Жалақы деңгейіне көп фактор әсер етеді. Осыдан жалақы емес, оған қоятын талап детерминаттары жұмыссыздық себебі ретінде қаралу керек. Мысалы, кәсіп- одақтың ереуілге дайындық өжеттілігі; 1974 және 1979 жылдары Батыс елдерінде
шикізаттарға деген күрт баға өсуі нәтижесінде өнімділік өсімі баяулады, ал бұл оқиға NAIRU көтерілуіне әсер етті. Инфляцияның тұрақты өсуін сақтап қалу үшін, жалақыны төмендету керек болды, өйткені шығарылған өнім бір бөлігі ел ішінде бөлінбей, шикізатты шығаратын шетелдерге бағытталды; жалақы ел ішінде қалыптасатынына байланысты инфляция қарқынын, тек жоғары жұмыс- сыздық арқылы, тұрақты жасауға болды.Жұмыссыздық себептерн талдауда келісім, тиімді жалақы, инсайдер теорияларының маңызы зор. Мысалы, жұмыстан босаудың белгілі ықтималдығын алдын-ала ескеріп, жалақыны тұрақты өсірсе – бұл ұтымды іс болар еді. Мүмкін осы себеппен адамдар кейде жалақысы жоғары жұмыс орнын іздегеннен гөрі, қысқа мерзімді жұмыссыздықты артық көреді. Дегенмен, барлығы бір жұмыссыздық себебін табу қиын. Тиімді жалақы теориясы, ұзаққа созылған жұмыссыздық қызметкердің ұтымды шешімімен қалайша келісетінін, көрсетеді. Бірақ осыдан жұмыссыздық қызметкерлерді тәртіпке келтіреді деген қорытынды жасауға болмайды, өйткені қысымды әлсіздіретін басқа құралдар бар екенін ұмытпау керек/2,153-154бб/.
Жалақы деңгейін және күтілген инфляцияны анықтау.
Жалақы деңгейін анықтауда фирмалар мен жұмысшылар еңбек нарығының жағдайын ескереді. Өндіріс және жұмыспен қамтылу деңгейі төмен болған жағдайда, жалақы мөлшері өспейді тіпті төмендеуі мүмкін. Жалақыға байланысты Филлипс қисығы , жалақы мөлшерінін жоғарылауынан пайда болған инфляция мен өнім шығару көлемінін арта қалуының арасындағы байланысты береді. Егер жалақы мөлшерінің жоғарылауынан пайда болған инфляция қарқыны
мынадай түрде берілсе, , ал жалақыға байланысты Филлипс қисығының формуласы :
(3)
Фридман және Фелпс жалақыға арналған Филлипс қисығынын бір заттай кемшілігіне назар аударды. (3) теңдік түрінде көрініс тапқан: ол күтілген инфляцияның жалақы қойылымына деген әсерін ескермейді. Жұмысшылар номиналды (ақшалай бірлікте) жалақыға қарағанда, нақты (олар сатып алалатын тауар көлемі) жалақы мөлшеріне қызушылық танытады.
Достарыңызбен бөлісу: |