1. Тірі ағзалардың негізгі функциональді құрылымдық ең кішкентай бірлігі



жүктеу 84,29 Kb.
бет2/2
Дата26.03.2022
өлшемі84,29 Kb.
#37915
түріҚұрамы
1   2
Тест өсімдік

ІІ- деңгей
1. Жень-шень үшін рН ортаның мәні:

А) 4,2-4,6

B) 5,5-5,8

C) 3,5-3,8

D) 7,5-7,8

E) 6,3-6,4


2. Түптік культивирлеуде культураның көлемі құрайды, %:

А) 10-20% бастап жасушаның көлемінен

B) 5-8% бастап колбаның көлемінен

C) 25-35% бастап колбаның көлемінен

D) 32-38% бастап колбаның көлемінен

E) 5-8% бастап колбаның көлемінен


3. Өсімдіктерге кіргенде қарсы иммунды реакцияны тудыратын күрделі органикалық зат:

А) антиген

B) антидене

C) плазма

D) қанның сарысуы

E) фиброиген


4. Күлді элементтердің көздері болып:

А) минералды тұздар

B) органикалық қышқылдар

C) витаминдер

D) антибиотиктер

E) гормондар


5. Залалсыздандыру кезінде:

А) барлық микрорганизмдер қырылады

B) вегетативтік жасушалар қалуы мүмкін

C) споралар қалуы мүмкін

D) споралар тұрақты

E) қыздыру бірқалыпты болады


6. УК-сәулелері практикада қолданылады және аталады:

А) БУВ-15 бактерицидтік

B) МБИ-1 жарықтық

C) электрондық МБИ

D) электрондармен

E) қарапайымдылармен


7. Суспензиядағы трипсинизирленген жасушаларды тұндыру үшін мына жылдамдықпен центрифугалайды:

А) 20-30 мин аралығында 50-100 айн/мин

B) 20-30 мин аралығында 40-50 айн/мин

C) 20-30 мин аралығында 110-130 айн/мин

D) 20-30 мин аралығында 110-115 айн/мин

E) 20-30 мин аралығында 30-80 айн/мин


8. Өсімдіктің негізгі ұлпасының механикалық беріктігін қамтамасыз етеді:

А) склеренхима

B) паренхима

C) хлоренхима

D) колленхима

E) флоэма


9. Көбею функциясын атқаратын жасушадан тұратын ұлпа:

А) репродуктивті

B) эпителий

C) жүйке


D) бұлшықет

E) байланыстырушы


10. Қоректік ортаға антибиотиктерді не үшін енгізеді:

А) бактериалдық инфекцияны болдырмау үшін

B) метаболизмді қамтамасыз етеді

C) γ-глобулиннің активтілігін көрсетеді

D) жасушаның өсуін тұрақтандырады

E) анабализмді қамтамасыз етеді


11. Өсімдіктің жасуша культурасы үшін кондиционерлеуші фактор болып табылады:

А) көп мөлшердегі СО2

B) жоғары температура

C) көп мөлшердегі субстрат

D) төмен температура

E) көп мөлшердегі О2


12. Дифференцияланған клеткалардың бір маманданған жағдайынан басқа жағдайға ауысуы процесі

А) Редифференциялану

Б) Дедифференциялану

В) Додифференциялану

Г) Тодифференциялану

Д) Кодифференциялану


13. Өсімдік жасушаларын культивирлеу кезіндегі кондиционерлеуші фактордың ролі ортада СО2-нің жоғары болуымен және қосылуымен анықталады:

А) глутатион

B) хемостатион

C) глутамин

D) витамин

E) фермент


14. Өсімдік жасушаларының көбісін культивирлейтін рН ортасы:

А) 5-6


B) 1-2

C)3-4


D)7-8

E) 8-10
15. Мурасига-Скуга қоректік ортасындағы макроэлементтердің концентрациясын құрайды, мг/л:

А) 10-20

B) 15-10


C) 10-19

D) 20-50


E) 50-55
16. Сендай вирусын не үшін қолданады:

А) жасушалардың құйылысуы

B) жасушалар беттік қабатына жабыспауы

C) қоректік ортада жеке компоненттердің байланысуы

D) беттік өсімнің ұлғаюы

E) суспензиядағы жасушаларды тұндыру үшін


17. Өсімдіктің қорғаныш ұлпасы мынадан тұрады:

А) қалыңқабырғалы жасушадан

B) өсімдіктің масса денесінен

C) жапырақтың жұмсақ бөлігінен

D) қоректік заттардан

E) паренхимадан


18. Репродуктивті ұлпа келесідей қызмет атқаратын жасушадан тұрады:

А) көбею


B) қорғаныш

C) төселу

D) бөліну

E) байланыстыру


19. Әртүрлі тектен өсінді ісіктерден изолирленген және патогендерден ажыратылған ісіктің дамуын индуцирлейтін сигменттердің ұзақ культурасында өсіру:

А) ісік ұлпалардың культурасы

B) жеке ұлпалардың культурасы

C) каллусты ұлпалардың культурасы

D) экспланттар культурасы

E) культивирлеу


20. Өсімдіктің клональды микрокөбеюіне әсер ететін ең қажетті фактор:

А) қоректік орта

B) температура

C) жарықтық

D) ылғалдылық

E) серпімділік


21. Өсімдіктің клональды микрокөбеюіне әсер ететін ең қажетті фактор:

А) экспланттың күйі

B) ылғалдылық

C) температура

D) жарықтық

E) аэрация

22. Клональды микрокөбейтуде культивирлеудің оптимальды температурасы :

А) 250С

B) 350С

C) 400С

D) 600С

E) 650С


23. Приборлық өсімдіктер өсетін камерадағы айнымалы ылғалдылық мына деңгейде ұсталынып тұру қажет:

А) 65-75 %

B) 20-25%

C) 30-50%

D) 80-85%

E) 10-15%


24. Биореакторларда өсімдік жасушаларын өсіруін жүргізеді:

А) 2 режимде

B) 1 режимде

C) 4 режимде

D) 3 режимде

E) 5 режимде


25. Протопласттарды алу үшін, жасушалардың суспензиясын ферменттер өндірісінде өңдейді, қабырғаларының бұзылу процедурасы созылады:

А) 30-60 мин, t=4-80С

B) 10-15 мин, t=4-80С

C) 2 сағат, t=4-80С

D) 180 мин, t= 4-80С

E) 80 мин, t=4-80С


26. Протопласттарды әсер етумен алады:

А) ферменттермен

B) электр тогымен

C) мұздатумен

D) электромагниттік алаңмен

E) механикалық соққы


27. Протопласттарды алу үшін жасушалардың «шок» жағдайын тудыратын жасушалардың қабырғасының бұзылу процедурасы жүреді, ол әсер етеді:

А) цитоплазмада вакуоль санының өсуі

B) метаболизм жылдамдығының ұлғаюы

C) жасушаларда генетикалық ақпарат жоғалады

D) парасексуальды гибридизацияда басталады

E) жасушалар өледі


28. Протопласттардың құйылысуы үшін орта құрамына кумаринді енгізеді:

А) жасушалық қабаттың регенерациясын алдын алуы

B) зиянды қоспа болады

C) энуклеацияны шақырады

D) өсу жылдамдығын ұлғайтады

E) ядроның бөліну санын ұлғайтады


29. Протопласттардың құйылысу кезінде ортаның құрамына қосатын кумарин концентрациясы:

А) 200-250 мг/л

B) 100-150 мг/л

C) 300-350 мг/л

D) 400-450 мг/л

E) 500-550 мг/л


30. Протопласттардың құйылысуы үшін эффективті индуцирлеуші агент ПЭГ болып табылатын оның жасуша суспензиясындағы 3 тамшыға 1 тамшы есеебіндегі қанағаттанарлық молекулалық массасы қанша:

А) 1540-6000

B) 1000-1200

C) 1200-1800

D) 7500-9000

E) 8000-8500


31. Протопласттардың құйылысуына арналған ПЭГ ерітіндісін дайындайды. 1 г ПЭГ-ке 2 мл 0,1 м глюкоза ерітіндісін, құрамында 10,5 ммколь/л және СаСl2 және 0,2 ммколь/л KH2PO4 қосады, оның молекулалық массасы қандай:

А) 1540


B) 1005

C) 1250


D) 1340

E) 1450
32. Мезофилл протопласттардың құйылысу өнімдерін алу үшін ең эффективті индуцирлеуші зат болып табылады:

А) Са

B) Мg


C) К

D)Na


E) Р
33. Гибридомаларды алудағы ең көп әдісі болып:

А) ГАТ


B) ПЭГ

C) ПЭВ


D) ХАВ

E) ДНҚ
34. Гибридомаларды алудағы қолданатын негізгі орта:

А) RPMI

B) Нагат және Такебе

C) Уайти

D) Гамборг және Эвелега

E) Мурасига-Скуга
35. Құрамында фотосинтез жүретін протопласты бар түрі өзгерген паренхима:

А) хлоренхима

B) колленхима

C) склеренхима

D) ксилема

E) флоэма


36. Ортада каллустың дамуы кезінде гормондардың қажетті қатынасында түзіледі:

А) тамыр


B) сабақ

C) бүршік

D) каллус

E) жапырақ


37. Жоғары өсімдіктердің жасушаларын культивирлеу үшін автокловирлеу алдында рН ортаны жеткізеді:

А) 5,5-6,0

B) 7,5-7,7

C) 8,0-10,0

D) 10,5-12,0

E) 13,5-14


38. Цитоплазманы қорғау үшін тұрақты жасуша ішілік осмотикалық қысыммен қамтамасыз етуде жасушаға қоректік заттардың енуін бақылауда басты роль атқарады:

А) цитоплазмалық мембрана

B) меристемалық ұлпа

C) талшықты ұлпа

D) байланыстырушы ұлпа

E) биосинтез


39. Өсімдік жасушаларын цанобактериялардың бірігіп культивирлеуде, бактериялардың өсімді жасушалардың өсуіне цианобактериялардың стимулирлеуші әсері анықталған:

А) табак, жень-шень

B) бұршақ өсімдігі

C) картоп, рапса

D) қызанақ, картоп

E) жүгері, редиска


40. Экспланттарда пайда болған біріншілік каллусты алу қарқынына байланысты жаңа қоректік ортаға көшіріледі:

А) 4 апта

B) 8 апта

C) 2 апта

D) 5 апта

E) 9 апта


41. 30-40 мл-де агарланған ортада культивирлеуде трансплант өлшемі аралығында болады:

А) 60-100 мг ұлпаның массасы

B) 250-300 мг ұлпаның массасы

C) 500 мг ұлпаның массасы

D) 10-20 мг ұлпаның массасы

E) 30-50 мг ұлпаның массасы


42. Суспензионды культураның инициациясы үшін каллустық ұлпаның 2-3 г жаңа массасы сұйық қоректік орта үшін қажет:

А) 60-100 мг орта

B) 250-300 мг орта

C) 500 мг орта

D) 10-20 мг орта

E) 30-50 мг орта


43. Бірінші және келесі субкультивирлеудің алдында, суспензияның қажетті қасиеттерді алуына дейін, каллустық суспензияны:

А) фильтрлейді

B) центрифугирлейді

C) тұндырады

D) қуады

E) залалсыздандырады


44. Әртүрлі токсиндердің протопласттарының құйылысу процестерін стимулирлеуді бірінші көрсеткен:

А) Конкинг

B) Кох

C) Пастер



D) Мурасига Скуга

E) Роббис


45. Коккинг бірінші рет жүгерінің тамырлардың, өскіндерінің ұштарынан алынған протопласттардың құйылысу процестерін жасады және индуктор ретінде қолданады:

