З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

Ћоныс аударып келген шаруалардыѓ кHрген ћиындыћтары

жүктеу 44,75 Mb. Pdf просмотр бет 292/481 Дата 04.01.2022 өлшемі 44,75 Mb. #36216

2. Ћоныс аударып келген шаруалардыѓ кHрген ћиындыћтары. Мемлекет ћаншалыћты кмектессе де шаруалар алѕашћы жылдары едќуiр ћиындыћтарды бастарынан кешiрдi. Љй-жай салып алу љшiн берiлетiн бренелер мын сырѕауылдар уаћтылы  жеткiзiлмедi. Сон- дыћтан кптеген отбасылардыѓ жер кепелерде, љѓгiрлерде, ћамба- ларда, шалаш-кљркелерде айлап емес, тiптi жылдар бойы тџруына тура келдi. Олардыѓ  арасында лiм-жiтiм, ауру-сырћау жиi болып тџрды. Ћоныс аударып келген шаруалар кейбiр жаѕдайларда бџрын- нан тџратын отбасылардан ћыс кезiнде пќтер жалдауѕа мќжбљр бол- ды. Пќтер жалдау барѕан сайын ћымбатћа тљстi. Мемлекеттiѓ берген ћарызыныѓ бiр блiгi пќтераћыѕа жџмсалып кеттi. Таѓдап алынѕан жер телiмiнiѓ бiрћатары сапасыз, топыраѕы ћџ- нарсыз болып шыћты. Олардыѓ айналасындаѕы таяу жерлерде орман не шалѕынды шп сетiн шабындыћ болмады. Кейбiр жер телiмдерi ауыз судан алыс едi. Сондыћтан љкiмет арнайы гидротех- никтер блiп, шаруалардыѓ љй санына шаћћанда ќрбiр 15 шаруа- шылыћћа бiр-бiрден ћџдыћ ћаздырып бердi. Шаруалардыѓ жергiлiктi жердiѓ ауа райыныѓ ерекшелiктерiн бiлмеуi де кптеген ћиындыћтар тудырды. Кейде ћџрѕаћшылыћ сал- дарынан егiн шыћпай ћалды, шыћћан егiннiѓ зi суыћћа шыдамай, љсiп кеттi. Егiндi шегiртке жеп ћоятын кездер де болып тџрды. Ал шегiрткенi ћџр ћолмен жою мљмкiн болѕан жоћ. Егiн шыћпай ћалѕан кейбiр жылдары шаруалар мемлекет тара- пынан кмек алып тџрды. Ћиыншылыћтыѓ ауыр зардаптарына шы- дай алмаѕан бiраз шаруа здерiнiѓ туып-скен елiне ћайтып кетуге мќжбљр болды.  Ћиындыћтыѓ еѓ ауыр кездерi ашаршылыћ жылдары болды. Мќселен,  1891  жылы егiн шыћпай ћалу салдарынан болѕан ашаршы- лыћ Ћазаћстанныѓ аумаѕын да ћамтыды. Шаруалар жаѓа ћоныс орындарын тастап, жаппай ћалаѕа ћарай аѕылды. Бiр ѕана Омбы ћаласына 6 мыѓѕа жуыћ шаруа шоѕырланды. жүктеу 44,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз