Құзыреттер мен модульдердің тұжырымдамалары ұқсас құрылымға ие: алдымен нәтижеге жету үшін талап етілетін іс-әрекеттің немесе әрекеттердің сипаттамасы (етістік немесе бірнеше етістік) беріледі, содан кейін іс-әрекеттің объектісі (зат есім немесе бірнеше зат есім) сипатталады, бұдан әрі іс-әрекеттің контекст/жағдайы (іс-әрекеттің мақсаты, іс-әрекет бағытталған тұлға және басқалар) сипатталады. Құзыреттілік етістігі – етістіктің белгісіз/бастапқы формасы. Белгісіз формадағы етістіктер: не істеу керек? деген сұраққа жауап береді Модуль етістігі – тұйық етістік, ол меңгерілетін құзыреттіліктердің, білік пен білімнің жиынтығын көрсетеді.
4-тарау. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің үлгілік оқу жоспарының құрылымы мен мазмұны
11. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің үлгілік оқу жоспары (бұдан әрі – үлгілік оқу жоспары) біліктілік бойынша модульдердің тізбесін және оқу қызметінің түрлерін, бақылау нысанын, оқу уақытының көлемін регламенттейді (4 және 5 кесте).
12. Үлгілік оқу жоспарына жалпы білім беретін пәндер, базалық және кәсіптік модульдер, диплом алдындағы практика, дипломдық жобалау, аралық және қорытынды аттестаттау, факультатив және кеңес беру кіреді.
13. Негізгі орта білім базасында оқыту үшін жалпы білім беретін пәндер жалпы орта білімнің үлгілік оқу жоспарларының инварианттық бөлігіне сәйкес айқындалады.
Жалпы білім беретін пәндер тізбесі мен көлемі бейіндік оқытуды ескере отырып, білім беру мазмұнын кәсіптік бағдарлау негізінде айқындалады.
ТжКБ ұйымдарының қалауы бойынша жалпы білім беретін пәндер модульге интеграцияланады. Оқу уақытының жалпы көлемі (еңбек сыйымдылығы) 1448 сағатты құрайды.
14. Базалық және кәсіптік модульдердің мазмұны білім алушылардың кәсіби даярлығының негізін құрайды. Осы модульдерді оқуға бөлінетін оқу уақытының көлемі мамандықтың (біліктіліктің) күрделілігіне және оқу мерзіміне байланысты.
Білім беру ұйымдарының таңдауы бойынша модульдер өңірлік ерекшеліктер мен жұмыс берушілердің мамандық бойынша кадрлар даярлауға қойылатын талаптарын есепке алуға бағытталған.
Оқытудың кредиттік технологиясы кезінде базалық және кәсіптік модульдер міндетті компонентті (30% - дан артық емес) және таңдау компонентін (70% - дан кем емес) қамтиды.
15. Дипломдық жобалау оқу қызметінің бір түрі ретінде қарастырылады және барлық мамандықтар бойынша анықталмайды. Дипломдық жобалауға берілетін уақыт 6 аптадан аспайды. Диплом алдындағы (біліктілік) практиканың ұзақтығы мамандықтың күрделілігіне байланысты жоспарланады.
16. Білім алушылардың білім беру бағдарламаларын меңгеру сапасын анықтау үшін оқу жоспарында аралық және қорытынды аттестаттауды өткізу көзделеді.
10) Аралық аттестаттауды өткізу барлық модульдер бойынша көзделеді, негізгі нысандар емтихан мен сынақ (кредиттік оқыту технологиясы кезіндегі сараланған сынақ), бақылау жұмыстары болып табылады.
Бақылау жұмыстары мен сынақтары модульді (пәндерді) оқуға бөлінген Оқу уақытының есебінен, емтихандар – аралық аттестаттауға бөлінген мерзімде өткізіледі.
Білім алушыларды қорытынды аттестаттау әрбір біліктілік деңгейі аяқталғаннан кейін көзделеді. Жұмыс біліктілігін меңгерген және оқуын жалғастырмайтын білім алушылар үшін біліктілік емтиханы нысанында қорытынды аттестаттау өткізіледі. Бағдарламаны толық меңгерген жағдайда білікті жұмысшы кадрларының деңгейі үшін біліктілік емтиханы аралық аттестаттау шеңберінде өткізіледі, қорытынды аттестаттаудың оқу уақытының көлемі кәсіптік практикаға бөлінеді.
