З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

жүктеу 44,75 Mb. Pdf просмотр бет 462/481 Дата 04.01.2022 өлшемі 44,75 Mb. #36216

1905–1907  жылдары Ћазаћстанда да социал-демократиялыћ топтар- дыѓ џйымдары пайда болды. Ћазаћ халћыныѓ арасында петициялыћ ћозѕалыс жаппай рiс алды. Оны басћарѕан кшбасшылар ћазаћтыѓ ендi ћалыптасып келе жатћан бiлiмдi де зиялы жастары едi. Жалпы- џлттыћ демократиялыћ ћозѕалыстыѓ ћалыѓ жџрт таныѕан жетекшiсi Ќ. Бкейханов болды.  1906–1907  жылдары ћазаћтардан сайланѕан депутаттар ћазаћ ћоѕамыныѓ пiсуi жеткен ткiр проблемалары ту- ралы Ресей Мемлекеттiк Думасыныѓ биiк мiнберiнен батыл мќлiм- демелер жасап, жалынды сздер сйледi. Басћа да кез келген империялар сияћты, Ресей империясы да Ћазаћстанѕа бiрћатар елеулi згерiстер ала келдi. Ћалалар салуды арттырудыѓ ћарћынды љрдiсi ћалыптасты. Темiр жолдар салына бастады. Мектептер мен ауруханалар ашылды. Осы кезеѓде ресейлiк, шетелдiк жќне ћазаћ ѕалымдары Ћазаћстанды ѕылыми тџрѕыдан белсендi тљрде зерттей бастады. Ћазаћ лкесiнде зайырлы мектептер ћџрылды. Сондыћтан да екi ѕасыр тоѕысында жергiлiктi ћазаћ халћыныѓ арасынан аса крнектi ћоѕам жќне мемлекет ћай- раткерлерiнiѓ бiртџтас тамаша шоѕырыныѓ бой крсетуi кездейсоћ нќрсе емес едi. Ћазаћ халћы жоѓѕар ћалмаћтары сияћты жер бетiнен жоѕалып кеткен жоћ, ћайта барлыћ ћауiп-ћатерлер мен ћиын-ћыстау сын са- ѕаттарды ерлiкпен ќрi тзiмдiлiкпен бастарынан кешiре отырып, џлт азаттыѕы жолында кљреске шыћты. Ѕажайып ерлiк пен мiр- шеѓдiктiѓ тамаша љлгiсiн крсете бiлдi. Халыћтыѓ бiртуар перзент- терi – аса крнектi мемлекет ћайраткерлерi Абылай хан, Тле би, Ћазыбек би, Ќйтеке би, Кенесары хан, ћазаћ батырлары Бгенбай, Ћабанбай, Райымбек, Сырым, Исатай, Махамбет, Жоламан, Жан- ћожа, Есет, халыћ аѕартушылары Абай Ћџнанбаев, Шоћан Уќлиха- нов, Ыбырай Алтынсарин, ХХ ѕасырдыѓ бас кезiндегi џлы рефор- маторлар Ќ. Бкейханов, А. Байтџрсынов, М. Дулатов жќне басћа- лары бљкiл џлтты басћарудыѓ басы-ћасында болды. Олар ћазаћ ха- лћыныѓ тарих сахнасынан жойылып кетпеуi љшiн ћолдарынан келгендерiнiѓ бќрiн де жасады. Ћазаћстан бљгiнгi таѓдаѕы мемле- кеттiк тќуелсiздiгi мен џлттыћ егемендiгiне солардыѓ негелi мiрi мен жан ћиярлыћ жасампаз еѓбегi арћасында ћол жеткiздi. 329 жүктеу 44,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз