Механизмнің іске асуы UNIX ОЖ-нің келесі қасиеттеріне негізделген:
- Біріншіден, кез келген енгізу-шығару әлдебір файлдан енгізу және әлдебір файлға
шығаруға негізделген;
- Екіншіден, кез келген файлға қол жеткізу дескрипторы арқылы жүзеге асырылады
(оң бүтін сан);
- Үшіншіден, әлдебір процесс кезінде іске қосылған программа, пайда болған
прооцестен ашық ашық файлдардың барлық дескрипторларын «мұра ретінде»
алады.
Аталған бағдарламалық каналдар
Программалық канал (pipe)- UNIX ОЖ-дегі процесаралық өзара әсерлесудің
дәстүрлі құралдарының ең көп тарағандарының бірі.
Программалық каналдың жұмысының басты принципі бір процестің байттық
шығаруы буферлеу және FIFO режимінде программалық каналдың мазмұнын басқа
процесс арқылы оқуға мүмкіндікті қамтамасыз етуге негізделген. (яғни бәрінен бұрын
жазылған байт бірінші оқылады).
Аталмаған программалық канал- ата-процеспен құрылады, процес ұрпақтан
мұраға қалады, сондықтан пайда болған процес иерархияларында байланыстың болуын
қамтамасыз етеді.
Аталған программалық каналға міндетті түрде әлдебір каталогтың элементі және
меншікті і-түйін сәйкес келу керек. Аталмаған программалық каналдармен
салыстырғанда, аталған программалық каналдар кез келген процес байланысы үшін
қолданыла алады. (яғни бір иерархия тобына кіретін процестердің болуы міндетті емес).
Қорғаныс принциптері
Тұтынушы жүйеге енгенде login программасы тұтынушы жүйеде тіркелгенін және
дұрыс парольді білетіндігін тексереді, жаңа процес тудырады және берілген тұтынушы
үшін қажетті shell іске қосады. Бірақ бұдан бұрын login жаңадан құрылған процесс үшін
тұтынушы және топ идентификаторын орнатады.
3.2.2.10Құрылғыларды басқару
UNIX ОЖ сыртқы құрылғыларға қол жеткізу үшін әмбебап файлдың абстракциясы
қолданылады.
3.2.2.11Құрылғылардың драйверлері
Құрылғы драйвері- өзіндік статикалық мәліметтерден тұратын көпкірісті
программалық модуль , ол құрылғымен жұмыс істеуді реттей алады, тұтынушымен
тапсырыс берілген айырбастарды орындайды, құрылғылардан үзілулерді өңдейді. UNIX
ОЖ-де символды, блокты және ағынды драйверлер деп түрленеді.ъ
Символды драйверлер- туынды байттар тізбегін шығару және қабылдауға
бағытталған қарапайым және құрылғыларды күтуге арналған драйвер болып табылады.
Мұндай драйверлер UNIX-тің өзегі стандартты қызметтің ең аз жиынтығын қолданады,
тұтынушы процестің виртуальді кеңістігінен мәліметтер қабылдауға және мәліметтерді
осындай виртуальді кеңістікке орналастыруға мүмкіндік беруге негізделген.
Блокты драйверлер- UNIX ОЖ-нің өзегінің блокты айырбасты жүйелік буферлеу
мүмкіндіктерін қолданумен жұмыс істейді. Мұндай драйвердің функциялар қатарына
UNIX ОЖ өзегінің буфер жүйесіне сәйкес мәліметтер блогын қосу және керек жағдайда
буферлік облыстың мазмұнын ашу жатады.
Ағынды драйверлер- күрделі ұйымдасуымен ерекшеленеді. Нақтырақ айтқанда,
мұндай драйвер тұтынушы сұранысының көп сатылы өңдеуін қамтамасыз ететін
модульдер конвейерінен тұрады. Ағынды драйверлер UNIX ОЖ-нің ортасында негізінен
көп деңгейлі, желілі хаттамаларға сәйкес жұмыс істейтін желілі құрылғыларға қол
жеткізуді жүзеге асыруға негізделген.
3.2.2.12
Құрылғылардың ішкі және сыртқы интерфейстері
Файлдың түріне қарамастан, (кәдімгі файл, каталог, байланыс және арнай файл)
тұтынушылық процесі open, close, read, write сияқты жүйелік шақырулырдан тұратын
стандартты интерфейс арқылы файлдармен жұмыс істей алады.
3.2.2.13
Бағдарламалық ұялар ( Sockets)
Бағдарламалық ұялар механизмі процесаралық дамыған өзара әсер ретінде жүзеге
асырылған. Бұл құрал кез келген процеске желімен қосылған бір компьютерде ме әлде
түрлі компьютерде орындалған ба оған қарамастан, кез келген басқа процеспен хат
алмасуға мүмкіндік береді.
3.2.2.14 Жойылған процедураларды шақыру
Жойылған процедураларды шақыру механизмінің басты идеялары болып
төмендегілер саналады:
(а) Көптеген жағдайларда процестерді өзара әсерлерінің көркем бейнеленген
асимметриялы сипаттамасы бар. Бір процес басқа процестен әлдебір қызметті сұрайды,
және бұл қызмет орындалмағанша орындауды жалғастырмайды. (процес – клиент сәйкес
нәтиже алмағанша )
(б) Тасымалдау қасиеті түрлі компьютерден құралатын операциялық біртекті желілерді
құруға мүмкіндік береді, бірақ түрлі архитектурадағы компьютердегі мәліметтердің түрлі
көрінісі қиындық тудырады. Сондықтан, RPC-нің екінші идеясы түрлі компьютерде
орындалған процестердің өзара әсерлесуі кезінде мәліметтердің форматын өзгертуді
автоматтандыру болып табылады.
3.3
Жүйенің құрылымы
UNIX жүйесі 4 басты компоненттерден тұрады:
өзек
shell
commands
file system
3.3.1 UNIX ОЖ өзегі
UNIX ОЖ –нің дәстүрлі өзегінің машиналы –тәуелді бөлігі келесі компоненттерден
тұрады:
Төмендегі деңгейде жүйенің айналымы және инициализациясы
Ішкі және сыртқы үзілулерді алғашқы өңдеу
Жадыны басқару ( виртуальды жадының аппаратты тірегінің ерекшеліктеріне
қатысты бөлігі)
Тұтынушы мен өзек режимдері арасындағы контексті процестердің ауысуы
Құрылғылардың
драйверлерінің
бөлігінің
тұтас
платформасының
ерекшеліктерімен байланысты
UNIX ОЖ өзегінің басты функцияларына мыналар жатады:
Жүйенің инициализациясы
Процестер мен тізбектерді басқару
Жадыны басқару
Файлды басқару
Коммуникациялық құрылғылар
Программалық интерфейс
3.3.1.1 Өзекпен өзара әсерлесу принципі
UNIX жүйесінде тұтынушылық процестердің орындалуы 2 дәрежеде жүзеге
асырылады: тұтынушы дәрежесінде және өзек дәрежесінде.
3.3.2
Shell
Shell- операциялық жүйемен байланыс жасауға мүмкіндік беретін программа.
3.3.3. Командалар
