Алматы экономика және статистика академиясы академияның оқу-әдістемелік

131 
 
Top 
 
Әдебиеттер: 2 нег., [137-146]; 10 қос. [117-126]. 
Бақылау сұрақтары: 
1. Сплайндарды редакциялау командаларын сипаттаңыз. 
2. EditSpline модификатор командаларын атаңыз 
3. Сплайндар негізінде үшӛлшемді объектілер құру 
4. Bevel модификаторы 
5. Extrude модификаторы  
 
Зертханалық жҧмыс №5. Кҥрделі беттерді модельдеу. Лофтинг.  
Сабақ жоспары: 

 
Денені лофтинг әдісімен құру және баптау 

 
Лофтинг сұлбасын құру 

 
Зертханалық жұмыс «Флакон», «Айна» 
Дененің лофтинг әдісімен лифтингті баптау  
Лофтинг  әдісі-бұл  жолдың  бойымен  орналасқан  бетті  кӛлденең  құру. 
Лофтинг  денесі-  бұл,  қоршамдарды  тіректік  қиманың  жүйеге  «тарту» 
нәтижесінде пайда болған бет.   
Surface Parameters свитогі (Беттің параметрлері): 

  Smooth  Length  –  жол  бойымен  бұрылыстарды  түзету.  Тыныштықта 
қосылады. Мысалы, егер бұрыштар плинтус сияқты  анық болуы керек 
болса, онда бұл жағдайда ӛшірілуі мүмкін.  

  Smooth Width – тіректік қималарды периметр бойынша түзету; 

  Apply  Mapping  -  проецирлеуді  қолдану.  Материалдарды  текстурлы 
картамен белгілегенде қолданылады. Картаны қайталау параметрлерін 
бергенде қолданылады.  

  Normalize-картаны  проецирлеуде  қолданылады.  Егерӛшірсе,  карта 
сегменттердің  орналасу  жиілігіне  байланысты  жиырылады  және 
созылады; 

  Output-  Нәтиже  типтерінтаңдау:  Patch  (Безье  құрағы)  немесеMesh 
(Тор); 
Path Parameters свитогі(Жолдардың параметры): 

  Path  –  жолдың  ағымдағы  деңгейі.  Тыныштық  күйінде  Percents  
(Проценттер)  пайызбен  ӛлшелінеді.  Жолдағы  қиманың  орналасуын 
ӛзгертуге болады, егер жолдың басқа телімдерінде бірнеше қималарды 
қосу керек болса. Ол үшін жолдың орынын беру керек ( 0-ден  100- ге 
дейін), Get Shape шертіп керекті қиманы кӛрсету керек.   
Skin Parameters свитогі (Қоршам параметры):  

  Capping  –  шатырды  тұрғызу.  Cap  Start,  Cap  End  жалаушаларыжолдың 
басы  мен  соңындағы  шатырларды  алып  тастауға  және  белгілеуге 
рұқсат етеді; 

132 
 

  Shape Steps – кӛлденең сегменттердің саны, қиманың түзетілуіне жауап 
береді;  егерқиманың  түзетілетін  телімдері  жоқ  болса,  онданӛлді 
белгілеу керек; 

  Path  Steps  –  енділік  қималардың  саны,  жолдың  түзетілуіне  жауап 
береді;  егер  жолдың  түзетілетін  телімдері  жоқ  болса,  онда  нӛлді 
белгілеу керек; 

  Optimize-оптимизациялау,  қиманың  пішінінің  сызықты  сегментінде 
қадам  санын  (Shape)минимизациялайдыжәне  (Path)  жол  сызықтары, 
сӛйтіп, объектідегі полигон санын азайтады; 

  Adaptive  Path  Steps  –  объектінің  максимальды  дұрыс  қоршамын  құру 
үшін жолдың тӛбелерінің арасына қосымша қадамдарды қосады; 

  Contour 
–  жолдың  сызықтарына  перпендикуляр  қималарды 
орналасатыратын контур; 

  Banking–  жолдың  құбылмалы  бүгулеріндегі  қималар  бұрылысының 
краны.  Кей  уақытта,  мысалы,  спираль  терізді  басқыштың  тұтқасын 
құруда кедергі келтіреді; 

