Химия-технологиялық жүйені модельдеу

Зертханалық экспериментте өнеркəсіптің масштабты көлеміне ауысу кезінде өндірісті жобалау үшін модельдеу əдісі қолданылады. Модельдеу – жаңадан жасалынған нысаналар мен үдерістердің сипаттамаларын анықтау жəне нақтылау мақсатында табиғаты əртүрлі нысандарды олардың аналогтарында зерттеу əдісі. Модельдеу: модельді жасау, зерттеу, модельді зерттеу нəтижелерін түпнұсқадан масштабты түрде ауыстыру сияқты сатылардан тұрады. Химиялық өндірістегі түпнұсқа – көптеген элементтердің өзара байланысқан өндірістік химиялық-технологиялық үдеріс болып табылады. Бұл байланыстар ХТЖ əртүрлі деңгейінде жүзеге асырылады, сондықтан ХТЖ үшін модель жүйенің əрбір деңгейінен біртіндеп құрастырылады. Химиялық-технологиялық үдерістерді модельдеу əдісі үш топқа бөлінеді:

• 
  Эмпирикалық модельдеу – зертханалық эксперимент нәтижелерін ірі лабораториялық, соңынан зауыт жағдайында жүретін химиялық-технологиялық процестерге дейін өңдеу арқылы өндірістің дамуы.
  
• 
  Физикалық модельдеу – ұқсастық принципін қолдануға негізделген.
  
• 
  Математикалық модельдеу – тиімді әдіс. Математикалық модельдеу кезінде физикалық заттық нысананың орнына, математикалық шамалар мен функционалдық тәуелділік қолданылады.