Жалпы зейін негізінен екіге бөлініп қарастырылған: Еріксіз және ерікті

Қызығу- еріксіз зейіннің бұлағы болып саналады. Себебі қызықты іске көңіліміз тез ауады. Мысалға қызықты кітапты оқуға еріксіз зейін жеткілікті. Ал қызықсыз кітапты оқу ерікті зейінді керек етеді.

Ерікті зейін деп алдын ала мақсатты түрде зейін нысанын саналы түрде таңдай отырып, адам санасының белгілі бір затқа, не құбылысқа бағытталуын айтады.

Ерікті зейін мынадай ерекшеліктермен сипатталады:

1.Қандай болмасын бір әрекеттің талабына сай зейінді бағындыра алу үшін іс-әрекетке тікелей кірісу қажет.

2. Үйреншікті жұмыс жағдайын жасап алып, алаңдататын нәрселерден бойды аулақтатқан жөн.

3. Орындалатын істің мәнін, маңызын түсіну үшін білімге шын ықыласпен берілген дұрыс.

4. Түрлі қолайсыз жағдайларда да жұмыс істеуге машықтану.

5. Зейінді болуды өзіңе үнемі ескертіп отыру керек.