Жұмыс бағдарламасы «Әлеуметтік психология»

 

         Рабочая программа                                                                                                   Форма 

Ф СО ПГУ  7.18.2/06

Қазақстан Республикасының ғылым және білім министрлігі

С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Психология және педагогика кафедрасы

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ 

«Әлеуметтік психология» пәні бойынша

050503 «Психология» 

мамандығының студенттеріне арналған

Павлодар

Лист утверждения к рабочей 

                                Форма

        программе дисциплины, 

                     ФСО ПГУ 7.18.1/06

      разработанной на основании 

              государственного 

     общеобязательного стандарта 

     образования специальности и 

            типовой учебной программы

                                БЕКІТЕМІН

                                                          ОЖ жөніндегі проректоры

                                                                      ________________ Пфейфер Н.Э.

                                                                  «___»_____________200___ ж.

Құрастырушы:  аға оқытушы Абильдинова Г.К.

                                                                    

Психология ж

 

 ә  не педагогик

 

 а   кафедрасы 

Жұмыс бағдарламасы 

«  Әлеуметтік психология»  пәні бойынша 

050103 «Педагогика және психология» мамандығының студенттеріне арналған 

Жұмыс   бағдарламасы   050503–“Педагогика   және   психология”   мамандықтың

Мемлекеттік   стандарты   және  типтік   оқу   жоспары   негізінде  әзірленді.   Қазақстан

Республикасы   бiлiм   жене   ғылым   Министрлiгiнiң   Республикалық   жоғары   және

жоғары оқу орнынан кейiнгi бiлiм жөніндегі Кеңес жиналысының 22.06.06 жылғы

Хаттама шешiмiмен бекітілді. “____”_______200  ж.  Хаттама № ____

Кафедра мәжілісінде ұсынылды  “____”________200  ж.  Хаттама № ____

Кафедра меңгерушісі  _____________  К.М.Кертаева 

Филология,   журналистика   және   өнер   факультетінің   оқу-әдістемелік   кеңесінде

мақұлданды  “___” _________  200  ж.   Хаттама № ____ 

ОӘК Төрайымы   ____________        Е.Н.Жуманкулова

КЕЛІСІЛДІ

Факультет деканы       ___________   Ж.Т. Сарбалаев   “____”________200  ж.   

ОӘБ МАҚҰЛДАНДЫ

ОӘБ бастығы  ________________ А.А. Варакута     “____”________200  ж. 

1 Пәннің міндеттері мен мақсаттары:

1.1 Кіріспе

Әлеуметтік  психологиядағы  колданбалы зерттеулердің неғұрлым өзекті әpi

басым   бағыттары   -   өзара   әрекеттестік   және   қарым-қатынас;   әлеуметтік   үлкен

топтар   мәселесі,   жекелей   алғанда,  оның   этнос;  қоғамдағы   әлеуметтік  процестер

(саяси, діни,  этностық,  демографиялық) мәселелері; Қазақстан Республикасының

полимәдени   және  полиэтностық  жағдайындағы   жеке   адамның   әлеуметтенуінің

психологиялық   аспектілері;   әлеуметтік   психологияның   қолданбалы   (дін

психологиясы,  саясат,  демография,   экономика,   сауда,   басқару   және   менеджмент,

жарнама,   бұқаралық   ақпарат   құралдары,   өнер,   білім,   ғылым,   денсаулық   сақтау,

жанұя, әскер т.б.) салаларының дамуы болыл табылады.

«Әлеуметтік психология» пәнінің мазмұнын меңгеру студенттердің өз білім,

білік,  дағдыларын өмірлік іс-әрекеттің түpлі сфераларында (тұлғалық, жанұялық,

кәсіби-іскерлік, қоғамдық) пайдалану мүмкіндігін арттырады.

1.2 «Әлеуметтік психология» курсының мақсаты—студенттерді шетелдік

және   отандық  әлеуметтік  психологияның   теориялық   және   қолданбалы   зерттеу

аймағындағы  жетістіктерімен таныстыру.

1.3  «Әлеуметтік психология» оқытудың міндеттері:

-студенттерді шетелдік және отандық 

әлеуметтік психологияның 

басты мәселелері

бойынша теориялық зерттеулері мен тәжірибелік нәтижелерімен таныстыру;

-студенттер   бойында   үлкен  және   шағын   топтардың.   дамуы   мен   қызмет   ету

заңдылықтары (конформизм феномені, жетекшілік және лидерлік, топтық тұтастық

мәселесі) тypaлы  білімдерін қалыптастыру;

-жеке   адамның   әлеуметтік-психологиялық  epeкшеліктері  (әлеуметтену   және

әлеуметтік бағдар) жайлы білімдерін қалыптастыру;

-

адамдардың   өзара   әрекеттеcтігі   мен   қарым

-қ

атынасы   туралы   білімдерді   қал

ыптастыру;

-

студенттердің   әлеуметтік-психологиялық   зерттеу   бағдарламалары   мен   зерттеу

жұмысын жүргізуде  іскерлік пен дағдыларын дамыту;

-

кәсіби қарым-қатынас дағдыларын дамыту.

1.4  

«Әлеуметтік   психология»   курсын   оқу   процесінде   студенттер  білуі

қажет:

-ә

леуметтік психологияның қалыптасуы мен даму тарихын білу;

-ә

леуметтік психологияның өзекті мәселелерін білу;

-әлеуметтік-психологиялық құбылыстар мен процестердің заңдылықтарын білу;

-теориялык білімді тәжірибеде пайдалана білу; 

-құрамада (топта) жұмыс жасай білу;

-кәсіби қарым-қатынас дағдылары;

-психологиядағы ғылыми-ұғымды аппратты игеруге ептілігі;

-әлеуметтік психология мәселелері бойынша материалдарды ауызша және жазбаша

түрінде түрде ұсыну ептілігі;

-теориялық білімдерді практикада адекватты қолдану;

-

зерттеу іс-әрекетінің дағдылары.

2 Пререквизиттер:

Осы   пәнді   игеруге   қатысты   пәндер:   философия,   социология,   мәдениеттану

негіздері,   политология,   педагогика,   психологиялық   мамандыққа   кіріспе,

педагогикалық   мамандыққа   кіріспе,   жалпы   психология,   психодиагностика

негіздері.

Тематический план                                                                                                  Форма             

дисциплины                                                                                                   СО ПГУ 7.18.2/07

3. Пәннің мазмұны

3.1 Пәннің тақырыптық жоспары (к/о бөлімі, с/о бөлімі)

№

Тақырыптардың атауы

Сағат саны

к/о бөлімі

с/о бөлімі

Дәр

Тәж

СӨЖ

Дәр

Тәж

СӨЖ

1

2

3

4

5

6

7

8

1 бөлім. Әлеуметтік психологияның әдіснамалық негіздері.

1

Кіріспе. Әлеуметтік психологияның пәні,

оның адам және қоғам туралы ғылымдар

жүйесіндегі алатын орны

0,5

0,5

3

0,5

3

2

Әлеуметтік-психологиялық   идеялардың

қалыптасу тарихы

0,5

0,5

3

0,5

4

3

Қазіргі әлеуметтік  психологияның негізгі

теориялық бағыттары

0,5

0,5

3

0,5

4

4

Әлеуметтік-психологиялык,

 зерттеу

әдістері мен әдіснамасы

0,5

0,5

3

0,5

3

2 бөлім. Тұлғаның әлеуметтік психологиясы

5

Тұлға-әлеуметгік-психологиялық

зерттсудің пәні рстінде

0,5

0,5

3

0,5

4

6

Әлеуметтанудың әлеуметтік-

психологиялық аспектілері

0,5

0,5

3

0,5

4

7

Гұлғаның әлеуметтік мінез-құлқын 

реттеудің психологиялық мсханизмдері

0,5

0,5

3

0,5

4

3 бөлім. Қарым-қатынастың әлеуметтік психологиясы

8

Қарым-қатынас - әлеуметтік-

психологиялық құбылыс ретінде

0,5

0,5

3

0,5

4

9

Қарым-қатынастың

 

коммуникативті

жағы: вербальды қарым-қатынас

0,5

0,5

3

0,5

4

10  Вербальды емес қарым-қатынас  

0,5

0,5

3

0,5

4

11

Қарым-қатынастың   перцептивті   жағы:

тқлғааралық   қабылдау   және   өзара

түсіністік

1

1

3

0,5

0,5

4

12

Қарым-қатынастың   интерактивті   жағы:

тұлғааралық өзара әрекеттестік

1

1

3

0,5

0,5

4

13

Жеке   адам  аралық   кикілжің   және   оны

шешудің тәсілдері

1

1

3

0,5

4

4 бөлім. Шағын топтың әлеуметтік психологиясы

14

Әлеуметтік психологиядағы шағын топты

зерттеудің әдіснамалық мәселелері

1

1

3

0,5

4

15

Тұлға және топ

1

1

3

0,5

4

16 Шағын топтың генезисі мен дамуы

1

1

3

0,5

4

17

Шағын   топта   қалыптасқан   өмірлік   іс-

әрекеттің

 

әлеуметтік-психологиялық

аспектілері

1

1

3

0,5

4

18

Топаралық қатынас психологиясы

1

1

3

0,5

4

5 бөлім. Үлкен топтар әлеуметтік психологиясы және бұқаралық әлеуметтік процестер

19

Үлкен

 

әлеуметтік

 

топтардың

психологиялық сипаттамалары

1

1

3

0,5

0,5

4

6 бөлім. Әлеуметтік психологиядағы қолданбалы зерттеулердің негізгі бағыттары

20

Әлсумеітік   психологиядағы   теориялық

және

 

қолданбалы

 

білімдердің

арақатынасы

1

1

3

0,5

0,5

4

Барлығы: 

15

15

60

6

6

78

3.2 Теориялық курстың мазмұны

1 тақырып. Кіріспе. Әлеуметтік психологияның пәні,  оның адам және қоғам

туралы   ғылымдар   жүйесіндегі   алатын   орны.  Жалпы   психология   және   әлеуметтану-

әлеуметтік   психологияның   нeгізi.   Қaзipгi   психологиялық   және   әлеуметтану

ғылымдарындағы әлеуметтік психологияның пәні туралы бipтeкті түсініктердің болмауы. 

  2   тақырып.   Әлеуметтік-психологиялық   идеялардың   қалыптасу   тарихы.

Әлеуметтік   психологияның   дербес   ғылым   ретінде   қалыптасуының   алғы   шарттары.

Алғашқы   әлеуметтік-психологиялық   теориялар   («Халықтар   психологиясы»   М.Лацарус,

Г.Штейнталь,   В.Вундт;  «Көпшілік  психологиясы»   Г.Тард,   В.Макдугаллдың   «Әлеуметтік

жүріс-тұрыс инстинкт» теориясы). 

3 тақырып. Қазіргі әлеуметтік  психологияның негізгі теориялық бағыттары.

Қазіргі  әлеуметтік  психологиядағы   жаңа   бихевиоризм.   Әлеуметтік-психологиялық

зерттеулер   контексіндегі   үйрену   теориясының   негізгі   ұғымдары.   Әлеуметтік-

психологиялық феномендердің психоаналитикалық талдауы.  Әлеуметтік  психологиядағы

қазіргі псяхоаналитикалық тұжырымдамалар және З.Фрейд позициясы. 

4   тақырып.   Әлеуметтік-психологиялык,  зерттеу   әдістері   мен   әдіснамасы.

Ғылыми зерттеу әдәснамасы түсінігі. Әлсумсттік-психологиялық зерттсудің тсориясы мен

эмпирикасы.  Мәліметтердің   сенімділігі  мен   негізділігі   мәселесі.   Репрезентативтілік

мәселесі. Таңдау түрлері. Әлеуметтік-психологиялық зерттеу бағдарламасы. 

5 тақырып.  Тұлға -  әлеуметгік-психологиялық  зерттсудің  пәні рстінде.  Тұлға

мен   қоғамның   өзара   байланысы  әлеуметтік  психологияның  түйінді   мәселелерінің   бірі

ретінде. 

6   тақырып.

 Әлеуметтанудың   әлеуметтік-психологиялық   аспектілері.

Әлеуметтену   түсінігі.   Әлсуметтену   мсханизмдері   мен   иистнтуттарының   жалпы

сипаттамасы.   Тұлғаның  әлеуметтену  процесіндегі  ерскшеліктсрі.   Әлеуметтенудің  негізгі

кезеңдері.  Әлсуметтену   заңдылыктарын   Э.Берн   және   К.Стейнердің   транзактілі   талдауы

бойынша түсіну. 

7   тақырып.  Гұлғаның   әлеуметтік   мінез-құлқын   реттеудің   психологиялық

мсханизмдері.  Қажеттіліктср,   могивтер,   қызығулар,   кұндылықтар,   ережелер,   әлеуметтік

бағдарлар және олардың тұлғаның әлеуметтік мінез-құлықтың психикалық реттеудегі рөлі.

Әлеуметтік бағдар түсінігі. Әлсумсттік бағдар зсрттеулсрі үшін Д.Н.Узнадзе мектебіндегі

зерттеулердің мәні. Әлеуметтік бағдарларды (аттитюдтерді) зерттеу әдістері. 

8   тақырып.  Қарым-қатынас   -  әлеуметтік-психологиялық   құбылыс   ретінде.

Қарым-қатынас  құрылымы,   мазмұны,   формалары  мен  механизмдері.   Қарым-қатынастың

негізгі жақтары: коммуникативті, интерактивті, псрцептивті; олардың бірлесксн іс-әрекет

сипаты мен қарым-қатынастағы серіктеспен қатынас сипатымен байланысы (Г.М.Андреева,

Е.С.Кузьмин). 

9   тақырып.  Қарым-қатынастың   коммуникативті   жағы:   вербальды   қарым-

қатынас.  Адамдар   арасындағы   қарым-қатынас   процесінің   ерекшелігі:   ақпараттардың

«қозғалысы»   ккезіндегі   дамуы   мен   толығуы;   қарым-қатынас   кезіндегі   серіктестердің

белсенділігі;   ақпараггардың   мағыналық   талдануы   және   коммуникация   түрлері.   Сөйлеу

құрылымы. Тілдік хабараларды түсінудің әлеуметтік-психологиялық заңдылықтары. 

10  тақырып.  Вербальды  емес  қарым-қатынас.  Вербальды  смсс қарым-қатынас

түсінігі.   Всрбальды   смсс   жүріс-тұрыстың   негізгі  құрылымының   (түрлері)   жалпы

сипаттамасы.  Кинессика  және   оның   компоненттері   (ым,   поза,   жүріс,   көз   контактісі,

авербальды әрекеттер) - қарым-қатынас процесінің факторлары ретінде. 

11   тақырып.  Қарым-қатынастың   перцептивті   жағы:   тқлғааралық   қабылдау

және   өзара   түсіністік.  Әлеуметтік   психологиядағы   перцептивті   процестерді   талдау

ерекшеліктері. Қарым-қатынас процесіндсгі тұлғааралық қабылдау мен өзара түсіністіктің

рөлі. Субъекті қасиеттері, қабылдау объектісі, сипаты және тұлғааралық өзара байланыстар

- перцептивті процесс факторлары ретінде. Қабылдау механизмдері мен эффектілері. 

12   тақырып.  Қарым-қатынастың   интерактивті   жағы:   тұлғааралық   өзара

әрекеттестік.  Тұлғааралық   өзара   әрекеттестік  (интеракция)   әлеуметтік-психологиялық

зертгеу   пәні   ретінде.   «Диадалық   өзара   әрекеттестік»   теориясы.   Тұлғааралық   өзара

әрекеттестіктің айырмашылық белгілері қарым-қатынас формалары ретінде. Бәсекелестік

пен бірлестік өзара әрекеттестігінің түрлері ретінде. 

13   тақырып.  Жеке   адам  аралық   кикілжің   және   оны   шешудің   тәсілдері.

Тұлғааралық   кикілжің   түсінігі.   Тұлғааралық   кикілжіңдердің   мотивациялық   жәнс

когнитивті 

ТҰЖЫРЫМДАМАЛ

арының   жалпы   сипатгамасы.   Кикілжіңді   жүріс-тұрыс   және

объективті 

КИКІЛЖІНДІ

 ситуация. Тұлғааралық кикілжіңнің құрылымы мен динамикасы. 

14 тақырып. Әлеуметтік психологиядағы шағын топты зерттеудің әдіснамалық

мәселелері.  Шағын топтың 

ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ

  мәселесін өңдеудің әлеуметтік-тарихи және

нақты-ғылыми алғы шарттары. Зерттеудің  қазіргі  жағдайы және перспективасы. Шағын

топ дефинициясы. Шағын топтардың жіктелуі. 

15   тақырып.  Тұлға   және   топ.  Тұлға   мен   қоғам   өзара   қатынасы   шағын   топты

әлсуметтік   психологиялық   зерттеудің   бастапқы   мәселесі   ретінде   (Н.Триплет,   В.Меде,

В.М.Бехтерев т.б.). Топтағы ережені қалыптастыру (М.Шериф, Т.Ньюком т.б.). Топтық әсер

ету әдістері мен механизмдері. «Конформизм»  құбылысы С.Атт,  Р.Крачфилд т.б.). Топтық

азшылықтың әлеуметтік әсерінің механизмдсрі мсн жайларын зерттеу (С.Московичи т.б.).

Бірлсстік құрылымындағы жеке адам: беделдіге бағыну құбылысы (Ст.Милграм). 

16 тақырып. Шағын топтың генезисі мен дамуы. Шағын топтың пайда болуының

объективті   және   субективті   себептері  әлеуметтік-психологиялық   құбылыс   ретінде.

Әлеуметтік   идентификация   түсінігі.   Топтың   даму   үлгілері   (Б.Такмен,   Г.Стенфорд,

А.В.Петровский, Л.И.Уманский т.б.). 

17   тақырып.  Шағын   топта   қалыптасқан   өмірлік   іс-әрекеттің   әлеуметтік-

психологиялық   аспектілері.  Топ   бірлескск   іс-әрекет   субъектісі   рстінде   (Г.М.Андреева,

А.В.Петровский т.б.).   Топ өмірлік  іс-әрекетінің сыртқы  және ішкі  қайшылықтары  оның

даму көзі ретінде.

18   тақырып.  Топаралық   қатынас   психологиясы.  Топаралық   қатынас

психологиясын   зерттеудің  мотивациялық   (З.Фрсйд,  Д.Доллард,   Н.Миллер,   Т.Адорно),

ситуациялық  (М.Шериф   жәнс  т.б.),   когнитивті  (А.Тэшфел,   Дж.Тернер,  В.Дуаз)   және  іс-

әрекеттік   (В.С.Агеев)  бағыттары.   «Топаралық   дискриминация»,  «топшілік   фаворитизм»

әлеуметтік-психологиялық  феномен   ретінде.  Топаралық   қатынас   және   әлеуметтік

әділеттілік мәселесі. 

19   тақырып.   Үлкен   әлеуметтік   топтардың  психологиялық   сипаттамалары.

Әлеуметтік  психологиядағы   үлкен   топтарды   зсрттеудің  теориялық   және   әдістемелік

принциитері, мәселелері. Үлксн әлсуметтік топтардың жіктелуі. 

20   тақырып.  Әлеумеітік   психологиядағы   теориялық   және   қолданбалы

білімдердің   арақатынасы.  Қазіргі   кездегі   қолданбалы   әлеуметтік-психологиялық

зерттеулерге деген қызығушылықтың артуы. 

3.3 Практикалық сабақтарының мазмұны

1тақырып.   Әлеуметтік   психологияның   пәні   мен   міндеттері.  Әлеуметтік

психологияның   пәні   туралы   түсініктердің   эволюциясы.   Әлеуметтік   психологияның

гуманитарлық   білімдер   жүйесіндегі   орны   мен   өзге   де   психологиялық   пәндермен   өзара

байланысы. Адам және қоғамның мәселелерін шешудегі әлеуметтік психологияның мәні

мен рөлі.

2   тақырып.  Шетелдік,   отандық,   қазақстандық   әлеуметтік   психология

ғылымының   қазіргі   жағдайы.  Әлеуметтік   психология   тарихының   кезеңдері

(Г.М.Андреева және Е.С.Кузьмин бойынша). Қaзipгi американдық, европалық әлеуметтік

психологияның   жалпы   сипаттамасы.   Кеңестік   әлеуметтік   психологияның   даму   тарихы.

Қазақстан   Республикасындағы   әлеуметтік-психологиялык,   идеялардың   дамуы   мен

әлеуметтік  психология  аймағындағы   теориялық  және  қолданбалы   зерттеулердің  өңделуі

мен жүргізілуі.

3 тақырып. Жеке адамның әлеумсттену кезеңдері: механизмдсрі, институттары.

Әлеуметтік-психологиялық әсер етудің белсенді әдістері: мазмұны, типтері, мүмкіндіктері

мен шектеулері. Әлеуметтік-психологоялық тренинг және оның түрлсрі. Топтық пікірталас.

