Трисемустың шифрлау кестесі 1508 жылы неміс аббаты Иоганн Трисемус «Полиграфия»

жүктеу 18,11 Kb.

бет	2/2
Дата	12.05.2020
өлшемі	18,11 Kb.
	#30363

1 2

биграмды шифрлер

Плейфейрдің биграмдық шифры
БАРЛЫҚ ҚҰПИЯ АШЫЛАДЫ.

Шифрлау кестесі

Ж	Ұ	Б	А	Н	О	В
Ə	Г	Ғ	Д	Е	Е	З
Н	Й	К	Қ	Л	М	Ң
Р	С	Т	У	Ү	Ф	Х
Ц	Ч	Ш	Щ	Ы	І	Ъ
Ь	-	+	?	Э	Ю	Я

Полибиан квадраты сияқты мұнда да шифрлау кезінде хабар мəтінінің бір əрпін кестеден тауып, шифрмəтіннің сəйкес əрпі ретінде сол əріптің астында орналасқан əріпті аламыз. Əріп соңғы жолда орналасса, шифрмəтін əрпін бірінші жолдан аламыз.

Мысалы:

Е Р Т Е Ң Ұ Ш А М Ы Н мəтіні Л Ц Ш Л Х Г - Д Ф Э Е түрінде шифрланады.

Мұндай кестелік шифрлар монограмдық деп аталады, себебі шифрлау бір əріптен жүргізіледі.

Плейфейрдің биграмдық шифры
Плейфейр шифры – ең танымалы биграмдық шифр. Негізгі шифр берілген хабардың əріптерінің кез келген ретпен орналасқан кестесі болып табылады. Түсінікті болу үшін кілттік сөзді де қолдануға болады. Бұл шифр Трисемустың шифрына ұқсас.

Шифрлау реті келесідей жүреді:

1. Ашық мəтін қос əріптерге бөлінеді (биграмма). Мəтін əріптерінің саны жұп болуы жəне бірдей əріпті биграмма кездеспеуі қажет.

2. Ашық биграммалар шифрмəтін биграммаларына келесі заңдылықтар бойынша айналады:

2. 1.Егер биграмманың екі əрпі бір жолда жатпаса, ондаолардан құралған тіктөртбұрыш бұрыштарындағы қалған əріптерді аламыз. (мысалы, АЛ биграммасы НҚ шифрбиграммасына айналады).

2. 2.Егер екі əріп те бір бағанда жатса, онда шифрмəтінбиграммасы сол əріптердің астыңғы əріптерінен тұратын болады. (мысалы, ОФ биграммасы ЕІ биграммасына айналады).

Егер ашық мəтін əрпі соңғы жолда болса, онда біріншіжолдан алынады (мысалы, ХЯ биграммасы ЪВ биграммасына айналады).

2. 3.Егер екі əріп те бір жолда жатса, онда шифрмəтінбиграммасы сол əріптердің оң жағында орналасқан əріпті аламыз. (мысалы, РУ биграммасы – СҮ биграммасына айналады). Егер əріп соңғы бағанда орналасса, онда бірінші бағаннан алынады.

Мысалы: алдыңғы кестені қарастырамыз.

хабар мəтіні: БАРЛЫҚ ҚҰПИЯ АШЫЛАДЫ.

биграмма: БА РЛ ЫҚ ҚҰ ПИ ЯА ШЫ ЛА ДЫ

шифробиграмма: АН ИҮ ЛЩ АЙ ЙЬ В- ШІ НҚ ЕЩ

Шифрды ашу кезінде кері процесс жүреді.

жүктеу 18,11 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2