6-дәріс. Тұлғаның даралық -типологиялық ерекшеліктері

жүктеу 36,04 Kb.

бет	12/13
Дата	12.03.2022
өлшемі	36,04 Kb.
	#37781

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13

6-лек ЖЖ

Күрделі қабілеттер
Дарындылық

Қарапайым қабілеттер – болмысты жай бейнелеуде, қабылдау, ес, ойлау, қиял мен еріктің әдеттегі, барша тек өкіліне тән деңгейде қалаған әрекет орындауда іске қосылады.

Күрделі қабілеттер – оқуда, бақылау, шығармашылық істерінде көрініп, ақыл-ес дамуының жоғары деңгейін танытады. Қарапайым және күрделі қабілеттердің қажетті деңгейдегі дамуы болмаса, тұлға адами іс-әрекеттердің бірде біріне араласа алмайды.

Іс-әрекет түрлеріне орай арнайы қабілеттер – сызу, көркемөнер –әдеби, нақты-ғылыми (математикалық және т.б.), тәжірибелік-ұйымдастыру, тұрмыстық-жасампаздық, т.с.с. болып ажыралады.

Қабілеттер тек өкілі бойындағы білім, ептілік және дағдылармен шектелмейді. Олар нақты іс-әрекет тәсілдерінің шапшаң әрі берік игерілуінен көрінеді, тек өкілінің психикалық әрекеттерін реттеп барушы тетік ретінде қызмет етеді.

Жалпы қабілет көбіне “дарындылық” терминімен белгіленіп жүр.

Дарындылық – бұл белгілі іс-әрекет саласындағы табысты қамтамасыз етуші қабілеттер тобы (комплекс).

Арнайы қабілеттер нақты мамандыққа орай іс-әрекет түріне қатысты көрінеді. Қандай да бір арнайы қабілеттер ішінде тек өкілінің адами қызметтерінің жетекші формаларының жалпы шарттарымен сәйкес келетін жалпы дарындылық та байқалуы мүмкін.

Адамның шынайы дарындылық кейпі осы жалпы және арнайы қасиеттердің ажырамас, өзара кіріге, бірігуімен ғана қамтамасыз етіледі.

Дарындылықтың аса жоғары деңгейі «талант» және «данышпандық» ұғымдарымен айқындалған.

жүктеу 36,04 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13