54
блоком возможного возникновения исключения. Вторая часть- это блок
обработки исключений on тип_исключения do оператор.
Вот его общий вид:
TRY
здесь может произойти ошибка
EXCEPT
эти команды выполняются, если ошибка произошла
END;
Применим данный оператор в процедуре примера вычисления с=(a+b)
2
:
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject); var a,b,c:real;
begin
try
a:=StrToFloat(LabeledEdit1.Text);
b:=StrToFloat(LabeledEdit2.Text);
c:=SQR(a+b)
except
Label1.Caption:='
Неверные данные';
Exit
end;
Label1.Caption:=FoatToStr(c)
end;
Оператор Exit вызывает досрочный выход из всей процедуры. Если бы его не
было, оператор Label1.Caption:=FloatToStr(c) выполнялся бы в любом случае, так
как он никак не связан с оператором try.
№12 Дәріс. Деректер қорларының қосымшаларын құру. Деректер
қорын құрастырудың негізі. ДҚ-ың ахитектурасы. ДҚ-ың кестелерін құру.
ДҚ-ың кестелерінің параметірлерін орнату.
Дәріс конспектісі:
«
Объектілі бағытталған бағдарламалау» пәні 5В060200 – «Информатика»
мамандығын дайындаудағы программалауды оқытуға арналып ұсынылатын
объектілі бағытталған программалау негізі мен Delphi ортасында
программалаудың негізгі құрал жабдықтарын пайдаланып қосымшалар құрып
үйрену болып табылады.
Пәннің негізгі мақсаты болып объектілі бағытталған программалаудың негізі
түсініктерін оқыту және студденттерге Delphi ортасында программалау
құралдарын оқыту болып табылады. Сонымен қатар, ДҚ мен оны басқаруға
арналған ДҚБЖ-ін объектілі бағытталған программалаудың Delphi ортасында
құру технологиясын, ДҚ көмегімен АРМ-дарды басқару жүйелерін Delphi
ортасына кірістірілген Access, SQL және Paradox программалары мен BDE
утилиттерінің көмегімен құрастыру технологиясын оқытып, үйрету болып
табылады.
Ұсынылып отырған әдістемелік нұсқаулар «Delphi ортасында ОБПН»
элективті курсы пәнінің «Деректер қорын құру» тақырыбы бойынша зертханалық
жұмыстар мен СӨЖ бойынша есеп жұмыстарын орындауға арналған. Курстың
соңында студенттің барлық объектілі бағытталған ортада ДҚ құру туралы, әсіресе
Delphi ортасында, толық түсінігі болу керек.
«
Delphi ортасында ОБПН» «Деректер қорын құру» тақырыбы бойынша
зертханалық жұмыстары мен СӨЖ бойынша есеп жұмыстарын орындауға
арналған әдістемелік нұсқаулар, Delphi ортасында ОБП барлы
ДҚ түрлерін құруға арналған толық түсініктемелер түріндегі үш ішкі
нұсқаулардан тұрады.
55
ДҚ құруға арналған зертханалық жұмыстар мен өзіндік жұмыстарды
орындауда студенттер ДҚ кестелерін ұйымдастыру мен ДҚБЖ құрудың келесідей
түрлерін оқып үйренулері керек.
Біріншіден, ол – Delphi-де BDE утилитінің көмегімен ДҚ мен ДҚБЖ ОБП
Delphi ортасында Paradox көмегімен басқаруға арналған «Кітапхана» ДҚБЖ-нің
мысалының қарастырылғаны.
Екіншіден, ол –Delphi ортасында ОБП Access те құрылған кесте түріндегі
ДҚБЖ құру жолын қарастыруға арналған «АГТУ-дың телефондық анықтамасы»
ДҚБЖ-нің қарастырылуы.
Үшіншіден, ол – тағы сол Delphi-де BDE утилитінің көмегімен ДҚ мен
ДҚБЖ ОБП Delphi ортасында Paradox көмегімен басқаруға арналған ДҚБЖ-ін
құру мысалының қарастырылуы, бірақ бұл жолы сол ДҚБЖ-нің қысқа да ыңғайлы
жолдарын пайдаланып, сол пайдаланылған жолды толық сипаттау.
Осы ДҚБЖ құрастырудың ең үлгілі де тиімі жолын қарастырайық.
№13.Дәріс тақырыбы Деректер қорларының қосымшаларын құру. ДҚ қосымшаларын
құруға арналған компоненттер. Деректермен жұмыс жасауға арналған визуалды
компоненттер. Есептеу өрістері мен таңдау өрістерін құру.
Дәріс конспектісі:
PARADOX 7-
де ҚҰРЫЛҒАН ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІН
DELPHI ОРТАСЫНДА ҚҰРУ ПРОЦЕССІ
Delphi-
дің бас менюіне кіріп, DatabaseDesktop қосымшасын іске қосу
үшін Tools ішкі бетін таңдаймыз. DatabaseDesktop-та деректер қоры кестесін
құрамыз. Ол үшін File - New – Table бас менюіне кіреміз де, кесте құрамыз.
Құрылатын кесте түрін таңдауға арнапған терезе пайда болады. Кесте типін
таңдаймыз. Пайда болған терезеден келесі деректерді енгіземіз:
-
Өріс аты,
-
Өріс типі,
-
Өріс өлшемі (Өрістердің кейбір аса міндетті емес параметрлері).
Кесте құру терезесі
Кесте өрістерін, олардың типтері мен өлшемдерін енгізіп болғаннан кейін, Save As
батырмасын басып, кестені C:/kaf/tab адресі бойынша tab.db деген атпен сақтап қоямыз.
56
Одан кейін өз alias-тарымызды құрамыз (alias –ол құрылған деректер
кестестесінің файлын оның жолын көрсетпей-ақ, шақыруға мүмкіндік беретін
ат).Ол шүшін менюге кіріп, Tools - Alias Manager пунктын таңдаймыз. Alias Manager
терезесі пайда болады.
New
батырмасын басамыз. Database Alias қатарында өзіміздің Alias-ымыздың атын
енгіземіз, драйвер типін – қалыпты жағдайда STANDART, деп
енгіземіз.
Енді өзіміздің деректер сақталған файлымыздың жолын жазып, сілтеме құрып
қоямыз. Ол үшін Browse батырмасын басып, құрылған деректер қорының жолын
көрсетеміз.
Программаға арналған өзіміздің формамызды құрып қоямыз. Ол үшін File менюіне
кіріп, New Aplication-ды таңдаймыз.
Енді программа мен құрылған деректер файлының арасында байланыс орнатып
қоямыз. Ол үшін программаның формасында Delphi-дің сәйкес компоненттерін
орнатып қою керек. DataAccess компоненттер палитрасына кіреміз де, формаға Table
(деректер тұрған кестеге жауап беретін) және DataSource (компоненттердің өз ара
байланысына жауап беретін) компоненттерді орнатамыз.
DbNavigator'>DataControls
компоненттер
палитрасынан
формаға
DbNavigator
(пайдаланушыға деректер қоры мәндерімен: жазбаларды қосу және жою, жазбаны өзгерту, -
сияқты бірнеше амалдарды орындауға мүмкіндік беретін) компонентін алып орнатамыз. Енді
форманы деректер қорымен байланыстырамыз. Ол үшін келесі амалдарды орындаймыз:
Datasource
пен Tablel компоненттерін байланыстыру мақсатында datasource
компонентінің қасиетінің dataset қатарында Tablel-ні таңдаймыз.
Енді Table1 компонентін құрылған деректер қоры файлымен байланыстырамыз. Ол
үшін Table1 қасиетінің DataBaseName қатарында деректер файлының жолын - C:\kaf
енгіземіз. TableName қатарында өзіміздің ДҚ файлымыздың атын таңдаймыз.
Бәрі біткен соң, болашақта деректер қорымен амалдар орындау үшін DbNavigator
компонентін DataSource1 компонентімен байланыстырамыз, DbNavigator қасиетінің
DataSource
қатарында DataSourcel-ді таңдаймыз. Одан кейін Tablel қасиетіндегі Active
қатарының мәнін True-ге ауыстырамыз.
№14. Дәріс тақырыбы. Деректер қорларының қосымшасын құру. Жергілікті
деректер қоры. Деректерді алудың навигациялық әдісі. Навигациялау әдістері,
жазбаларды фильтрациялау әдістері. Деректерді іздеу, деректерді теру
модификациясы. Біріктірілген кестелермен жұмыс. Деректерді алудың
реляциялық әдісі. SQL тілі туралы негізгі деректер. Кестелерден деректерді
таңдау. Кестелерді біріктіру. Жазбаларды модификациялау
Дәріс конспектісі:
Достарыңызбен бөлісу: |