4 тақырып.  Құңдылықтар, ережелер мен әлеуметтік бағдарлар жеке адамның

әлеуметтік   жүріс-тұрмысын   реттеуші   ретінде.

 Әлеуметтік

 психологиядағы

интеракционизм.   Дж.Мидтің   тұжырымдамасы.   Интеракционистік   бағдардың   теориялық

негіздері.   Рөльдік   теориялар.   Шиеленістердің   ішкі   рөльдік   және   аралық   рөльдік

мәселелері. Рсфсрентті топ теориясы (Г.Хайманн, М.Шериф, Р.Мертон т.б.). Когнитивизм

қазіргі  әлеуметтік  психологияның  басым   бағдары   ретінде.   Зерттеудің   бастапқы

принциптері мен мәселелері. Когнитивтік сәйкестілік теориясының жалпы сипаттамасы. 

5   тақырып.  Қарым-қатынастағы   тұлғааралық   қатынас.  Қарым-қатынастың

кеңістікті-уақыттық ұйымдастырылуы. Жеке адам аралық қарым-қатынастағы вербальды

емес   жүріс-тұрыстың   полиқызметтілігі.   Адамның   экспрессивті   репертуары   түсінігі.

Вербальды   емес   қарым-қатынас   өзара   әрекеттестік   пен   топаралық   қарым-қатынастың

ерекшелігінің көрсеткіші ретінде.

6   тақырып.   Әлеуметтік-психологиялық   тренинг   (ӘПТ):   ұғымы,   мақсаты,

міндеті,   түрлсрі,   принциптері.  Әлеуметтік   психологиядағы   қолданбалы   зерттеулердің

негізгі   аймақтары:   а)   Бірлестіктегі   әлеуметтік   психология;   ә)   бұқаралық   коммуникация

жүйесінің әлсуметтік-психологиялық аспсктілсрі /ККЖ/; б) құқыққа қарсы жүріс-тұрыстың

әлеумсттік-психологиялық   аспектілері;   в)   жанұя   қызметінің   әлсуметтік-психологиялық

аспектілері;   г)   жарнаманың   әлеуметтік   психологиясы;   ғ)   басқару   мен   менеджменттің

әлеуметтік-психологиялық аспектілері; д) ЖОО мен мсктептепгі әлеуметтік-психологиялық

қызмет;   с)  шығармашьшык   пен  өнердің   әлеуметтік-психологиялық  аспектілері;   ж)

саясаттың және т.б. әлеуметтік-психологиялық аспектілері. 

7 тақырып.  Әлеуметтік-психологиялық кикілжіңдер мен оны шешу тәсілдері.

Кикілжіңді   өзара   әрекеттестіктің   шығуы   мен   стратегилары.   Тұлғааралық   кикілжіңнің

конструктивті   және   деструктивті   қызметтері.   Кикілжіңнің   пайда   болуы,   өтуі   және

шешілуіндегі «үшінші адам» рөлі. 

8   тақырып.  Жеке   адам   мен   топтың   өзара   әрекеттестігі.  Әлеуметтік   бағдар

құрылымы.   Тұлғаның   әлеуметтік   мінсз-құлқын   рсттеудегі   әлеуметтік   бағдардың

қызметтері. Әлеуметтік бағдар мен реалды мінез-құлық арақатынасы (Лапьер феномені).

Тұлға   диспозициясының   иерархиялық   құрылымы   туралы   В.А.Ядов   тұжырымдамасы.

А.Н.Леонтьев   іс-әрекетті   мотивациялық-мағыналық   реттеу   туралы.   Әлеуметтік   бағдар,

қажеттілік, мотив, тұлғалық мағынасы түсініктерінің арақатынасы.

9  тақырып.  Шағын топ әлеуметтік-психологиялық феномен ретінде.  Лидсрлік

табиғатын   әлеуметтік-психологиялық   зерттеудің   негізі   теориялық   бағыттары.

Менеджменттің әлсуметтік-психологиялық  аспектілері.  Топтық шешім қабылдау процесі.

«Топтардың   поляризациясы»  құбылысы.  Топтық   пікірталас,   «брсйнсторминг»  топтық

шешім   қабылдау  тиімділігін   арттыру   әдісі   ретінде.   Шағын   топ   типтері  мен  олардың

тиімділік критерийлері.

10  тақырып.  Топаралық   қатынас   психологиясы.  Этносаралық   қабылдаудың

әлеуметтік-психологиялық  заңдылықтары   және   олардың   ұлтаралық   қатынастардың

дамуындағы   рөлі.   Этностық   стереотип   түсінігі.   Этнопсихологиялық   феномендерді

талдаудағы салыстырмалы-мәдени бағыт.

11 тақырып. Үлкен топтар мен бұқаралық әлеуметтік процестердің әлеуметтік-

психологиялық аспектілері. Ұйымдаспаған табиғи (тобыр, дсмонстрация және т.б.) және

жартылай ұйымдасқан уақытша (публика, митинг, аудитория және т.б.) үлкен топтардың

өмірлік   іс-әрекетінің   психологиялық   аспсктілсрі.   Ұйымдасқан   тұрақты   үлксн   топтар

(әлеуметтік   класс,   этнос,   қабат,   кәсіби   топтар,   саяси   партиялар   т.б.)   психологиясының

құрылымы. 

12  тақырып.  Әлеуметтік   психологияның   қолданбалы   аспсктілері.  Тұлғаның

даму   моделі   мен   Э.Эриксон   тұжырымдамасындағы   бірдейлік   түсінігі.   Адамзаттың

әлеуметтену   түсінігі.   Жасөспірімдік   дағдарыс   түсінігі.   Ересек   жастағы   әлеуметтену

сфсралары мен динамикасы. Егде адамдарды зейнеткер атағына әлеуметтік-психологиялық

бейімдеу.   Қартаю   процесінің   әлеуметттік-психологиялық   ерекшеліктері.   Әлеуметтенудің

түрлі   кезеңдеріндегі   тұлғаны   психодиагностикалау   мен   түзету   әдістерінің   жалпы

сипаттамасы.

13  тақырып.  Топ бірлескен іс-әрекет субъектісі ретінде.  Топтың психологиялық

тұтастығы түсінігі (А.И.Донцов). Топтық динамика түсінігі. 

14  тақырып.  Лидерлік   әлеуметтік-психологиялық   құбылыс   ретінде.  Лидер

ұғымы туралы жалпы түсінік. Топтағы лидер. Бірлескен іс-әрекет құрылымындағы.өзара

әрекеттестік.   Жалпы   мақсат   топаралық   өзара   әрекеттестік   факторы   ретінде.   Өзара

әрекеттестікті зерттеудегі теориялық ойындық үлгілерінің мүмкіндіктері мен шектеулері.

Өзара әрекеттестікті зерттеудің аппараттық әдістері.

15  тақырып.  Топтың   шешімінің   тиімділігін   жоғарылату   әдістері.  Топтағы

интеграция   және   дифференциация   түсінігі.   Топтың   «интеграциясы»,   «тұтастығы»,

«сиымдылығы»  түсініктерінің   арақатынасы.   Отандық   әлеуметтік   психологиядағы   ұжым

мәселесі.

16  тақырып.  Эксперименталды   әлеуметтік   психологияның   қолданбалы

аспсктілері.  Жетекшілік   пен   лидерлік   топтың   өмірлік   іс-әрсксті   процсстерін   басқару

феномсні рстіндс. Топтың өмірлік іс-әрскеті процсстерін басқару әдістемелері.

17  тақырып.  Әлеуметтік   психологияның  қалыптасу  тарихы.  Әлеуметтік-

психологиялық құбылыстардың табиғатын жүйелі-іс-әрекеттік түсіндіру. XX ғасырдың 30-

40   жылдары   топтық   феномендерді   зерттеудің   жетскші   бағыттары.   Соғыстан   кейінгі

онжылдықта шағын топты психологиялық талдаудың жалпы сипаттамасы.

18  тақырып.  Қарым-қатынас   психологиясы.  Стереотиптілік   құбылысының

мазмұны мен мәні. Әлеуметтік стереотип түсінігі және оның түрлері мен қызметі. «Себепті

жапсыру» құбылысы. Тұлғааралық қабылдаудың дәлдігі мәселесі. Өзге адамды тану мен

қарым-қатынас процесіне «алғашқы әсердің» ықпалы. Өзара түсіністіктің құрылымы мен

механизмдері.   Рефлексия   түсінігі.   Эмпатия   құбылысы.   Тқлғааралық   идентификацияны

әлеуметтік-психологиялық зерттеу.

19  тақырып.  Тұлғаны әлеуметтік-психологиялық диагностикалаудың әдістері.

Тұлғааралық   қарым-қатынас   жүйесіндегі   жеке   адам:   персонализация   тұжырымдамасы

(А.В.Петровский,   В.А.Петровский).   Жеке   адамның   топтағы   әлеуметтік-психологиялық

беделі.   «Бедел»   және   «роль»   түсініктсрінің   арақатынасы.   Жеке   адамның   топқа

бейімделуінің   әлеуметтік-психологиялық   ахуал   түсінігі   (ӘПА).   ӘПА   көрсеткіштері   мен

зерттеу әдістері. Топтағы жеке адамды диагностикалау мен түзету әдістері.

20  тақырып.   Әлеуметтік   психология   және   аралас  пәндер:   әлеуметтану,

демография   және   саясаттану.  Қазақстанның   этномәдени   ортасы   мен   әлеуметгік

өзгерістері   жағдайындағы   (саяси,   діни,   жыныстық,   этностық)   тұлғаның   әлеуметтенуі

мәселелері. Тұлғаның әлеуметтену мәселесінің теориялық және қолданбалы аспектілерінің

Қазақстан   ғалымдарының   еңбектерінде   өңделуі   -   психолог,   социолог,   философ,

саясаттанушы т.б.

3.4 Реферат тақырыптары

1. Әлеуметтік-психологиялық жәрдемнің тарихи аспектілерді қалыптастыру.

2. Әлеуметтік жәрдемнің сапасын қамтамасыз ету.

3. Әлеуметтік-психологиялық кеңес беру.

4. Әлеуметтік-психологиялық коррекция.

5. Әлеуметтік-психологиялық реабилитациясы.

6. Әлеуметтік-психологиялық диагностикасы.

7. Әлеуметтік жәрдемнің түрлері.

8. Әлеуметтік-психологиялық тренинг.

9. Әлеуметтік-психологиялық бейімделуі.

10. Үйде әлеуметтік күту мен жәрдемнің ерекшеліктері.

11. Әлеуметік психологиядағы эксперименттің негізгі типтері мен ерекшеліктері.

12. Шағын топ психологиясын зерттеудің негізгі теориялық бағдарлары.

13. Әлеуметтік психологиядағы жеке адам феномені.

14. Әлеуметтік психологаядағы тұлғаны зерттеудің дәстүрлері мен қазіргі жағдайы.

15. Әлеуметтік жүріс-тұрыстың этномәдени варианттылығы.

16.Этноцентризм   мен   этносаралық   кикілжіңдсрдің   әлеуметтік-психологиялық

аспсктілері.

17. Қарым-қатынас қиындықтары мен кедергілері

18. Егде адамдарды зейнеткер атағына әлеуметтік-психологиялық бейімдеу.

19. Топтық пікірталас, «брейнсторминг» топтық шешім қабылдау тиімділігін арттыру 

әдісі ретінде. 

20. Этнопсихологиялық феномендерді талдаудағы салыстырмалы-мәдени бағыт.

3.5 Күндізгі оқу бөлімінің  СӨЖ  мазмұны

№

СӨЖ түрі

Есеп беру

формасы

Тексеру түрі

Сағат

саны

к/б

Сағат

саны

с/б

1

Дәріс сабақтарға дайындалу.

Жұмыс дәптері,

конспект

Сабаққа қатысу

15

6

2

Тәжірибелік

 

сабақтарға

дайындалу,   үй   тапсырмаларын

орындау 

Жұмыс дәптері,

конспект

Сабаққа қатысу

15

6

3

Аудиториялық

 

сабақтардың

мазмұнына кірмеген материалды

зерделеу

Жұмыс дәптері,

конспект

Есеп беру

5

30

4

Семестрлік тапсырмаларды 

орындау

Конспект,

Керекті

кестелерді

дайындау

Есеп беру

5

22

5

Реферат жазу

Реферат

Баяндаманы

қорғау

10

-

6

Бақылау жұмысын дайындау

Бақылау

жұмысы

Баяндаманы

қорғау

-

4

7

Бақылау іс-шараларына 

дайындалу

РК1, РК2,

(тестілеу)

10

10

Барлығы

60

78

Студенттердің өзіндік зерделеуіне арналған тақырыптар

1   тақырып.   Әлеуметтік   психология   ғылым   және   оқу   пәні   ретінде.   Әлеуметтік

психологияның   статусы   мен  жүйесі.   Әлеуметік   психологиядағы   эксперименттің   негізгі

типтері мен ерекшеліктері.

2  тақырып.  Әлеуметтік психологияның әдіснамалық мәселелері, оның табиғаты мен

динамикасы.  Әлеумеггік-психологиялық   зерттеудегі   сұрактама,   бақылау,   құжаттарды

талдау әдістерінің жалпы сипаттамасы. 

3 тақырып. Әлеуметтік психологияның генезисі мен эволюциясы. Әлсумеітік психика

ұғымы. Когнитивті диссонанс, коммуникативті акт, құрылымдық баланс теориясы. 

4  тақырып.  Қоғамдық  сана  мен  қоғамдық  психология.   Әлеуметтік  психологиядағы

жеке   адам  феномені.  А.Н.Леонтьевтің   ic-әрекет   теориясы   және   оны  әлеуметтік

психологияда   пайдалану   мүмкіндігі.   Бірлескен   ic-әрекет   тұжырымдамасы   және

А.С.Макаренко, А.В.Петровский, Л.И.Уманский, А.И.Донцовтың тұжырым теориялары.

5  тақырып.  Жеке   адамды   әлеуметтендірудің  әлсуметтік-психологиялық  құрылымы,

жеке   адамның   рухани   қуаты.  Тұлғаны   түсінудің   әлеуметтік-психологиялық   бағытының

ерекшелігі,   оның   жалпы   психология   мен   әлеуметтанудағы   жеке   адамды   түсінуден

айырмашылығы.   Әлеуметтік   психологаядағы   тұлғаны   зерттеудің   дәстүрлері   мен   қазіргі

жағдайы.

6 тақырып. Жеке адамды  әлсуметтендіру факторлары, механизмдері мен құралдары.

Ойын   әдісі   және   оның   модификациялары.   Әлеуметтік-психологиялық   кеңес   бсрудің

спецификасы. Әлеумсттік-психологиялық диагностика және әсер ету психотехникасы.

7 тақырып. ІІІағын топтардың әлсуметтік психологиясы. Олардың классификаииясы,

түрлсрі   мен   функциялары.   Шағын   топ   психологиясын   зерттеудің   негізгі   теориялық

бағдарлары (бекіту тсориясы, интеракционизм, өріс тсориясы, психоаналитикалық бағдар,

социомстриялық бағдар, іс-әрекет бағыты, жүйе теориясы). Топтық құбылыстарды зерттеу

әдістерінің жалпы сипаттамасы.

                8  тақырып.  Үлкен  әлеуметтік   топтардың   психологиясы.   Әлеуметтік   класс,

әлеумсттік   қозғалыс   ұғымдары.   Жскс   адамның   ұлттық   сана-сезімінің   срскшслігі   мен

өмірлік  бейнесі.  Әлеуметтік  жүріс-тұрыстың этномәдени  варианттылығы.  Этноцентризм

мен   этносаралық   кикілжіңдсрдің   әлеуметтік-психологиялық   аспсктілері.   Саяси

әлеуметтену мен бұқараның талдау ситуацияларындағы жүріс-тұрысының психологиялық

мәселелері. Діни қауымдастықтармен бірлестіктердің психололиялык сипаттамасы. 

9 тақырып. Қауымдастық - қоғамдық-әлеуметтік феномен ретінде. Оның статусы мен

модификациясы.

              10  тақырып.  Көпшілік   психологиясы   және  тобыр   психологиясы.  Тобырдың

әлеуметтік-психологиялық   механизмдері   мен   динамикасы.   Тобырдағы   жеке   адам   жүріс-

тұрысы.   Үрей   түсінігі.   Бұқаралық   жүріс-тұрыс   заңдылықтарын   түсіну   үшін   еліктеу,

иландыру және жұқтыру процестерін зерттеудің маңызы.

11  тақырып.  Қарым-қатынастың  әлеуметтік  психологиясы.  Қарым-қатынас  түрлсрі

мен  функциялары.  Қарым-қатынас   қиындықтары   мен   кедергілері.   Деструктивті   қарым-

қатынас   түсінігі.   Табысты   қарым-қатынас   факторлары.   Тұлғааралық   қарым-қатынасты

зерттеулердің жаңа бағыты (В.Н.Куницына).

12  тақырып.  П

СИХОЛОГИЯЛЫҚ

  қарым-қатынастың  құрылымдары,   дағдылары  мен

техникасы. Тезаурус түсінігі. Қарым-қатынастық кедергі типтері. Жеке адам мен қоғамның

өзіндік санасы мен ттілдік сана мәселесі. Мәтін - әлеуметтік-психологиялық зерттеулердіңи

пәні   ретінде:   құрастру   заңдылықтары,   қабылдау   механизмдері,   талдау   тәсілдері.   Тілдік

стереотиптер мен тілдік этикет. Байланыс орнату, қолдау және шығудың тілдік ережелері.

13  тақырып.  Әлеуметтік-психологиялық  трснинг.  Психотехникалық   ойындар  мен

жаттығулар.

14  тақырып.  Іс-әрекеттің  әлеуметтік   психологиясы,   оның   статусы   мсн  құрылымы.

Бірлескен қызмет психологиясы. Қолданбалы психологиялық зерттеулерді орталықтандыру

үшін  психологиялық  қызметті   ұйымдастыру.   Психологиялық   қызмет   іс-әрекеттеріндегі

әлеуметтік психологияның орны.

15  тақырып.  Кикілжің   психологиясы,   оның   түрлері,   функциялары   және   шешу

тәсілдсрі.  Тұлғааралық кикілжіндерді шешу мен реттеудің тәсілдері. Келіссөз кикілжіңді

шешу   тәсілі   ретінде.   Келіссөздерді   жүргізу   мен  даярлау   «технологиясы».   Келіссөз

жүргізудің негізгі әдістсрі. Келіссөзпроцесіндегі делдалдық.

Рабочая программа                                                                                                              Форма 

  Ф СО ПГУ  7.18.1/10

050103- «Педагогика және психология» 

мамандықтың оқу жұмыс жоспарынан көшірмесі

Пәннің атауы Әлеуметтік психология 

Оқу түрі 

Бақылау түрі

Сағ. бойынша

студенттердің жұм.

көлемі

Семестр және курс бойынша сағаттың бөлінуі

ем

ти

ха

н

сы

на

қ

К

Ж

К

Р

Р

Г

Р

Б

ақ

ы

ла

у 

ж

ұм

ы

сы

барлығы

Д

әр

іс

Т

әж

ла

б

С

Ө

Ж

Д

әр

іс

Т

әж

ла

б

С

Ө

Ж

О

С

Ө

Ж

жалп

ы

ауд

СӨЖ

МБ

ВМП

ОСО 

базасында  

күндізгі

3

90

30

60

3 семестр

4 семестр

15

15

60

СПО 

базасында  

күндізгі

90

30

60

1 семестр

2 семестр

15

15

60

1 семестр

2 семестр

СПО

базасында 

сырттай

2

2

90

12

78

6

6

2

6

1 семестр

2 семестр

ВПО

базасында 

сырттай

2

90

12

78

6

6

2

6

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі

1. Андреева Г.М. Социальная психология. М, 1999,

2. Битянова М.Р. Социальная психология. М., 1994.

3. Крысько В.Г. Социальная психология. М., 2001.

4. Майерс Д. Социальная психология. СП6., 1998.

5. Шихирев П.Н. Современная социальная психология. М., 1999.

6. Немов Р.С. Психология.. М. 1990.

7. Паповян С.С. Математические методы в социальной психологии. М., 1983.

8. Шевардин Н.И. Социальная психология в образовании. М., 1995.

9. Большаков В.Ю. Психотренинг. Социодииамика, игры, упражнения. Спб.. 1994.

10. Сейдуллаев Б.А. Мстодическое пособие по курсу «Социальная психология». А.,

1995.

11. Кузьмин Е.С. Основы социальной психологии. - Л,ЛГУ, 1987. 

12. Парытин Б.Д. Социальная психология.    Спб, 1997,2001.

13. Донцов А.И. Психопогия коллектива. -Ы., 1984.

14. Кричевский Р.Л., Дубовская Е.М. Психология малых групп. М.,1991 

15. Бодалев А.А. Психология общения.    Москва-Воронсж.. 1996.

16. Шибутани Т. Социлаьная психолшия. - М., 1999.

17. Агеев В.С Мсжгрупповое воздсйствие. - М.. 1990.

18. Знаков В.В. Понимание в познании и общении.    Самара, 1998.