Аталған жобаларды жүзеге асыру азаматты авиация үшін өңірде
туризмнің дамыуына қосымша серпін береді.
Саланың даму жағдайына SWOT-талдау
Алматы облысы стратегиялық маңызды халықаралық транзиттік торабы
болып табылады. Осыған байланысты облыста көлік инфрақұрылымын
дамытуға ерекше көңіл бөлінуі тиіс. Өңір бойынша инфрақұрылымды жақсарту
бойынша оң үрдіс байқалады.
Күшті жақтар (S)
1.
Қанағаттанарлықсыз
жағдайдағы
автомобиль жолдары үлесінің 40,5%-тен 33%-ке
дейін қысқаруы;
2. ҚР басқа өңірлерімен, сондай-ақ шекаралас
мемлекеттермен байланысты қамтамасыз ететін,
дамыған авто және темір жол жүйесі (оның
ішінде жаңа желілер).
Мүмкіндіктер (O)
1. «Нұрлыжол» мемлекеттік бағдарламасының аясында
көлік инфрақұрылымын дамыту жобаларын жүзеге асыру;
2. Транзиттік
жүк және жолаушы ағымдарын
жандандырудан өңір кіріснің айтарлықтай өсуі;
3. Әрекет етуші көлік-логистикалық орталықтарын
кеңейту және жаңарту, сондай-ақ жаңа көлік-логистикалық
орталықтардың
құрылысы
есебінен
көлік
инфрақұрылымының қуатын арттыру;
4. Облысты стратегиялық, көлік-логистикалық және
сервистік-өндірістік учаске ретінде дамыту.
Әлсіз жақтар (W)
1.
Облыста
көлік
инфрақұрылымы
объектілерінің, оның ішінде көлік-логистикалық
орталықтарының жеткілікті дамымауы;
2. Автомобиль жолдарының тозуы;
3. Облыс аумағын жолаушы маршруттық
Қауіптер (T)
1. Көлік инфрақұрылымын дамыту жобаларын
жүзеге асыру үшін бөлінген бюджеттік қаражаттарды
секвестрлеу;
2. Облыстың
көлік-коммуникациялық
инфрақұрылымының жеткіліксіз дамуы себебінен
Достарыңызбен бөлісу: |
