В-5.160. 270С температурадағы 6,5 г сутегі p=const болғанда сырттан алынған жылудың есебінен екі есе ұлғаяды. Мыналарды: 1) ұлғаю жұмысын, 2) газдың ішкі энергиясының өзгеруін, 3) газға берілген жылу мөлшерін табу керек.
В-5.162. 2 кмоль көмір қышқыл газы тұрақты қысымда 500-қа қыздырылады. Мыналарды: 1) оның ішкі энергиясының өзгерісін, 2) ұлғаю жұмысын, 3) газға берілген жылу мөлшерін табу керек.
В-5.167. Көп атомды газдың 1 кмолін еркін ұлғаю жағдайында 1000-қа қыздырған. Мыналарды: 1) газға берілген жылу мөлшерін, 2) оның ішкі энергиясының өзгерісін, 3) ұлғаю жұмысын табу керек.
№7 практикалық сабақ. Нақты газдар, сұйықтар, қатты денелер
Аудиторияда шығарылатын есептер
Т-2.85. Массасы 6,6 кг көмірқышқыл газ 0,1 МПа қысым жағдайында 3,75 м3 көлемге ие. Егер 1) нақты газ; 2) идеал газ болса, газдың температурасын анықтаңдар. (а=0,361 Нм4/моль2, а=4,28*105 м-5 м3/моль)
Т-2.86. 30 л ыдыста массасы 2,2 кг көмірқышқыл газы 390К температура жағдайында. Егер 1) нақты газ; 2) идеал газ болса, газдың қысымын анықтаңдар. (а=0,361 Нм4/моль2, а=4,28*105 м-5 м3/моль
Т-2.89. Массасы 100 г оттегі 5 л көлемнен 10 л көлемге дейін кеңейеді. Бұл ретте кеңеюдің молекуляр арасындағы тартылыс күшінің жұмысын анықтаңдар, а түзетуін 0,136 Н м4/моль2 тең деп алыңдар.
Т-2.94. 2 моль азот вакуумде адиабаталы кеңейеді. Бұл ретте газдың температурасы 1К-ге төмен түседі. Молекулалар арасындағы тартылыс күшіне қарсы жасалатын жұмысты анықтаңдар.
№8 практикалық сабақ. Электростатика
Аудиторияда шығарылатын есептер
В-9.7. Заряды q, ал массасы m екі бөлшектің электростатикалық өз ара әсерінің энергиясы олардың гравитациялық өз ара әсерінің энергиясынан неше есе үлкен болады? Есепті: 1) электрондар және 2) протондар үшін шешу керек.
В-9.9. q1=8∙10-9 к және q2=-6∙10-9 к нүктелік зарядтардың ортасындағы жатқан нүктедегі электр өрісінің кернеулігін табу керек. Зарядтардың араларының қашықтығы r=10 см-ге тең, ε=1.
В-9.53. Жазық конденсатордың пластиналарының арасындағы потенциал айырмасы 90 в-қа тең. Әрбір пластинаның ауданы 60 см2 және заряды 10-9 к. Пластиналардың бір-бірінен ара қашықтықтары қандай?
В-9.63. Электрон жазық конденсатордың ішінде бір пластинадан екінші пластинаға дейін жол жүргенде оның жылдамдығы 108 см/с болады. Пластиналардың арақашықтығы 5,3 мм. Мыналарды: 1) пластиналардың арасындағы потенциал айырымын, 2) конденсатордың ішіндегі электр өрісінің кернеулігін, 3) пластиналардағы зарядтың беттік тығыздығын табу керек.
№9 практикалық сабақ. Тұрақты электр тогы
Аудиторияда шығарылатын есептер
В-10.2. Лампалы реостат паралелль қосылған бес электр лампасынан тұрады. Реостаттың кедергілерін: 1) кішкене лампалардың барлығыда жанып тұрған, 2) бұрап тастаған: а) біреуін, б) екеуін, в) үшеуін, г) төртеуін жағдайларда табу керек. Кішкене лампалардың әрқайсысының кедергісі 350 Ом-ға тең.
В-10.3. Кедергісі 40 Ом-ға тең пеш алу үшін, радиусы 2,5 см фарфор цилиндрге оралған, диаметрі 1 мм нихром сымының қанша орамын орау керек болады?
В-10.12. ЭҚК-і 1,1 В-қа, ал ішкі кедергісі 1 Ом-ға тең элемент 9 Ом-дық сыртқы кедергімен тұйықталған. Мыналарды: 1) тізбектегі ток күшін, 2) сыртқы тізбектегі потенциалдың кемуін, 3) элементтің ішіндегі потенциалдың кемуін, 4) элементтің қандай ПӘК-пен жұмыс істейтіндігін табу керек.
В-10.32. 29-суреттегі схемада R1=R2=R3=200 Ом, Вольтметрдің көрсетуі 100 В; вольтметрдің кедергісі Rv=1000 Ом. Батерейканың ЭҚК-ін табу керек. Батерейканың кедергісі есепке алынбайды.
В-10.55. 36 суреттегі схемада ε-ЭҚК-і 120 В-қа тең батарея, R1= 25 Ом, R2=R3=100 Ом. Кедергі R1-де бөлініп шығатын қуатын табу керек. Батареяның кедергісі есепке алынбайды.
№10-11 практикалық сабақтар (2 сағат). Магнетизм.
Аудиторияда шығарылатын есептер
1. Сымнан жасалған дөңгелек орамның ұштарындағы потенциал айырмасы и болғанда, оның центрінде магнит өрісі Н жасалынады. Радиусы екі есе үлкен болып келген осындай сымнан жасалған орамның центріндегі магнит өрісінің кернеулігі жоғарыда алынған магнит өрісінің кернеулігіндей болу үшін берілген потенциал айырмасы қалай өзгерту керек болады?
2. Диаметрі 1 мм сымнан, ішіндегі магнит өрісінің кернеулігі 300 э-ке тең болатындай соленоид орау керек. Сым арқылы жіберуге болатын ең үлкен токтың күші 6 а-ге тең. Егер орамдар бір-біріне тығыз етіп оралатын болса, онда соленоидтың обмоткасы қанша қабаттан тұрады? Катушканың диаметрін, оның ұзындығымен салыстырғанда, өте кішкене деп есептейміз?
3. Индукциясы 0,05 тл-ға тең магнит өрісінде ұзындығы 1 м стержень айналады. Стерженьнің бір ұшынан өтетін айналу осі магнит өрісінің күш сызықтарына параллель болып келен. Стерженьнің әрбір айналымдағы қиып өтетін магнит индукциясының ағынын табу керек.
№12 практикалық сабақ. Электрмагниттік индукция
Аудиторияда шығарылатын есептер
1. Тербелмелі контурдағы ток күшінің уақыттың өтуіне қарай өзгерісінің теңдеуі түрде берілген. Контурдың индуктивтілігі 1 гн.Мыналарды: 1) тербелістің периодын, 2) контурдың сыйымдылығын, 3) конденсатордың астарындағы максимал потенциал айырмасын, 4) магнит өрісінің максимал энергиясын, 5) электр өрісінің максимал энергиясын табу керек.
2. Тербелмелі контур инджуктивтіктен, 0,405 мкФ сыйымдылықтан және 2 ом кедергіден тұрады. Конденсатордың астарындағы потенциал айырмасының бір период уақыт ішіндегі неше есе кемитіндігін табу керек.
3. Тізбектеп жалғастырылғын конденсатор мен электр лампасы кернеуі 440 в, ал жиелігі 50 гц, айнымалы токтың тізбегі қосылған. Лампы арқылы өтетін ток 0,5 а, ал лампыдағы потенциалдың кему 110 в-ке, тең болу үшін конденсатордың сыйымдылығы қандай болу керек?
№13 практикалық сабақ. Толқындық оптиканың негізгі заңдары
Аудиторияда шығарылатын есептер:
1. Абсолют қара дененің сәуле шығаруының қуаттылығы 34 квт-ға тең. Осы дененің бет ауданын -ге тең деп алып, оның температурасын табу керек.
2. 25-ватты электр лампочкасындағы вольфрам спиралінің температурасы К-ге тең. Осы берілген температурадағы вольфрам спиралінің энергитикалық жарқырауының абсолют қара дененің энергетикалық жарқырауына қатынасы 0,3-ке тең болады. Спиральдің сәуле шығаратын бетінің шамасын табу керек.
3. Температурасы адам денесінің температурасына, яғни -ге тең абсолют қара дененің энергетикалық жарқырауының максимум спектрлік тығыздығы қандай толқын ұзындығына сәйкес келеді?
4. Радиусы 2 см қарайтылған металл шариктің температурасмын қоршаған ортаның температурасынан -қа жоғары ертіп ұстап тұру үшін, оған қандай қуат тең. Жылудың шығыны тек қана сәуле ығарудың салдарынан болады деп есептейміз.
5. Қарайтылған шарик температураға дейін суытылады. Оның энергетикалық жарқырауының максимум спектрлік тығыздығына сәйкес келетін толқын ұзындығының өзгерісі қанша болады?
№14 практикалық сабақ. Атом ядросы және элементар бөлшектер
Аудиторияда шығарылатын есептер:
1. Жарықтың қызыл сәулелерінің (λ=7∙10-5 см) 2) рентген сәулелерінің (λ=0,25Å) және 3) гамма-сәулелерінің (λ=1,24∙10-2 Å) фотондарының массасын табу керек.
2. Фотонға сәйкес келетін толқын ұзындығын 0,016 Å-ге тең деп алып, оның энергиясын, массасын және қозғалыс мөлшерін анықтау керек.
3.Кейбір металл үшін фотоэффектінің қызыл шегі 2750 Å-ге тең. Мыналарды: 1) электронның осы металдан шығу жұмысын, 2) толқын ұзындығы 1800 Å жарықтың металдан жұлып шығаратын электрондарының максималь жылдамдығы, 3) осы электрондардың максимал кинетикалық энергиясын табу керек.
4. Ньютон сақиналары қисықтық радиусы 8,6 м-ге тең жазық шыны мен линзаның арасында пайда болды. Монохромат жарық қалыпты түседі. Жасалынған өлшеулер арқылы төртінші қараңғы сақинаның диаметрі (центрлік қараңғы сақинаны нольдік деп еаептегенде) 9 мм-ге тең болатындығы анықталынды. Түскен жарықтың толқын ұзындығын табу керек.
5. Литий, натрий, калий және цезий үшін фотоэфектінің қызыл шегін табу керек.
№15 практикалық сабақ. Ядролық физика
Аудиторияда шығарылатын есептер:
В-21.1. Бір миллион атомдардан бір тәуліктің ішінде қанша полония атомы ыдырайтын болады?
В-21.3. 1 г радийдағы 1 с ішінде болатын ыдырау санын табу керек
В-21.5. Активтілігі 3,7 ∙1010 ыдыр/с-қа тең 84Po210 полонийдің мөлшерін табу керек.
В-21.6. Бір тәуліктегі радон атомының саны 18,2 процентке кемиді деп, радонның ыдырау тұрақтысын табу керек.
В-21.17.
В-21.33. Екі β-ыдыраудан және бір α-ыдыраудан кейін 92U238-нан қандай изотоп пайда болады?
В-21.34. Бір β-ыдыраудан және бір α-ыдыраудан кейін радиоактивті изотоп 3Li8 -ден қандай изотоп пайда болады?
Достарыңызбен бөлісу: |