1. Біздің заманымызға дейінгі жазу- сызулар мен аңыз- жырлар

Жамбылдың Құлмамбетпен айтысындағы артықшылығы

жүктеу 0,55 Mb. бет 79/177 Дата 12.11.2023 өлшемі 0,55 Mb. #44167

Навигация по данной странице:

• Қазақтың ырысы тек өз ішінде байлықпен шектелмей, көрші елдермен қарым- қатынаста екенін болжап айтады; «Бәлекет қуу» тәсілін шебер пайдаланады)
• Жамбылдың кіммен айтысқан халық « Аңызға айналған айтыс» деп айтатыны ( Құлмамбетпен) Жамбыл кіммен айтыста Саурық, Сұраншы батырлар жайлы айтып өткен ( Құлмамбетпен)
• Құлмамбетпен айтысында ) 1916 ж. ұлт- азаттық көтерілістің шығу себебі: ( Жігіттерді майданға қара жұмысқа алуға қарсы)
• ( 1916 жылы маусым жарлығы) Ұлт- азаттық көтеріліске жыр арнаған халық әдебиеті өкілдері. (Күдері, Жамбыл, Сәт, Омар)
• Зілді бұйрық) 1916 жылға байланысты «Зілді бұйрық» , Патша әмірі тарылды» өлеңдерінің авторы (Ж.Жабаев)
• (Амангелді) Майданға алынған жігіттердің өмірін суреттейтін елеулі туынды («Прием»)
• (Қолбасшылық) Амангелдінің бабасы кім болған (Батыр) А.Имановтың көтеріліс кезіндегі қарт сарбазының бірі: (Күдері Жолдыбаев)
• (Әндірбектің) Жазушылардың Бүкіл Одақтық ІІ сьезіндегі баяндамасында А.СурковЖамбылдың қай тақырыптағы поэзиясын ерекше атап көрсеткен (Соғыс кезіндегі өлеңдерін
• 1936) Ж.Жабаевтың ақындық қызметінің 75 жылдық мерекесін өткізген жыл: (1938)
• (Жамбыл ) Жамбыл «Ленин» орденімен марапатталды: (1938) Ж.Жабаев «Құрмет белгісі» Орденімен мараппаталды: (1939)
• ( «Еңбек қызыл ту» ордені берілгенде, 1936) «Өлеңі не күлдірмесе, не жылатпаса- өлең емес. Нәрсіз сөз- зілсіз оқ есепті,» - деген қазақ ақыны (Жамбыл
• (Жамбылдың) «Мен жасардым, 18 жасар жігіттей шағыма келдім», деген сөздерді Жамбыл қай әңгімесінде айтқан («Менің бақытым)
• (Жамбылға) Әдебиеттегі Жамбыл туралы айтылған пікір: (ХХ ғасырдың Гомері)

Жамбылдың Құлмамбетпен айтысындағы артықшылығы: Құлмамбет сияқты біржақты, бірсарынды емес, ойлауы кең, жан- жақты; Батырлық, ерлік, адамгершілік сияқты бүкілхалықтық құндылықтарға ұтымды сүйенеді; Жамбылдың өзіне өнеге тұтатын ақындардың географиясы кең, бүкіл ұлттық ауқымды қамтиды. Қазақтың ырысы тек өз ішінде байлықпен шектелмей, көрші елдермен қарым- қатынаста екенін болжап айтады; «Бәлекет қуу» тәсілін шебер пайдаланады) Жамбылдың кіммен айтысқан халық « Аңызға айналған айтыс» деп айтатыны ( Құлмамбетпен) Жамбыл кіммен айтыста Саурық, Сұраншы батырлар жайлы айтып өткен? ( Құлмамбетпен) «Пірім бар жыр нөсерін аспанға атқан, Сұңқардай саңқылдаған ер Сүйінбай» Үзінді алынған Жамбылдың айтысы: (Құлмамбетпен айтысында) 1916 ж. ұлт- азаттық көтерілістің шығу себебі: ( Жігіттерді майданға қара жұмысқа алуға қарсы) Майданға қара жұмысқа жігіт алу туралы патша бұйрығы бойынша шақырылған адамдардың жасы: (19-31 жас) «Менің жасым кінегеде әлденешеде жүр...18...19... таяу тұр-ау өзі Қатеден бір жасты қосып жіберсе, кеткеніміз ғой ойбай – ау! Қай кезең оқиға жайында ( 1916 жылы маусым жарлығы) Ұлт- азаттық көтеріліске жыр арнаған халық әдебиеті өкілдері. (Күдері, Жамбыл, Сәт, Омар) Ұлт- азаттық көтеріліс туралы шығармалар ( Жамбыл «Зілді бұйрық», «Патша әмірі тарылды», Біржан Берденов «Прием», Иса Дәукебаев « Бекболат», Күдері Жолдыбаев « Амангелдінің Торғайды алуы», «Омар Шипин «Амангелді батыр», Сәт Есенбаев «Июнь жарлығы», ТөлеуКөбдіков « Сарыарқаның сарыны» т.б. Ж.Жабаевтың 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс кезінде туған өлеңі:(Зілді бұйрық) 1916 жылға байланысты «Зілді бұйрық» , Патша әмірі тарылды» өлеңдерінің авторы (Ж.Жабаев) Үзінді Ж.Жабаевтың қай өлеңінен алынған? Қызығыңды көп көрдім, Қарабастау, Құлансаз. Күндерімді өткердім, Сенде жүріп ұзақ жаз. («Патша әмірі тарылды») Жамбылдың азамат соғысы батырының ерлік бейнесін суреттеген өлеңі: (Амангелді) Майданға алынған жігіттердің өмірін суреттейтін елеулі туынды («Прием») Омар Шипиннің «Амангелді батыр» дастанында Амангелдінің ерлігімен қоса тағы баяндалатын өнері ( Қолбасшылық) Омар Шипиннің «Амангелді батыр» дастанындағы : «- Былай деп батыр көпке айтты және: Торғайдың панасы жоқ ашық дала Оспанхан, сіз жатыңыз төрт мың қолмен Жолында Ырғыз, Шалқар, Жаманқала. Жоғары біз жатайық жолын алып, Қостанай, Атбасар мен Ақмешіттің»- деген тармақтардан танылатын Амангелдінің қабілеті: (Қолбасшылық) Амангелдінің бабасы кім болған? (Батыр) А.Имановтың көтеріліс кезіндегі қарт сарбазының бірі: (Күдері Жолдыбаев) 1916 жылы қазан айында Амангелді отряды қоршауға алған қала (Торғай) Иса Дәукебаевтың « Бекболата поэмасынан алынған мына шумақ кімнің аузынан айтылады. «Бекболат Жайылмасқа қылды зорлық, Қорыққан соң туын тіккен жерде болдық. Басқамыз патшаға қарсы емеспіз, Айналайын, тақсыр-ау, -деді,- құлдық.» (Әндірбектің) Жазушылардың Бүкіл Одақтық ІІ сьезіндегі баяндамасында А.СурковЖамбылдың қай тақырыптағы поэзиясын ерекше атап көрсеткен? (Соғыс кезіндегі өлеңдерін) Жамбыл Мәскеу қаласына тұңғыш рет барды: (1936) Ж.Жабаевтың ақындық қызметінің 75 жылдық мерекесін өткізген жыл: (1938) 1936, 2938, 1939 жылдары қатарынан үш ірі орденмен наградталған ақын: (Жамбыл) Жамбыл «Ленин» орденімен марапатталды: (1938) Ж.Жабаев «Құрмет белгісі» Орденімен мараппаталды: (1939) Жамбыл қай кезде айтып еді? «Наградталған мен емес, қазақтың халық поэзиясы» ( «Еңбек қызыл ту» ордені берілгенде, 1936) «Өлеңі не күлдірмесе, не жылатпаса- өлең емес. Нәрсіз сөз- зілсіз оқ есепті,» - деген қазақ ақыны (Жамбыл) «Жазық кең дала менің Отанымболды. Мен киіз үйде өстім. Сол кездегі барлық қазақ балаларындай мені де көшкенде бесігімен алып жүрді.» Кімнің айтқан сөзі? (Жамбылдың) «Мен жасардым, 18 жасар жігіттей шағыма келдім», деген сөздерді Жамбыл қай әңгімесінде айтқан? («Менің бақытым) «Жүз жыл өмір кешкен ақында неше жүз жылдар өнері мен шеберлігі түйіскен» деген пікірді айтқан адам (М.Әуезов) «Сіз өзіңіздің ұзақ өміріңізде ұлы істерде бастан кшірдіңіздің. Сіздің жүрегіңіз ешбір қартаймайды», - деген жолдарды дат жазушысы Мартин Андерсен Нексе кімге арнаған? (Жамбылға) Әдебиеттегі Жамбыл туралы айтылған пікір: (ХХ ғасырдың Гомері) «Халық поэзиясының алыбы, ХХ ғасырдың Гомері» атанған ақыны жүктеу 0,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз