Тірек мектебінде (ресурстық орталықта) бейінді оқытуды ұйымдастыру әдістемесі

23

Міндеттері:



ақпараттарды қандай контексте  жазылғандығын  салыстыру арқылы

дамыту;



ғылыми сұрақтарға жауап беруге қажетті фактілерді іріктеу, оны зерттеу

үрдісінде қолдану білік, дағдыларын қалыптастыру;



дәйектерді, деректер  мен  мәтіндерді  абстракциялау, оларды  ой  елегінен

өткізу, бағалау қабілеттерін ұштау.

Күтілетін нәтиже:



ақпараттың күтілетін нәтижедегі орнын анықтап алу;



ақпаратты ұсыну түріне байланысты жүретін әрекетті қорыту, нәтижесін

шығару;



алынған өнімді күтілетін нәтижеге байланысты өңдеу;



өңделген өнімді рәсімдеуге дайындау;



жоба жұмысының нәтижесіне талдау жасау.

«І  және  ІІ  кезең нәтижелерін қорыту» бөлімі  бойынша  атқарылатын

әрекеттер үлгісі:

1. Аталған курстың бөлігіндегі  тапсырмаларды  талдап,  салыстырылған

деректер бойынша кесте дайындау.

3. Әдебиеттен,  энциклопедиядан  алынған  ақпараттарды қолданып карта,

кесте, сызба жасау.

4. Көркем  шығармада берілген бейнелердің негізінде  сызба-сурет жасай

білу.

5. Ежелгі дәуір, көне қалалар  мен  археологиялық  қазбалар туралы

мәліметтерді көркем безендіріп ұсыну.

Өнімді

рәсімдеуге 

дайындау

әрекеті 

негізінде

қалыптасатын

құзырлықтарды бағалау парағы дайындалады.

Жазғы сессия (ІV кері байланыс, V нәтижені бағалау, VІ жобаны қорғау).

Мақсаты: алынған  нәтижені  талдау,  жүйелеу,  жинақтау құзырлылығын

қалыптастыру.

Міндеттері:



өнімнің

ойдағыдай

сәйкестігі

туралы

қорытынды  жасай  отырып,

қолданылған әрекеттерінің бірізділігін шыңдау;



өнім сипаттамасын  алдын ала қойылған  бағалау  критерийлерін  ескере

отырып, жазу машығын дамыту;



өнім нәтижесіне сыни тұрғыдан баға беру қабілетін кеңейту.

Күтілетін нәтиже:



жоба жұмысының нәтижесіне талдау жасай алуы;



жоба  жұмысында  меңгерген  біліктіліктерін  басқа әрекет  түрлерінде

қолдана алатынын көрсетуі;



жаңашылдықты көрсете білуі.

ІV кері байланыс:

а) іс-әрекеттерді ой елегінен өткізу;

ә) сол әрекеттегі әр оқушының орнын анықтау;

б) әр оқушының күтілетін нәтижеге қосқан үлес салмағын анықтау;

24

в)  күтілетін  нәтиженің сапасының  әр қатысушы  еңбегіне  тікелей қатысты

болатынын түсіну.

Бірнеше  оқушы қатысатын  жобада  топтық жұмыс  ең негізгі  жұмыс  түрі

болып  табылады.  Оқушылардың жеке  жобалары  іске  асырылуы  жағдайында

мұғалім  жеке  жобалар  авторларының

топтық  өзара

әрекетін  арнайы

ұйымдастыруы керек.  Бұл  бір  орында,  бір  уақытта өтетін  жобалардың

тұсаукесерін  талқылау  болуы  мүмкін.  Онда  сөйлеушілер  ретін,  көрнекі

құралдарды

орналастыратын  кеңістікті  белгілеу,  көрермендермен  кері

байланысты  орнату  тәсілдері, т.б.  болады.  Бағалау  критерийлерінің бірінші

қатары топтық талқылау тәртібін сақтау, құру біліктілігімен байланысты.

1-2

ұпай:

коммуникативтік

құзырлықтардың  қалыптасуының  1,

2-

деңгейлері үшін  пікір алысу  тәртібін  мұғалім ұсыну  керек.  Бұл  жерде  мұғалім

ұйымдастырушы,  оқушы  пікір  алысу  тәртібін өздігінен қолданушы  рөлінде

болады.

3-4 ұпай: оқушылар пікір  алысу үшін  негізгі  сұрақтар  бойынша өздері

келіседі. Пікір алысу басталмас бұрын мұғалімнен көмек алуға болады.

5 ұпай: оқушылар пікір  алысудың  қорытынды  нәтижелерін ғана  емес,

аралық нәтижелерін де жинақтай алады.

6 ұпай: оқушылар алынған жауаптар мен пікірлерді ауызша да, жазбаша да

бекіте  алады.  Пікір  алысу әрі қарайғы қадамдар  мен  іс-қимыл жоспарын

ұсынумен аяқталады.

7 ұпай: жобамен  жұмыс  істейтін оқушылар  тобы  жеткілікті  дайындалған

және өздігінен  жұмыс  істей  алады.  Топ  кездескен қиындықтарды  шешу

жолдарын пікірлесу барысында шешеді.

8 ұпай: топтағы  жұмысты  дамыту  нұсқасын  топтың  өзі  дербес  жасағанда

беріледі.

V Нәтижені бағалау:

а) нәтиженің көпшілік сұранысын қанағаттандыруын қадағалау;

ә) нәтиже қауіпсіздігін есте ұстау;

б) нәтиженің эстетикалық талғамға сай болуын қадағалау;

в) нәтижеде негізгі өзектің ашықтығы;

г) әрбір қатысушы әрекетінің көрініс табуы.

1 ұпай:  пікір  алысу  барысында  пайда  болған  идеялардың немесе  топтың

басқа мүшелерінің идеяларына өзінің қатынасын ортаға салуын шамалайды.

2 ұпай: оқушылар топта өздігінен  жұмыс  жасайды, ал  мұғалім  пікір

алысуды өзі  жүргізбейді, ол оқушылардың назарын  пікір  алысу  тәртібінің

сақталуына  жұмылдырады.

Сондықтан  олар  ортақ

талдауға

ұсынатын

идеяларды алдын ала дайындайды.

3-4

ұпай:

топтың

басқа  мүшелерінің

идеяларына

өз

ұстанымын

қалыптастыру үшін оқушы  бір-біріне  нақтылау  және  түсіну  мақсатындағы

сұрақтар қойылады.

5-6 ұпай: барлық  қатысушылар  топта  айтқан  идеяларын  түсіну, талқылау

барысындағы  тұйықтан  шығу  рефлексия  процестерімен қамтамасыз етіледі,

оқушылар  позициядағы  сәйкестік  пен  алшақтық аумақтарын  анықтайды,

критерийлер келісіледі, ұсыныстарға салыстырмалы баға беріледі.

25

Оқушылардың жобалау әрекетінің жұмыс  парақтары  портфолиосы  бағалау

объектісі  болып  табылады.  Жобалау әдісі  шеңберінде өнім  алу – жобаның

жүзеге асқанының жалғыз куәсі, ендеше, оқушылар әрекеті бағаланады.

Кез келген  инновациялық  үрдіс  эксперимент  жасауды қажет  ететіндіктен,

бұл  білім  беруді  дамытудың тиімді  жолдарын,  білім  берудің жаңа  сапаға

көтерілу  жолдарын  (деректілікті,  шешімталдықты, ұсынысқа қабілеттілікті,

көрегенділікті,  бейімделгіштікті,

әлеуметшілдікті,  оқу 

мен

әлеуметтік

құзыреттілікті,  жұмыстың жаңа  тәсілдері  мен әдістерін) қамтамасыз  етуі тиіс.

Сонымен қатар  оқытудың жетекші құралы  болып  табылатын  білім  беру

үдерісін,  мақсаттарын, құрылымын ұйымдастыруды,  басқаруды,  ақпараттық

және оқыту технологияларын, білімді мониторингілеуді жүзеге асырғанда ғана

жұмыс нәтиже береді.

Тірек  мектебі  (ресурстық орталық) айырықша  сала  ретінде  түсіндіруді

көздейтін, жаңаша тұрпатты мектеп моделін ұсынады. Ресурстық орталық оқу-

тәрбие  процесін  жүзеге  асыруда қашықтан  оқыту  технологиясын қолданады.

Қашықтан оқыту  технологиясын қолданады. Қашықтан  оқыту  технологиясы

бастауыш және негізгі сатыда өзектілігімен ерекшеленеді.

Шағын  жинақты  мектептердің жоғарғы  сынып  оқушыларының  қосымша

білім  алуына,  10,  11-сыныптарда  бейінді  оқытуды  жүзеге  асыруда қашықтан

оқыту  технологиясының орны айрықша.  Ресурстық орталық оқу-тәрбие

процесін жүзеге асыруда қашықтан оқыту технологиясын қолданады.

Қашықтан оқыту  технологиясы  бойынша  магниттік  мектеп  оқушысы

тапсырмалар  және  тестілерді  мұғалімдердің бақылауымен өзіне ыңғайлы

уақытта орындай алады. Сондай-ақ ресурстық орталық мұғалімі  материал

мазмұнын  жедел  түрде өзгерте  алады,  тапсырмалар  беріп,  консультациялар

жүргізеді.

Қашықтан

оқыту

оқушының

оқудағы  ынтасын  бақылайды.

Ресурстық орталықта жылына үш рет магниттік мектеп оқушыларына арналған

оқу сессиялары ұйымдастырылады.

Алғашқы  сессия  кіру  сессиясы  болғандықтан, екінші  оқыту  сессиясына

дейінгі  аралықта  оқушылармен  кіру  сессиясында  анықталған  олқылықтарды

түзеу  және  негізгі  сессияға  даярлық жүргізу үшін  оқушыларға  тапсырмаларды

қашықтан оқыту  элементтері  арқылы  жүргізген дұрыс.  Оқу  мүмкіндігі әртүрлі

оқушылармен мұғалім жекелей жұмыс жасай алады.

Қашықтан  оқыту  технологиясы  бойынша  мұғалімнің негізгі  міндеті  білім

алушылардың мынадай өз бетінше  жұмыстарын  басқару  болып  табылады:

туындайтын  мәселелерді қарастыру;  мақсат  пен  міндеттерді қою;  білім,

тәжірибелерді беру; ұйымдастыру қызметі; білім алушылардың арасында өзара

байланысты ұйымдастыру;  оқу  процесін  бақылау.  Тыңдаушылар қашықтан

оқыту кезінде білім беру процесінің негізін қолайлы уақытта, ыңғайлы орында,

тиімді қарқында өз бетінше жұмыс құрайды. Сонымен бірге нәтижелі түрде оқу

үшін жаңа ақпараттық технологияның кұралдарымен жұмыс істей білуі тиіс.

Бүгінде 

ресурстық

орталық

қашықтан

оқыту 

технологиясының

мүмкіндіктерін  кеңінен қолдануда.  Оқытудың ауқымды  және  жергілікті

жүйелерін  ойдағыдай  пайдалана  білудің нәтижесінде, білімнің базалық және

деректердің банкілік мәліметтеріне, клиент - сервер, мультимедиа, компьютерді