56
- эксплуатацияда қауіпсіз, жұмысы тұрақты, реттеуші элементтің орын
ауыстыруы жылдамдығы бірқалыпты және жылдамдық пен айналдырушы
моментті реттеу мүмкіндігі болуы қажет;
ОМ негізгі көрсеткіштері:
- шығыс валдағы айналдыру моментінің номиналды мәні;
- ПӘК – шығыстағы максималды пайдалы қуаттың қорек көзінен
алынатын қуатқа қатынасымен анықталады.
Орындаушы механизмдердің салыстыру талдауы 2.8 кестеде көрсетілген.
2.8 к е с т е – Орындаушы механизмнің техникалық сипаттамасы
Сипаттамасы
МИП-П
МЭО
Жұмыс қысымы
1 ...10 МПа
1 ...0,1 МПа
Кіріс сигналы
0,04...1 МПа
-
Қорек қуаты
46 Вт
30 Вт
Шығыс сигналы
0,02...0,1 МПа
4-20 мА
Жұмыс температурасы -30 ... +50 °C
-10 ...+50 °C
3 Экономикалық бөлім
3.1 Автоматтандыру жүйесіндегі шығындарды анықтау
Дипломдық жұмыстың экономикалық бөлімінде сепарациялау үрдісін
автоматтандырудың 2 нұсқасын салыстыру мақсаты қойылды. Қолайлы
нұсқаны таңдау және оны дипломдық жұмыста жүзеге асыру.
(
ні
ж
і
) Н
а
еа
л
ж н
, (3.1)
мұнда Ш
б
өнім
– бағдарламалық өнімді жасауға кеткен шығын;
Ш
ж
– автоматтандыру жүйесінің жабдықтарына кеткен шығын;
Ш
іқр
– іске қосу-реттеу жұмыстарына кеткен шығын.
Н
а
– амортизациялық норма көлемі;
Ш
еа
– автоматтандыру жүйесі қызметкерлерінің еңбекақысы;
Ш
эл
– электр энергиясына кеткен шығын;
Ш
б
– басқадай шығын;
Ш
жөн
– жөндеуге кеткен шығын;
Ш
- банктік пайыз.
3.2
Автоматтандыру жүйесінің бірінші нұсқасының құнын есптеу
Негізгі өндірістік қор есептеледі. Негізгі қор өндірістік процесте ұзақ
уақыт қолданылатындықтан оның бағасы біртіндеп, амортизациялық
аударымдар ретінде, шығарылатын өнімнің өзіндік құнына айналады.
57
Жұмыста негізгі өндірістік қор бағдарламалық өнімді жасауға кеткен
шығын Ш
б
өнім
, автоматтандыру жүйесінің жабдықтарына кеткен шығын
ж
,
іске қосу-реттеу жұмыстарына кеткен шығын Ш
іқр
болып табылады.
Бағдарламалық өнімді жасауға кететін шығын келесі формуламен
есептеледі
ні
ж
к
еа
, (3.2)
мұнда
ж
к
– кеңсе жабдықтарына кеткен шығын;
еа
– бағдарламалық өнім жасауға берілетін еңбекақы.
3.1 к е с т е – кеңсе жабдығының бағасын анықтау
№
Атауы
Үлгісі/маркасы
Бір дананың
бағасы, мың
тг
Мөлшері,
дана
Жалпы
бағасы,
мың тг
1
Жүйелік
блок
iCore i3-2120 Bus
5GT/sec 4GB
DDR3 500GB
(7200rpm) SATA
III HDD,
DVD±RW, VGA,
LAN, iHD Graphics
2000, Win 7
54,925
1
54,925
2
Монитор Philips 18,5" (47cм)
16,79
1
16,79
3
Пернетақ-
та
Sven Keyboard
Standard 303 USB
black
0,825
1
0,825
4
Мышка
Flex MS-134W
0,69
1
0,69
5
Принтер
НР 1100
20
1
20
Барлығы
93,23
3.1 кестеге сәйкес кеңсе жабдықтарына кететін шығын 93,23 мың тг
құрайды.
Бағдарламалық өнімді жасауға бөлінетін еңбекақы көлемін есептеу
еа
М
, (3.3)
мұнда А – бағдарламалық өнімді жасауға қатысқан адам саны;
М – бағдарламалық өнімді жасауға қажетті ай саны;
– бағдарламалаушының еңбекақысы;
1,21 – зейнетақы қоры және әлеуметтік салыққа аударымдар.
58
еа
М
мың тг.
Бағдарламалық өнімді жасауға кеткен шығын
ні
ж
к
еа
мың тг.
Автоматтандыру жабдықтарының бағасын есептейміз.
3.2 к е с т е –томаттандыру жабдықтарының бағасын анықтау
№
Жабдықтың атауы
Типі
Саны,
дана
Құны,
мың тг
Жалпы
бағасы,
мың тг
1 Гравитациялы
сепаратор
ГС 1- 2.5 -600 – 1 1
9836,7
9836,7
2 Қысым датчигі
Метран 100ДИ-
1160
1
84,565
84,565
3 Деңгей датчигі
Rosemount 5400
1
170,5
170,5
4 Температура датчигі
ТКП-100-М1
1
70,244
70,244
5 Орындаушы
механизм
ВЭО
4
63,945
255,78
6 Контроллер
X20CP1483
B&R
1
985,374
985,374
7 Аналогті кіріс модулі X20AI4632B&R
3
83,75
251,25
Барлығы
11654,413
3.2 кестеге сәйкес автоматтандыру жабдықтарына кететін шығын
ж
мың тг құрайды.
Іске қосу- реттеу жұмыстарына кеткен шығынды есептейміз. Іске қосу-
реттеу жұмыстары бұл – құрылыс нысандарында монтаждалған жабдық-тарды
эксплуатацияға енгізу іс-шарасы. Іске қосу- реттеу жұмыстарына кеткен шығын
автоматтандыру жабдықтарының шығынының 5% құрайды.
і
ж
мың тг.
Амортизациялық аударымдар шығынын есептейміз. Жыл сайын
өндірістік қор құнының бөлігі есептен шығарылып амортизациялық қорға
аударылады. Амортизациялық аударымдар өзіндік құн құрамына кіреді.
Амортизация – негізгі қорлардың тозуына қарай олардың құнын өндірілетін
өнімге бірте-бірте көшіру жолымен олардың құнын өтеу үдерісі.
а
(
ні
ж
і
) Н
а
, (3.4)