Білім алушылардың қорытынды аттестаттау нысанын ТжКБ ұйымы анықтайды.
Қорытынды аттестаттауды өткізуге арналған оқу уақытының көлемі
2 аптадан аспайды.
17. Консультациялар мен факультативтік сабақтар білім алушылардың жеке қабілеттері мен сұраныстарын қамтамасыз етуге бағытталған.
Факультативтік пәндер және (немесе) модульдер теориялық оқыту кезеңінде 1 оқу тобына аптасына 4 сағаттан аспайтын көлемде көзделеді.
Оқытудың кредиттік технологиясы кезінде факультативтер ТжКБ ұйымының қалауы бойынша білім алушының таңдауы бойынша компонентті анықтайды.
Оқытудың күндізгі нысанында білім алушылар үшін консультациялар әрбір оқу жылында оқу тобына 100 сағаттан аспайтын көлемде көзделеді.
18. Үлгілік оқу жоспарларын әзірлеу кезінде мыналарды ескеру қажет:
1) Далалық маусымның басталуының өңірлік нормаларына сәйкес далалық жағдайда практикалық оқытуды жүргізетін ТжКБ ұйымдарын қоспағанда, оқу жылы 1 қыркүйектен басталады және мамандықтың ерекшелігіне қарай оқу процесінің ұйымдастырылуына байланысты аяқталады.
2) Каникул уақыты жылына 11 аптаны, оның ішінде әскери мамандықтардан басқа, қысқы мерзімде – кемінде 2 аптаны құрайды. Дуальды оқыту кезінде ТжКБ ұйымдарының қалауы бойынша білім алушылар каникул уақытында кәсіпорындарда кәсіптік практикадан өтеді.
3) Білім алушылардың оқу жүктемесінің ең жоғары көлемі күндізгі оқыту нысанында аптасына кемінде 36 сағат міндетті оқу жүктемесін қоса алғанда, аптасына 54 сағаттан аспауы тиіс. Кредиттік оқыту технологиясы кезінде оқу жылы академиялық кезеңдерден, аралық және қорытынды аттестаттау кезеңдерінен, практикалар мен каникулдардан тұрады. Академиялық кезең ұзақтығы 15 апта болатын семестр (әскери және медициналық мамандықтар үшін кемінде 15 апта) немесе ұзақтығы 10 апта болатын триместр немесе ұзақтығы 7,5 апта болатын тоқсан болып табылады.
ТжКБ ұйымы академиялық кезеңнің нысанын, соның ішінде оны ұйымдастырудың аралас нысанын дербес айқындайды.
Бір академиялық сағат 50 минутқа тең, бір кредит 30 академиялық сағатқа тең.
Оқу жұмысы көлемін жоспарлау кезінде бір кредит 30 академиялық сағатқа тең.
4-кесте. Техникалық және кәсіптік білім берудің оқу процесінің жоспары
Индексі
|
Циклдердің, пәндердің /модульдердің, практиканың атауы
|
Бақылау нысаны
|
Оқу уақытының көлемі
(сағат)
|
Семестрлер бойынша бөлу****
|
Емтихан
|
Сынақ
|
Бақылау жұмысы
|
Барлығы
|
Оның ішінде:
|
|
Теориялық оқыту
|
Зертханалық-практикалық жұмыстар, курстық жобалар және жұмыстар
|
Өндірістік оқыту және/немесе кәсіптік практика
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Білікті жұмысшы кадрлар
|
ЖБП
|
Жалпы білім беретін пәндер*
|
|
|
|
|
|
|
|
|
БМ
|
Базалық модульдер
|
|
|
|
|
|
|
|
|
БМ 01
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
БМ …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Біліктілік ** «»
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КМ
|
Кәсіптік модульдер
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КМ 01
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КМ …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АА 01
|
Аралық аттестаттау
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Біліктілік «»
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КМ
|
Кәсіптік модульдер
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КМ 05
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КМ …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АА 02
|
Аралық аттестаттау
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ҚА 02
|
Қорытынды аттестаттау*****
|
|
|
|
|
|
|
|
|
БҰАМ
|
Білім беру ұйымы анықтайтын модульдер
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Жұмысшы біліктілігі үшін міндетті оқыту қорытындысы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Орта буын маманы
|
|
Біліктілік «»
|
|
|
|
|
|
|
|
|
БМ
|
Базалық модульдер
|
|
|
|
|
|
|
|
|
БМ 03
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
БМ ..
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КМ
|
Кәсіптік модульдер
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КМ 08
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КМ …
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ДП
|
Дипломалды практика
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ДЖ 01
|
Дипломдық жобалау***
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АА 03
|
Аралық аттестаттау
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ҚА 03
|
Қорытынды аттестаттау
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Орта буын маманы үшін міндетті оқыту қорытындысы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Міндетті оқыту қорытындысы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
К
|
Консультациялар
|
|
Ф
|
Факультативтік сабақтар
|
|
|
Барлығы:
|
|
Ескерту:
* ЖБП қажеттілігіне қарай модульдерге интеграцияланады.
** Оқу орындары осы мамандықтың басқа да біліктілігіне ұқсас тәсілді пайдалана отырып, жұмыс оқу жоспарларын әзірлейді.
*** Оқу орнының қалауы бойынша дипломдық жобалау сағаттары кәсіптік модульдерге қайта бөлінеді.
**** Семестр бойынша бөлу оқу орнының қалауы бойынша өзгереді.
***** Қажет болған жағдайда, оқу орнының қалауы бойынша қорытынды аттестаттау сағаттары кәсіптік модульдерге қайта бөлінеді.
5-кесте. Кредиттік оқыту технологиясы кезіндегі орта білімнен кейінгі білім берудің оқу процесінің жоспары
Индексі
|
Оқу қызметінің модульдері мен түрлері
|
Кредиттер саны
|
Бақылау нысаны
|
Оқу уақытының көлемі (сағат)
|
Курстар бойынша бөлу
|
Емтихан
|
Дифференциалды сынақ
|
Сағаттар жиыны
|
Оқыту түрі бойынша
|
Оқыту нысандары бойынша
|
|
Теориялық оқыту
|
Зертханалық-практикалық жұмыстар, курстық жобалар және жұмыстар
|
Өндірістік оқыту және/немесе кәсіптік практика
|
Аудиториялық
|
БӨЖ
|
|
ОБӨЖ
|
ӨБӨЖ
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
Базалық модульдер
|
…
|
|
|
…
|
+
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
|
|
Міндетті компонент
|
…
|
|
|
…
|
...
|
...
|
|
...
|
…
|
…
|
|
БМ 01
|
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
…
|
БМ 02
|
…
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
…
|
БМ 05
|
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
…
|
|
Таңдау бойынша компонент
|
…
|
|
+
|
…
|
+
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
…
|
Жұмысшы біліктілігі бойынша кәсіптік модульдер «…»
|
|
|
|
…
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
|
|
Міндетті компонент
|
…
|
|
|
…
|
…
|
...
|
...
|
...
|
…
|
…
|
|
КМ 01
|
…
|
+
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
…
|
КМ …
|
…
|
+
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
…
|
|
Таңдау бойынша компонент
|
...
|
|
+
|
...
|
+
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
...
|
Қолданбалы бакалавр біліктілігі бойынша кәсіптік модульдер «…»
|
…
|
|
|
…
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
|
|
Міндетті компонент
|
…
|
|
|
…
|
...
|
...
|
...
|
...
|
…
|
…
|
|
КМ …
|
…
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
…
|
|
Таңдау бойынша компонент
|
...
|
|
+
|
...
|
+
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
…
|
|
Модуль бойынша барлығы:
|
…
|
|
|
…
|
+
|
+
|
…
|
+
|
+
|
+
|
|
ДП
|
Дипломалды практика
|
…
|
|
|
…
|
|
|
…
|
…
|
…
|
|
|
ДЖ
|
Дипломдық жобалау
|
…
|
|
|
…
|
|
|
…
|
…
|
…
|
…
|
|
АА 00
|
Аралық аттестаттау
|
…
|
|
|
…
|
|
|
|
…
|
…
|
…
|
|
ҚА 00
|
Қорытынды аттестаттау
|
…
|
|
|
…
|
|
|
|
…
|
…
|
…
|
|
|
Міндетті оқыту жиыны:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
К
|
Консультациялар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ф
|
Факультативтер
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Барлығы:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5-тарау. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің үлгілік оқу бағдарламасының құрылымы мен мазмұны
18. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің үлгілік оқу бағдарламасының (бұдан әрі – Үлгілік оқу бағдарламасы) құрылымы мен мазмұны құзыреттер негізінде модульдерді, оқыту нәтижелерін, бағалау критерийлерін және модульді қалыптастыратын пәндерді анықтауды көздейді.
Үлгілік оқу бағдарламасының құрылымы
Кәсіби және базалық құзереттілік
|
|
Кәсіптік және базалық модуль
|
|
Оқыту нәтижелері
|
|
Бағалау критерийлері
|
|
Модульді қалыптастыратын пәндер
|
19. Үлгілік оқу бағдарламасының мазмұны үлгілік оқу жоспарының нақты модулі/пәні бойынша меңгеруге жататын білімнің, біліктің іскерліктің, дағдылар мен құзыреттіліктің мазмұны мен көлемін айқындайды.
20. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларының мазмұны бакалавриаттың білім беру бағдарламаларының жекелеген модульдерін немесе пәндерін қоса отырып, техникалық және кәсіптік білім берудің модульдеріне біріктірілген білім беру бағдарламаларын зерделеуді көздейді.
21. Әрбір модуль бойынша үлгілік оқу бағдарламасының мазмұны қамтиды:
модульге қысқаша шолуды;
оқыту нәтижелері және бағалау критерийлерін;
модульді қалыптастыратын пәндерді.
Модульдің қысқаша шолуында модуль мазмұнына қойылатын мақсаттар мен негізгі талаптар көрсетіледі.
Әрбір модуль бойынша оқу мазмұнының көлеміне байланысты бірнеше оқыту нәтижелеріне қол жеткізу жоспарланады.
Оқыту нәтижелері және бағалау критерийлері білім алушының оқу процесі аяқталғаннан кейін не күтіліп, нені білуі, түсінуі және/немесе көрсете алатындай болуы және өзінің жетістіктерін қалай көрсететін нақты тұжырымдарды білдіреді.
Оқыту нәтижесін қалыптастыру үшін, әдетте, бір ғана әрекет етістігі қолданылады, одан кейін оқу нәтижесінің контекстін сипаттайтын фраза керек.
Әрбір оқыту нәтижесіне білім алушылардың құзыреттілігін анықтау үшін жеткілікті бағалаудың 2-5 критерийі анықталады.
Критерийлер – белгілер, оның негізінде көрсеткішті бағалау жүргізіледі.
Көрсеткіштер бағалау объектісі сапасының дәлелі болып табылатын сұраққа жауап береді.
Оқыту нәтижелері мен бағалау критерийлері кесте түрінде толтырылады (6-кесте).
6-кесте. Оқыту нәтижелері мен бағалау критерийлері
Оқыту нәтижелері: 1) …
|
Бағалау критерийлері:
|
1. …
2. …
3. …
…
|
Оқыту нәтижелері: 2) …
|
Бағалау критерийлері:
|
1. …
2. …
3. …
…
|
Оқыту нәтижелері: 3) …
|
Бағалау критерийлері:
|
1. …
2. …
3. …
…
|
…
|
…
|
Модульді қалыптастыратын пәндер және олардың мазмұны (тақырыптары) бағалау критерийлеріне сәйкес анықталады.
22. Құзыреттілік, модуль, оқыту нәтижелері және бағалау критерийлерінің өзара байланысы 2-суретте көрсетілген.
Құзыреттілік
Модуль
Оқыту нәтижелері 1
Оқыту нәтижелері N
Оқыту нәтижелері 2
Бағалау критерийлері:
…,
…,
N. …
Бағалау критерийлері:
…,
…,
N. …
Бағалау критерийлері:
…,
…,
N. …
2-сурет. Кәсіби құзыреттіліктің, оқыту нәтижелерінің және бағалау критерийлерінің өзара байланысы
Мамандық бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің үлгілік оқу бағдарламасының форматы 7-кестеде көрсетілген.
7-кесте
ТИПТІК ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім
Білім коды мен профилі:
|
Мамандық:
|
Біліктілік:
Базалық және кәсіби құзыреттілік
|
Модуль атаулары
|
Модульге қысқаша шолу
|
Оқыту нәтижелері мен бағалау критерийлері
|
Модульді қалыптастыратын пәндер
|
|
|
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |