1. Кідіріспен, яғни блокқа қою талабы бұл талап орындалғанға дейін процесті
кейінге қалдырылуы мүмкін.
2. Кідіріссіз, яғни процесс тез арада блокқа қою талабының қанағаттандырылуы
туралы
жария
етіледі
немесе
берілген
уақыт
мезетінде
оның
қанағаттандырылуы мүмкін еместігі туралы жария етіледі.
4.1.1.7 Файлдарды қорғау
UNIX ОЖ –де санцияланбаған қол жеткізуден файлдың қорғанысы 3 фактіге
негізделген:
1. Біріншіден, файл тудыратын кез келген процес әлдебір әмбебап жүйеде кейін
қайтадан құрылған файл иесінің идентификаторы ретінде саналатын тұтынушы
идентификаторына ( UID – User Identifier ) сәйкес келеді.
2. Екіншіден, файлға әлдебір қол жеткізуге тырысатын әрбір процеспен қос
идентификатор ағымдағы идентификаторлар және оның топтары байланысты.
3. Үшіншіден, әрбір файлға оның бейнелеуші – і- түйіні сәйкес келеді.
4.1.1.8 Жіктелген файлдық жүйелер
Жіктелген файлдық жүйелердің басты идеясы басқа компьютерлерде орындалатын
процестер үшін локальді файлдық жүйенің файлына бірлесіп қол жеткізуді қамтамасыз
ету болып табылады. UNIX ОЖ-нің ортасында барлық белгілі таянулар жойылған
файлдық жүйенің локальді файлдық жүйелердің каталогының біреуіне орналастыруға
негізделген.
4.2 Желілік өзара әсерлесулердің базалық механизмдері
4.2.1. Ағындар (Streams )
Streams дегеніміз- жүйелік шақырулар мен кішкентай программалардан, өзек
қорларынан тұратын байланысқан жалпы қолданыстағы құрылғылар жиынтығы.
Негізінен бұл құрылғылар өзек ішіндегі символьді енгізу/ шығару стандартты
интерфейсін қамтамасыздандырады, сонымен қатар өзек пен сәйкес құрылғы драйверлері
арасында, коммуникациялық сервисті жетілдіру және іске асырудың тиімді және дамыған
мүмкіндіктерін ұсынады. Ағынды модуль мәліметтердің ағын бойынша өту қызметінің
белгіленген жиынтығын орындайтын мәліметтер өңдеуші болып табылады.
Мәліметтердің тақырыпшадан драйверге немесе модулге, бір модульден келесіне
және драйверден немесе модульден ағын тақырыпшасына тасымалдау үшін хаттар
механизмі қолданылады. Әрбір хат хаттар блогының жиынтығынан тұрады, ал олардың
әрбіреуі :
мәліметтер блогы
мәліметтер буферінен
тұрады.
4.2.2. TCP/IP хаттамалар ағыны
TCP/IP ( Transmission Control Protocol / Internet Protocol) хаттамалар жанұясынан
тұрады, олардың басты қызметі – түрлі технологияларға негізделген тиімді компьютерлік
желілердің мүмкіндіктерін қамтамасыз ету.
UNIX System V Release 4 TCP/IP хаттамасы TLI (Transport Level Interface –
Интерфейс транспортного уровня) қосымша компонент, ағынды модульдер жиынтығы
ретінде жүзеге асты. TLI қолданбалы программа мен көлік механизмі арасында интерфейс
болып табылады. TLI интерфейсін қолданатын қосымшалардың TCP/IP -ны қолдану
мүкіндігі бар.
4.3Жадыны басқару
Оперативті жады әрқашан компьютердің критикалық қоры болып келді және солай
болып қалады. UNIX ОЖ өзінің өмірін жадыны басқарудың өте қарапайым түрлерін
қолданудан бастады. Жүйенің қазіргі заманғы нұсқалары жадыны басқару үшін келесі
механиздерді қолданады.
4.3.1. Виртуальді жады
UNIX ОЖ виртуальді жадының беттік, сегменттік, сегменттік-беттік ұйымдарын
қолданады.
Толтыру
алгоритмдері
глобальді
локальді
болып бөлінеді
.
Ең көп таралған дәстүрлі алгоритмдер FIFO ( First In First Out) жәнеLRU ( Least
Recently Used) алгоритмдері болып табылады. Деннингтің алгоритм идесы дегеніміз
операциялық жүйенің әрбір уақыт мезетінде процессорға қол жеткізуге бәсекелестік
рұқсат етілген барлық процестердің ағымдағы жұмысшы жиынтығын басты жадыда
болуын қамтамасыз етуі.
4.3.2 Жадыны басқарудың аппаратты – тәуелсіз деңгейі
UNIX ОЖ виртуальді жадының меншікті бейнеленуін ұйымдастыруға сүйенеді.
Біріншіден, әрбір процестің виртуальді жадысы сегменттердің жиынтығы
түрінде ұсынылады.
UNIX ОЖ -нің виртуальді жадысы 5 түрлі сегментке бөлінеді. Сегменттердің 3 түрі
әрбір виртуальді жады үшін міндетті , және сегменттер әр түр үшін виртуальді жадыда 1
данадан болады. Олар:
Программалық кодтың сегменті
Мәліметтер сегменті
Стектер сегменті
Бөлінетін сегменттер
Виртуальдыға бейнелетін файлдар сегменті әр түрлі бөлінетін сегменттерден
тұрады.
Әр сегменттің бейнелеушісі төмендегілерден тұрады:
сегменттің жеке сипаттамасы, сонымен қатар сегмент басының виртуальді адресі
Сегменттің байттағы өлшемі
Берілген сегментпен орындауға болатын операциялар тізімі
Сегмент мәртебесі
Сегмент беттерін бейнелеуші кестелерге нұсқаушы және т.б.
Сонымен қатар, әрбір сегменттің бейнелеушісі берілген виртуальді жадының тура
және айнымалы нұсқауларынан және as виртуальді жадының жалпы бейнелеушілеріне
нұсқауларынан тұрады.
Осы беттер деңгейінде бейнелеуші құрылымының 2 түрі қабылданған. Физикалық
оперативтік жадының әр беті үшін 3 тізімнің біреуінің құрамына кіретін бейнелеушісі бар:
Бірінші тізім
Жаңартуға жіберілмейтін және әлдебір файлдың сыртқы жадысының облысында
бейнелетін беттер сипаттаушыларынан тұрады.
Екінші тізім
Еркін беттердің сипаттаушылар тізімі
Үшінші тізім
Жасырын деп аталатын беттердің сипаттаушыларынан тұрады.
4.3.3 Басты жадының беттік орын басуы және swapping
Периодты түрде әрбір процес үшін келесі әрекеттер орындалады:
Осы процестің виртуальді жадының барлық сегменттерін сипаттау кестелері
қарастырылады. Егер сипаттау кестесінің элементі физикалық беттің сипаттаушысына
нұсқаудан тұрсағ онда қаратпа белгілері анықталады.
Егер белгі орнатылған болса, онда берілген процестің жұмысшы жиынтығына
кіретін бет болып табылады, және берілген беттердің санауышы нолге айналады. Егер
