6 сынып Ежелгі Дүние тарихы Үлгермеуші оқушымен жұмыс жоспары

Үйсіндердің қоғамдық құрылысы

жүктеу 3,27 Mb.

бет	4/7
Дата	12.11.2023
өлшемі	3,27 Mb.
	#44267

1 2 3 4 5 6 7

Үлгерімі төмен оқушыға арналған күнтізбелік жоспары 6 сынып

23. Үйсіндердің қоғамдық құрылысы

1.Сызба арқылы түсіндіру.

а)

Тайпа одағының билеушісі —► Гуньмо (күнби)

Б ектер Тайпа көсемдері Рубасылар

ә)

Әлеуметтік құрылымы
теңсіздік		жеке меншік
ауқатты адамдар	қарапайым адамдар		соғыста тұтқынға түскендер
байлар	малшылар мен егіншілер		құлдар

2. Сызбаны толтыр.

Әлеуметтік теңсіздіктің шығу себептері

3. Сызбаны толтыр.

Жеке меншікке тән белгілер

Жеке меншікке тән белгілер

24. Үйсіндердің қоғамдық құрылысы

Тест сұрақтары.

1.Ертедегі Қытай жазбаларында «Усун» атауы қай ғасырдан бастап кездеседі?
а) Б.з.б. III ғ.
ә) Б.з.б. II ғ.
б) Б.з.б. I ғ.
в) Б.з.б. IV ғ.

II. Үйсіндердің астанасы қай қала?

а) Суяб
ә) Қызыл Аңғар
б) Қойлық
б) Тараз

III. Үйсіндерде егіншіліктің болгандығын дәлелдейтін қыстау, қоныстың аты.

а) Актас
ә) Шу өңірі
б) Талас бойы
в) Іле аймағы

IV. Үйсін тайпасына біріккен рулардың өзіне тән ерекшеліктерінің бірі.

а) Мал шаруашылығы
ә) Үш жүйеге бөлінуі
б) Рулық таңбаларының болуы
в) Жерлеу дәстүрі

V. Үйсін обасынан табылған алтын жүзіктің бетінде қандай жануар бейнеленген?

а) Жылқы
ә) Қой
б) Түйе
в) Ешкі

VI. Қазба жұмыстары кезінде үйсіндер егіншілікте пайдаланған қандай құрал-саймандар табылды?

а) Қола орақтар
ә) Темір кетпен
б) Мыс балта
в) Тас шапқы

VII.Үйсін шеберлері саз балшықтан ыдыс жасауда қандай әдісті пайдаланған?

а) Көзе ұршыктарына таспа орау әдісі
ә) Пішіндеу әдісі
б) Омыру әдісі
в) Үңгіп қазу әдісі

VIII. Үйсіндер ыдыс жасау үшін қандай ағаш пайдаланған?

а) Тал
ә) Қайың
б) Тобылғы
в) Қарағай

IX. Ғалымдардың ерекше назарын аударған тәті (диадема) қай жерден табылған?

а) Ақтас
ә) Бесшатыр
б) Қарғалы
в) Талас аңғары

X. Ақтас зиратынан табылган үйсін өнері туындыларының бірі

а) Тәті (диадема)
ә) Сырға
б) Алқа
в) Білезік

№25. Үйсін мәдениеті

1. Төмендегі сурет бойынша үйсіндердің тұрақты қонысының ерекшелігін сипаттап жаз.

____________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________

2. Үйсін кәсіпшілігі.

Шеберлер
темірден	ағаштан	тастан		сүйектен
балта, шот	табақ	кетпен		жұмырлағыш,
айна, қару-жарақ	тегене	келі		жебенің ұшы
орақ, жебе ұшы	тостаған	ұршықбас		түйме
пышақ	ожау	қайрақтас
біз шеге, қазан		дөнүккіш
Зергерлер			Құмырашылар
алтыннан, күмістен, асыл тастар – ақық, гауһар, перузадан			саз балшықтан
білезік, сырға, сақина, алқа, моншақ, қаптырма			құмыралар (алмұрт пішінде)

3. Сызба арқылы түсіндіру.

Үйсіндердің салт-дәстүрі
Жерлеу дәстүрі	Діни нанымдары
Қабір шығыстан батысқа қарай қазылған. Мәйіт басы батысқа қаратылған.	О дүниедегі өмірге сену (ыдыс, тамақ, тұрмысқа керекті заттарынын қоса көмілуі).
Қабір үстіне топырақ үйіліп, тас қаланған.	Кұрбандық беру, арнайы шырақ жағатын табақ, құрбандық ыдыстары, күн суреттері.

№26. Қаңлылар туралы деректер. Археологиялық ескерткіштер

1. Картамен жұмыс.

а) Қаңлы мемлекеттік бірлестігінің аумағын көрсет.

ә) Қаңлылар байланыс жасаған мемлекеттерді көрсет.
2. Сызба арқылы түсіндіру.

Археологиялық ескерткіштер
Қауыншы	Отырар -Қаратау	Жетіасар
Ташкент төңірегі, Ақтөбе қонысы	Сырдария өзенінің орта ағысындағы Қаратау беткейлерінен Талас өзеніне дейінгі аралық, Көк-Мардан	Арал теңізінің шығыс жағы, Қуандария бойы, Жетіасар қаласы

3.Біз қаңлылардың қай кезеңдегі тарихымен таныстық? Картадан қаңлылардың мекенін көрсет.
__________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
№27. Қаңлылар туралы деректер. Археологиялық ескерткіштер

1. Төмендегі Жетіасар бекініс-қалашығының суретін және оқулық мәтінін пайдалана отырып, әңгіме құрастыр.

2. Жерлеу дәстүрінің ерекшеліктері.

Қауыншы мәдениеті	Отырар-Қаратау мөдениеті	Жетіасар мәдениеті
Мәйіттер киімімен жерленген. Қасына күнделікті тұрмыста пайдаланған заттары қойылған. Әйелдердің қасына әшекей бұйымдары, ер адамдардың қасына қарулары қойылған.	Мәйіттер тік бұрышты етіп қазылған шұң-қырға жерленген. Шұңқырдың төменгі жағына шикі кірпіш қаланған. Жанына керамикалық ыдыстар, әйелдердің сәндік бұйымдары қойылған.	Жерлеудің 2 түрі болды. 1) Обаға жерлеу. Мәйітті қамыстан тоқылған төсенішке салып жатқызған. Қасына қыш ыдыстар қойылған. Ер кісілердің қабіріне пышақ, семсер, садақ; әйелдер қабіріне сырға, моншақ, білезіктер бірге көмілген. 2) Сағаналарға жерлеу. Мәйітті шиге, не киізге орап, сәкіге жатқызған. Айналасына тамақ ішетін ыдыс-аяқтар қойған. Сыртынан топырақ үйіліп, оба тұрғызылған.

3.Қаңлылардың шаруашылығы мен негізгі кәсіптері туралы айтып бер.

__________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________
№28. Қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмысы

1. Төмендегі мәтінді түсініп оқып, есіңде сақта.

Қаңлыларда отырықшы қоныстар болган. Олар біздің заманымыздың бас кезінде-ақ Шыршық өзенінің оң жағалауында Зах арығын қазды. Көлдете жайып суғару тәсілі қолданылған. Қазба жұмыстары кезінде тары, арпа, бидай, алма, жүзім, қауын, қарбыз дәндерінің қалдықтары табылған. Қазылған ұра, қамбалар, тас кетпендер кездеседі.

2. Қаңлылардың шаруашылығы.

Шаруашылыктың маңызды бір саласы
____________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________

оның дәлелі

3. Қаңлылар қандай кәсіптермен айналысқан?

4. Қаңлылардың қолөнері.

Ұсталық	Зергерлік	Жүн өңдеу	Құмыра жасау

5. Сызбаны толтыр.

Қаңлылар сауда байланысын жасаған елдер

№29. Қаңлылардың қоғамдық құрылысы мен мәдениеті

1. Сызбаны толтыр.

Қаңлы елінің жоғары билеушісі

Лауазымды адамдары	Орынбасарлары

2. Қаңлылардың әлеуметтік жағдайын сипатта.

3. Сызбаның жауабын жаз.

Қаңлылар мәдениетінің калыптасуына қатысқан тайпалар

4. «Қаңлы мәдениеті» тақырыбы бойынша эссе жаз.

__________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________

5. Қаңлылардың діни нанымдары.

Құрбандық
Ата-баба аруағына сыйыну	Табиғат күштеріне сыйыну	Табиғаттан тыс күшке сиыну

№

жүктеу 3,27 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7