34
да түлеп ӛседі, оң-солын таниды. Ол
алғашқы адамгершілік қасиеттерді де,
еңбек әліппесінің алғашқы беттерін де
ӛз үйінде ашады. Ұлттық педагогикада
«Тәрбие отбасынан басталады»деп тегін
айтылмаған. Баланың тәлім-тәрбиесіне
ерекше мән берген халқымыз «Баланы
жастан» деп мәтелдеген. Ӛмірдің
базарын бала деп білген халқымыз
«Жаста берген тәрбие жас қайыңды
игендей», - демей ме? Иә, қазақ халқын-
да сонау ежелгі заманнан бері ӛзіндік
тәрбие мектебі, қалыптасқан дәстүрі
болған. Ал, сол дәстүр отбасында
басталып, мектепте берілетін тәрбие-
мен қалай қабысады. Енді соған келейік.
Алтын бесік – отбасы болса, алтын
ұя – мектеп. Екеуі де қасиетті, әрі
қастерлі. Ӛйткені, отбасы адамды
дүниеге әкеліп, қалыптастырып, дамы-
тып, жетілдіріп жатса, мектеп ақылы
мен білімі толысқан, жан-жақты жетіл-
ген, ӛз бетімен ӛмір сүруге бейім,
толыққанды
адам
етіп
тәрбиелеп
шығарады. Бұл екі ортаның да мақсат-
мүддесі ортақ, міндеті – біреу. Демек,
қасиетті жерде жұмыс істеудің ӛзі бізге
үлкен жауапкершілік жүктейді.
Педагогикалық іс – ӛте нәзік,
қасиетті іс. Ол тәрбиешіден ӛте сезім-
талдықты, балаға деген шексіз сүйіспен-
шілікті талап етеді. Тұңғыш ағартушы
педагог Ыбырай Алтынсарин «Күнәнің
ең үлкені – бала жанының нәзік перне-
лерін дұрыс сезе алмайтындарда» деп
бала тәрбиесіндегі басты тұлға ұстаз-
дарды ӛз ісіне үлкен жауапкершілікпен
қарауға шақырған. Балаға тән азығы –
тамақ қандай қажет болса, жан азығы –
жылулық, сүйіспеншілік сондай қажет.
Ал, оның қажетін қанағаттандырмай
түпкі мақсат ешқашан орындалмайды.
Әр кәсіптің ӛз жемісі бар. Біздің
жемісіміз – алдымыздағы шәкірттер.
Олар – біздің бүкіл ұстаздық ӛміріміздің
гүлі, мәні мен сәні десек артық
айтпағандық болар. Қазақта «Ана мейірі
мен ұстаз мейірі егіз» деген тамаша
мәтел бар. Мейірімін ана мейірімен
теңестірген ұстаздың бойында қандай
қасиеттері болуы керек.
Ӛзара іс-әрекеттің мақсаты мен
міндеттерін мектеп жалғыз ӛзі, тиісті
мәселеге тек ӛзінің ұстанымына сүйен-
ген түрде анықтаса, ал ата-аналар олар-
ды іске асыру сатысында ғана қамтылса,
нәтиже тӛмен болады. Мектеп ата-
аналар қауымы үшін әрқашан ашық
болып, ӛзара ынтымастық пен серіктес-
тік жүйесін жетілдіруге бағытталып,
олардың кез келген бастамасын кӛтер-
мелеп отыруы қажет.
Ата-аналармен ынтымақтастыққа
бағытталған
әкімшілік-ұйымдастыру
жұмыстары – мектептің және топтың
ата-аналар комитеттерінің іс-әрекетін
ұйымдастыруға тарту.
Ата-аналар жиналысының ӛзіне
лайық жүргізу әдебі бар. Ең алдымен,
бұл – ата-аналармен сӛйлесуде әдейі
жасалатын, келіспеушілікті кӛтермейтін
үйретушілік мәнер, ата-аналарды ашық
түрде есеп беруге тарту және жалғыз
кӛреген тәрбиеші ұстанымынан бала
тәрбиесіндегі кемшіліктерді ғана кӛрсе-
ту. Ата-аналарға бұндай ұстаным іш
жиғызады; мектепке келуге әуестігін
жояды. Ата-аналар ӛздерін белгілі бір
нәрсені дұрыс істей алмаған балалар
ретінде сезінеді. Тағы да бір кӛп тараған
қателік – мектеп пен отбасының ӛзара
қарым-қатынасының
кӛп
түрлілігін
ескермей, мұғалімнің оқушылар тәртібі
мен үлгірімі туралы ақпарат беруші
қызметін орындаумен ғана шектеп қою.
Үшінші қателік – ата-аналармен
байланыс кӛп жағдайда кӛмек сұрау
ӛтініштермен ғана шектеледі. Бұл
тәсілдердің барлығы табиғатқа сәйкес-
тік ұстанымына негізделмей, баланың
және оның отбасының психологиясын
ескермей іске асырылады, сондықтан да
олар, әдетте, нәтижесіз болады.
Ата-аналар жиналысы – мектеп
пен отбасының біріккен іс-қимылын-
дағы ең қажетті буын. Біз, мұғалімдер,
ата-аналарды мектеп және топтың ата-
аналар жиналыстарына түгел қатыстыру
үшін жиі күресеміз. Білім беру мен
4 (42) 2014
Мҧғалім іс-тәжірибесінен
137
35
білім алудағы жаңа тәсілдер арқылы
оқушылармен жұмыс жасалып жатқан
уақытта, ата-аналармен де осы мақсатта
жұмыс жасауды жӛн кӛрдім. Ол үшін
жаңа бағытта ата-аналар жиналысын
жасауды дұрыс деп шештім.
Тӛмендегі кӛрсетілген №2 ата-аналар жиналысының ҥлгісі
Қаралатын
мәселе
1. Оқыту мен тәрбиелеудегі жаңа тәсілдердің нәтижесі туралы ой
бӛлісу.
2. ІІІ оқу тоқсанының қорытындысы.
3. Ағымдағы мәселелер.
Мақсаты
1. Ата-аналарға сындарлы оқытудың нәтижесінде болып жатқан
оқушылардағы ӛзгерістермен ой бӛлісу;
2. Пікірлерін тыңдау.
Кҥтілетін
нәтиже
1. Ата-аналарға сындарлы оқытудың нәтижесінде болып жатқан
оқушылардағы ӛзгерістермен ой бӛлісе алады.
2. Пікірлерін білдіре алады.
Негізгі
идеялар
1. Ата-аналар тәрбие беру саласында ӛз білімін жетілдіріп отыру негізі
міндет болып табылады.
2. Ата-ананың сынып жетекшісімен тығыз байланыста болуы; ата-
аналардың, аға-апаларының оқушыларға ықпалы.
Уақыты
Сынып жетекшінің іс-әрекеті.
45 минут
1. Сындарлы оқыту нәтижесінде болып жатқан ӛзгерістермен оқушы
жетістіктерімен ата-аналармен ой бӛлісу.
2. Топтық жұмыс. Бейнефильм тамашалау. Ата-аналарға арналған
тапсырмалар.
3. Стикерлер түсі арқылы топқа орналастыру.
4. Кызыл түс – «ХХІ ғасырдың ата-аналары қандай болуы керек?».
5. Жасыл түс – «ХХІ ғасыр мұғалімдері қандай болуы керек?».
6. Сары түс – «ХХІ ғасыр оқушылары қандай болу керек?».
7. Топтар ішінде талқыланып, ортада ӛз пікірлерін білдіру.
8. Сергіту сәті.
9. Сауалнама алу.
10. ІІІ оқу тоқсанының қорытындысы.
11. Жиналыс соңынада ата-аналар рефлексиясы:
- Не ұнады?
- Не ұнамады?
- Алдағы ата-аналар жиналысынан қай мәселе тӛңірегінде әңгіме
жүргізгенді қалар едіңіз?
Мҧғалім іс-тәжірибесінен
4 (42) 2014
138
Достарыңызбен бөлісу: |
