З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

жүктеу 44,75 Mb. Pdf просмотр бет 209/481 Дата 04.01.2022 өлшемі 44,75 Mb. #36216

5. КHтерiлiстiѓ жеѓiлуi.  Ктерiлiстiѓ негiзгi кљштерi жеѓiлгеннен кейiн Жанћожа батыр Хиуа ханына тiнiш жасап, хандыћта тџратын ћазаћтардан, ћараћалпаћтардан жќне тљрiкмендерден ќскери жасаћ ћџрап берудi сџрады. Ондаѕы  ойы Ћазалы ћамалына ћайтадан шабу- ыл жасау едi. Бiраћ Хиуа ханы оныѓ тiнiшiн ћабыл алмады, Жанћо- жа батырдыѓ кљшейiп кетуiнен ћорыћты. Патша љкiметiнiѓ ќскери ќкiмшiлiгi Жанћожа Нџрмџхамедџлы- ныѓ кзiн жою љшiн арнаулы жазалаушы ќскер жiбердi.  1860  жылы жазалаушы ќскер Ћызылћџмныѓ iшiндегi Жанћара клiнiѓ басында отырѕан Жанћожа батырдыѓ ауылын ћоршауѕа алды. Ћанды шай- ћастыѓ барысында 80-нен асћан Жанћожа батыр жазалаушылардыѓ оѕынан ћаза тапты. Батырдыѓ мiрден тер кездегi соѓѕы сќтiн Л. Мейер былай деп суреттейдi:  «Ћарт батыр оћ тпейтiн сауытын киiп, ћару-жараѕын асынып, љйiнен шыѕып љлгердi. Бiраћ аты жоћ екен. Ажалымныѓ жеткен жерi осы екен деп, ол бiр тмпешiктiѓ љстiне аспай-саспай шыѕып алды да, з иманын зi љйiрiп, дџѕа оћи бастады... зулаѕан оћтар... кпке дейiн оныѓ сауытынан тпей, тайћып џшып, керi тљсiп жатты. Аћырында бiр оћ оныѓ мойнына дќл тиiп, ћарт батыр- дыѓ мiрiн ћиып кеттi». Кузьмин бастаѕан жазалаушы отряд ктерiлiсшiлердiѓ 164 ауы- лын ойран сала шауып, аяусыз тонады, љйлердi ртеп, малдыѓ бќ- рiн айдап ќкеттi. Ктерiлiске  белсене ћатысћандар жазалау шара- лары кезiнде ћаза тапты. Мал-мљлкi тљгел тоналѕан шектiлер ашар- шылыћћа џшырады. Олардыѓ бiр блiгi Хиуа хандыѕы жаѕына тiп кеттi, ендi бiр блiгi ќскери бекiнiстерге ћайта оралып, аштан ћыры- лып ћалмаудыѓ ћамын жасады. Жанћожа батырды оныѓ парасат- тылыѕы мен ержљрек батырлыѕы љшiн орыс ќскерилерiнiѓ здерi де ћатты сыйлайтын. Сыр бойыныѓ ћазаћтары оны ћасиеттi адам деп санайтын. Халыћтыѓ сљйiктi џлы болѕан оны зор ћџрметпен жерледi. жүктеу 44,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз