67
салдарынан бізге жексенбі күні жұмыс істеуге тура келді. Іркіліс уақытына
ақы төлеуді; жексенбі күнге демалыс беруді немесе оны жыл сайынғы
ақылы демалысқа қосуын сұраймыз»
Дауды шешіңіз.
Есеп 28
Сартпаев А.Е. «Артур и К» бас маман болып қызмет атқарады. Ол
денсаулығының нашарлауына байланысты жұмыс берушіден оған еңбекке
уақытша жарамсыздығына байланысты демалысқа шығуын талап етеді.
Бірақ жұмыс беруші Сартпаевқа ол демалыстың тым ұзақ екендігімен
түсіндіріп, егер ол еңбекке уақытша жарамсыздығына байланысты
демалысқа шығатын болса, онымен «еңбек шартын бұзамын деп» қарсы
болады.
Сартпаев
еңбекке
уақытша
жарамсыздығына
байланысты
демалысқа шығуына құқығы бар ма? Мұндай демалыстың ұзақтығы
қанша?
Ол уақытқа төлемақы қалай жүргізіледі?
Есеп 29
Жұмыс беруші, жұмысшыны ақысыз демалысқа жібіре отырып, сол
мезгілде ҚР ЕҚ занның 57 бабтың 2 тармағы арқылы, өз қызметкерінің
демалыс мерзімі аяақталар кезенінде арызысыз жұмыстан босату құқықы
бар ма?
Және өзіме бұл бапты толықтай түсіндірсеңіз. Жалпы алдағы
күндерімде басқа жұмысқа кіруіме нұсқан келмейді ма?
Есеп 30
«Фоварит»
АҚ
директоры
дағдарысқа
байланысты,
өзінің
бухгалтерлерін қысқартуды (сокращения) ұйғарады. Оны естіген
бухгалтерлер жұмыс берушіден, олардың отбасылық жағдайын айтып
жұмыста қалдыруларын талап етеді. Бірақ, директор басқа ешқандай шара
жоқ екендігін түсіндіреді.
Жұмыстан қысқартылған бухгелтерлерге қандай көлемде өтемақы
(компенсация) төленеді?
Еңбек кітапшасына олар қысқартылған деп жазылады ма?
68
5 Іскерлік ойын. Әдістемелік нұсқама.
«Іскерлік ойын» жобасы
«ҚР Еңбек құқығы» пәні бойынша
Жобаның мақсаты: «Еңбек құқығы» пәнінен тәжірибелік сабақтарды
өткізу әдістемесіне өзгерістер енгізе отырып, білім алушылардың
теориялық материалдарын меңгерудің жаңа нысандарын қалыптастыру
болып табылады.
Жобаның
типі: оқытудың кәсіби маңызды сапасын және
студенттердің біліктіліктерін қалыптастыруда оларды тәрбиелеуге және
ұйымдастыруға бағытталған.
Жобаның көлемі: кішігірім.
Жобағының ұзақтығы: қысқа мерзімді.
Жобаның күрделілігі: қарапайым.
Аталған жоба толық көлемде инновациялық жоба болып табылады.
Іскерлік ойындарды педагогтың кәсіби шеберлігін дамытуда,
құзырлылығын анықтауда пайдалану арқылы оң нәтижелерге қол
жеткізуге болатынын күнделікті тәжірибенің өзі. Сабақтарды іскерлік
ойында түрінде өткізу мамандарды мемлекеттік басқару саласында тиімді
болып табылады.
Аталған курсты оқу барысында студенттерге 3 іскерлік ойынды өткізу
ұсынылады. Мынадай тақырыптар бойынша:
1) Ұжымдық шартты жасасу.
2) Жеке еңбек дауын шешу.
3) Ұжымдық еңбек дауларын шешу.
Аталған іскерлік ойында тек қана ситуациялық жағдайдың
теориялық өзекті моделдері ғана емес, еңбек заңнамасын қолдану
барысында туындаған жағдайларға да негізделген. Мұнда орын алған
тәжірибелік сәтті әртүрлі нормативтік құқықтық актілермен шешуді
рәсімдеу маңызды.
Әр ойынның ұзақтығы – 2 сағатты құрайды.
Студенттер әр тәжірибелік жағдай бойынша өзара ролдерді бөлісіп,
тиісті актілердің негізінде өз құзыреттері шегінде істі дұрыс шешуге
тырасады.
Ойынның мақсаты болып, «ҚР Еңбек құқығы» курсын оқу
барысында алған теориялық білімдерін бекіту болып табылады.
5.1 Іскерлік ойын № 1
Іскерлік ойын № 1
Ұйымда ұжымдық шартты жасасу.
69
Ойынға қатысушылар:
Ұйымның басшысы.
Кәсіптік одақтар.
Ұжымдық шарттың жобасын дайындау бойынша комиссия.
Еңбек жөніндегі Мемлекеттік қызметші.
Ұйымның жұмыскерлері.
Тәжірибелік сабақта студенттер аталған іскерлік ойын бойынша
қатысушылардың ролдерін иеленеді және қажетті нормативтік құқықтық
базалардың нормаларын игерулері тиіс. Іскерлік ойында ұдымдық шартты
қабылдау және ұжымдық келіссөздер жүргізу тәртіптері орындалуы тиіс.
Әдебиеттер:
1. Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі 2015 жылғы 23 қарашадағы
№ 414-V ҚРЗ
2. Постатейный практический комментарий к Трудовому кодексу
Республики Казахстан
5.2 Іскерлік ойын № 2
Іскерлік ойын № 2
Жеке еңбек дауларын шешу тәртібі
Ойынға қатысушылыр:
Ұйым басшысы.
Кәсіптік одақ.
Еңбек даулары бойынша комиссия мүшелері.
Медиатор.
Келісім комиссиялары.
Бұл іскерлік ойында жұмыс беруші мен жұмыскердің арасында
түсініспеушілік туындап, ол әрі қарай еңбек дауынының туына ұласады.
Студенттер өз кезектілік тәртібімен уәкілетті органдармен еңбек дауын
шешу жолдарын қарастырады.
Әдебиеттер:
3. Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі 2015 жылғы 23 қарашадағы
№ 414-V ҚРЗ
4. Постатейный практический комментарий к Трудовому кодексу
Республики Казахстан