А) 0,25 М NaNO3

B) 0,25 М ПЭГ

C) 0,25 М ПЭВ

D) 0,25 М NaOH

E) 0,25 М Са2+ ионы


46. Культуралардың периодты қайта егуі немесе қайта құюын атайды:

А) субкультивирлеу

B) ферментация

C) өсіру


D) калуссогенез

E) суландыру


47. Меристемалық ұлпаның функциясы:

А) ұлпаның өсуін қамтамасыз етеді

B) жасушаны кебуден сақтайды

C) Н2О және тұз ерітінділерін жүргізеді

D) физиологиялық функцияның регуляциясы

E) қоректік заттарды өндіру


48. Каллустың сабақтарының пайда болуы үшін ортаға қосу керек:

А) витаминдер

B) ауксин және кинетин

C) гормондар

D) макроэлементтер

E) көмірсулар


49. Бөлінуге қабілетінің пайда болуымен жүретін жасуша қабырғасының қайта құрылуы:

А) регенерация

B) экстракция

C) диффузия

D) синапсис

E) фотосинтез


50. Ұлпаның өсуіне әкелетін митоз жолымен жасуша санының көбеюі:

А) пролиферация

B) регенерация

C) культивирлеу

D) құйылысу

E) қышқылдану


51. Беттік каллустық ұлпаларды өсіру үшін қатты қоректік ортаны дайындауда қолданады:

А) агар-агарды

B) суды

C) спиртті

D) қағазды

E) протопластты


52. Жасушалардың тіршілік процесінде болатын кезектес биохимиялық реакциялардың жиынтығы:

А) метабиоз

B) митоз

C) мацерация

D) симбиоз

E) анабиоз


53. Гибридомалық жасушаның клонирленуімен синтезделетін антиденелер:

А) моноклональдық антидене

B) жасанды ассоцация

C) каллустық жасушалар

D) изолирленген протопласттар

E) полиэтилен глюколь


54. Геномдағы тұрақты тұқым қуалайтын өзгеріс:

А) мутация

B) пролиферация

C) ассоцация

D) эксплантация

E) энуклеация


55. Аэрацияны және орын ауыстыруды қамтамасыз етуді апаратты қолданғанда сұйық ортада асылған жағдайда жеке жасушаларды өсіру:

А) суспензиялық культура

B) эксплант культурасы

C) ісік ұлпаның культурасы

D) жеке ұлпаның культурасы

E) субкультивирлеу


56. Протопласттарды алу үшін:

А) жасушалық қабырғаны жою қажет

B) жасушаны қышқылға орналастыру

C) жасушалық мембрананы жою

D) фостат ерітіндісіне жасушаларды орналастыру

E) жасушаның механикалық бұзылуы


57. Протопласттарды энзиматикалық әдіспен алу үшін:

А) ферменттерді қолданады

B) қышқылдарды қолданады

C) 0,1μ сахароза ерітіндісін қосады

D) 1000С дейін ысытады

E) 100С дейін суытады


58. Суспензионды культураларда цианобактериялары мен өсімдік жасушаларының бірлесіп өсу қабілетін тексеру үшін мына ортаны қолдануға болады:

А) Мурасига-Скуга

B) Пастер

C) Ет пептонды агар

D) Скуга-Нерестовский

E) 1% NaCl агармен


59. Өсімдіктер ұлпасының культурасымен мынаусыз жұмыс істеу мүмкін емес:

А) суспензиондық культура үшін тербелткіштер

B) стандартты қышқыл мен сілтінің болуы

C) стандартты аминқышқылдың болуы

D) дамыған технологияның ендірілуі

E) өсу жылдамдығына рН әсерін зерттеу


60. Өсімдіктің өсуін реттеу үшін қолдануға болады:

А) ауксин және цитокинин

B) ауксин және цитизин

C) ауксин және цитоксин

D) аукинин және цитоксин

E) ерітінділер және пермонганат


61. Протопласттарды алу мақсатымен жапырақтар ұлпасын ферменттердің ерітіндісімен өңдеу үшін, Петри табақшасында ұстау қажет:

А) 150 бұрышта

B) 15 мин тоңазытқышта

C) 15 мин этил спиртінде

D) 15 мин, t=150С

E) 450 бұрышта


62. Егер протопласттарды алу үшін ескі жапырақтарды алсақ, онда ферменттер концентрациясы:

А) жоғарлайды

B) төмендейді

C) өзгертпейді

D) қайта санайды

E) ферментативтік әдіс жарамсыз


63. Протопласттар тіршілігін жоғарлату үшін эпидермисі жоқ жапырақ бөлшектерін алдын-ала:

А) жасушалық культура үшін 36-48 сағат ортада инкубирлеу

B) 270С температурасына дейін қыздырып және онда 36-48 сағат ұстау

C) t=150С дейін мұздатып, онда 36-48 сағат ұстау

D) ет пептонды агарда 36-48 сағат инкубирлеу

E) стерильді жағдайда 36-48 сағат пісіру


64. Өсімді жасушаларда плазмолиз жүргізу үшін, бөліп алу керек:

А) цитоплазманың қатты қабығынан қабырғалық қабатты

B) қабырғалық цитоплазма қабатынан мембрананы

C) мембранадан қабырғалық қабаттан қатты қабықты

D) жасушадан ядролық аппаратты

E) цитоплазматикалық кеңістіктен вакуольдерді


65. Егер протопласт плазмолиз кезінде суды жоғалтса, онда ол:

А) жасушаның ортасында түйірі ығылысады

B) өзінің өміршеңдігін жоғалтады

C) жасушалық қабаттан бөлінбейді

D) көлемі айтарлықтай ұлғаяды

E) формасын аз ауыстырады

66. Каллустық жасушасының өсіру циклін дұрыс ретпен орналастырыңыз:

А) жасушалардың бөлінуі, онтогенез, өсуі, дифференцировка, деградация

B) өсуі , онтогенез, жасушалардың бөлінуі, дифференцировка, деградация

C) деградация, онтогенез, өсуі, жасушалардың бөлінуі, дифференцировка, деградация

D) онтогенез, жасушалардың бөлінуі, өсуі, деградация

E) онтогенез, жасушалардың бөлінуі, өсуі, деградация


67. Хемостат принципімен қондырғыларды өсімдік жасушаларының суспензияларын үздіксіз культивирлеп өсіру, мынаны зерттеу үшін қолданады:

А) метаболизм

B) синергизм

C) тотипотенттілік

D) субкультивирлеу

E) культивирлеу


68. Изолирленген өсімдік протопласттарына микроорганизмдерді енгізу оларға мыналардың әсер етуіне алып келеді:

А) индуцирлеуші фактор

B) биоэнергетикалық фактор

C) генетикалық фактор

D) химиялық фактор

E) физикалық фактор


69. Жаңа культураға қайта егу үшін қолданылатын суспензиялық культуралардың бөлігі:

А) инокулюм

B) эксплант

C) каллус

D) штамм

E) клон

70. 1 л Мурасиге – Скуга қоректік ортасын дайындау үшін NH4NO3 мг енгізу керек

А) 1650


Б) 165,0

В) 16,5


Г) 1,65

Д) 0,165
71. 100 мл Мурасиге – Скуга қоректік ортасын дайындау үшін NH4NO3 мг енгізу керек

А) 165,0

Б) 1650


В) 16,0

Г) 1,65


Д) 0,165
72. Егер мактың суспензиялық культурасын теребгіште колбада және пневмо – импульсті ферментерде онда олардың агрегатталуы

А) әртүрлі

Б) бірдей

В) ұқсас


Г) ерекшелігі жоқ

Д) өлшенбейді


73. 100 мл көлемде темекі жапырағының мезофил жасуша мацерация үшін ерітіндіге 2 – [N - морфолин] – этансульфонды қышқылдың қанша г. қосылу керек

А) 1,952


Б) 19,52

В) 195,2


Г) 0,1952

Д) 0,01952


74. Жуанның қабыршықтарының эпидермисінен протопластты алу үшін, оны ұстайды

А) 0,1 µ сахароза ерітіндісінде

Б) 0,1 µ сер қышқылының ерітіндісінде

В) 0,1 µ кез келген сілтілі ерітіндісінде

Г) 1,0 µ сахароза ерітіндісінде

Д) 1,0 µ ас тұзы ерітіндісінде


75. Nicotiana tabacum жапырағынан протопластты алу үшін өсімдік жасы

А) 60 – 80 күндік

Б) 10 – 15 күндік

В) 120 – 200 күндік

Г) 7 күндік

Д) 50 күндік

76. Клевер жапырағынан протопластты алу үшін, қолдануға болады

А) 2 – 5 % концентратциясының ксилаза препараты

Б) 2 – 5 % концентраециясының амилаза препаратты

В) 0,1 µ сахароза ерітіндісі және ас тұзы

Г) аминқышқылды ферменттерден тұрады препараттар

Д) этил спиртінде целлюлозаның 2 – 5 % ерітіндісі


77. Егер жасушада тургор қысымы осмотикалық қысымға тең болса, онда

А) жасушаға судың келуі тоқтайды

Б) жасушаға су интенсивті түрде енеді

В) жасушадан су шыға бастайды

Г) жасуша ісініп, тургор жоғарылайды

Д) жасуша кішірейіп, тургот төмендейді


78. Протопластты оқшаулау үшін келесі жағдайларды жасау керек

А) қараңғы (әлсіз жарық), рН – 5,4 – 6,2

Б) жақсы жарықтанған, рН – 5,4 – 6,2

В) қараңғы (әлсіз жарық), рН – 6,2 – 8,7

Г) қараңғы (әлсіз жарық), рН – 5,4 – 10,3

Д) жақсы жарықтанған, рН – 5,4 – 6,2, t=210С


79. Энзиматикалық ерітіндіден әлсіз протопластты бөлу үшін, мына әдісті қолдану керек

А) флотация

Б) ротация

В) мацерация

Г) фильтрация

Д) конъгация


80. Флотация әдісін өндіру үшін міндетті түрде тазаланбаған протопласт фракциясын сахароза ерітіндісімен араластырады

А) центрифугалау керек

Б) фильтрлеу керек

В) этил спиртін қосу

Г) t=25 – 30 0 қыздырады

Д) t=25 – 30 0 салқындатады


81. Протоплаттардың өміршеңдігін жоғарылату үшін, алдын – ала эпидермиссіз жапырақ бөлігін

А) 36 – 48 сағатта жасуша культурасына арналған ортада инкубирлеу керек

Б) 36 – 48 сағатта ұстайды және 27 0 С температурада қыздыруады

В) 36 – 48 сағатта ұстайды рН 10 және 15 0 С температурада салқындату

Г) 36 – 48 сағат ет – пептонды агарда инкубирлеу керек

Д) 36 – 48 сағат рН 7 заласызданған жағдайда қайнату


82. Егер ауксин концентратциясын жоғарылатсақ және қанат концентратциясын төмендетсек 1 тәулік аралығында протопластты оқшауласақ, онда

А) олардың шығуы активтенеді

Б) олардың шығуы төмендейді

В) протопласттар мембранасын жоғалтады

Г) бүкіл вакольді сумен толтырады

Д) вакольдер


83. Егер дәнді өсімдіктер микроорганизмнен азотфиксирлеуші генді (nif - гені) алып келсек, онда

А) азотфиксирлеуге қабілетті өсімдік алуға болады

Б) азотфиксирлеуге қабілетті микроорганизм алуға болады

В) токсиндердің әсеріне шыдамды гибридтік дәнді өсімдіктерді алуға болады

Г) азот тыңайтқыш қажет ететін гибридтік дәнді өсімдіктерді алуға болады

Д) миероорганизмдер өнімділігімен және өсімдіктер өнімін жоғарылату мүмкін


84. Егер өсімдіктің және микроорганизмнің ассоциациясын алу керек болса, индуктордың сапалы қосылуында қолдануға болады

А) полиэтлиен гликоль

Б) полиэтлиенглюконат

В) полиэтлиен глюконат

Г) сірке қышқылы ерітіндісі

Д) реополиглюкин ерітіндісі


85. 10 рет культивирлеуда альколоидтардың биосинтезін жоғарылатуға қол жеткізу үшін

А) мицелиға Botrytis allii қосу

Б) in vivo культуралды сұйықтығы

В) полиэтлиен гликоль

Г) Aspergillus niger

Д) in vitr культуралды сұйықтығы


86. Егер торларының диаметрі 0,45 мм мембраналық фильтрді қолдансақ, онда қоректік орта алу

А) залалсызданған болмайды

Б) залалсызданған болады

В) залалсыздандырусыз қолдануған болады

Г) суспензиялық культураларды пайдалануға жарамды

Д) каллус өсуіге жарамды


87. Эндосперм және тозаңдарды мыналарды алу үшін қолдануға болады

А) каллустар культурасы

Б) микроорганизмдердің көбеюі үшін

В) женьшеннің жасушасының көбеюі үшін

Г) микроорганизмді культивирлеу үшін

Д) жасанды әдістер


88. Егер экспланттарды стерилизатциялау үшін натрий гипохлоридінің концентірленген 10 – 14% ерітіндісін қолдансақ, онда

А) оны 10 рет араластыру керек

Б) оны 1210С тмператураға дейін жеткізу қажет

В) оны вакуольде залалсыздандыру қажет

Г) эксплант заласызданған және тіршілікке қабілетті болады

Д) эксплант тіршілікке қабілетті болады, бірақ залалсызданбаған


89. Микроскоппен бояғыштар арқылы жасуша өміршеңдігін анықтауға бола ма?

А) ия, егер бұл өмірлік бояғыштар болса

Б) жоқ, өйткені жасушалар бояғыштар әсерінен өледі

В) жоқ, өйткені өлі жасушалар боялмайды

Г) ия, жасушалар кез-келген бояғышты жақсы көтереді

Д) болмайды, өйткені басқа тәсілдер бар


90. Өмірлік бояғыштар (мысалы, көк Эвинса, 0,025% масса көлемге)

А) интактлы тірі жасушалармен қосылады

Б) метобализмге қатысады және флуоресценцияға қабілетті

В) өсімді жасушалардың өлуіне алып келеді

Г) тек қана микробтық жасушаларды бояу үшін қолданылады

Д) тек қана өндірістік жағдайларда қолданылады


91. Егер ауылшаруашылық өсімдіктерінің сандық генетикалық анализін өткізу керек болса, онда қолдануға болады:

А) гаплондио

Б) конъюгация

В) гибридизация

Г) трансдукция

Д) трансфикция


92. Егер жеміс-жидектердің индивидуалды тотилотентті жасушасының оңай алынатынын таңдау керек болса, онда қолдануға болады:

А) микроскоп

Б) жапырақ

В) сабақтарын

Г) тамырларын

Д) диплойдты жасушаларын


93. Егер құрамында Petunia parody бар фильтратты, 100г 10 мин центрифугаласа, онда:

А) протопластар бетіне қалқып шығады

Б) протопласттар пробирка түбіне тұнады

В) органикалық және бейорганикалық қабатты оңай бөлуге болады

Г) алынған протопластарды культивирлеуге болмайды

Д) ерітінді 500С қызғанда протопластар инактивирленеді


94. Каллус негізінен қараңғыда өседі, өйткені:

А) жарық эмбриогенезді және сабақтардың түзілуін тудырады

Б) күндізгі жарық бәрібір жеткіліксіз, ал жасандысы зиян

В) бұл жағдайда каллустың пайда болу жылдамдығы 10 есеге өседі

Г) мұндай каллустан алынған экспланттарды кейін жарықсыз қараңғыда өсіруге болады

Д) бірден өсімдіктің қасиеттерін тудырады


95. Егер көпжылдық өсімдіктен митотикалық активті клеткасын алса, онда ол-

А) морфогенді каллус

Б) регенерацияға қабілетсіз каллус

В) Мурасиге-Скуга ортасында өспейтін каллус

Г) наренхимдік типтегі жасушалардан каллус

Д) Өсімдіктің қасиеттерін арттырады


96. Егер кесілген жердің беті болмаса, ал каллус пайда болып жатса, онда оның себебі:

А) экспланттың ішкі ұлпаларының пролиферациясы

Б) гаплойдты микроспоралардың түзілуі

В) культуралардың техникасының нашарлығы

Г) клетка құрылысының формасынан айырылуы

Д) клеткалардың құрылысының ориентациясын алуы


97. Өсімдік клеткаларының «жақсы» қатарын түзу үшін, соңғы клеткалар мынаған қабілетті болу керек:

А) метабализмді қайта құрастыруға

Б) суспензионды жағдайларда көбеюге

В) in vitro да өсуге

Г) in vivo-да өсуге

Д) көп профильді болуы шарт


98. Егер эксплант клеткалары біріншілік каллус түзбесе, онда олар:

А) суспензияда өсуге қабілетті линияға бастау бола алмайды

Б) суспензияда өсуге қабілетті линияға бастау бола алады

В) жартылай қатты ортада өсуге қабілетті линияға бастау бола алады

Г) агарланған ортада өсуге қабілетті линияға бастау бола алады

Д) суспензияда өсуге қабілетсіз линияларға бастау бола алады


99. Екіншілік өнімдер жасуша өсуінің қай фазасында максимумға жетеді:

А) стационарлы фазада

Б) логарифдік фазада

В) биомассаның максималды өсуі кезінде

Г) биомасса өле бастаған кезде

Д) максимумға жету мүмкін емес


100. Тамырдың пайда болуына жауапты гормон:

А) Ауксин

Б) Витамин

В) Кинетин

Г) Алколоидтар

Д) Диоксид


101. Вирусты айқындаушы өсімдіктер әдісі қандай жағдайда қолданылады?

А) Өсімдіктердің вируспен зақымданғанын анықтау үшін

Б) Сорттарды сауықтыру үшін

В) Вирустық аурулардан сауықтыру үшін

Г) Өсімдіктердің бастапқы ұлпаларының экспланттарын іп vitro өсіру үшін

Д) Көбейтілген өркендерді тамырландыру және оларды сақтау үшін


102. Вирустарды жылдам анықтау үшін қолданылатын әдіс:

А) Серологиялық әдіс

Б) Турбидостат әдісі

В) Жиналмалы әдісі

Г) Ағынды әдісі

Д) Ашық жүйе әдісі


103. Өсімдіктердің вируспен зақымданғанын анықтау үшін қандай әдіс қолданылады?

А) Вирусты айқындаушы өсімдіктер әдісі

Б) Хемостат әдісі

Б) Мерзімді әдісі

В) Ағынсыз әдісі

Г) Жабық жүйе әдісі

Д) Өсіру әдісі
104. Г. Лейке көрсетулері бойынша, тәжірибелерде қолдануға болатын, вирустардан тазартылған материал алуда табысқа қол жеткізудің негізгі шарттарының бірі?

А) Материалды жылумен өңдеу мүмкіндігі

Б) Мұздатып сақтау

В) Вирустық аурулардан сауықтыру

Г) Нактылы микрокөбейту

Д) Дұрыс жауабы жоқ


105. Вирустардан тазартылған картоп өндіру технологиясы неден басталады?

А) Картоп түйнегінің термотерапиясынан

Б) Картоп түйнегінің физиотерапиясынан

В) Жылумен өңдеуден

Г) Мұздатып сақтаудан

Д) Микрокөбейтуден


106. Вирустардың тиюіне байланысты жылумен өңдеу неше уақыт бойына жүруі мүмкін?

А) 7 күннен 7 апта

Б) 1 күннен 1 апта

В) 2 күннен 2 апта

Г) 3 күннен 3 апта

Д) 10 күннен 1 ай


107. Түйнектер вирустарға қарсы немен өңделеді?

А) Ингибиторлар және стимуляторлармен

Б) Дистильденген сумен

В) Жарықпен

Г) Ылғалмен

Д) Жоғары температурамен


108. Агарланған қоректік ортаға отырғызылған аспек өсіп жетілгеннен кейін пайда болған өскіндердің ұзындығы қандай болады?

А) 0,3- 0,5 см

Б) 0,5-1 см

В) 1-2 см

Г) 1,5 см

Д) өзгермейді


109. Таза линияларды көбейтуді тездету үшін, жүйелі түрде қандай әдіс қолданады?

А) Қалемшелеу әдісі

Б) Мерзімді әдісі

В) Ағынсыз әдісі

Г) Жабық жүйе әдісі

Д) Микрокөбейту
110. Өсімдіктерді пробиркаларда қалемшелеу әдісін қолданып, 2-3 ай ішінде шамамен қанша өсімдік өсіріп алуға болады?

А) 2-3 мың

Б) 4 мың

В) 1 мың
Г) 1-1,5 мың


Д) 3,5 мың
111. Л. Н. Трофимецтің анықтауы бойынша, колайлы жағдай жасалса сортты сауықтыру үшін орташа шамамен неше апекстің меристемалары жеткілікті?

А) 40
Б) 10


В) 15
Г) 20
Д) 25
112. Л. Н. Трофимецтің есептеуі бойынша неше уақыт ішінде іп vitro жағдайында 30-40 мың түйнек алуға болады?

А) 7-8 ай


Б) 1-2 ай
В) 1 жыл
Г) 4 ай
Д) 2-3 ай
113. Л. Н. Трофимецтің есептеуі бойынша 7-8 ай ішінде іп vitro жағдайында шамамен қанша түйнек алынады?

А) 30-40 мың

Б) 10-15 мың
В) 50 мың
Г) 5-7 мың
Д) 6 мың
114. Сауықтыру тиімділігі көбінесе қандай жағдайларға тәуелді?

А) Сорттык ерекшелікке, вирустармен бастапқы зақымдануына, жыл мерзіміне т.б.

Б) Ұзындығына, сандық және сапалық ерекшелігіне т.б.
В) Тек температураға
Г) Тек уақытқа
Д) Барлық жауаптар дұрыс
115. Тұқым неше уақытта қайтадан вирустармен зақымдануы мүмкін?

А) 5-6 жыл аралығында


Б) 1 жыл
В) 2 жыл
Г) 3 жыл
Д) 10 жыл
116. Сауықтырылған өсімдіктерді микротүйнектер арқылы көбейту әдісі бойынша қалемшелерді қандай температурада ұстайды?

А) 10-15°С


Б) 12°С
В) 25°С
Г) 25-30°С
Д) 0°С
117. Қалемшелерді 10-15°С температурада ұстау нәтижесінде 3-8 апта ішінде қандай өзгерістер байқалады?

А) Жапырақтар қолтығында көптеген бұршақтар, микротүйнектер түзіледі

Б) Клеткалар бөліне бастайды

В) Тамыр жүйесі пайда болады


Г) Өзгеріс байқалмайды
Д) Барлығы дұрыс

118. Меристемаларды мұздатып сақтау қалай жүзеге асады?

А) Сұйық азотта- 1960С

Б) Бу қысымында -1200С

В) Ыстық буда -1400С
Г) 00С
Д) Дұрыс жауабы жоқ

119. Г. Лейке көрсетулері бойынша, тәжірибелерде қолдануға болатын, вирустардан тазартылған материал алуда табысқа қол жеткізудің негізгі шарттарының бірі?

