1. Көліктегі қылмыстарды тергеу әдістемесі



жүктеу 54,97 Kb.
бет3/4
Дата26.01.2022
өлшемі54,97 Kb.
#35165
1   2   3   4
Бөкенбай Нұржан

Жауап алу. Жауап алынушы тұлғаның нақты жол-көлік оқиғасына каншалықты қатыстылығы мен болған оқиғаның жағдайын кабылдауына байланысты оларды келесідей топқа бөліп қарастыруға болады:

а) апатқа түскен көлік қүралының ішінде болған жүргізушілер, жолаушылар;

ә) көлік қүралдарының техникалык жағдайы мен көлік құралдарын пайдалануға шығарған жауапты тұлғалар (гараждың меңгерушісі, механик, диспетчер және т.б.) немесе ТЖКО-да жөндеу жұмыстарын жүзеге асыратын тұлғалар;

б) оқиға болған жердің маңында кездейсоқ кетіп бара жатқан немесе жүрген түлғалар, оны тікелей бақылаған сол жердің түрғындары, жол, күзет полиция қызметкерлері;

в) оқиғаны тікелей көрмеген, бірақ ол жайындағы мәліметтерді басқа қайнар көздер арқылы алған тұлғалар (медицина, көлік мекемелерінің қызметкерлері және т.б.).

Жауап алу әрекетін шартты түрде мынандай екі кезеңге бөліп жүргізуге болады: 1) кейінге қалдырмай, яғни жүргізуші, жолаушы, жәбірленуші, оқиғаны көзімен керуші тұлғалардан дереу жауап алу; 2) кейінгі тергеу барысында куәлардан, сезіктілерден, айыпкерлерден жауап алу.

Жауап алу барысында жүргізуші тұлғаларға шамамен қойылатын сұрақтар: қозғалыс жылдамдығы қандай болды; көлік қүралы қалай қозғалды (тіке, ауытқып); оқиға болғанға дейін көлік күралы жарамды болды ма; көлік қүралында жүргізушінің өзінен басқа адамдар мен жүк немесе баскд да заттар болды ма, жүргізуші жоддан әтіп бара жатқан адамды, болмаса кедергіні, бөгетті аңғарды ма; оларды басып, қағып кетпес үшін аддын ала қандай да бір шаралар қолданды ма; жолдың жүретін бөлігінің көріну мүмкіндігі мен ауа райы жағдайы қандай болды; жол-көлік оқиғасы процесі калай өтті, жол жағдайын ол қалай қабылдады, оқиғаға дейінгі және оқиғадан кейінгі оның және баскд да түлғалардың тікелей әрекеттері қандай болды.

Мәйітке байланысты тағайындалатын сот-медициналық сараптама келесідей сұрақтарды шешеді: а) мәйіттен табылған жарақатгар көлік күралдарынан түскен жоқ па, егер көлік кұрал-дарынан түссе, қандай көлік құралы түрінен жөне оның қандай бөлшегі арқылы түсті; ә) өлімнің болу себебі неден; б) жарақаттың сипаты мен таралып жайылуы қандай; в) жарақаттың пайда болу мерзімі қандай (тірі кезіндегі, әлгеннен кейінгі); г) соғып кету немесе денесін толығымен дөңгелекпен басып өту қозғалысы болды ма; д) жарақаттардың пайда болу механизмі қандай (бұл сүрақ көзделген мақсатқа сәйкес сот-медицина мен сарапшы-трасологтің қатысумен кешенді сараптама арқылы шешіледі); е) мәйіттегі жарақаттар жүріп бара жатқан көлік құралдарынан жәбірленушінің құлауы салдарынан болған жоқ па; ж) мәйіттің денесі мен киімдерінде сүйретілу іздері жоқ па; з) келтірілген жарақаттардың зардабы кандай?

Тірі адамдарға сот-медициналық сараптама жүргізу барысында келтірілген дене жарақаттарының себептері мен оның ауырлық дәрежелерінің сипатына байланысты сұрақтар анықталады.

Автотехникалық сараптама шешіміне төмендегідей сүрақтар қойылады:

-оқиғаның болуының тікелей себебі неде;

-оқиғаның болу себебі көлік құралы;

-оқиға үшін оның мәні қандай болды;

-жылдамдықты жоғарылатудың мәнісі қандай болды;

-көлік құралының техникалық жағдайы қандай;

-тежеу алдындағы жылдамдық қандай болды;

нақты жағдайда қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін техникалық жағынан жәбірленуші қандай әрекеттер жасауы қажет еді т.б

Жол-көлік оқиғасына байланысты автотехникалық және криминалистикалық сараптамаларды Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі Сот-сараптама орталығында немесе сәйкес мамандандырылған органдар жүргізеді.

Жоғарыда аталған сараптама түрлері бойынша ғана барлық сот-сараптама зерттеулерін жүргізу мүмкін емес. Қажет болған жағдайларда: сот-психиатриялық, сот-психологиялық, психо-физиологиялық және басқа да сараптамалар тағайындалады.

Өзге де тергеу әрекеттері: белгілі бір жағдайларға байланысты тергеу эксперименті мен көрсетпені оқиға болған жерде тексеру әрекеттерін жүргізу қажеттілігі туындайды.




жүктеу 54,97 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау