|
 1. Этиканың халы қденсаулығына қосуы
|
| бет | 1/2 | | Дата | 19.05.2022 | | өлшемі | 7,85 Mb. | | #38694 | | түрі | Сабақ |
| 7 сабак воз
Сабаққа дайындық сұрақтары
1. Этиканың халы қденсаулығына қосуы
Қоғамдық денсаулық сақтау іс-шараларын жоспарлаумен, жұмысы мен және нәтижелерімен байланысты моральдық мәселелерді қарастыратын биоэтика саласы қоғамдық денсаулық этикасы деп аталады. Бұл халықтың денсаулығының құндылықтарын, сондай-ақденсаулық сақтау жүйесі мен қоғамның өзара іс-қимылын талдауды білдіреді.
Соңғы жылдары денсаулық сақтау контексіндегі этикалық талдаудың аясын кеңейтуге күш салынды, яғни денсаулық сақтау мәселелеріне ерекше назар аударды. Дәрігер мен пациенттің қарым-қатынасына бағытталған биоэтиканың дәстүрлі фокусынан айырмашылығы, денсаулық сақтау этикасының назары халықтың денсаулығының жай-күйін бақылау және жақсарту жөніндегі шараларды жасау мен жүзеге асыруға аударылады.
8) Әлемдік медициналық туризмнің даму қарқыны: проблемалар мен тәуекелдер
Медициналық туризм дегеніміз - тұрғылықты аймақтан тыс жерлерде жоспарлы медициналық қызметтерді ұсыну, шетелде демалуды жоғары білікті медициналық көмек алумен үйлестіруді білдіретін термин. Медициналық туризм міндетті түрде басқа елде медициналық қызмет алуды көздемейді. Мысалы, АҚШ-та пациенттер шығындарды азайту үшін басқа штаттарға жіберілуі мүмкін. Әлемдік медициналық туризм секторының өсу қарқыны қазіргі уақытта туризмнің басқа сегменттерімен салыстырғанда ең жоғары деңгейдің бірі болып саналады. 50-ден астам мемлекет медициналық туризмнің дамуын мемлекеттік саясат деңгейінде жариялайды. Бұл сектор бүкіл ғаламдық маркетинг құралдарын толығымен қолданады. Әлемде медициналық туризм тақырыбына арналған көптеген ғылыми конференциялар өткізіледі. Медициналық туризм заманауи денсаулық сақтаудың жаңа тұжырымдамасын тудырды. Өз еліндегі медициналық мәселені шеше алмай, науқас елді, дәрігерді және клиниканы таңдайды, онда оған ең заманауи және уақтылы тексеру мен емдеуді ұсынуға болады. Әлемдік экономикалық бәсекелестік жағдайында медициналық туризм феномені медицинаны жылдам қарқынмен дамуға мәжбүр етеді. Денсаулық пен әл-ауқатты іздеу үшін шетелге саяхаттау жаңа емес. 18-20 ғасыр аралығында дамушы елдерден негізінен ауқатты науқастар емделу үшін Еуропа мен АҚШ-тың медициналық орталықтарына барды. Бұл тенденция 20 ғасырдың аяғында өзгере бастады және 21 ғасырда дамыған елдерден аз ауқатты адамдар медициналық қызмет үшін дамушы елдерге бара бастаған кезде байланыс және көлік технологияларының жаһандануы нәтижесінде айтарлықтай күшейе түсті.
5) Шет елдердегі медициналық көмектің этикалық аспектілері
АҚШ-тың денсаулық сақтау жүйесі плюралистік сипатқа ие, бұл бірыңғай орталықтандырылған басқарудың жоқтығы мен медициналық мекемелердің көптеген түрлерінің жоқтығынан көрінеді. Бірақ мүлде барлық мекемелер тек қана медициналық қызметтер көрсетеді. Азаматтардың бірнеше санатына тегін емделетіні үшін шығындарды мемлекет немесе арнайы
қорлар өтейді. Жапонияның денсаулық сақтау жүйесі әлемдегі аса дамығандардың біріне жатады. Профилактика мен реабилитация денсаулық сақтаудың шығыстарын түсіріп
және оның сапасын көтеруге бағытталды. Денсаулық сақтау жүйесі барлық халықты медициналық сақтандыруға негізделген .Оған жауапты мемлекет пен жеке үлестерге жұмысберушілер Қазіргі таңда Жапонияның денсаулық сақтау шығыстары 8,1% құрайды.
Бұл көрсеткіш АҚШ-тан гөрі жақсы,өйткені оларда медициналық қызмет көрсетуге 2 есе артық шығын кетеді.
2. Денсаулық сақтаудың және денсаулық сақтауды ұйымдастырушының этикалық принциптері.
Денсаулық сақтау қызметкерлері өз қызметінде келесі моральдық және этикалық ұстанымдарды басшылыққа алуға тиіс:
1) осы Кодексті және Ар-намыс кодексін басшылыққа алуға;
2) Қазақстан Республикасы азаматтарының денсаулығын нығайтуға жәрдемдесуге;
3) тек қана пациенттің мүдделерінде шешім қабылдауға;
4) Қазақстан Республикасының медицина және фармацевтика қызметкерінің жоғары атағына кір келтіретін іс-әрекеттер жасауға жол бермеуге;
5) өзінің қызметтік міндеттерін адал әрі сапалы атқаруға;
6) өзінің кәсіптік білімін үздіксіз жетілдіруге;
7) өзінің жеке пайдасын басшылыққа алып, профилактика мен емдеудің әдістері мен құралдарын жарнамалауға және пайдалануға жол бермеуге;
8) еңбек тәртібін мүлтіксіз сақтауға;
9) денсаулық сақтау ұйымдарының мүлкіне ұқыпты қарауға және оны тиімді пайдалануға;
10) сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруға;
11) қызметтік ақпаратты пайдакүнемдік және жеке басының өзге де мақсаттарында пайдалануға жол бермеуге;
12) жеке басының үлгісімен ұжымда тұрақты және жағымды моральдық-психологиялық жағдай жасауға ықпал етуге;
13) басқа да медицина және фармацевтика қызметкерлері тарапынан Ар-намыс кодексінің нормаларын бұзу фактілеріне жол бермеуге және олардың жолын кесуге;
14) өзінің қызметтік міндеттерін атқару кезеңінде белгіленген киім нысанын сақтауға тиіс.
6. Шетелдердегі денсаулық сақтау этикасы жағдайының артықшылықтары мен кемшіліктері.
Соңғы он жыл ішінде АҚШ деңгейі бойынша әлемдік рейтингтің үшінші он қатысушысына үнемі ие болып келеді медициналық көмек және ұлт денсаулығының жалпы деңгейі. Алайда Америкада тұратын көптеген адамдар үшін өте зиянды тамақ жүйесі қазірдің өзінде қатты араласып жатыр, бұл адамдардың жағдайына айтарлықтай әсер етеді. Екінші жағынан, американдық медицинада тұрақтылық пен өзгермелі жағдайда жылдам әрекет ету сияқты қасиеттер бар. Өздеріңіз білетіндей, Америка коронавирустық пандемияда көптеген адамдарды жоғалтты, бірақ дәл осы ел осы вируспен күресудің соңғы тиімді медициналық әзірлемелерін жасауда көшбасшы болып қала береді.
4. Халықаралықденсаулықсақтаусаласындағызерттеулердіңэтикалықаспектілері
1. Зерттелушінің жеке қауіплігін сақтау;
2. Зерттелушіге деген құрметпен қарау;
3. Зерттелушіге ақпартты келісіммен, толық мәнінашып, адыкватты, түсінікті, әлсіз топтардыиескері;
4. Зерттелушінің жеке автономдылығын сақтау;
5. Зерттелушінің қызығушылығындағы әрекеті, қоғамға пайдалылығы, пайдалылығы қауіптен жоғары болуы тиіс;
6. Зерттеу әділет жүргізілуі қажет: эквиволенттілігі, еріктілігі, қауіп пен пайдалылығының тең болуы.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
