5В072300 «Техникалық физика»

5В072300 - «Техникалық физика»

мамандығы үшін

«Электр және магнетизм»

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ

ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей 2013

Алғы сөз

1 ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ

Құрастырушы – «___» _____ 2013 ж. ________ Рахимбердина Анаргуль Турысбековна «Физика» кафедрасының аға оқытушысы
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1 «Физика» кафедрасының отырысында

№ 1 хаттама, 11 қыркүйек 2013 ж.

Кафедра меңгерушісі _______ Маусымбаев С.С.

№ 1 хаттама, ‘______’___________ 2013 ж.

Төраға ________ Батырова К.А.
3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында құпталып және баспаға ұсынылды

№ __ хаттама, ____ ____________2013 ж.
ОӘК төрағасы ________ Искакова Г.К.
4 Алғаш рет енгізілді

Мазмұны

1. 
   Жалпы мағлұматтар
   
2. 
   Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағатты жіктеу.
   
3. 
   Курсты оқыту туралы әдістемелік нұсқау
   
4. 
   Курстың форматы
   
5. 
   Курстың саясаты
   
6. 
   Баға қою саясаты
   
7. 
   Әдебиеттер
   

1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мағлұматтар

Рахимбердина Анаргуль Турысбековна

Кафедра «Физика»

Байланыс туралы ақпарат – тел. 35-26-22, №1 оқу корпусы, № 1110 каб.

Сабақты жүргізу орыны – 11-ші қабат аудиториялары

Осы пән бойынша кредит саны – 4

1.2. Пәннің қысқаша мазмұны: Электрлік зарядтардың өзара әсерлесуі. Тұрақты электр өрісі. Суперпозиция принципі. Диэлектриктер. Тұрақты электр тогы, электрөткізгіштік. Тұрақты токтың магнит өрісі. Магнит өрісінің индукциясы және кернеулігі. Био-Савар- Лаплас заңы. Заттағы магнит өрісі. Магнетиктер. Электромагниттік индукция. Айнымалы ток. Максвелл теңдеулері. Физикалық тұрақтыларды тәжірибеде анықтау: электрон зарядының оның массасына қатынасы; денелердің электрофизикалық сипаттамаларын анықтау, физикалық заңдарды тексеру: Ом, Джоуль-Ленц және т.б.

1.3 Осы курстың мақсаты:

- студенттерде қазіргі заманғы әлемнің физикалық бейнесін және ғылыми көзқарастарын дамыту;

- физиканың фундаментальды заңдары туралы білімді беру және оларды қолдана алуға үйрету;

- электромагниттік құбылыстардың негізгі заңдылықтарын жалпылама бақылаулар бойынша, тәжірибе мен теорияны салыстыра отырып түсінуге баулу.

1.4 Осы пәннің негізгі мақсаты қарастыратын негізгі құбылыстар жайлы білімді, олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды, физикалық шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін; тәжірибелік әдістердің негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеу туралы мағлұматтар алулары керек.

1.5 Оқытудың нәтижелері:

Курсты оқығаннан соң студент игеруі қажет:

-негізгі құбылыстарды, олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды, шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін;

-тәжірибелік әдістердің негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеуді;

- физика заңдарын нақты физикалық есептерге қолдануды, құралдармен жұмыс істеуді;

ұға білуі қажет:

негізгі физикалық заңдылықтарды, олардың табиғатта байқалуын және техникада қолданылуын, математикалық сипатталуын;

меңгеруі қажет:

физикалық приборлармен жұмыс істеуді, физиканың нақты есептерін шығаруды және оны физика заңдарымен байланыстыра білуді;

Курсты оқығаннан соң студент мынаны істей білуі қажет:

- құбылыстың физикалық механизмін аша білуі, белгілі бір нақты процестерде электрлік және магниттік параметрлердің өзгерісіне талдау жасай білуі,

- статистикалық әдісті қолдана білуі;

- құралдармен және жүйелердің негізгі параметрлерін өлшеу әдістерімен

жұмыс істей білуі;

- Электрлік құралдармен істелінетін физикалық эксперименттердің

техникасын меңгеру;

- процесс сипаттамаларын өлшей білуі, өлшеу нәтижесін бағалай білуі,

компьютерді қолдана білуі және өлшеу нәтижесінің статистикалық өңдеуінің нәтижесін ала білуі; электр және магнетизм есептерін шығара білуі.

1.6 Курс пререквизиттері:

1.6.1 механика

1.6.2 молекулалық физика

1.6.3 математикалық анализ

1.7 Курс постреквизиттері:

1.7.1 Оптика

1.7.2 Атомдық физика

1.7.3 Электротехника

1.7.4 Ядролық физика

1.7.5 Электромагниттік өріс теориясы

1.7.6 кванттық механика

1.7.7 Қатты денелер физикасы

5. ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ

Кесте 1

Тақырып аттары	Сағаттар саны					Әдебиеттер
	Дәріс	Зерт.сабақ	Машық. саб.	ОБСӨЖ	СӨЖ
1	2	3	4	5	6
Дәріс № 1 Кіріспе. Электростатика. Электр зарядының сақталу заңы. Электр өрісі. Электростатикалық өрістің кернеулігі. Суперпозиция принципі. Электрлік диполь. Векторлар ағыны. Остроградский-Гаусс теоремасы. Машықтану сабағы № 1 Электростатикалық өріске арналған Кулон күші. Зертханалық сабақ № 1 «Электростатикалық өрісті зерттеу» Өздік жұмыс № 1 Вакуумдағы кейбір электростатикалық өрістерге Гаусс теоремасын қолдану	1	2	1	2	6	7.1.1.-116-118 б. 7.1.2- 11-20.,
Дәріс № 2 Электрлік диполь. Векторлар ағыны. Остроградский-Гаусс теоремасы.	1			2	6	7.1.1.-119-122 б. 7.1.2-20-36 б.
Дәріс № 3 Электростатикалық өрістің потенциалы. Электр өрісіндегі жұмыс. Потенциал градиенті. Электростатикалық өріс кернеулігі мен потенциалы арасындағы байланыс. Машықтану сабағы № 2 Электростатикалық өрістің потенциалы. Электр өрісіндегі жұмыс. Өздік жұмыс № 2 Эквипотенциал беттер.	1		1	2	6	7.1.1.- 119-126 б. 7.1.2- 38-46 б.
Дәріс № 4 Электростатикалық өрістегі өткізгіштер. Машықтану сабағы № 3 Электростатикалық өрістегі өткізгіштер. Зертханалық сабақ № 2 Металдардың кедергілерінің температураға тәуелділігі. Өздік жұмыс № 3 Электростатикалық генератор.	1	1	1	2	6	7.1.1- 134 б. 7.1.2-81-86 б.
Дәріс № 5 Өткізгіш-вакуум арасындағы шекаралық шарттар.	1			2	6	7.1.1-130 б. 7.1.2-81-95 б.
Дәріс № 6,7 Электр сиымдылық. Конденсаторлар. Әртүрлі конденсаторлардың сиымдылықтары. Машықтану сабағы № 4 Электр сиымдылық. Конденсаторлар. Өздік жұмыс № 4 Конденсаторларды қосу.	2	1	1	2	6	7.1.1-136 б. 7.1.2-87-95 б.
Дәріс № 8 Электростатикалық өрістегі диэлектриктер. Поляризацияланған зарядтар. Поляризациялану. Машықтану сабағы № 5 Электростатикалық өрістегі диэлектриктер. Өздік жұмыс № 5 Сегнетоэлектриктер	2	1	1	2	6	7.1.1-128-129 б. 7.1.2-48-52 б.
Дәріс № 9 Диэлектриктердің түрлері. Заттардың диэлектрлік қабылдағыштықтары және оның температураға тәуелділігі. Электрлік ығысу. Екі диэлектрик пен өткізгіш-диэлектрик шекарасындағы шарттар. Зертханалық жұмыс № 3 Сегнетоэлектриктердің қасиеттерін зерттеу. Сегнетоэлектриктердегі гистерезис тұзағы	1	1		2	6	7.1.1-128 б. 7.1.2-60-78 б.
Дәріс № 10,11 Электрлік зарядтардың өзара әсерлесу энергиясы. Зарядталған конденсатордың және өткізгіштер жүйесінің энергиясы. Электростатикалық өрістің энергиясы. оның көлемдік тығыздығы. Машықтану сабағы № 6 Электростатикалық өрістің энергиясы. Өздік жұмыс № 6 Электростатикалық өрістің энергиясының көлемдік тығыздығы.	2	2	1	2	6	7.1.2- 138 б. 7.1.2 -96-101 б.
Дәріс № 12 Тұрақты электр тогы. Металдардың электрөткізгіштігінің классикалық теориясы. Машықтану сабағы № 7 Тұрақты электр тогы. Зертханалық жұмыс № 4 Уитстон көпірі көмегімен өткізгіштердің кедергілерін анықтау Өздік жұмыс № 7 Кирхгоф заңдарын қолдану	1	2	1	2	6	7.1.1- 106-121 б. 7.1.2-106-108 б.
Дәріс № 13 Ом, Джоуль-Ленц заңдарының дифференциальдық формалары. Бөгде күштер. Гальвани элементінің ЭҚК. Гальвани элементі бар тізбекке арналған жалпылама түрдегі Ом заңы. Кирхгоф заңдары	1			2	6	7.1.1-111-121 б. 7.1.2-108-127 б.
Дәріс № 14 Контактілі потенциалдар айырмасы. Термоэлектрлік құбылыстар. Машықтану сабағы № 8 Контактілі потенциалдар айырмасы. Термоэлектрлік құбылыстар. Газдағы және плазмадағы электр тогы. Зертханалық сабақ № 5 Термо эқк анықтау. Термопараны градиурлеу. Өздік жұмыс № 8 Электролиттердегі электр тогы.	1	2	1	2	6	7.1.1- 152 б. 7.1.2 – 238-277 б.
Дәріс № 15 Газдағы және плазмадағы электр тогы.	1			2	6	7.1.1-148-148 б. 7.1.2-305-334 б.
Дәріс № 16 Магнит өрісі. Магнит индукциясы векторы. Суперпозиция принципі. Био-Савар-Лаплас заңы. Машықтану сабағы № 9 Магнит өрісі. Био-Савар-Лаплас заңы. Зертханалық сабақ № 6 Жердің магнит өрісінің кернеулігінің горизонталь құраушысын анықтау. Өздік жұмыс № 9 Холл эффектісі.	1	2	1	2	6	7.1.1-159-162 б. 7.1.2- 124-135 б.
Дәріс № 17 Лоренц күші. Магнит өрісінде зарядталған бөлшектердің қозғалысы.	1			2	6	7.1.1-166 б. 7.1.2 -158-165 б.
Дәріс № 18 Магнит ағыны. Ампер заңы. Магнит өрісінде тогы бар орам. Рамкаға әсер ететін күш моменті. Машықтану сабағы № 10 Магнит өрісіне арналған Гаусс теоремасы. Зертханалық сабақ № 7 Холл датчигі көмегімен магнит өрісі индукциясын өлшеу. Өздік жұмыс № 10 Зарядталған бөлшектерді үдеткіштер	2	2	1	2	6	7.1.1-163 б. 7.1.2 -156-158 б.
Дәріс №19 Магнит өрісіне арналған Гаусс теоремасы. Магнит өрісінде тогы бар өткізгіштің орын ауыстыру жұмысы.	1			2	6	7.1.1.- 172 б. 7.1.2- 135 б.
Дәріс № 20 Заттағы магнит өрісі. Магнетиктердің түрлері. Диа-, пара Машықтану сабағы № 11 Заттағы магнит өрісі. Зертханалық сабақ № 8 Сұйықтың диэлектрлік өтімділігін өткізгіш қос сым арқылы анықтау. Өздік жұмыс № 11 Соленонид пен тороидтың магнит өрісі.	2	2	1	2	6	7.1.1-184-186 б. 7.1.2-169-180 б.
Дәріс № 21 Ферромагнетиктер. Кюри температурасы. Екі орта шекарасындағы шекаралық шарттар. Заттағы магнит өрісіне арналған толық ток заңы.	1			2	6	7.1.1-190-191 б. 7.1.2-183 б.
Дәріс № 22 Электромагниттік индукция құбылысы. Оның негізгі заңы. Ленц ережесі. Өзара және өздік индукция. Машықтану сабағы № 12 Электромагниттік индукция құбылысы. Өздік жұмыс № 12 Құйынды токтар.	1		1	2	6	7.1.1- 174-177 б. 7.1.2-190-204 б.
Дәріс № 23 Ұзын соленоидтың индуктивтігі. Өзара индукция коэффициенті. Токтың магнит энергиясы. Магнит өрісі энергиясының тығыздығы.	1			2	6	7.1.1-178-183 б. 7.1.2-204-210 б.
Дәріс № 24 Максвелл теңдеулері. Электромагниттік индукцияны фарадейше және максвелше талдау. Максвелл теңдеулері жүйесі. Машықтану сабағы № 13 Максвелл теңдеулері. Өздік жұмыс № 13 Трансформаторлар.	1		1	2	6	7.1.1-193-196 б. 7.1.2-393 б.
Дәріс № 25 Электр және магнит өрістерінің салыстырмалылығы. Векторлық және скалярлық потенциалдар.	1			2	6	7.1.2-372-374 б.
Дәріс № 26 Электромагниттік толқындар. Толқындық теңдеу. Машықтану сабағы № 14 Электромагниттік толқындар мен тербелістер Зертханалық сабақ № 9 контурдағы өшетін тербелістерді зерттеу. Өздік жұмыс № Резонанс.	2	1	1	2	6	7.1.1-230-234 б. 7.1.2-372-381 б.
Дәріс № 27 Электромагниттік қозулардың таралу жылдамдығы. Электромагниттік тербелістер. Тербелмелі контур.	1			2	6	7.1.2-357-360 б.
Дәріс № 28 Еркін және еріксіз электромагниттік тербелістер.	1			2	6	7.1.1-215 б. 7.1.2-360-369 б.
Дәріс № 29 Айнымалы электр тогы. Айнымалы токқа арналған Ом заңы. . Машықтану сабағы № 15 Айнымалы электр тогы. Өздік жұмыс № Динамикалық хаос.	1		1	2	6	7.1.2-338-346 б.
Дәріс № 30 Кернеу және ток резонансы. Сызықты емес маятник	1			2	6	7.1.1-218-219 б.7.1.2-358 б.

3. ПӘНДІ ОҚЫТУҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

Курсты оқыған кезде берілген тақырыптың негізгі жағдайларын қарастыруға баса назар аудару керек, осы мақсатта пәннің оқу-әдістемелік кешенін ұсынып отырмыз, ол студенттердің оқулықпен жұмыс істеуін жеңілдетеді. Пәнді оқып меңгеруі үшін студенттің қолында оқулықтар, оқу құралдары, физикадан зертханалық жұмыстарға әдістемелік нұсқаулар бар.

Ең маңыздысы дұрыс оқулық таңдап алу. Бір уақытта бірнеше оқулықты пайдаланудың қажеті жоқ, ұсынылып отырға әдебиеттердің ішінен тек біреуін ғана негізгі етіп алу керек. Басқа оқулықтарды тек қажетті материал болмаған кезде немесе оқулықта қысқаша ғана көрсетілген кезде ғана пайдаланады. Курсты тақырып бойынша, пән бағдарламасына сәйкес оқыған жөн.

Студент барлық аудиториялық сабақтарға және ОКӨБЖ –қа қатысуы міндетті, оқытушымен қосымша сабақ өтуге мүмкіндігі бар.

4. КУРСТЫҢ ФОРМАТЫ

Студент мерзімінде оқытушыға ӨБЖ тапсырмаларын тапсыруы қажет, зертханалық, машықтану сабақтарына дайын болуы керек.

Студент сабақты босататын болса, оның рейтингісі төмендетіледі, сондықтан ол босатылған сабақтар бойынша бақылау жұмысын орындауы қажет.

Студент оқу сабақтарының барлық түрлерінде белсенді жұмыс істеуі қажет, оның жұмысы баллмен бағаланады да, қосылып аралық және қорытынды рейтинг қойылады.

ОКӨБЖ –қа сабақ және өзбетімен жұмыс кезінде қиындық тудырған сұрақтар шығарылады. Егер ондай сұрақтар туындамайтын болса, дәріс бойынша білімін кеңейтіп тереңдетеді, қосымша ғылыми әдебиеттермен танысуына болады. Студент әрбір өткен материал бойынша 5-7 негізгі ұғымдар мен заңдарды білуі қажет.

5. КУРСТЫҢ САЯСАТЫ

Студентке қойылатын талаптар:

«Физика» пәні бойынша балдардың бөлінуі

7.1.1 Трофимова Т.И. Курс физики. М, Высшая школа, 1981-1999 г.

7.1.2 Савельев И.В. Жалпы физика курсы II. Алматы Мектеп 77ж.(аударма)

7.1.3 Детлаф А.А., Яворский Б.М. Курс физики, ІІ том М, Высшая школа, 1989 г.

7.1.4 Телеснин Р.В., Яковлев В.Ф. курс физики. Электричество. 2-е изд. М., Просвещение, 1969

7.1.5 Мұқышева М.Қ., Паримбеков З.А., Тұрысбекова Б.Ш. Физика курсы, 1 бөлім:Механкика. Молекулалық физика. Электр және магнетизм. Семей, 2009.

7.1.6 Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептер жинағы Алматы, Мектеп, 1974 ж.

7.1.7 Абдуллаев Ж. Жалпы физика курсы, Ана тілі, 1991 ж..

7.1.8 Сивухин Д.В. Общий курс физики. М, Наука, 1977-1986 г.

7.1.9. Естекбаев М.Қ., Жумагулов А.Ж., Турысбекова Б.Ш. Электромагнетизм, Семей 1991 ж.

8.2.1. Дж. Орир Физика в 2-х томах ., Москва, Мир, 1981 г.

8.2.2. Берклеевский курс физики 1-6 томы, Москва, Наука, 1971 – 1978.

8.2.3. Чертов А.Г., Воробьев А.А. Задачи по физики. М.Высшая школа,1988 г.

8.2.4. Белешина А.М. Учебное пособие для самостоятельного обучения решении задач по физики в вузе, Воронеж, ВГУ, 1968 г.

8.2.5 Физический практикум под редакцией Ивероновой В.И., М, Наука, 1968 г.