А) Меристемаларды жасанды қоректік орталарда өсіруге болатындығы

Б) Қоректік ортадағы ауксиндер мен цитокининдердің ара қатынасы



В) Ретсіз өсетін каллус клеткаларының морфогенезге өтуі

Г) Сыртқы және ішкі факторлардың біріккен әрі үйлескен әрекеті

Д) Жаңа өсімдіктерді жасанды түрде қолдан өсіру
120. Г. Лейке көрсетулері бойынша, тәжірибелерде қолдануға болатын, вирустардан тазартылған материал алуда табысқа қол жеткізудің негізгі шарттарының бірі?

А) Вирустарды аныктауға арналған жоғарғы дәлдігі бар тесттердің бар болуы

Б) Ретсіз өсетін каллус клеткалары морфогенезге өтуі

В) Сыртқы және ішкі факторлардың біріккен әрі үйлескен әрекеті

Г) Комлементті клеткалар сыртқы факторлардың әсерін қабылдап, белгілі бір даму жолына түсуге дайындығы

Д) Ретсіз өсетін каллус клеткалары гистогенезге өтуі

121. Г. Лейке көрсетулері бойынша, тәжірибелерде қолдануға болатын, вирустардан тазартылған материал алуда табысқа қол жеткізудің негізгі шарттарының бірі?

А) Сауықтырылған өсімдіктің көбею коэффициентінің жоғары болуы

Б) Каллустың әр түрлі бөліктеріндегі ақуыз мөлшері әр шамада болғандықтан, ол гистогенездің қандай да бір типінің басталуына себеп болады



В) Ретсіз өсетін каллус клеткалары гистогенезге өтуі
Г) Жаңа өсімдіктерді жасанды түрде қолдан өсіру

Д) Тұқым қуалау бағдарламасын жаңа бағытпен жүзеге асыру
122. Г. Лейке көрсетулері бойынша, тәжірибелерде қолдануға болатын, вирустардан тазартылған материал алуда табысқа қол жеткізудің негізгі шарттарының бірі?

А) Қайтадан вирустармен зақымдалмауы үшін, сауықтырылған бастапқы материалды толық оқшауланған жағдайда көбейтуді ұйымдастыру

Б) Қоректік ортадағы ауксиндер мен цитокининдердің ара қатынасы

В) Ретсіз өсетін каллус клеткаларының морфогенезге өтуі

Г) Сыртқы және ішкі факторлардың біріккен әрі үйлескен әрекеті

Д) Жаңа өсімдіктерді жасанды түрде қолдан өсіру

123. Г. Лейке көрсетулері бойынша, тәжірибелерде қолдануға болатын, вирустардан тазартылған материал алуда табысқа қол жеткізудің негізгі шарттарының бірі?

А) Бастапқы материалды жыл сайын алмастырып отыру үшін вирустардан тазартылған материалдың жеткілікті мөлшері қажет

Б) Жеке клеткаларға қарағанда топтасқан клеткалардың бөлінуі



В) Экономика жағынан маңызды заттарды өсімдіктерден алу үшін, микробиологиялық өндірісте қабылданған арнайы аппараттың болуы

Г) Қоректік ортада өскен клеткалардың ферменттері қатысуымен арзан және коры мол бастапқы заттардан биологиялық активті косылыстарды синтездеу процесі

Д) Прокариоттар негізінде зерттелініп анықталған гендердің экспрессиялануының ретгелу процесі
124. Қоректік ортаға егілген меристемасы бар пробирканы қандай камераға ауыстырады?

А) Жарық пен ылғал температуралық режимі бар


Б) Шайқағышы бар
В) Микроорганизмдері бар
Г) Люминисцентті лампалары бар
Д) Желдеткіші бар
125. Камераның температурасы қандай?

А) 24-250С

Б) 12-150С
В) 1 атм.
Г) 300С
Д) 1200С

126. Камераның жарықталуы қандай?

А) 6±2 мың лк.

Б) 2±1 мың лк.

В) 4±2 мың лк.

Г) 9±2 мың лк.

Д) дұрыс жауабы жоқ
127. Камераның фотопериоды қандай?

А) 16 сағ.

Б) 5 сағ.

В) 1 сағ.

Г) 8,5 сағ.

Д) 10 сағ.


128. Камераның ылғалдылығы қандай?

А) 70%-ға жуық

Б) 25%-ға жуық

В) 10%-ға жуық

Г) 50%-ға жуық

Д) 90%-ға жуық


129. Картоп түйнегін вирустан сауықтыру үшін термотерапия әдісін ең алғаш кім ашқан?

А) 1956 жылы, Кассанис

Б) 1957 жылы, Скуг пен Миллер

В) 1955 жылы, Р. Г. Бугенко

Г) 1961 жылы, Ф. Жакоб және Ж. Моно

Д) 1938 жылы, Р.Готре
130. 1956 жылы Англияда Кассанис (Kassanis) картоп түйнегін вирустан сауықтыру үшін қандай әдісті жасады?

А) Термотерапия әдісін

Б) Қалемшелеу әдісін

В) Мерзімді әдісін



Г) Ағынсыз әдісін

Д) Жабық жүйе әдісін
131. Вирустарды өсімдіктерде жоғары температурадағы (360С жуық) ерекшеліктері бойынша неше топқа бөлді?

А) 2
Б) 4


В) 3
Г) 5
Д) 6

132. Бірінші топтағы вирустардың ерекшелігі:

А) Өсімдіктерді зақымдап, 360С-та өсімдік бойында көбейеді, бірақ бұл жағдайда олар қалыпты температураға қарағанда- 200С баяу көбейеді
Б) Өсімдіктерді зақымдап, - 360С-та өсімдік бойында көбейеді
В) 360С-та өсімдікті зақымдап және оның бойында көбейе алу қасиетін жояды
Г) Жапырақтар қолтығында көптеген бұршақтар, микротүйнектер түзіледі

Д) Клеткалар бөліне бастайды


133. Екінші топтағы вирустардың ерекшелігі:

А) 360С-та өсімдікті зақымдау және оның бойында көбейе алу қасиетін жояды


Б) Өсімдіктерді зақымдап, 360С-та өсімдік бойында көбейеді, бірақ бұл жағдайда олар қалыпты температураға қарағанда- 200С баяу көбейеді

В) Тамыр жүйесі пайда болады


Г) Өзгеріс байқалмайды
Д) Жапырақтар қолтығында көптеген бұршақтар, микротүйнектер түзіледі
134. Кассанис мәліметтері бойынша өсімдіктерді қандай әдіспен емдегенде шар тәрізді вирустармен зақымданған өсімдіктер сауықтырылды?

А) Термотерапиямен емдеу


Б) Жабық жүйемен емдеу

В) Мерзімді емдеу



Г) Ағынсыз емдеу

Д) Қалемшелеу әдісі
135. Томат бойын аласа және шөптесін ететін вирустар:
А) НТИ-800С
Б) НТИ-450С
В) НТИ-360С
Г) НТИ-250С
Д) НТИ-600С
136. Томатты қола түстес ететін вирустар:

А) НТИ-450С


Б) НТИ-350С
В) НТИ-800С
Г) НТИ-360С
Д) НТИ-200С
137. Өсімдікті вирустардан тазарту процесі қалай іске асады?

А) Өсімдіктің әр бөлігін жеке-жеке емдеу арқылы


Б) Өсімдікті бөліктерге бөлмей емдеу арқылы
В) Өсімдіктің тек тамырын емдеу арқылы
Г) Өсімдікті ыстық сумен емдеу арқылы
Д) Дұрыс жауабы жоқ
138. Картоп жапырағын орайтын вирусы (КЖОВ) бар картоп түйінін вирустан қалай тазартуға болады?

А) 20 күн бойы 360С ұстау арқылы


Б) 10 күн бойы 360С ұстау арқылы
В) 5 күн бойы 500С ұстау арқылы
Г) 20 күн бойы 450С ұстау арқылы
Д) 2 күн бойы 600С ұстау арқылы
139. Хемид пен Лок (Hamid, Locke, 1961) түйнектерді қалай қыздыруды ұсынды?

А) Бөлікке бөліп


Б) Бірқалыпты
В) Бөлікке бөлмей
Г) Толығымен
Д) Дұрыс жауабы жоқ
140. Упрети мен Нагаиш (Upreti, Nagaich, 1968) Үндістанда ауру түйіндерді сауықтырудың қандай әдісін сынақтан өткізді?

А) Ыстық суға батыру әдісін

Б) Бөлікке бөлу әдісін

В) Жарықтандыру әдісін

Г) Химиотерапия әдісін

Д) Қалемшелеу әдісін


141. Түйнектерді бөлікке бөліп қыздыру әдісін кім ұсынды?

А) Хемид пен Лок

Б) Упрети мен Нагаиш

В) Кассанис

Г) Скуг пен Миллер

Д) Р. Г. Бугенко

142. 1968 жылы Үндістанда ауру түйіндерді сауықтырудың ыстық суға батыру әдісін кім сынақтан өткізді?

А) Упрети мен Нагаиш

Б) Хемид пен Лок

В) Кассанис

Г) Скуг пен Миллер



Д) Р. Г. Бугенко

143. Термотерапия әдісінің көмегімен түйнектерді және картоп түйінінің бұранда тәрізденуін тудыратын қандай вирустардан емдей алмайды?

А) Мозайка және үтір тәрізді

Б) Шар тәрізді


В) Таяқша тәрізді
Г) Үтір және зигзаг тәрізді
Д) Шар және таяқша тәрізді
144. Түйнектерді термобокске термотерапияға қойған кезде, бокс алдындағы бөлме температурасы қандай болуы керек?

А) 28-300С аралығында


Б) 10-150С аралығында
В) 5-100С аралығында
Г) 40-450С аралығында
Д) 35-400С аралығында
145. Түйнектерді термобокске термотерапияға қойған кезде, бокстің температурасы қандай болуы керек?

А) 37-380С

Б) 12-150С

В) 5-70С

Г) 20-230С
Д) 40-450С
146. Тәжірибе жұмыстары көрсеткендей термотерапияның оптималды ұзақтығы:

А) 4 апта

Б) 1 апта
В) 2 апта
Г) 2 ай
Д) 10күн
147. Жоғары температурада нашар өсетін бірқатар сорттар үшін неше фазалы термотерапияны қолданады?

А) Екі


Б) Үш
В) Бес
Г) Төрт
Д) Бір
148. Жоғары температурада нашар өсетін бірқатар сорттар үшін қолданылатын термотерапия әдісінің бірінші фазасы:

А) Бір-екі апта, 28-300С бокс алдындағы бөлмеде өскіндер пайда болғанша ұстайды


Б) Төрт аптаға жуық боксте 37-380С ұстайды
В) Үш апта, 10-150С боксте ұстайды
Г) 1 аптаға жуық, 20-220С бокс алдындағы бөлмеде ұстайды
Д) Дұрыс жауабы жоқ
149. Жоғары температурада нашар өсетін бірқатар сорттар үшін қолданылатын термотерапия әдісінің екінші фазасы:

А) Төрт аптаға жуық боксте 37-380С ұстайды

Б) Үш апта, 10-150С боксте ұстайды
В) Бір-екі апта, 28-300С бокс алдындағы бөлмеде өскіндер пайда болғанша ұстайды
Г) Алты аптаға жуық 40-550С бокс алдындағы бөлмеде ұстайды
Д) Дұрыс жауабы жоқ
150. Ұлпаның культурасымен біріктірілген термотерапияның әдісін кім ұсынды?

А) Стейс–Смит пен Меллор (Stace-Smith, Mellor, 1968)

Б) Упрети мен Нагаиш (Upreti, Nagaich, 1968)
В) Хемид пен Лок (Hamid, Locke, 1961)
Г) Мурасиге-Скуга
Д) Кассанис (Kassanis, 1956ж.)
151. Жылумен өңдеуді қай уақытта бастаған жөн?

А) Күзде не қыста


Б) Жазда не қыста
В) Қыста не көктемде
Г) Күзде
Д) Көктемде
152. Өркен қандай ортада жақсы тамырланып, өседі?

А) Кинетин мен индолсірке қышқылы (ИСҚ) қосылмаған Мурасиге-Скуга қоректік ортасында

Б) Кинетин мен индолсірке қышқылы (ИСҚ) қосылған Мурасиге-Скуга қоректік ортасында
В) Кнопа ерітіндісінде
Г) Агар (0; 5,0; 10,0 г/л) мен сахарозаның (20 және 30 г/л) концентрациясында
Д) Дұрыс жауабы жоқ
153. Түйнек өскіндерін РНКазамен өңдеуді инфильтрация әдісімен вакуум-камерада неше уақыт бойы жүргізеді?

А) 20 мин


Б) 10 мин
В) 30 мин
Г) 35 мин
Д) 1 сағ
154. РНКазаның қандай концентрациясын қолданғанда меристеманың морфогенезіне және регенеранттардың шығымына жақсы әсер ететіндігі анықталды?

А) 0,001-0,1%

Б) 0,002-02%
В) 0,003-0,3%
Г) 0,004-0,4%
Д) 0,005-0,5%
155. РНКазасы бар қоректік ортадағы сау регенеранттардың пайызы РНКазасы жоқ қоректік ортаға қарағанда:

А) 1,2-2,0 есе жоғары

Б) 3,2-4,0 есе жоғары
В) 1,5-2 есе төмен
Г) 3 есе төмен
Д) айырмашылығы жоқ
156. Жаңа сорттар шығару 4 эволюциялық принципке сүйенеді:

А) Будандастыру, рекомбинация, мутация және селекция

Б) Микрокөбейту, қалемшелеу, транскрипция және трансляция

В) Термотерапия, физиотерапия, мутация және селекция


Г) Микробиология, вирусология, цитология және клеткалық инженерия
Д) Дұрыс жауабы жоқ
157. Клеткаларды өсіру әдісі –

А) Генетикалық жағынан өзгерген өсімдіктерді қысқа уақыт аралығында алуға мүмкіндік жасайды

Б) Өсімдіктерді зақымдап, - 360С-та өсімдік бойында көбейеді
В) 360С-та өсімдікті зақымдап және оның бойында көбейе алу қасиетін жояды
Г) Жапырақтар қолтығында көптеген бұршақтар, микротүйнектер түзіледі

Д) Клеткалар бөліне бастайды


158. Каллусогенез және оның морфогенетикалық потенциалы қандай факторларға байланысты?

А) Генотип, ұрықтың дифференциялану дәрежесі, қоректік орта т.б.

Б) Сорттык ерекшелікке, вирустармен бастапқы зақымдануына, жыл мерзіміне т.б.

В) Ұзындығына, сандық және сапалық ерекшелігіне т.б.


Г) Тек температураға
Д) Барлық жауаптар дұрыс
159. Сомалық клеткалар ядроларында сыңар хромосомалар жиынтығы / п /, яғни түрдің өзіне тән хромосомаларының толық жиынтығының / 2п / жартысы бар организм - ... деп аталады.

А) Гаплоид


Б) Генотип
В) Фенотип
Г) Дифференциялану дәрежесі
Д) Гаметофит
160. Меңдуана тозаңқаптарын қоректік ортада өсіріп, гаплоидтық өсімдіктерді алғашқы рет алған ғалымдар:

А) 1964 жылы Индияда С.Гуха және С.Махешвари

Б) Упрети мен Нагаиш (Upreti, Nagaich, 1968) Үндістанда
В) 1956 жылы Англияда Кассанис (Kassanis)
Г) Хемид пен Лок (Hamid, Locke, 1961)
Д) Стейс–Смит пен Меллор (Stace-Smith, Mellor, 1968)
161. Гаплоидтық өсімдіктерді алу тәжірибелерді темекі өсімдігімен қайталап жасаған ғалым:

А) Францияда К.Нич 1967 жылы

Б) 1956 жылы Англияда Кассанис (Kassanis)
В) Хемид пен Лок (Hamid, Locke, 1961)
Г) Стейс–Смит пен Меллор (Stace-Smith, Mellor, 1968)
Д) 1964 жылы Индияда С.Гуха және С.Махешвари
162. Андрогенез дегеніміз не?

А) Тозаңқаптарды жасанды ортада өсіру арқылы алынған гаплоидтар аталық гаметаның генотипін ұстайтын процесс


Б) Ұрықтың синергидадан немесе антиподадан түзілуі
В) Ұрықтың аталық гаметадан тузілуі
Г) Қоректік ортада өскен клеткалардың ферменттері қатысуымен арзан және коры мол бастапқы заттардан биологиялық активті косылыстарды синтездеу процесі

Д) Прокариоттар негізінде зерттелініп анықталған гендердің экспрессиялануының ретгелу процесі
163. Тозаңдық эмбриогенездің аркасында, яғни микроспоралардың бөліну жолымен түзілетін эмбриоидтардан гаплоидтық өсімдіктердің пайда болуы - ...

А) Тікелей андрогенез


Б) Жанама андрогенез
В) Андрогенез
Г) Гаплоид
Д) Генотип

164. Жанама андрогенез -

А) Гаплоидтық өсімдіктердің микроспоралардың дедифференциялануы нәтижесінде түзілетін каллустардан пайда болуы
Б) Тозаңқаптарды жасанды ортада өсіру арқылы алынған гаплоидтар аталық гаметаның генотипін ұстайтын процесс
В) Тозаңдық эмбриогенездің аркасында, яғни микроспоралардың бөліну жолымен түзілетін эмбриоидтардан гаплоидтық өсімдіктердің пайда болуы
Г) Қоректік ортада өскен клеткалардың ферменттері қатысуымен арзан және коры мол бастапқы заттардан биологиялық активті косылыстарды синтездеу процесі

Д) Прокариоттар негізінде зерттелініп анықталған гендердің экспрессиялануының ретгелу процесі
165. Қоректік ортада өскен тозаңдар клеткаларында қандай процесстер журуі мүмкін:

А)1/ эмбриоидогенез; 2/ дедифференциялану және каллусогенез; 3/ шар тәрізді формалары бар құрылымдар пайда болады; 4/ микроспорогенез және гаметогенез жалғасады; 5/ микроспоралар кері кетеді



Б) 1/ барлық процесстерді табиғи бақылауға алуға болады; 2/ өнімді алу климатқа, жыл мерзіміне, ауа-райына, топырақ жағдайына байланысты; 3/ БАЗ қолдануға болады

В) 1/ БАЗ қажет етпейді; 2/ иммобильденген клеткалар қатысады; 3/ биотрансформация процесі жүреді

Г) 1/ трансляция және транскрипция процесі жүреді; 2/ ауксиндер мен цитокининдерді қолдануға болады; 3/ иммобильденген клеткалар қатысады

Д) 1/ ретсіз өсетін каллус клеткаларының морфогенезге өтуі жүреді; 2/ сыртқы және ішкі факторларға төзімді келеді; 3/ ауксиндер мен цитокининдерді қатыспайды
166. Мендуананың оқшауланған микроспораларын қоректік ортада өсіріп, оның дамуының бастапқы кезеңдерін зерттеп, микроспоралардың қалыпты жағдайда дамуы өзгеше болатынын анықтаған ғалым:

А) Н.Сандерленд


Б) Хемид пен Лок

В) Кассанис

Г) Скуг пен Миллер

Д) Р. Г. Бугенко
167. Микроспоралардың қалыпты in vivo дамуы келесі кезеңдерден тұрады:

А) 1/ екі мейоздың қорытындысында тозаңның аналық клеткасынан микроспоралардың тетрадасы пайда болады; 2/ қалыңдаған тетрада кабығынан микросиоралардың босануы; 3/ микроспора дамиды, екі митоз нәтижесінде жетілген тозаң пайда болады



Б) 1/ өсімдік ұлпаларынан зақымдалмаған тіршілікке икемді клеткаларын оқшаулап алады; 2/ клеткалардың өсуіне және бөлінуіне қолайлы жағдайлар жасалады; 3/ каллусогенез процесін жүргізу

В) 1/ өнімді алу климатқа, жыл мерзіміне, ауа-райына, топырақ жағдайына байланысты емес; 2/жасанды ортада өсірудің ең жақсы жағдайларын стандарттауға болады; 3/ барлық процесстерді толық автоматтандырып компьютерлік бақылауға алуға болады

процесі жүреді



Г) 1/ трансляция және транскрипция процесі жүреді; 2/ ауксиндер мен цитокининдерді қолдануға болады; 3/ иммобильденген клеткалар қатысады

Д) 1/ ретсіз өсетін каллус клеткаларының морфогенезге өтуі жүреді; 2/ сыртқы және ішкі факторларға төзімді келеді; 3/ ауксиндер мен цитокининдерді қатыспайды
168. Тұқым бүршігін өсіріп, гаплоидтық өсімдіктер алу ... деп аталады

А) Гиногенез


Б) Тікелей андрогенез
В) Жанама андрогенез
Г) Андрогенез
Д) Гаплоид
169. Француз ғалымы Сан Ноум 1976 жылы қандай жаңалық ашты?

А) Арпаның ұрықтанбаған түйіндерін жасанды ортада өсіріп, бірінші рет нормалы жасыл гаплоидтық өсімдіктерді алды

Б) Мендуананың оқшауланған микроспораларын қоректік ортада өсіріп, оның дамуының бастапқы кезеңдерін зерттеп, микроспоралардың қалыпты жағдайда дамуы өзгеше болатынын анықтаған
В) Гаплоидтық өсімдіктерді алу тәжірибелерді темекі өсімдігімен қайталап жасаған ғалым
Г) Меңдуана тозаңқаптарын қоректік ортада өсіріп, гаплоидтық өсімдіктерді алғашқы рет алған ғалым
Д) Дұрыс жауабы жоқ
170. С.Мұқамбетжанов нені зерттеді?

А) Бидайдың ұрыктанбаған түйіндерін өсіріп, олардың өсуі мен морфогенезін зерттеген

Б) Арпаның ұрықтанбаған түйіндерін жасанды ортада өсіріп, бірінші рет нормалы жасыл гаплоидтық өсімдіктерді алды

В) Мендуананың оқшауланған микроспораларын қоректік ортада өсіріп, оның дамуының бастапқы кезеңдерін зерттеп, микроспоралардың қалыпты жағдайда дамуы өзгеше болатынын анықтаған


Г) Гаплоидтық өсімдіктерді алу тәжірибелерді темекі өсімдігімен қайталап жасаған
Д) Меңдуана тозаңқаптарын қоректік ортада өсіріп, гаплоидтық өсімдіктерді алғашқы рет алған

171. Ганогенез:

А) Өсімдік жұмыртқа клеткасынан түзіледі
Б) Өсімдік синергидалар мен антиподалардан түзіледі
В) Өсімдік нуцеллус пен интегумент клеткаларынан түзіледі
Г) Қоректік ортада өскен клеткалардың ферменттері қатысуымен арзан және коры мол бастапқы заттардан биологиялық активті косылыстарды синтездеу процесі

Д) Прокариоттар негізінде зерттелініп анықталған гендердің экспрессиялануының ретгелу процесі
172. Апогаметия:

А) Өсімдік синергидалар мен антиподалардан түзіледі


Б) Өсімдік жұмыртқа клеткасынан түзіледі
В) Өсімдік нуцеллус пен интегумент клеткаларынан түзіледі
Г) Тозаңқаптарды жасанды ортада өсіру арқылы алынған гаплоидтар аталық гаметаның генотипін ұстайтын процесс
Д) Ұрықтың синергидадан немесе антиподадан түзілуі

173. Адвентивтік эмбриония:

А) Өсімдік нуцеллус пен интегумент клеткаларынан түзіледі
Б) Өсімдік жұмыртқа клеткасынан түзіледі
В) Өсімдік синергидалар мен антиподалардан түзіледі
Г) Прокариоттар негізінде зерттелініп анықталған гендердің экспрессиялануының ретгелу процесі

Д) Тозаңқаптарды жасанды ортада өсіру арқылы алынған гаплоидтар аталық гаметаның генотипін ұстайтын процесс


174. Қалемшелерді 10-15°С температурада ұстау нәтижесінде 3-8 апта ішінде қандай өзгерістер байқалады?

А) Жапырақтар қолтығында көптеген бұршақтар, микротүйнектер түзіледі

Б) Клеткалар бөліне бастайды

В) Тамыр жүйесі пайда болады


Г) Өзгеріс байқалмайды
Д) Барлығы дұрыс

175. Іп vitro көбейтудің этаптарын неше кезеңге бөлуге болады?



А) 4

Б) 2

В) 3

Г) 5

Д) 6
176. Өсу циклі деп -

А) Қоректік ортадағы клеткалардың өсуінің стационарлық фазаға шығуына дейінгі мерзімді атайды

Б) Клеткалардың бір бөлігін /инокулюмді/ жабық ыдыстарда көлемі бір қалыпты сұйық қоректік ортада өсіруді атайды

В) Инокулюмді жаңа коректік ортаға отырғызғаннан бастап келесі қайталап жаңа коректік ортаға отырғызуға дейінгі уақыт аралығын атайды

Г) Клеткаларды қоректік ортаның ағынында өсіруді атайды

Д) Прокариоттар негізінде зерттелініп анықталған гендердің экспрессиялануының ретгелу процесін атайды
177. Клеткаларды қоректік ортаның ағынында өсіру - ... деп аталады

А) Үзіліссіз өсіру

Б) Жиналмалы немесе мерзімді өсіру

В) Өсіру циклі

Г) Өсу циклі

Д) Периодты өсіру
178. Биотрансформация процесі дегеніміз -

А) Қоректік ортада өскен клеткалардың ферменттері қатысуымен арзан және коры мол бастапқы заттардан биологиялық активті косылыстарды синтездеу процесі

Б) Геннің экспрессиялануы (активтенуі) нәтижесінде а-РНҚ молекуласының синтезделуі, яғни ДНҚ молекуласындағы ақпараттың а-РНҚ молекуласына көшіріліп жазылу процесі

В) РНҚ синтезін жүргізуші, яғни рибонуклеотидтерді бір-біріне жалғастырушы ферменттердің активтелу процесі

Г) Прокариоттар негізінде зерттелініп анықталған гендердің экспрессиялануының ретгелу процесі

Д) Белок синтезі
179. Картоп түйнегін вирустан сауықтыру үшін термотерапия әдісін ең алғаш кім ашқан?

А) 1956 жылы, Кассанис

Б) 1957 жылы, Скуг пен Миллер

В) 1955 жылы, Р. Г. Бугенко

Г) 1961 жылы, Ф. Жакоб және Ж. Моно

Д) 1938 жылы, Р.Готре
180. 1956 жылы Англияда Кассанис (Kassanis) картоп түйнегін вирустан сауықтыру үшін қандай әдісті жасады?

А) термотерапия әдісін

Б) қалемшелеу әдісін

В) мерзімді әдісін



Г) ағынсыз әдісін

Д) жабық жүйе әдісін
181. Трансляция процессіне қанша түрлі РНҚ қатынасады

А) 3

Б) 5

В) 7

Г) 9

Д) 10
182. Аминоацил-т-РНҚ-синтетаза ферменттері трансляция прцесінде қандай қызмет атқарады.

А) Процестің қателіксіз жүруін қамтамасыз етеді

Б) Процестің тоқтатылуын қамтамасыз етеді

В) Процестің жылдам жүруін қамтамасыз етеді

Г) Процестің жылдамдығын қамтамасыз етеді

Д) Процестің айнуын жүруін қамтамасыз етеді
183. Пептидтік байланысты рибосоманың үлкен бөлшегінде кездесетін қандай фермент іске асырады

А) Пептидилтрансфераза ферменті

Б) РНҚ- полимераза ферменті

В) ДНҚ- полимераза ферменті

Г) ДНҚ- полномераза ферменті

Д) Изолейцил-т-РНҚ-синтетаза ферменті
184. Информосомалар қандай қызмет атқарады

А) Белок синтезінің реттелуін қамтамасыз етеді

Б) Көмірсу синтезінің реттелуін қамтамасыз етеді

В) Клетчатка синтезінің реттелуін қамтамасыз етеді

Г) Май синтезінің реттелуін қамтамасыз етеді

Д) Крахмал синтезінің реттелуін қамтамасыз етеді
185. Пішін /форма/ құру процессі не деп аталады

А) Морфогенез

Б) Эмбриогенез

В) Цитогенез

Г) Ризогенез

Д) Органогенез
186. Өсімдік мүшелерінің бастапқы элемент-терінің құрылуы, өсуі және өнуі не деп аталады

А) Органогенез

Б) Эмбриогенез

В) Морфогенез

Г) Ризогенез

Д) Цитогенез
187. Өсімдік ұлпаларының пайда болу кезеңі не деп аталады

А) Гистогенез

Б) Органогенез

В) Эмбриогенез

Г) Ризогенез

Д) Морфогенез
188. Өсімдік клеткаларының жетілуі немесе клетканың дифференциялануы кезеңі не деп аталады

А) Цитогенез

Б) Ризогенез

В) Морфогенез

Г) Органогенез

Д) Эмбриогенез
189. Гомегендік, яғни жеке бөліктерден тұрмайтын массасының белгілі бір құрылымға айналуы

А) Морфогенез

Б) Органогенез

В) Ризогенез

Г) Цитогенез

Д) Эмбриогенез
190. Гистогенез процесі дегеніміз не

А) Ұлпаларының пайда болу

Б) Клеткаларының жетілуі

В) Мүшелердің құрылуы

Г) Ұлпалардың семуі

Д) Мүшелердің жойылуы
191. Маманданған жасушалардың қайтадан бөлініп, жаңа клеткалар түзу жағдайына ауысуы

А) Дедифференциация

Б) Дифференциация

В) Детерминация

Г) Репликация

Д) Транскрипция
192. Клетка атқаратын қызметінің өзгеруі қандай жағдайларға байланысты

А) Гендер активтілігнің өзгеруіне

Б) Өсімдік түріне

В) Ұлпалардың ерекшелігіне

Г) Ұлпалардың қызметіне

Д) Мүшелердің морфологиясына
193. Жасушалар дедифференцияланып каллустық клеткаларға айналуы үшін қандай заттардың әсері болуы қажет

А) Фитогормондар

Б) Витаминдер

В) Ақуыздар

Г) Белоктар

Д) Клетчаткалар
194. Маманданған жасушаның дедифференциялануының бірінші кезеңі

А) Жасушаның бөліну қабілетінің қалпына келуі

Б) Жасушаның бөліне бастауы

В) Жасуша қызметінің жандануы

Г) Жасуша қызметінің тоқтауы

Д) Жасуша қызметінің артуы
195. Дедифференциялану процесінің басталуы қанша уақыттан соң байқалады

А) 6-12 сағат

Б) 6-12 тәулік

В) 6-12 күн

Г) 6-12 минут

Д) 6-12 секунд
196. Дедифференциялану процесінде жасуша бөлінулері қанша сағаттан соң басталады

А) 48-72 сағат

Б) 48-72 тәулік

В) 48-72 күн

Г) 48-72 минут

Д) 48-72 секунд
197. Қоректік ортаға бір ғана ауксинге қосылған жағдайда қандай құбылыстар байқалады

А) РНҚ синтезделуі күшейеді



Б) ДНҚ ситезі бәсеңдейді

В) РНҚ ситезі бәсеңдейді

Г) УНҚ ситезі бәсеңдейді

Д) СНҚ ситезі бәсеңдейді
198. Клетканың бөлінуіне қажет фитостимулятор

А) Кинетин

Б) Ауксин

В) Гибберелин

Г) Синтетин

Д) Актентин
199. Клеткадағы РНҚ-ның мөлшері белгілі бір сатылы деңгейге жеткенде қандай процесс басталады

А) ДНҚ репликациясы

Б) Белок репликациясы

В) Крахмал синтезі

Г) Клетчатка синтезі

Д) Ақуыз синтезі


200. Клетканың митозға өтуі болмауы қоректік ортада қандай заттың әсерінен

А) Кинетин

Б) Гибберелин

В) Синтетин

Г) Ауксин

Д) Актентин
201. Қартайған каллустың клеткаларының мөлшері шамамен қанша болады

А) 500-1000 мкм

Б) 5-10 мкм

В) 5-10 мм

Г) 50-100 мм

Д) 25-50 мм


202. Жас клеткалардың мөлшері шамамен қанша болады

А) 15-30 мкм

Б) 100-300 мкм

В) 15- 30мм

Г) 30-60 мм

Д) 150- 300 мкм


203. Қоректік ортада кинетин болмаған жағдайда клеткаларда қандай өзгеріс болуы мүмкін

А) Клеткалардың мөлшері үлкейеді

Б) Гиалоплазманың мөлшері кішірейді

В) Цитоплазманың көлемі азаяды

Г) Ядроның мөлшері үлкейеді

Д) Митохондрияның мөлшері үлкейеді


204. Клеткаларды жаңа ортаға қайталап отырғызып өсіру

А) Пассаж

Б) Массаж

В) Мовтор

Г) Мосадка

Д) Высадка


205. Жасушалардың әртүрлі физиялогиялық жағдайында болуы, яғни олар бөлінуі, өсуі, қартайып өлуі не деп аталады

А) Физиологиялық әр түрлілік

Б) Физиологиялық өсу

В) Физиологиялық даму

Г) Морфологиялық әр түрлілік

Д) Морфологиялық даму


206. Клекалардың бөлінуінің синхрондалуының жоғары деңгейі қанша пайыз

А) 10-30%

Б) 5-15%

В) 40-50%

Г) 50-60%

Д) 60-70%


207. Жасанды жағдайда өсірілген клеткалардың цитогенетикалық гетерогенділік механизмінің қанша түрі бар

А) 3

Б) 6

В) 9


Г) 12

Д) 15
208. Цитогенетикалық көп түрлілік немесе



А) Гетерогенділік

Б) Диплоидтық

В) Полиплоидтық

Г) Анеуплоидтық

Д) тетраплоидтық


209. Қайталап отырғызбай клеткалар штаммдарын өзгеріссіз сақтау жолының бірі мұздатып алып өте төмен температурада сақтау

А) Криогенді әдіспен сақтау

Б) Гетерогенді әдіспен сақтау

В) Гомогенді әдіспен сақтау

Г) Моногенді әдіспен сақтау

Д) Гексагенді әдіспен сақтау


210. Криогенді әдіспен сақтауда температура қанша болады

А) -196°С

Б) -1,9 °С

В) -19,6 °С

Г) +19,6 °С

Д) +196 °С


211. Полиплоидтық клеткалардың өздігінен сұрыпталуы

А) Автосұрыптау

Б) Табиғи сұрыптау

В) Гетеросұрыптау

Г) Гомосұрыптау

Д) Моносұрыптау


212. Полиплоидтық клеткалардың спонтанды сұрыпталуы

А) Табиғи сұрыптау

Б) Моносұрыптау

В) Гетеросұрыптау

Г) Автосұрыптау

Д) Гомосұрыптау


213. Өсімдік клеткаларының ядролық және органиодтық геномдарының тұрақты еместігінен болатын фенотиптік өзгергіштік

А) Сомаклондық өзгергіштік

Б) Моноклондық өзгергіштік

В) Гетероклондық өзгергіштік

Г) Гомоклондық өзгергіштік

Д) Тетраклондық өзгергіштік


214. Үзбей өсіру үшін қанша уақыт аралығында пассаж жасау қажет

А) 3-4 апта

Б) 8-10 апта

В) 15-20 күн

Г) 20-25 күн

Д) 30-35 күн


215. Клеткалардың көрінетіндей өсуі болмайды, бірақ клетка белсенді түрде суды және коректік заттарды сіңіреді де бөлінуге дайындалады. Бұл өсудің қай фазасына сәйкес келеді

А) Латенттік фаза

Б) Үдеу фаза

В) Логарифмдік фаза

Г) Төмендеу фаза

Д) Стационарлық фаза


216. Клеткалар бөлініп созылып өсе бастайды. Бұл өсудің қай фазасына сәйкес келеді

А) Үдеу фаза

Б) Төмендеу фаза

В) Логарифмдік фаза

Г) Латенттік фаза

Д) Стационарлық фаза


217. Түзу сызыкпен бейнеленетін өте қысқа фаза, бұнда өсу жылдамдығы уакыт өткен сайын екі еселеніп үдейді. Бұл өсудің қай фазасына сәйкес келеді

А) Логарифмдік фаза

Б) Төмендеу фаза

В) Татенттік фаза

Г) Үдеу фаза

Д) Стационарлық фаза


218. Клетка өсуінің салыстырмалы жылдамдығы бәсеңдейді. Бұл өсудің қай фазасына сәйкес келеді

А) Төмендеу фаза

Б) Стационарлық фаза

В) Латенттік фаза

Г) Үдеу фаза

Д) Логарифмдік фаза


219. Клетканың өсуі жылдам болмаса да тұрақты жүреді. Бұл өсудің қай фазасына сәйкес келеді

А) Стационарлық фаза

Б) Логарифмдік фаза

В) Латенттік фаза

Г) Төмендеу фаза

Д) Фаза үдеу фаза


220. Клеткалардың біртіндеп жойылып құруы өсудің қай фазасына сәйкес келеді

А) Окордтық фаза

Б) Төмендеу фаза

В) Латенттік фаза

Г) Логарифмдік фаза

Д) Фаза үдеу фаза


221. Клеткалардың бір фазадан басқа фазаға ауысуы қандай факторлардың катысуымен бақыланады.

А) Ішкі және сыртқы

Б) Ішкі және экзонды

В) Ішкі және эксторнды

Г) Сыртқы және экзонды

Д) Сыртқы және эксторнды


222. Клеткалардың бір фазадан басқа фазаға ауысуында ішкі факторларға жататындар:

А) Пролиферациялық қоры

Б) Жасушаның ішкі қабығы

В) Ядрошық

Г) Эндоплазмалық тор

Д) Митохондрия


223. Бөлініп жатқан клеткалар санының жалпы клеткалар санына қатынасын не деп атайды.

А) Пролиферациялық қор

Б) Эндоплазмалық тор

В) Созылу ұзақтығы

Г) Клетканың жалпы күйі

Д) Клеткалардың бөліну саны


224. Клеткалар санының жалпы клеткалар санына қатынасын процентпен белгілесе, онда ол не деп аталады.

А) Митоздық индекс

Б) Миоздық индекс

В) Мейоздық индекс

Г) Амитоздық индекс

Д) Эндомитоздық индекс


225. Клеткалардың бір фазадан басқа фазаға ауысуында сыртқы факторларға жататындар:

А) Қоректік ортаның құрамы

Б) Пролиферациялық қоры

В) Клетканың созылу ұзақтығы

Г) Клеткалардың бөліну саны

Д) Клетканың жалпы күйі


226. Алғаш рет жасушаларды өсіруге болатындығын қандай жасушада дәлелденген?

А) Тірі жануарлар жасушасында

Б) Тірі өсімдіктер жасушасында

В) Тірі микробтар жасушасында

Г) Тірі вирустар жасушасында

Д) Тірі жапырақтар жасушасында
227. Клеткалардың бір фазадан басқа фазаға ауысуында сыртқы факторларға жататындар:

А) Клеткалар мен ұлпалардың тығыздығы

Б) Пролиферациялық қоры

В) Клетканың созылу ұзақтығы

Г) Клеткалардың бөліну саны

Д) Клетканың жалпы күйі


228. Клеткалардың бөлінуі арқылы өсуі мен бір бөлігінің өліп жойылуы теңелгенде қандай күйде болады

А) Стационарлық

Б) Ауытқушылық

В) Қарқынды бөліну

Г) Шамалы азаю

Д) Қарқынды даму


229. Өсу процессін түрлі факторлардың қатысуымен реттеуге болады және мынадай көрсеткіштер арқылы бақылауға болмайды

А) Ядор саны

Б) Өлшем

В) Көлем


Г) Масса

Д) Клеткалар саны


230. Клеткалар мен ұлпаларды жасанды ортада өсіргеңде барлық клеткалар бірдей бөлінбейді, пролиферациялық қоры қандай күйде болады

А) Төмендейді

Б) Артады

В) Дамиды

Г) Еселенеді

Д) Көбееді


231. Сомалық клеткалар ядроларында сыңар хромосомалар жиынтығы қандай әріппен белгіленеді

А) п

Б) р

В) е


Г) а

Д) в
232. Түрдің өзіне тән хромосомаларының толық жиынтығы қандай белгімен белгіленеді



А) 2п

Б) 2с

В) 2р


Г) 2д

Д) 2т
233. Гаметаның генотипін сақтайтын организмдер



А) Гаплоидтар

Б) Триплоидтар

В) Диплоидтар

Г) Тетраплоидтар

Д) Гексаполидтар


234. Ұрықтың синергидадан немесе антиподадан түзілуі

А) Апогамия

Б) Атогамия

В) Моногамия

Г) Мотогамия

Д) Тетрагамия


235. Ұрықтың аталық гаметадан тузілуі

А) Андрогенез

Б) Цитогенез

В) Кариогенез

Г) Ризогенез

Д) Эмбриогенез


236. Аталық гаметофит басқаша қалай аталады.

А) Тозаң

Б) Аталық ұрық

В) Ұрық


Г) Өскін

Д) Өнім
237. Аналық гаметофитті басқаша қалай атауға болады



А) Ұрық қалтасы

Б) Тозаң түтігі

В) Аналық мойны

Г) Аналық аузы

Д) Тұқым бастама


238. Гаплоидтық өсімдіктерді алғашқы рет қай елде алынды

А) Индия

Б) Қытай

В) Жапония

Г) АҚШ

Д) Ресей
239. Өсімдіктердің қанша түрі гаплоидтық әдіспен алынды



А) 200-ден астам түрден

Б) 500- ден астам түрден

В) 1000-ден астам түрден

Г) 200- ден астам сорттан

Д) 500- ден астам тұқымдыстан


240. Тозаңқаптарды жасанды ортада өсіру арқылы алынған гаплоидтар аталық гаметаның генотипін ұстайды, бұл процесс не деп аталады

А) Андрогенез

Б) Эмбриогенез

В) Кариогенез

Г) Цитогенез

Д) Ризогенез


241. Микроспоралардың бөліну жолымен түзілетін эмбриоидтардан гаплоидтық өсімдіктердің пайда болуы қандай андрогенез түріне жатады

А) Тікелей андрогенез

Б) Жанама андрогенез

В) Айқын андрогенез

Г) Көмескі андрогенез

Д) Күңгірт андрогенез


242. Гаплоидтық өсімдіктердің микроспоралардың дедифференциялануы нәтижесінде түзілетін каллустардан пайда болуы қандай андрогенез түріне жатады

А) Жанама андрогенез

Б) Күңгірт андрогенез

В) Айқын андрогенез

Г) Тікелей андрогенез

Д) Көмескі андрогенез


243. Регенерант өсімдіктер, соның ішінде гаплоидтық өсімдіктер қандай процесстің арқасында алынады

А) Эмбриоидогенез және каллусогенез

Б) Эмбриоидогенез және цитогенез

В) Эмбриоидогенез және ризогенез

Г) Каллусогенез және мутагенез

Д) Каллусогенез және кариогенез


244. Тозаңқапты қоректік ортада өсіргенде екі вегетативтік ядросы бар микроспора пайда болуы мүмкін. Бұл дамудың қандай типіне жатады

А) Дамудың В типі

Б) Дамудың А типі

В) Дамудың С типі

Г) Дамудың К типі

Д) Дамудың П типі


245. Тозаңқапты қоректік ортада өсіргенде вегетативтік ядро генеративтік ядромен кұйылып қосылады. Бұл дамудың қандай типіне жатады

А) Дамудың С типі

Б) Дамудың А типі

В) Дамудың К типі

Г) Дамудың В типі

Д) Дамудың П типі


246. Әр түрлі эмбриондар іп vitro жағдайында вегетативтік және генеративтік клеткалары бар қалыпты микроспораның пайда болуы мүмкін. Бұл дамудың қандай типіне жатады

А) Дамудың А типі

Б) Дамудың П типі

В) Дамудың К типі

Г) Дамудың С типі

Д) Дамудың В типі


247. Бактерия опиндерді қандай мақсатта пайдаланып өседі

А) Көміртегі мен азоттың көзі ретінде

Б) Крахмал мен азоттың көзі ретінде

В) Ақуыз бен азоттың көзі ретінде

Г) Май мен фосфордың көзі ретінде

Д) Көміртегі мен калидің көзі ретінде


248. Опиндер қандай заттардың туындысы

А) Аргнин амин қышқылдарының туындылары

Б) Аргинин мен жүзім қышқылының туындысы

В) Аргнин амид қышқылдарының туындылары

Г) Аргнин лизин қышқылдарының туындылары

Д) Аргинин мен алма қышқылының туындысы


249. Нопалин қандай заттардың туындысы

А) Аргинин мен жүзім қышқылының туындысы

Б) Аргнин тимин қышқылдарының туындылары

В) Аргинин мен алма қышқылының туындысы

Г) Аргнин лизин қышқылдарының туындылары

Д) Аргнин амид қышқылдарының туындылары


250. Вируленттілік гендер Т- ДНҚ-нан қалай орналасады

А) Тыс орналасады

Б) Ішінде орналасады

В) Төбесінде орналасады

Г) Қолтығында орналасады

Д) Басында орналасады


251. Т-ДНҚ -ы өсімдік клеткасына тасымалдануына және оның хромосомалық ДНК-на енуіне жауапты гендер не деп аталады

А) Вируленттілік гендер

Б) Вирустық гендер

В) Тасмалдаушы гендер

Г) Апарушы гендер

Д) Ақпараттық гендер


252. Т-ДНҚ -ы хромосомаға енгеннен кейін өсімдіктің қалыпты геніне айналады да қандай заңдарға сәйкес тұқым қуалайды

А) Мендель

Б) Иванов

В) Паскаль

Г) Дүние жүзілік тартылыс

Д) Тимирязев


253. Ті -плазмиданы көлемін кішірейту үшін Т-ДНҚ-ы бөлігін қандай ферменттің көмегімен кесіп алады

А) Рестриктаза

Б) Синтетаза

В) Лигаза

Г) Полимераза

Д) Трансфераза


254. Трансгеңдік өсімдіктер алуға қолдануға жарамды плазмиданың типі

А) А. rhizogenenes бактериясының Кі-плазмидасы

Б) S.tuverosum бактериясының Kі-плазмидасы

В) А. rhizogenenes бактериясының Sі-плазмидасы

Г) Tritikum durum бактериясының Kі-плазмидасы

Д) Tritikum aestivum бактериясының Kі-плазмидасы


255. Аталық гаметофитті жасанды қоректік ортада өсіргенде, аталық хромосомалар жиынтығы бар өсімдіктің пайда болу процессі.

А) Андрогенез

Б) Гиногенез

В) Эмбриогенез

Г) Ризогенез

Д) Цитогенез


256. Геннің бірнеше баламалы формаларының бір түрі

А) Аллель

Б) Геном

В) Альбинизм

Г) Гамета

Д) Гетерозис


257. Ағзаның өзіне тән пигментінен айырылуы

А) Альбинизм

Б) Хромосонизм

В) Хлоросонизм

Г) Лейкесонизм

Д) Альпинизм


258. Ядро, клетка, организм, хромосомалар жиынтығының /кариотиптің/ бір немесе бірнеше хромосомаға артуы не кемуі

А) Анеуплоид

Б) Полиплоид

В) Диплоид

Г) Триплоид

Д) Тетраплоид


259. Бұтақтың жоғары жағында орналасқан бүршіктің жанама бүршіктердің өсуін тежеуі недеп аталады

А) Апикальдық басымдылық

Б) Апикальдық бейімділік

В) Апикальдық тежелу

Г) Апикальдық артықшылық

Д) Апикальдық кемшілік


260. Қалыпты /прототрофты/ клеткалар қажет етпейтін, сыртқы ортаның қосымша бір өсу факторын талап ететін клеткалар.

А) Ауксотрофтық жасушалар

Б) Прототрофты жасушалар

В) Автотрофты жасушалар

Г) Гетеротрофты жасушалар

Д) Монотрофты жасушалар


261. Буданды ата-аналық форманың біреуімен қайта будаңдастыру не деп аталады.

А) Беккрос

Б) Автокрос

В) Прокрос

Г) Будкрос

Д) Цитокрос


262.Биотехникалық өндірісте микроорга-низмдерді, өсімдік және жануар клеткаларын өсіру үшін қолданылатын аппарат.

А) Ферментер

Б) Ферменттер

В) Биоаппараттар

Г) Биореакциялар

Д) Биореактивтер


263. Қоректік ортада өскен клеткалардың ферменттері қатысуымен биологиялық активті қосылыстарды синтездеу.

А) Биотрансформация

Б) Биотранскрипция

В) Биотрансфераза

Г) Биотехнология

Д) Биорепликация


264. Жаңадан дайындалған қоректік ортаға көшіріп отырғызу үшін қолданылатын суспензияның бөлігі

А) Инокулюм

Б) Инотрилюм

В) Инофилиюм

Г) Инокаллюм

Д) Инофаллюм


265. Қоректік ортада жалғыз бір клеткадан көбейген клеткалар

А) Клон


Б) Крон

В) Трон


Г) Потрон

Д) Цитрон


266. Хромосоманың генетикалық немесе цитологиялық картасындағы белгілі бір геннің /аллельдердін/ орны

А) Локус


Б) Фокус

В) Кокус

Г) Мофус

Д) Жокус
267. Генетикалық материалдың бір бөлігінің жойылуы, бір нуклеотидтен бірнеше гендерге дейін

А) Делеция

Б) Инверсия

В) Дупликация

Г) Транслокация

Д) Транспозиция
268. Хромосоманың құрылымының бұзылуы, хромосоманың бір бөлігінде гендер 180 градусқа айналып, кері орналасуына байланысты болатын хромосомалық мутация

А) Инверсия

Б) Транспозиция

В) Дупликация

Г) Делеция

Д) Транслокация


269. Хромосоманың өзгеруі негізінде болатын геннің немесе хромосоманың бір бөлігінің екі еселенуі

А) Дупликация

Б) Транслокация

В) Транспозиция

Г) Делеция

Д) Инверсия


270. Бір немесе бірнеше хромосомалардың гомологті емес бөліктерінің алмасуы.

А) Транслокация

Б) Транспозиция

В) Делеция

Г) Дупликация

Д) Инверсия


271. Хромосома бөлігінің сол хромосома ішінде не басқа бір хромосомаға ауысуы немесе ығысуынан болатын мутация

А) Транспозиция

Б) Делеция

В) Транслокация

Г) Инверсия

Д) Дупликация


272. Ата-анасының екеуінің де ядролық гендерін қабылдаған будан

А) Нағыз будан

Б) Цитологиялық будан

В) Рекомбинанттық будан

Г) Рибосомалық будан

Д) Ризосомалық будан


273. Жаңадан дайыңдалған коректік ортаға отырғызылған, өсіп тұрған каллустың бір бөлігі

А) Трансплант

Б) Хемостат

В) Трубидостат

Г) Физиоген

Д) Планцет


274. Ауру тудыратын микроорганизмдерде пайда болатын улы зат

А) Патотоксин

Б) Атотоксин

В) Экзотоксин

Г) Эндотоксин

Д) Хемотоксин


275. Өсімдік жасушаларының ретсіз бөлінуінің нәтижесінде пайда болатын ұлпа не деп аталады

А) Каллус

Б) Камбии

В) Меристема

Г) Беккрос

Д) Регенерант


276. Будан жасушалар ішіндегі әрекеттесу негізінде, ақауы бар гендердің қызметін қалпына келтіруі

А) Генетикалық комплементация

Б) Гендік амплификация

В) Гендік мутация

Г) Генетикалық информация

Д) Генетикалық трансформация


277. Гендер көшірмелері санының көбеюі

А) Гендік амплификация

Б) Генетикалық информация

В) Генетикалық комплементация

Г) Гендік мутация

Д) Генетикалық трансформация


278. Жекеленген гендердің құрылымының өзгеруі

А) Гендік мутация

Б) Гендік амплификация

В) Генетикалық комплементация

Г) Генетикалық трансформация

Д) Генетикалық информация


279. ДНҚ немесе РНҚ нуклеотидтеріндегі бір пуриннің екінші пуринмен /А-Г, Г-А/ не бір пиримидиннің екіншімен /Ц-Т, Т-Ц/ алмасуынан болатын гендік мутация

А) Транзиция

Б) Трансверсия

В) Инсерция

Г) Инверсия

Д) Трансляция


280. ДНҚ немесе РНҚ нуклеотидтеріндегі пуриннің пиримидинмен /А-Т, Г-Ц/ не керісінше алмасуынан болатын гендік мутация

А) Трансверсия

Б) Трансляция

В) Транзиция

Г) Инверсия

Д) Инсерция


281. ДНҚ немесе РНҚ нуклеотидтеріндегі қосымша нуклеотидтер кездесуінен болатын гендік мутация

А) Инверсия

Б) Трансверсия

В) Трансляция

Г) Инсерция

Д) Транзиция


282. Генетикалық айырмашылықтары бар екі клетканың қосылуынан түзілген, бірақ онда ядролар бірікпеген будан клетка

А) Гетерокарион

Б) Гомокарион

В) Монокарион

Г) Дикарион

Д) Гексакарион


283. Генетикалық айырмашылықтары жоқ екі клетканың қосылуынан, бірақ онда ядролар бірікпеген түзілген клетка

А) Гомокарион

Б) Монокарион

В) Гетерокарион

Г) Гексакарион

Д) Дикарион


286. Ата-аналық формалармен салыстырғанда, олардан шыққан бірінші ұрпақ буданның бірқатар көрсеткіштері мен қасиеттерінің басымдылығы

А) Гетерозис

Б) Гетерозигота

В) Тетрезигота

Г) Доминантты

Д) рессесивті


287. Барлық ағзалардың жасушаларындағы нормалы биосинтез кезінде матрицалық ДНҚ-ның зақымдалған жерлерінің дұрысталып жаңадан түзілуі

А) Репрадация

Б) Репликация

В) Регенерация

Г) Редукация

Д) Рекомбинация


288. Жасушаның бір бөлінуінен бастап екінші рет бөлінуіне дейінгі клеткада жүретін тіршілік процестердің жүйесі

А) Жасуша циклі

Б) Жасушаның көбеюі

В) Жасушаның өсуі

Г) Жасушаның семуі

Д) Жасушаның ұлғаюы


289. Ферменттер қатысуы арқылы жасанды жолмен қолдан синтезделген и- РНҚ -ның көшірмесі

А) Комплементарлық ДНҚ

Б) Репликациялық ДНҚ

В) Корелляциялық ДНҚ

Г) Комнетенциялық ДНҚ

Д) Мацерациялық ДНҚ


290. Өсімдік клеткаларын бөлу /ажырату/, клетка аралық заттарды жою немесе еріту мақсатымен істелетін әрекеттер

А) Мацерация

Б) Делеция

В) Трансляция

Г) Репликация

Д) Пролиферация


291. Физикалық және химиялық агенттер: иондалған сәуле, жоғары жөне төмен температуралар, химиялық заттардың жалпы атауы

А) Мутагендер

Б) Иммуногендер

В) Макрогендер

Г) Микрогендер

Д) Цитогендер


292. Физикалық және химиялық факторлармен әсер ету арқылы мутациялардың пайда болу процессі

А) Мутагенез

Б) Ризогенез

В) Гиногенез

Г) Андрогенез

Д) Эмбриогенез


293. Ісік ауруларын қоздыратын гендер қалай аталады

А) Онкогендер

Б) Мутагендер

В) Иммуногендер

Г) Макрогендер

Д) Микрогендер


294. Жасушаның ядродан тыс бөліктеріңдегі /митохондриялар мен хлоропластарда/ генетикалық элементтердің жиынтығы

А) Плазмаген

Б) Онкоген

В) Микроген

Г) Иммуноген

Д) Мутаген


295. Аналық жыныс жасушаларының ұрықтану сыз көбейіп организмнің түзілуі

А) Партеногенез

Б) Гиногенез

В) Андрогенез

Г) Геммогенез

Д) Ризогенез


296. Түйіндегі тұқым бүршігі пайда болатын және орнығатын жері.

А) Планцета

Б) Тұқым бүршік

В) Жатын


Г) Тұқым түйіні

Д) Тұқым негізі


297. и-РНҚ-ның транскрипциядан кейінгі пісіп жетілуі

А) Сплайсинг

Б) Шпейкинг

В) Страйкинг

Г) Транскинг

Д) Ситанинг


298. Құрылымы жіпшелер тәрізді жасуша мен вирустың тұқым қуалаушылық материалы

А) Хромосома

Б) ДНҚ

В) ЯДРО


Г) Рибосома

Д) Цитоплазма


299. Өсімдік дәнінде ұрықтың алғашқы өсуіне қажет қоректік заттар жиналатын ұлпа

А) Эндосперм

Б) Экзосперм

В) Меристема

Г) Спермагамия

Д) Ризосперм


300. Ағзаның немесе жасушаның тұқым куалаушылық негізін құрайтын гендердің барлық жиынтығы

А) Генотип

Б) Кариотип

В) Гетеротип



Г) Геномонотип

Д) Монотип
жүктеу 84,29 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау