Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

жүктеу 5,09 Mb.

Pdf просмотр

бет	80/184
Дата	19.09.2022
өлшемі	5,09 Mb.
	#39328

1 ... 76 77 78 79 80 81 82 83 ... 184

Педагогика Таубаева Ш, Иманбаева С, Берикханова А (1) (1) (2)

1.4.
Мугалім мен оқушылардың өзара эрекеттестігі - іс-
зрекет субъектісі ретінде.
Кәсіби-педагогикалык әрекет педагоги-
капық үдерістің бір бөлігі болғандықган, ол мұғалімнің кәсіби-дидак-
тикалық қүзыреттілігінің негізі болып табылады.
Осыған байланысты, педагогикалық жоғары мектеп алдында пе-
дагогикалық міндеттерді өз бетінше шешуге қабілетті кәсіби қүзыретті
педагог дайындау міндеті түрғаны айқын. Олар төмендегі педагоги-
калық міндетгерді шеше алатындай болуы керек:
- рефлексивті-талдау (түтас педагогикалық үдерісті, оның эле-
менттерін, туындаған қиындықтарды талдау жэне қорытынды жасау
т.б.);
- жобапау - болжау (түтас педагогикалық үдерісті қүру, жос-
парлау, нәтижені жэне алынған шешімдердің салдарын болжау);
- ұйымдастырушылық - әрекеттік (оқу - тэрбие үдерісінің эр-
түрлі нүсқаларын іске асыру, педагогикалық қызметгің эралуан түрінің
сэйкестігі);
- бағалау - ақпараттык (педагогикалық жүйенің даму болашағы
туралы ақпарат жинау,өндеу, сакгау жэне оны бағалау);
- түзету - реттеу (педагогикалық үдеріс ағымын түзету, қажетті
коммуникативтік байланыстар орнату, оларды реттеп отыру және
қолдау).
Н.В.Кузьминаның еңбектерінде педагогикалық іс-әрекеттің пси-
хологиялық құрылымына сипаттама беріледі. Ол барлық студенттін
педагогикалық мамандыққа бағыттылығын жэне педагогикалық икем-
ділігін калыптастыруды педагогикалық меңгерудің маңызды міндетге-
рінің бірін санайды. Сонымен катар маман дайындаудың тиімділігін
арттыру үшін студенттерді болашак кэсіби іс-эрекетінің қүрылымына
икемдей отырып, мұғалім тұлғасын қалыптастыру үдерісін қарастыра-
ды. Педагогикалык қабілетке ол педагогикалық байкампаздык, педаго-
гикалық қиял, педагогикалық такт, назар аударып, көңіл қою жэне
талапшылдықгы жатқызады.
П.Я. Гапьперин еңбектерінде іс-эрекеттің психологиялық құры-
лымы туралы жаппылама көзқарас негізінде педагогикалық іс-қимыл-
дың құрылымы қарастырылады. Олар: 1) оқушыларды алдагы жасала-
129

тын іс-әрекетке ынталандырып, кызыгушылык туғызу; 2) мақсатты
орындауға дайындық; 3) іс - әрекетті жүзеге асыру үшін қажетті білім,
біліктерін тексеру; 4) іс - әрекеттерді ұйымдастыру; 5) білім, білік жэ-
не дағдыны бекітуге арналған жаттығулар; 6) іс - әрекеттің орында-
луын бағалау жэне нәтижесін тексеру, оған онды карым - қатынас
қапыптастыру.
Нәтижеге бағдарланған жана білім беру жүйесіне көшу - педа-
гогикалық кадрларды кэсіби дайындаудың мақсатын, мазмұнын жэне
ұйымдастыру технологиясын жаңа белеске көтеріп, одан эрі жақсар-
туды талап етіп отыр.
Қазіргі заманғы мұғалімді кәсіби дайындау деп мұғалім бойына
уақыт талабына сәйкесті математикалық, тілдік, психологиялық - пе-
дагоғикалық жэне әдістемелік білім мен біліктер жиынтығын қалып-
тастыруды түсінеміз. Педагогикалық үдеріс - субъектілердің өзара
эрекеттері нәтижесінде пайда болатын эртүрлі қарым-катынастарының
жиынтығы.
1.5.
Түтас педагогикалың удерістің қызметтері.
Окыту мен
тэрбие үдерісін ажырамас бірлікте қарау идеясы XIX ғасырдың орта-
сында өмірге келді. Қазіргі кезеңде педагогикалық үдеріс немесе жал-
пы оқу тәрбие үдерісі біртұтастықга қаралады. Біртұтастық дегеніміз -
оқу мен тэрбиенің олардың мақсаты, міндеті, мазмұны, әдісі, құралы,
түрі, ұстаз бен шәкірт, шәкірт пен ата-ана, сынып жетекшісі мен сы-
нып ұстаздары, коршаған орта, тәрбиенің мазмұны жэне т. б біртұтас-
тыкта алынып, жеке-жеке қаралады.
Ғалымдар М.А. Данилов, В.С. Ильин, В.В. Краевский, Б.Т.
Лихачев, Н.В. Кузьмина, Ю.П. Сокольников, Н.Д. Хмель педаго-
гикапық үдерістің тұтастығын алуан түрлі әдіснамапық тұғырлар
тұрғысынан түсіндірді.
Педагогикалық үдерістің оқу жэне оқудан тыс аймак бірлікте-
рінің қажетгігі туындады, ал ол оқушылар үшін тұлға қалыптасуының
басты жағдайы болады жэне сол үдерістің біртұтастығын көрсетеді.
Педагогикалық үдеріс өзін біртұтастық ретінде субъектілердің
өзара әрекетгегі арнайы ұйымдастырылған іс-эрекеттерін бөле көрсете
алады. Егер әрбір субъектінің жетістіктері болса, онда «ұстаздар-
оқушылар» жүйесінің тұрақтылығымен өзін-өзі дамыту мәселесі
шешіледі.

жүктеу 5,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 76 77 78 79 80 81 82 83 ... 184