АФА-да ерекшеленеді:
1) камералық бөлігін
2) объективтік бөлігін
3) кассеталық бөлігін
4) аэрофотоқұрылғыны (АФУ)
5) командалық құрылғы
Жұмыс схемасы –1 мазмұннан қарау
АФА Камерасы – қатты, күн өткізбейтін. Үстіңгі бөлігінде шаршы бөлігі бар, онда камерада касета пленкамен орнатылған. Камераның үстіңгі бөлікгінің шеті, онда түсіріс кезінде пленка ығысады, оны қолданбалы рамка деп атайды. Қолданбалы рамканың өлшемі АФА 18х18 см тең. Қолданбалы рамкада тісті өтімдер бар, оларды координаталық белгілер деп атайды. Олар аэрофототүсірістерде және негізгі анықталатын түсіріс нүктесінде басылады. Кейбір АФА құрылғылары түсіріс алған сайын әр бір суретте дөңгелек деңгейді, сағаттарды, түсіріс нөмірлерінің ретін, камереның фокустық арақашықтығын алады екен.
Камераның төменгі бөлігінде объектив орналасқын, ол түсіріс объектісінің пленкасына жобаланады. Объектив қолданбалы рамканың жазықтығына негізгі оптикалық оске перпендикуляр болып орналасқан. Объектив орталығынан АФА қолданбалы рамканың жазықтығына дейін тұрақты және ол камераның фокустық арақашықтығы f (берілген жағдайда 200мм). АФА-41 комплектуется светофильтрлерімен, сары, сарғыш және қызыл, олар спектрдегі көгілдір түстерге иелік етеді.
Кассета – бұл жарық өткізбейтін қорап, онда фотопленка орналасады. Кассетада екі катушкасы бар пленканы айналдыру механизмі бар. Олардың біреуінде фотопленка оралған, ал екіншісінде пленканың соңы оралған. Пленка фотоға түсіру шарттарына сәйкес бір катушкадан екінші катушкаға қарай айналады. Кассетада фотоға түсіру процесінде пленканы дұрыс түзету үшін, онда түзету үстелі орнатылған. Ол объективке ашылу алдында қолданбалы рамкаға пленканың шеті түседі, содан қысылады екен.
Кассетаның механизмі кассетада орналастырылған электромотордың көмегімен жүргізіледі. Кассетаның қалпағында кассетадағы пленканың қоры және қолданбалы рамка горизонталь жағдайға иеленетіндей түсірістің алдында АФА орнатуға арналған деңгейдің көрсеткіші бар.
Электроэнергия АФА мотоларына командалық аспап арқылы немесе белгілі бір уақыт интервалы арқылы тоқты өткізетін интервалометр арқылы жіберледі. Түсірістердің моменттері арасындағы интервал фотоға түсірудің базисі мен ұшақтың жолдық жылдамдығына байланысты анықталады.
АФА жұмысының циклы келесі әрекеттердің жиынтығынан тұрады:
электроэнергия жіберу
тегістейтін үстелді түсіру
пленканы жазықтыққа тегістеу
қажетті уақытқа объективті ашу (экспозиция)
тегістелетін үстелді көтеру
пленканы бір кадрға қайта орау.
Аэрофотоорнату (АФО) – онда АФА люктың астында құрастырылады. Қарапайым АФО сақина тәрізді металл каркас пен оның ішінде бекітілген кардандық құрылғыдан тұрады. Каркас ұшақтың корпусына серіппелі амортизаторлардың көмегімен тіреледі. Кардандық құрылға осьтерде біреуі басқада орнатылған үш сақинадан тұрады. Екі ішкі сақиналар екі өзара перпендикуляр осьтердің маңында иілуі мүмкін, ал үшінші сақина өзінің жазықтығында бұрыла алады. Үшінші сақинаға (ішкі) АФА бекітіледі. Кардандық құрылға АФА-ны кез келген бағытқа иілуге, сонымен қатар оптикалық осьтің маңында бұруға, яғни оны қажетті жағдайға орнатуға мүмкіндік береді. АФА-ны орнатқаннан кейін оны бекітілген винттермен белгілейді. Қарапайым АФО-ды қолдану 3° аспайтын кездейсоқ бұрыштардың иілуімен аэрофототүсірістерді алуға мүмкіндік береді. 1956 жылдан бастап гирореттелген АФО-лар қолданыла бастады. Онда кардандық сақиналардыңң осьетрі ұшақтың жантайтуы кезінде АФА-ны бұрынғы орнатылған жағдайда ұстап тұратын, яғни қолданбалы рамканың горизонтальдығын сақтайтын гироскоптармен байланыстырылған. Бұл 30-40’ кем емес жантайтудың кездейсоқ бұрыштарында аэрофототүсірісті алуға мүмкіндік береді.
Сурет 1
Достарыңызбен бөлісу: |