  Conatant  Cross-Section-  тұрақты  қима,  жолдың  бүкіл  ұзақтығындағы 
жуандықты  қамтамасыз  етеді.  Жол  сынықтарын  қолданғанда  іске 
қосылады; 

  LinearInterplotation-Сызықты  интерполяция,  лофт  денесі  қоршамының 
қима  арасындағы  түзу  ӛтулерді  қамтамасыз  етеді.  Тек  сол  жағдайда 
жұмыс істейді, егер бірнеше әртүрлі қималар бір жолда қолданылса; 

  FlipNormals  –нормальды  қайтару,  бетті  бір  жағынан  екінші  жағына 
ауыстыруға рұқсат етеді; 

  Skin\skinInShaded–  лофтинг  қоршам  кескінін  қосу/ажырату,  бұл 
жалаушаларды алу тастау қажет, егер лофтингскелетті редакцияласа. 
Зертханалық жұмыс  «Айна» 
1. Жақтау. Top қосымша бетінде  Length =180; Width =150; Corner Radius 
=8 параметрлерімен Rectangle құрыңыз:  
2.  Circle  R=  60  құрамыз.  Circle  –ды  Copy  сияқты  клондаймыз  және  бұл 
пішіндерді суреттегідей орналастырамыз. 
3.  Rectangle    Edit  Splane  →  Geometry→  Attach  модификаторын 
қолданамыз.  Кезкелген  кӛрінетін  терезеде  алдымен  бірінші  шеңберге  содан 
кейін  екінші шеңберге шертеміз.  Тышқан батырмасының оң  жағына  шертіп 
біріктіру режімінен ажыратамыз.  
4.  Spline→  Rectangle→  Boolean  →  Union.  Тышқан  батырмасының  оң 
жағына шертіп, бульдік операция режімінен ажыратамыз. 
5. Ішкі объектілер деңгейін ӛшіріңіз. Сплайн пайда болады. Бұл лофтинг 
үшін жол болады. 
6.  Line  (Сызық)  ауыстырыңыз,  қима  жақтауларын  салыңыз.  Қиманың 
ӛлшемі  үлкен  болмауы  керек.  Егер  қима  үлкен  болып  кетсе,  онда  оның 

133 
 
ӛлшемін  кішірейтіңіз,    Ішкі  объект  деңгейінде  Splaine  таңдап,  сплайнды 
ерекшелеп және ӛлшемін ӛзгертіңіз. 
7.  Rectangle  →Create  →Copmound  Objects  →Loft  →Get  Shape  →Line 
ерекшелеңіз. Жақтау аламыз. Алынған объект басқаша атаңыз, оған «жақтау» 
атын беріңіз.   
8.  Қаламсап.  Top  →Line  кӛрінетін  терезедеден  ерекшелеңіз.Бұл 
сызықтың шеткі вертекстеры  Corner типін иемденгеніне кӛз жеткізіңіз.  
9. Circle қаламсабы үшін 15 радиусты қима салыңыз. Create→ Compound 
Objects→Loft  Get  Shape  →Circle  қосымша  бетінде  Line  (бұл  жол)  
ерекшелеңіз. Цилиндр аламыз. 
10.  Қаламсапты  ерекшелеңіз  және  Modify→  Deformations  Scale 
ауыстырып  қосыңыз.  Нүктені  қосып  және  оның  түрін  ӛзгертіп,  қаламсапқа 
пішін беріңіз.    
11.  Айна. Жақтауды  бір  жаққа  жылжытыңыз, оның  астында жол қалуы 
керек.      Сплайнды   2 ӛлшемге ерекшелеп,  Copy-  ды кӛшіріңіз және  Extrude 
модификаторын қолданыңыз. 
12.  Алынған объектіні  жинап,  топтаңыз,  оны  «айналы  бет»  деп  атаңыз. 
Барлық үш объектіні жинаңыз және топтаңыз, «айна» деп атаңыз. 
Әдебиеттер: 2 нег., [1-638], 7 қос.  [1- 432], 8 қос.[300-380]  
Баұылау сұрақтары: 
1.  Лофтинг  әдісінің  мағынасы  неде?  Лофтингты  баптау  параметрлерін 
сипаттаңыз. 
2.  Лофтингтік  бетті  құру  параметрлерін  құрыңыз.  Жолды  құру 
параметрлерін сипаттаңыз