1. Топырақтану-ғылым ретінде,оның мақсаты мен міндеттері, топырақ туралы түсінік


Топырақтың механикалық құрамының топырақтардың биологиялық, физикалық, химиялық қасиеттеріне әсері



жүктеу 1,1 Mb.
бет8/88
Дата25.08.2020
өлшемі1,1 Mb.
#31349
түріҚұрамы
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   88
Топырақтану ответ

5.Топырақтың механикалық құрамының топырақтардың биологиялық, физикалық, химиялық қасиеттеріне әсері.

Топырақтардың механикалық құрамы топырақ түзу құбылысына және топырақ-ты ауылшаруашылығында пайдалануға үлкен әсерін тигізеді. Топырақ түзетін жыныстар-дан және механикалық құрамнан көптеген топырақ түзетін құбылыстардың қарқынды-лығы, топырақтағы органикалық және минералдық заттардың айналымы, жылжуы, жинақталуы тәрізді құбылыстары тәуелді. Нәтижесінде бірдей табиғи жағдайларда әр түрлі механикалық құрамды жыныстардан қасиеттері бердей емес топырақтар қалыптаса-ды.

Механикалық құрам су-физикалық, физика-механикалық, ауалық, жылу қасиетте-ріне, тотығу-тотықсыздану жағдайына, сіңіру қабілеттілігіне, топырақта гумустың, күлдік элементтердің, азоттың жинақталуына әсер етеді.

Топырақтың механикалық құрамына байланысты өңдеу жағдайлары, дала жұмыс-тарының мерзімі, тыңайтқыштардың нормасы, ауылшаруашылық дақылдарын орналасты-ру ауысып отырады.

Құмды және құмдауыт топырақтар (супесчаные) оңай өңделеді, сондықтан да оларды ежелден жеңіл топырақтар деп атап кеткен. Олардың су өткізгіштігі жоғары және қолайлы ауа тәртібімен сипатталып, тез жылынады. Бірақ олардың төмен ылғал сыйым-дылығы кері қасиеттерінің қатарына жатады. Сондықтан да, құмды және құмдауыт топы-рақтарда ылғалды аймақтардың өзінде өсімдіктерде ылғалдың жетіспеуі байқалады. Жеңіл топырақтарда гумус, қоректік элементтер қоры өте аз, сіңіру қабілеті төмен, жел эрозия-сына жиі ұшырайды.

Ауыр саздақ және балшықты топырақтар едәуір байланыстылығымен, су сыйым-дылығымен ерекшеленеді, қоректік заттарға, гумусқа бай келеді. Ондай топырақтарды өңдеу үшін өте көп энергетикалық шығын қажет, сондықтан оларды ауыр топырақтар деп атайды.

Құрылымсыз ауыр топырақтар жағымсыз физикалық, физика-механикалық қасиет-термен сипатталады. Олардың су өткізгіштігі төмен, оңай шайылады, қабықша түзіп, жоғары тығыздықпен, жабысқақтықпен ерекшеленеді, ауа және жылу тәртібі жағымсыз болып келеді. Құмды және құмдауыт топырақтар ауылшаруашылығында пайдалануға қолайсыз болып табылады.

Құрылымсыз және әлсіз құрылымды топырақтардың ішінде жоғары, қолайлы қасиеттермен жеңіл саздақ және орташа саздақ топырақтар сипатталады.

Қолайлы құрылыммен сипатталатын қара топырақтар кең таралған далалы аймақ-тарда механикалық құрамы жағынан ауыр топырақтар құнды болып есептеледі. Олар – ауыр саздақ, балшықты топырақтар, бұл топырақтар ылғалдың қоры болатын түрлерге жатады.

Солтүстік аймақтарда ылғалы жеткілікті және артық болатын - жеңіл саздақ топырақтар кездеседі.



жүктеу 1,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   88




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау